Morgunblaðið - 22.09.1987, Blaðsíða 14
14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. SEPTEMBER 1987
Við höfum áhuga á að
haldaþessu starfí áfram
- segja þau Ingibjörg Björnsdóttir,
Arni Sigurjónsson, Halldór Guðmunds-
son, Sigurður Valgeirsson og Ornólfur
Thorsson, sem áttu sæti í fram-
kvæmdasljórn Bókmenntahátíðar 1987
BÓKMENNTAHÁTÍÐ 1987 lauk um síðustu helgi. Um hana
hefur margt verið rætt og ritað og menn kannski ekki allir á
sama máli um gildi hennar. En hverjar sem persónlegar meining-
ar manna eru, verður ekki framhjá því horft að hátíðin var
haldin og aðsókn að henni virtist góð. Að hátjðinni stóð átta
manna framkvæmdastjóm, sem vora, auk Knuts Ödegárds, Thors
Vilhjálmssonar og Einars Kárasonar, þau Ingibjörg Bjömsdótt-
ir, fulltrúi í Norræna húsinu, Sigurður Valgeirsson, útgáfustjóri
hjá Almenna bókafélaginu, Halldór Guðmundsson, útgáfustjóri
hjá Máli og menningu, Arni Siguijónsson, bókmenntafræðingur,
og ömólfur Thorsson, bókmenntafræðingur.
í spjalli sem ég átti við þau, spurði ég hvort það hefðu verið
bókaforlög sem stóðu að hátíðinni og hvort framkvæmdasljóm-
in væri ánægð með útkomuna.
Sigurður Valgeirsson:
„Nei, ekki beint. Við erum
héma sem einstaklingar, en ekki
fulltrúar fyrir bókaforlögin. Og
það var liður í undirbúningsvinn-
unni fyrir hátíðina að hafa
samband við sem flest bókaforlög
til að athuga hvort þau hefðu
áhuga á að kynna sína höfunda.
Við lögðum áherslu á að fá breið-
an hóp erlendra og íslenskra
höfunda, fyrst og fremst lögðum
við aherslu á góða höfunda."
Örnólfur Thorsson:
„Mér virðist sem það hafí tek-
ist hjá okkur. Og það sem kom
okkur mest á óvart var sú mikla
aðsókn sem var að hátíðinni. Há-
tíðin stóð bara í eina viku og þar
sem við höfðum allan upplestur á
kvöldin, þýddi það að við urðum
að hafa umræður og fyrirlestra á
daginn. Hjá því varð ekki komist."
Ami Siguijónsson:
„Þegar við vomm að undirbúa
hátíðina fannst okkur það mikil
dirfska að færa upplesturinn úr
Norræna húsinu í Gamla bíó sem
tekur um 500 manns, en þessar
kvölddagskrár vom gífurlega vel
sóttar, það var fullt hús öll kvöld-
in. Aðsóknin að fyrirlestmm og
umræðum að deginum til var líka
mjög góð.“
Sigurður Valgeirsson:
„Við höfðum gert ráð fyrir að
kvölddagskráin höfðaði til breiðs
hóps, en fyrirlestramir og umræð-
uraar á daginn væm fyrir
afmarkaðri hóp, með sér-áhuga-
svið. Til dæmis var fyrirlestur
Robbe-Grillets á frönsku og kall-
aði einkum á frönskumælandi
fólk. Umræðumar um Norður-
landabókmenntir fóm fram á
flestum norrænu tungumálunum
og höfðuðu kannski fyrst og
fremst til þeirra sem fylgjast með
norrænum bókmenntum. Umræð-
ur um konur og bókmenntir vom
mjög skemmtilegar og vel sóttar
og hið sama má segja um fyrir-
lestur Isabel Allende.
Ömólfur Thorsson
Reyndin varð sú að aðsóknin
að allri dagskránni fór langt fram
úr okkar björtustu vonum. í
Gamla bíói vom milli 400 og 500
manns á hverju kvöldi. Og sem
dæmi um aðsókn að fyrirlestmm
getum við tekið miðvikudaginn.
Þá vom umræður um „skáldsög-
una“ klukkan tvö og það var allt
fullt út úr dymm í fyrirlestrasaln-
um og við töldum 100 manns í
bókasafninu. Síðan tæmdist húsið
í kortér og fylltist síðan aftur til
að hlusta á Isabel Allende klukkan
flmm."
Halldór Guðmundsson:
„Ef maður segir að megintil-
gangur hátíðarinnar hafi verið að
kynna þessa höfunda fyrir
íslenskum lesendum, þá getum við
sagt að hún hafí tekist mjög vel,
sé tekið mið af aðsókninni.“
Árni Siguijónsson:
„Ef við tölum um tilgang má
líka nefna tilgang hátíðarinnar
fyrir rithöfunda. Þama komust
íslenskir rithöfundar í samband
við erlenda forleggjara og erlend-
Morgunblaðið/Emelía
Sigurður Valgeirsson
Ingibjörg Björasdóttir
ir höfundar í samband við íslenska
forleggjara, fyrir utan það að
íslenskir höfundar kynntust er-
lendum starfsbræðmm sínum.
Samböndin sem myndast á svona
hátíðum em svo margvísleg. Há-
tíðina sóttu einnig margir blaða-
menn frá Norðurlöndum og ég tel
að áhrifín af þessari hátíð komi
ekki endilega fram næstu dagana,
heldur eigi þau eftir að endast."
Örnólfur Thorsson:
„Það er kannski líka rétt að
það komi fram að fyrir utan þessa
opinbem dagskrá sem við skipu-
lögðum, fóm margir höfundanna
í framhaldsskólana og töluðu þar
við nemendur um verk sín um
Ieið og þeir lásu úr þeim. Þannig
að miklu fleiri komust í tæri við
þessa höfunda en þessi góða að-
sókn gefur til kynna.“
Arai Siguijónsson:
„Meðal rithöfundanna sem
sóttu þingið, vom bókmennta-
kennarar, ritstjórar tfmarita,
gagnrýnendur og blaðamenn. Og
margir þeirra hafa látið í ljósi
Halldór Guðmundsson
Ámi Siguijónsson
áhuga á að koma efni eftir
íslennska höfunda á framfæri í
sínum heimalöndum."
Sigurður Valgeirsson:
„Þeir höfundar sem hingað
komu hafa líka sambönd í sínum
heimalöndum, sem gæti komið
okkur til góða ef við afréðum að
endurtaka leikinn eftir t.d. tvö
ár.“
Árai Siguijónsson:
„Enn einn tilgangurinn með
bókmenntahátíðinni var að kynna
íslenska höfunda og á föstudaginn
vomm við með kynningu á
íslenskum samtímabókmenntum.
Þær umræður vom mjög vel sótt-
ar af erlendu höfundunum sem
hér vom og mæltust vel fyrir og
það er von okkar að þar höfum
við náð þeim árangri sem við
ætluðum okkur, að vekja áhuga
á íslenskum bókmenntum. En
auðvitað verður tíminn að leiða
það í ljós.“
Ingibjörg Björasdóttir:
„Fjölmiðlar sýndu hátíðinni
mikinn áhuga og það smitaði fólk
kannski. Blaðamenn nýttu þau
færi sem gáfust og tóku ágæt
viðtöl við gestina, sjónvarpið tók
ein sex lengri viðtöl sem síðar
birtast á skjánum o.s.frv. Við er-
um auðvitað þakklát öllum þeim
sem lögðu okkur lið og hjálpuðu
til að gera hátíðina jafn glæsilega
og hún varð.
En ef við snúum okkur að höf-
undunum sem hingað komu, þá
komu þeir hingað af margvísleg-
um ástæðum. Sumir þeirra fara
aldrei á svona þing, eins og
Vonnegut. En hann vildi koma til
að skoða þessa „mestu bók-
menntaþjóð á plánetunni," eins
og hann hefur margsagt í við-
tölum."
Sigurður Valgeirsson:
„Svo eru aðrir, eins og austur-
þýski höfundurinn Strittmatter.
Hann hefu: lengi langað til að
koma til íslands og hefur m.a.
skrifað um íslenska hestinn.
Reyndar held ég að landið hafí
mikið aðdráttarafl fyrir þessa höf-
unda. Þeir þekkja margir Islend-
ingasögumar og verk Laxness."
Arai Siguijónsson:
„Það má nefna sem dæmi að
þegar Halldór hringdi í Isabel
Allende til að bjóða henni hingað,
sagðist hún vera að lesa íslend-
ingasögumar. Þær hafa reyndar
verið mikill áhrifavaldur í suður-
amerískum bókmenntum.
Það var líka augljóst í lokin að
höfundamir sem hingað komu,
vom ákaflega ánægðir og af að-
sókninni að dæma virðist mér að
áheyrendur hafi fengið nokkuð
fyrir sinn snúð.“
Halldór Guðmundsson:
Þeir sem önnuðust bóksöluna
fyrir okkur meðan á hátíðinni stóð
sögðu okkur að það hefði verið
ákaflega breiður hópur áheyrenda
sem kom á kvölddagskrámar,
aldrei sami hópurinn. Það virtist
vera svo að þangað kæmi fólk úr
öllum stéttum þjóðfélagsins.
Ingibjörg Björasdóttir:
„Það sem mér fannst líka
skemmtilegt var að þama var
saman kominn stór hópur rithöf-
unda og þeir hafa hlotið mismikla
frægð. Sumir vom heimsfrægir.
En það sátu allir við sama borð.
Það setti sig enginn á háan hest
og allir virtust koma hingað með
það markmið að kynnast sjónar-
miðum annarra höfunda, landi
okkar og þjóð.“
En hvað með framtíðina.
Verða bókmenntahátíðir af
þessu tagi að hefð i menning-
arlífi okkar?
Ornólfur Thorsson:
Vitaskuld höfum við áhuga á
að halda þessu áfram, vegna þess
að okkur þótti þetta takast vel,
en í hvaða formi, vitum við ekki.
Ein ástæðan fyrir því að þetta
tókst vel núna og hægt var að
hafa aðgang ókeypis að allri dag-
skránni, var að við fengum mjög
myndarlegan styrk frá ríki, borg
og Nordisk kulturfond. Þar að
auki leituðum við til einkafyrir-
tækja; bókaforlaga, banka, fyrir-
tækja í sjávarútvegi og öðm og
ég held mér sé óhætt að segja
að nær alls staðar hafí okkur ver-
ið tekið mjög vel og við fengum
víða mjög myndarlegan stuðn-
ing.“
Texti/Súsanna Svavarsdóttir
Hermann Guðjónsson skipað
ur vita- og hafnamálastj óri
Lánskiaravísitalan hækkar um 1,07%:
Hækkunin jafngild
ir 13,6% verðbólgn
Skipunin er til 5 ára
MATTHÍAS Á. Mathiesen sam-
gönguráðherra hefur skipað
Hermann Guðjónsson til að
vera vita- og hafnamálastjóri
næstu fimm árin, frá 1. nóvem-
ber næstkomandi að telja.
Hermann er verkfræðingur og
hefur starfað hjá Hafnamálastofn-
un ríkisins og Vitastoftiun íslands
frá árinu 1980. Hann hefur verið
settur vita- og haínamálastjóri frá
því í maí á síðasta ári.
Auk Hermanns sótti Daníel
Gestsson yfírverkfræðingur hjá
Hafnamálastofnuninni um stöð-
una.
Hermann Guðjónsson.
LÁNSKJARAVÍSITALAN fyr-
ir október verður 1797 stig og
hækkar þar með um 1,07% frá
núgildandi vísitölu.
Þessi hækkun lánskjaravísi-
tölunnar jafngildir 13,6% hækkun
á ári. Breyting vísitölunnar síðustu
3 mánuði jafngildir 18,9% verð-
bólgu og síðustu 6 mánuði jafn-
gildir hún 19,6% verðbólgu.
Lánskjaravísitalan hefur hækkað
um 19,1% undanfama 12 mánuði.