Morgunblaðið - 14.04.1988, Qupperneq 49

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 14. APRÍL 1988
49
Ríkið í húman-
ísku þjóðfélagi
eftir Hrannar
Jónsson
Ríkið er orðið svo voldugt í dag
að þú gerir nánast ekkert án þess
að það eigi í því einhvem þátt. Þú
borðar ekki, vinnur ekki, ferðast
ekki eða ferð út í búð án þess að
ríkið eigi hlut að máli, beint eða
óbeint.
Ríkið er ekki það
sama o g þjóðin
Ríkið er ekki það sama og þjóð-
in, það er tæki til þess að ná þeim
sameiginlegu markmiðum sem
þjóðin hefur sett sér. Vandinn er
að þjóðin hefur ekki sett sér nein
markmið. Stjórnarskráin sem ætti
að segja til um hver þessi markmið
ættu að vera er álíka gagnleg og
ef lög Eimskipafélagsins myndu
bara fjalla um gámaflutninga en
ekki væri minnst á aðra þætti. Sú
sem við höfum í dag er ekki raun-
veruleg stjómarskrá heldur Stjóm-
skipunarlög ríkisins sem vom hrað-
soðin eftir stjómarskrá danska kon-
ungsveldisins. Síðan hafa orðið
nokkrar skipulagsbreytingar á
henni og nokkrum fremur ófull-
komnum mannréttindaákvæðum
hefur verið bætt inn.
Aðalatriði stjómarskrárinnar
ætti að vera umfjöllun um markmið
þjóðarinnar á sama hátt og fyrir-
tæki og félög lýsa markmiðum
sínum í stefnuskrám eða félagslög-
um sínum í upphafí þeirra. Síðan
fjalla þau um leiðir til þess að ná
þessum markmiðum og hvers konar
skipulagsfyrirkomulag þau ætli að
styðjast við.
Stjómarskrá okkar þarf einnig
að §alla um skyldur og réttindi ein-
staklinga og hópa. Mannréttindi
má aldrei brjóta, en núverandi
stjómarskrá margbrýtur þau.
Umíjöllun um nýja stjómarskrá
er því umfangsmeiri en bara það
hvemig kjósa skuli fulltrúa ríkisins
eða hversu margir þingmenn eigi
að vera í einu kjördæmi eða öðru,
þjóðin þarf fyrst og fremst að
ákveða sameiginlegt markmið fyrir
sig.
Mývatnssveit:
Pétur
„Ríkið verður ekki
lengur „Stóri bróðir“
heldur munum við hafa
afnot af því eins og
símanum í dag — þegar
það hentar okkur.“
Hvernig er ríkið sem
tekur mið af manngildi
Ríkið hefur tekið sér það hlut-
vérk að vera aðalatriðið í okkar
þjóðfélagi. Hugmynd okkar Húm-
anista í Flokki mannsins um ríkið
er víðsfjarri þessu. Við viljum að
valdinu sé dreift innan þess en það
er langt frá þeim hugmyndum sem
aðrar stjómmálastefnur setja fram,
því þær telja allar að ríkið sé æðra
manninum. í okkar framtíð er
manninum ætlað það hlutverk að
vera aðalatriðið þannig að ríkið eins
og það er í dag rúmast þar ekki.
Samkvæmt þessu viljum við Húm-
anistar að sem fyrsta skref í átt
að beinu lýðræði verði komið á
umræðum um hvert markmið þjóð-
arinnar ætti að vera og í framtíð-
inni ættu að vera bindandi skoðana-
kannanir og þjóðaratkvæðagreiðsl-
ur um sem flest mál. Verksvið ríkis-
ins ættu m.a. að sjá um þróun undir-
stöðuatvinnuveganna, að það
stjómi þeim fyrirtækum og stofnun-
um sem em nauðsynleg til þess að
efnahagslíf þjóðarinnar sé óháð er-
lendum áhrifum og að stuðla að því
að valddreifing verði aukin í þjóð-
hagskerfinu.
Hvernig verður ríkið
í framtíðinni
Það myndi sennilega líða yfír
marga að koma inn í opinbera stofn-
un þegar manngildissinnar hafa
komist til valda. Tekið yrði á móti
ykkur eins og það sé mikilvægt að
leysa fljótt og vel erindi ykkar. Þar
mun ekkert áhugaleysi eða útúr-
snúningar verða því opinberir
starfsmenn munu kunna að þjóna
fólki og vinna með því.
Ríkið verður ekki með nefíð í
hvers manns koppi og því verða
engar skattaskýrslur eða skatta-
skuldir — allir skattar verða óbeinir.
Það verða engar refsingar í Húm-
anísku þjóðfélagi, heldur verður við-
horf dómskerfisins að aðstoða og
hjálpa einstaklingnum til að losa
sig við ofbeldi sitt svo hann geti
lifað árekstralaust meðal annars
fólks.
I stað svartklæddra lögreglu-
þjóna passar betur að hafa ein-
hverskonar slysavamasveitir, ein-
hveijir sem af umhyggju fyrir fólki
leiðbeina því og aðstoða.
Ríkið verður ekki lengur „Stóri
bróðir“ heldur munum við hafa af-
not af því eins og símanum í dag
— þegar það hentar okkur. Ríkið
mun styðja við þjóðina og hjálpa
henni að ná sameiginlegu takmarki
sínu. Völdin verða hinsvegar hjá
fólkinu því við Húmanistar setjum
manninn ofar öllu.
Höfundur er félagi ílandsráði
Flokks mannsins.
KERTAÞRÆÐIR
Leiðari úr stálblöndu. Sterkur og þolir
að leggjast í kröppum beygjum. Við-
nám aðeins 1/10 af viðnámi kolþráða.
Margföld neistagæði.
Kápa sem deyfir fruflandi rafbylgjur.
ípassandi settum.
G F
SKEIFUNNI 5A, SÍMI: 91-8 47 88
STOKKHÓLMUR
FLUOLEIÐIR
-fyrir þíg-
Vfelcfu vel, veldu Wtmg
WANG
Heimilistæki hf, Sætúni 8,105 Rvík
_ Sími: 91-6915 00 ""
Þónsson
jarðsettur
Mývatnssveit.
ÚTFÖR Péturs Þórissonar í
Baldursheimi var gerð frá
Skútustaðakirkju sl. laugardag
að viðstöddu mjög miklu fjöl-
menni. Sóknarpresturinn, sr.
Örn Friðriksson, flutti útfarar-
ræðu og jarðsöng. Sigurður
Hallmarsson frá Húsavík las
kvæði, kirkjukórinn annaðist
söng, ennfremur sungu Rangár-
bræður. Jarðsett var í heima-
grafreit i Baldursheimi.
Pétur fæddist 18. mars 1933 og
var því 55 ára er hann lést í Land-
spítalanum 27. mars sl. Foreldrar
hans voru Þórir Torfason frá Bim-
ingsstöðum í Laxárdal og Þuríður
Sigurðardóttir í Baldursheimi. Eig-
inkona Péturs, Þórunn Einarsdóttir
frá Böðvarsdal í Vopnafírði, lifír
mann sinn. Þau eignuðust 7 böm
sem öll eru á lífi. Pétur og Þórunn
stunduðu búskap í Baldursheimi um
áratuga skeið. Pétur var vel virkur
í ýmsum félagasamtökum í Mý-
vatnsssveit og er því vandfyllt skarð
við fráfall hans.
áf

A BESTA STABIBÆNUM
Aðeins minútugangur i
helstu banka, verslanir,
kvikmyndahús, sundlaug,
leikhús, pósthús o.fl.
Vistleg og björt gisti-
herbergi, vel búin húsgögnum.
Sér snyrting, sturta,
sjónvarp, útvarp og sími.
Veitingasalurinn Lindin er
opinn allan daginn. Glæsilegur
matseðill i hádeginu og á kvöldin
og girnilegar tertur siðdegis.
Veislu-, funda-
og rádstefnusalur fyrir allt að
100 manna fermingaveislur, erfis-
drykkjur, afmælisveislur, fundakaffi
o.s.frv. Salurinn er vel búinn tækjum
s.s. myndvörpum, skuggmynda-
vélum, töflum, Ijósritunarvél, telexi,
ræðupúlti, hátalarakerfi, píanói o.m.fl.
- Kristján