Morgunblaðið - 02.12.1987, Qupperneq 1

88 SÍÐUR B
274. tbl. 75. árg.
MIÐVTKUDAGUR 2. DESEMBER 1987
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Kaup á dollar
hækkar gengi.
New York, London. Reuter.
Seðlabankar Sviss, Vestur-
Þýzkalands, Englands og Japans
keyptu dollara í gær með þeim
afleiðingum að hann hækkaði i
verði gagnvart helztu gjaldmiðl-
um heims. Hafði dollarinn
lækkað nokkra daga í röð og
aldrei verið lægri.
Við hækkun dollarans hækkuðu
hlutabréf á verðbréfamarkaðinum í
Wall Street í New York en lítil
breyting varð á verði þeirra annars
staðar í veröldinni.
Sérfræðingar í gjaldeyrismálum
í Frankfurt sögðu að tímaspursmál
væri hvenær vestur-þýzki seðla-
bankinn lækkaði forvexti, sem eru
3%, og hversu mikið. Töldu þeir
líklegt að ákvörðun þar að lútandi
yrði tekin á morgun. Vaxtalækkun
í Vestur-Þýzkalandi myndi að öllum
líkindum leiða til verðhækkunar á
dollar gagnvart markinu.
Þá munu stjómvöld í Bonn til-
kynna um aðgerðir til að blása nýju
lífí í vestur-þýzkt efnahagslíf. Með-
al annars hyggst stjómin bjóða
litlum og meðalstómm fyrirtækjum -
ódýr lán að upphæð 21 milljarð
marka til þess að örva fjárfestingu
í atvinnulífi.
Þrátt fyrir verðhækkunina í gær
sögðu sérfræðingar í gjaldeyrismál-
um að dollarinn myndi eiga erfítt
uppdráttar á næstunni nema
bandarísk stjómvöld tælqu þátt í
aðgerðum til að treysta gengi hans.
Stinga saman
nefjum
Leiðtogafundur EB í Kaupmannahöfn:
Schlíiter reynir að
tryggja samkomulag
Rómaborg, Reuter.
POUL Schlilter, forsætisráð-
herra Danmerkur, flaug á milli
höfuðborga helztu aðildarríkja
Evrópubandalagsins (EB) í gær
til þess að reyna að jafna ágrein-
ing um fjármál bandalagsins og
þar með koma í veg fyrir að leið-
togafundur EB, sem hefst á
föstudag í Kaupmannahöfn, fari
út um þúfur.
um í Kaupmannahöfn. Einnig
hvemig auka megi tekjur banda-
lagsins, hvernig styrkjum til lág-
þróaðra svæða skuli háttað og
hvemig bæta megi Bretum óvenju
mikið framlag þeirra til EB.
Bretar harðneita að auka útgjöld
sín til bandalagsins nema dregið
verði úr styrkjum til landbúnaðar,
en það sætta Vestur-Þjóðveijar sig
ekki við, enda hafa þeir reitt sig á
fjárstuðning frá bandalaginu til að
halda lífinu í fjölmörgum þýzkum
smábændum. Aðalágreiningurinn
er talinn munu vera á milli Vestur-
Þjóðverja og Breta. Fari fundurinn
í Kaupmannahöfn út um þúfur er
fjármálum bandalagsins stefnt í
voða, að sögn háttsettra embættis-
mknna. Helmut Kohl sagði í gær
að um líf bandalagsins væri að tefla
á Kaupmannahafnarfundinum.
Schluter ræddi við Helmut Kohl,
kanzlara Vestur-Þýzkalands, í
Bonn, Giovanni Goria, forsætisráð-
herra Ítalíu, í Róm og snæddi síðan
kvöldverð með Margaret Thatcher,
forsætisráðherra Bretlands, í Lon-
don.
Niðurgreiðslur á landbúnaðar-
vörum og bændastyrkir verða
helzta deilumálið á leiðtogafundin-
Reuter
Efnavopnum mótmælt
Ungur írani ber gasgrímu á mótmælafundi íranskra kvenna á
Shiroudi-íþróttaleikvanginum i Teheran á sunnudag. Fundurinn
var haldinn til að mótmæla notkun efnavopna í hemaði og var
liður í fundahaldi, sem ætlað var að blása tilfinningahita í lands-
menn vegna Persaflóastríðsins og auka hatur í garð íraka.
Frank Carlucci, Bandaríkjun-
um, (t.h.) og George Younger,
Bretlandi, skiptast á skoðunum
á fundi vamarmálaráðherra
NATO í Brussel í gær. Carlucci
sagðist vonast eftir því að
NATO-ríkin samþykktu nýjar
tiliögur Bandaríkjamanna um
allt að 50% fækkun sovézkra
skriðdreka og annarra hefð-
bundinna vopna Varsjárbanda-
lagsins til þess að eyða þeim
yfírburðum, sem Varsjárbanda-
lagsríkin hafa á NATO-ríkin í
venjulegum herafla. í sjón-
varpsviðtali, sem tekið var í
fyrradag, viðurkenndi Míkhaíl
Gorbatsjov, leiðtogi Sovétríkj-
anna, að Varsjárbandalagið
hefði yfírburði á þessu sviði og
sagðist tilbúinn að semja um
meiri jöfnuð. Wolfgang Alten-
burg, hershöfðingi og formaður
hermálanefndar NATO, sagði
að bandalagsríkin mættu ekki
vanmeta herstyrk Varsjár-
bandalagsins og yrðu að
endumýja hefðbundin vopn sín.
Sjá ennfremur fréttir á
bls. 36 og 37.
Reuter
Flak kóresku þotunnar ófundið:
Japanskt sjálfsmorðs-
par grunað um illvirkið
Bahrain. Reuter.
JAPANSKT par er grunað um
að hafa komið tímasprengju fyr-
ir í kóresku farþegaþotunni sem
hvarf á flugi milli Bagdað í írak
og Bangkok I Thailandi. Parið
gleypti sjálfsmorðspillur er það
var tekið til yfirheyrzlu í gær.
Maðurinn, sem er 69 ára, dó, en
27 ára fylgdarkona hans liggur
þungt haldin á sjúkrahúsi. Flak
þotunnar hefur ekki fundizt, en
nýjar vísbendingar komu í ljós í
gær er bentu tU þess að flugvél
hefði farizt á fjallinu Khao Dan
á afskekktu svæði í Burma,
skammt innan thailenzku landa-
mæranna. t
Parið, sem grunað er um níðings-
verkið, ferðaðist á fölskum vega-
bréfum og fór úr kóresku þotunni
í Abu Dhabi á leið hennar frá Bag-
dað til Bangkok. Sátu maðurinn og
konan í sjöundu og áttundu sæta-
röð, en þaðan var auðvelt að lauma
sprengju á salemi fremst í þotunni,
að sögn suður-kóresks embættis-
manns. Hann sagði að líklega hafí
sprengjan verið það öflug að flug-
mennimir hafí beðið bana. Þeir
hefðu ekki sent neyðarkall eða ann-
að neyðarmerki um tæknilega
örðugleika um borð, en fullkominn
fj arskiptabúnaður hefði verið í þot-
unni.
Talsmaður kóreska flugfélagsins
(KAL) útilokaði ekki að tíma-
sprengja hefði sprungið um borð í
þotunni í 30.000 feta hæð og flug-
vélin tætzt í sundur og hrapað í
þúsund molum í hafíð. Hún hefði
ekki horfíð jafn skyndilega af rat-
sjám nema sprengja hafí grandað
henni.
Parið var handtekið á flugvellin-
um í Bahrain er það var á leið til
Rómar. Er það beið handtöku
gleyptu bæði pillur, sem faldar voru
í sígarettum. Eftir nokkrar sekúnd-
ur liðu þau bæði útaf og stirðnuðu.
Talið er að parið sé feðgin og að
þau hafi verið félagar í japönskum
hryðjuverkasamtökum, Rauða
hemum. Næstæðsti leiðtogi hers-
ins, Osamu Maruoka, var hand-
tekinn í síðustu viku er hann kom
til Tókýó frá Hong Kong og er
ekki útilokað að kóresku þotunni
hafi verið grandað til að hefna
handtökunnar. Rauði herinn hefur
haft í hótunum við suður-kóresk
stjómvöld og hótað að trafla
Ólympíuleikana í Seoul.
„Við höfum engin sönnunargögn
í höndum, en fölsuð vegabréf og
sjálfsmorðspillur vekja gransemdir,
svo vægt sé til orða tekið," sagði
suður-kóreskur stjómarerindreki í
Bahrain.
Gorbatsjov segir
Wallenberg látínn
Stokkhólmi, Reuter.
MÍKHAÍL Gorbatsjov ítrekaði í
gær fyrri yfirlýsingar ráða-
manna i Kreml um að sænski
stjómarerindrekinn Raoul Wall-
enberg hefði dáið í Lubianka-
fangelsinu í Moskvu árið 1947,
að sögn systur Wallenbergs.
Nina Lagergren, systir Wallen-
bergs, ritaði Gorbatsjov bréf og bað
hann að skýra frá afdrifum bróður
síns. Skírskotaði hún til „glas-
nost“-stefnu Gorbatsjovs og sagði
að hún hlyti að ná til Wallenbergs-
málsins.
í gær afhenti sovézka sendiráðið
í Stokkhólmi Lagergren orðsend-
ingu frá Gorbatsjov. í ljósi hennar
kvaðst hún vondauf um að nýju ljósi
yrði varpað á afdrif bróður síns.
„Gorbatsjov bað um að ég tæki orð
hans trúanleg," sagði Lagergren.
Wallenberg bjargaði 20.000 gyð-
ingum í Ungveijalandi frá því að
lenda í klóm nasista í seinni heims-
styrjöldinni. Hann hvarf í lok
styijaldarinnar. Til hans hefur ekki
spurzt siðan. Sovétmenn hafa hald-
ið því fram frá árinu 1957 að hann
hefði fengið hjartaslag og dáið í
fangelsi í Moskvu 10 áram áður.