Morgunblaðið - 22.03.1988, Qupperneq 51
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. MARZ 1988
51
Tilraunafélagið, Helgi
Pjeturss og Farísear
eftirAra Tryggvason
Ragnar Gunnarsson stud.med.
nokkur, formaður Félags áhuga-
manna um stjömulíffræði, ritar
grein í Mbl. 15. mars si. til mín og
annarra félaga í Tilraunafélaginu
sem ég tel að þurfi nokkurra athuga-
semda við.
Það verður seint of oft minnt á
andstöðu dr. Helga Pjeturss við
stofnun félagsskapar utan um sig
eða skoðanir sínar vegna ótta sem
hann bar í bijósti um afleiðingar
þess.
Helgi var það framsýnn einstakl-
ingur að hann óttaðist mjög að menn
sætu fljótlega uppi með einhverskon-
ar halelújafélag um skoðanir sínar.
Söfnuður Nýjalssinna
Þess vegna leyfði hann aldrei f
lifanda lífi svona safnaðarfélag eins
og raunin hefur á orðið. í dag er
auðvelt að sjá að þessi ótti hans
hafi ekki verið ástæðulaus. En hvers
vegna var þá ekki stofnað félag á
grundvelli hugmyndafræði Helga
meðan hann lifði á jörðu hér? Svarið
er augljóst. Enda var varla liðið nema
rétt ár frá dauða hans þar til félag
utan um kenningamar hafði verið
stofnað og safnaðarstarf Félags
nýjalssinna hófst. Sú staðreynd er
enn augljósari.
Ótti Helga hefur einnig sannast á
hinum stanslausu sprengingum inn-
an Félags nýjalssinna allt frá upp-
hafi þess 1950 til þessa dags. Þó
má fínna nokkur stutt friðartímabil
þegar starfið var reyndar í lágmarki.
I dag heita félögin; Félag nýjals-
sinna (FN)og Félag áhugamanna
um stjöraulíffræði (FÁS). — eftir
sprengingamar í hreyfíngunni núna
síðast árið 1983.
Tilraunafélagið reynir að
vera vísindafélag
Bæði þessi félög bera frekar keim
trúfélaga en vísindastarfs sem aug-
ljósast sést af starfí þeirra og
árangri. Eða hvaða rannsóknir em
stundaðar af hálfu FÁS eða FN?
Svar óskast.
Ragnar formaður gerir því skóna
að við félagamir í Tilraunafélaginu
stundum engar „kerfísbundnar
visindalegar tilraunir". Vel má það
vera að mati strangtrúaðra. En við
höfum þó viðað að okkur allmikilli
innlendri og þó sérflagi erlendri þekk-
ingu og reynt að sjá líklegan tilgang
heimsins út frá þeim veikburða stað-
reyndum.
Nú og svo höfum við meðal margs
annars haldið nokkra tilraunasam-
bandsfundi (miðilsfundi) við fíutna
(látna) einstaklinga héðan af jörðu
og reynt að meta árangurinn af því.
Við höfum t.d. hljóðritað alla til-
raunasambandsfundina og unnið þá
síðan inn á tölvuform, og einnig
prentað þá út í handriti á eftir til
að geta metið árangurinn. Ásamt því
að koma okkur upp orðasöfnum um
flestallt sem fram hefur konið á þess-
um fundum.
Auðvitað eru svona vinnubrögð
kerfísbundin vísindaleg rannsókn
hvað sem veijanda FÁS fínnst ann-
ars um okkur. Eða hefur Félag
áhugamanna um stjömulíffræði unn-
ið sina miðilsfundi upp á þennan
hátt? Eða kannski Félag nýjalssinna
með Þorstein Guðjónsson formann
þess í broddi fylkingar?
Við hjá Tilraunafélaginu teljum
það frumskilyrði að hljóðritanir af
miðilsfundum séu varðveittir á bandi,
og einnig í prentuðu máli svo að
nokkru gagni komi.
Dr. Helgi Pjeturss var mjög merki-
legur maður sem kom fram með at-
hyglisverða og frumlega hugmynda-
fræði. En það er ekki þar með sagt
að hann hafí höndlað sannleikann
eins og sumir síðari tíma krossfarar
hans telja.
Félag nýjalssinna og
hinn aríski kynstofn
Og þeirri staðreynd er heldur ekki
að neita að Helgi hætti sér út á hál-
an ís I skrifum sínum um kynþætti.
þar má lesa út tilhneigingu til kyn-
þáttafordóma. Ég bendi aðeins á bls.
196 til 210 í Nyjal eftir dr. Helga
sjálfan.
Það er heldur ekki tilviljun að
núverandi formaður Félags nýjals-
sinna, Þorsteinn Guðjónsson, var
upphafsmaður og stofhandi, og fyrsti
formaður þess smekklega félags
Norræns mannkyns sem stofnað
var til vemdar hinum útvalda aríska
kynstofni. Því félagi var komið á
laggimar hér á landi um svipað leyti
og umræðan um Víetnamana stóð
yfír um 1980 og margir töldu þá
myndu óhreinka hvíta kynstofninn
hér.
Enn augljósara er að þessi sami
Þorsteinn Guðjónsson var upphafs-
maður að nýjum trúarbrögðum á
íslandi hér um árið. Því svo undar-
legt sem það nú annars hljómar þá
var Þorsteinn einn þriggja stofnenda
Ásatrúarsafnaðarins á Islandi fyrir
um tveimur áratugum.
Hvemig kemur þessi starfsemi
FÁS og FN heim og saman við háleit-
ar hugsjónir Helga Pjeturss um
nauðsyn vísindalegrar starfsemi?
Hvers vegna hefur þessi
þögn ríkt um dr. Helga Pjet-
urss?
Um Helga Fjeturss hefur ríkt viss
þögn. Flestir vilja ekkert við hann
kannast. Hvers vegna skyldi það nú
vera? Nokkrar skýringanna virðast
augljósar.
Margir sem hafa aðhyllst kenning-
ar hans hafa gert það af trúarþörf.
Málflutningur þeirra hefur síður en
svo verið hugmyndum Helga til fram-
dráttar. Þegar menn tína til það
versta í skrifum hans og meðal ann-
ars veija kúgunarstjóm Suður-
Afríku, eins og fyrmefndur Þor-
steinn hefur oftsinnis gert á þeim
forsendum að hún sé útvörður norr-
æns mannkyns, þá er eðlilega hætt
við að menn vilji lítið við Helga Fjet-
urss kannast.
Til eru þeir sem hrifist hafa af
kenningum hans af öðrum ástæðum.
En um leið skoðað þær í gagnrýnu
ljósi. Einn slíkur hópur hrökklaðist
úr Félagi nýjalssinna á sínum tíma
vegna þess að þeir vom ekki nógu
rétttrúaðir að mati höfuðkrossfa-
ranna.
Það er nöturiegt að annars mjög^
svo frumleg heimsmynd hafí verið
dregin niður á svo lágkúrulegt trúar-
ofstækisplan að hún hefur nánast
verið þöguð í hel af skynsömu fólki.
Þökk sé kreddufestu forsvarsmanna
þessara trúarbragða. Því trúarbrögð
er það, trúarbrögð skulu þau því
heita.
Þar sá Helgi Fjeturss vinur vor
lengra samtíma sínum eins og á svo
mörgum öðrum sviðum.
Ritað í virðingu við minningu dr.
Helga og pósitívska og framúr-
stefnulega heimsmynd hans.
Höfundur er vagnstjóri SVR og
m.a. meðlimurí THraunafélaginu.
Svefnpokar
sr-
ajungilak.
Ajungilak er án efa einn stærsti
svefnpokaframleiðandi í heimi. Allar
tegundir poka fyrirliggjandi og við
hjálpum þér dyggilega við val á poka
eða pokum sem henta þínum þörf-
um. Mundu að ráðleggingar okkar
eru byggðar á reynslu.
SKÁTABÚÐIN
Snorrabraut 60 sími 12045
Fjölmióla-
námskeið
Fimmtudaginn 7. apríl hefst vandað og
fjölbreytt námskeið í fjölmiðlun.
Þátttakendurfá kennslu og leiðsögn í undir-
stöðuatriðum fjölmiðlunar. Að loknu sameigin-
legu undirstöðunámi skiptast þátttakendur í
þrjá hópa eftir áhugasviðum þ.e. útvarp,
sjónvarp, blöð og tímarit.
Ahersla er lögð á verklega kennslu undir stjórn
hæfra fjölmiðlamanna.
Námskeiðið er ætlað þeim sem hafa hug á að
leggja fjölmiðlun fyrir sig. Nauðsyniegt er að
þátttakendur hafi gott vald á íslensku og vélritun.
Fjöldi þátttakenda er takmarkaður við 27.
Námskeiðið stendur frá 7. apríl til 28. maí og er
kennt þijá daga í viku, laugardaga frá kl. 10-15
og þriðjudaga og fimmtudaga frá kl. 20-23.
Námskeiðið er alls 104 kennslustundir.
Innritun og frekari upplýsingar fást hjáTóm-
stundaskólanum, Skólavörðustíg 28, virka
dagakl. 10-16.
Sigrún Stefánsdóttir.
Stjórn og gerð sjón-
varpsþátta.
Sveinn Sveinsson.
Upptaka og gerð
sjónvarpsþátta.
Stefán Jökulsson.
Stjórn og gerð útvarps-
þátta.
Vilborg Harðardóttir.
Námskeiðsstjórn.
Blöð og tfmarit.
TOMSTUHDA
SKOLINN
Skólavörðustig 28
Sfmi «21488