Morgunblaðið - 19.04.1988, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 19. APRÍL 1988
8
Fræðslufundur
í f élagsheimili Fáks,
Víðivöllum, í kvöld, kl. 20.30.
Ferðalög á hestum um hálendið, fróðleg erindi
sem Hjalti Pálsson og Árni Pálmason flytja.
Skemmtileg uppákoma í hléi undir stjórn
Stefáns Gunnarssonar og Grettis Björnssonar.
Baltasar og Kristjana sýna litskyggnur.
F ræðslunef nd Fáks.
GATES
ÚRVALS
PRENTARA
— HLJÓÐDEYFAR
Vönduð vara
Frábær hönnun
E. TH. MATHIESEN H.F,
BÆJARHRAUNI 10, HAFNARFIRÐI, SÍMI 651000.
RÍGQHFT448Q
ÆTLARÐU AÐ HJAKKA
ENDALAUST í SAMA
LJOSRITUN ARF ARINU ?
Þetta er örstutt kynning á hinni nýju FT-4480
Ijósritunarvél frá RICOH. Það má segja að hún
dragi að sér athygli fyrir allt nema stærðina.
FT-4480 býr yfir ýmsum sérstökum
möguleikum og kostum. Stýrikerfið sparar
tíma. Tími, sem áður fór í að standa yfir verki,
nýtist nú til annars eftir að búið er að velja og
ýta á takka. Sjálvirk stækkun og minnkun og
sjálfvirkt pappírsval. Hægt er að stækka að
óskum eftir þremur leiðum. Auðveldir valkostir
við frágang og útlit gera öllum unnt að setja
fagmannlegan svip á árangurinn.
Slðast en ekki síst: hæfni RICOH hvllirá
traustum grunni langrar reynslu sem notendur
í 130 löndum hafa sannprófað.
ir
LÍU
acohf
SKIPHOLT117
105 REYKJAVÍK
SlMI: 91 -2 73 33
Ályktun
KRON
KRON sem er félag
samvinnumanna hér f
Reykjavík og hefur nú
verið sameinað Kaup-
félagi Hafnarfjarðar hélt
aðalfund fyrir skömmu.
Samkvæmt frétt í Tíman-
um var rekstrarafkoma
KRON „alls ekki viðun-
andi á sfðasta ári“ og
tapaði fyrirtækið 41
miiyón króna. Á aðal-
fundi KRON var eftirfar-
andi ályktun samþykkt:
„Aðalfundur KRON,
haldinn 9. aprfl 1988, lýs-
ir yfir áhyggjum sfnum
vegna éftírmála gjald-
þrots Kaupfélags Sval-
barðseyrar. Fundinum
finnst það alvarlegt ef
einstaklingar, sem ganga
f persónulega ábyrgð
fyrir félög innan sam-
vinnuhreyfingarinnar,
getí átt á hættu að missa
eigur sfnar ef til gjald-
þrots kemur. Fundurinn
beinir þvf til stjómar
Sambands fslenskra sam-
vinnufélaga að hún leití
allra hugsanlegra leiða
til að koma f veg fyrir
að þeir, sem gerst hafa
sjálfskuldarábyrgðarað-
Qar vegna Kaupfélags
Svalbarðseyrar missi eig-
ur sínar."
Það eru einmitt atvik
af þvf tagi sem þama er
vfsað til f ályktun aðal-
fundar KRON sem em
meginrök þriggja þing-
manna Sjálfstæðisflokks-
ins, þeirra Guðmundar
H. Garðarssonar, Eyjólfs
Konráðs Jónssonar og
Halldórs Blöndals, fyrir
frumvarpinu, sem þeir
hafa flutt á þingi um
breytingar á lögunum
um samvinnufélög. í
frumvarpinu er lagt til
að SÍS uppfæri árlega f
reikningum sfnum nettó-
eignarhluta einstakra
aðildarf élaga og sýni þar
með árlega raunverulega
eignastöðu og breytíngar
ár frá ári en einnig að
kröfuhafar getí við hugs-
anlegt gjaldþrot aðildar-
félags gert kröfur f þessa
eign og aðrar eignir
þrotabús. Te\ja flutnings-
mennimir, að það sé mik-
ilvægt að eignarhlut-
deild, ábyrgð og trygg-
ingar, eignaraðild, komi
Vilja harðari lögen
gilda um hlutafélög
Fram •> komlft é A«Jngl Irumvwp W
EndalokSIS?
í forystugrein Tímans, málgagns Fram-
sóknarflokksins og Sambands íslenskra
samvinnufélaga (SÍS), segir sl. miðviku-
dag: „Þrír þingmenn Sjálfstæðisflokksins
hafa tekið sig fram um það að flytja frum-
varp til breytinga á lögum um samvinnu-
félög, sem myndu leiða til þess að Sam-
band íslenskra samvinnufélaga yrði ekki
rekstrarhæft. Flytjendur frumvarpsins
fara fram á það við Alþingi að stærsta
fyrirtæki landsins, sem reist er á félags-
legum viðhorfum og hefur almannahags-
muni að leiðarljósi, verði slegið áf með
einni lagagrein." Hér er mikið sagt. í
Staksteinum í dag er staldrað við þessi
orð Tímans um endalok SÍS og rifjað upp
um hvað málið snýst, hvað það er sem
Tíminn telur að geti orðið SIS að falli.
skýrt fram á hveijum
tima þannig að SÍS, þetta
umfangsmikla fyrirtæld,
sé hafið yfir alian grun
í rekstrarlegu tíllití og
sitji við sama borð og
aðrir. Og í greinargerð
frumvarpsins segir orð-
rétt: „Þaðan af síður get-
ur Iöggjafinn unað þeirri
óvissu, sem nú er um
það, hver sé raunveru-
legur eigandi Sambands
islenskra samvinnufé-
laga og dótturfyrirtækja
Hættan sem rætt er
um í ályktun aðalfundar
KRON væri minni og
jafnvel úr sögunni ef
eignarhlutur Kaupfélags
Svalbarðseyrar i SIS
hefði verið uppfærður
með hliðsjón af verðlags-
breytingum og unnt væri
að ganga að honum eins
og öðrum eignum kaup-
félagsins við gjaldþrot
þess. Hugmyndir af
þessu tagi telja SÍS-menn
sem geta orðið fyrirtæk-
inu að aldurtila.
Úrelt lög
Það hefur varla farið
fram hjá neinum, sem
fylgist með málefnum
SÍS, að forsvarsmenn
fyrirtækisins ræða jafn-
an um það sem félags-
málahreyfingu, þegar
mildð er i húfi. Kaup-
félögin og SÍS-fyrirtækin
eru „burðarásar byggð-
ariaganna“ og talið er
að þau getí ekki verið
það áfram, ef sjóðir SÍS
hætta að vera óskiptan-
legir. Vandanum var lýst
þannig i Tímagrein eft.ir
Eystein Sigurðsson i
síðustu viku:
„Spumingin er þvi
með öðrum orðum sú
hvort menn te\ji tíma-
bært að hætta að hafa
óskiptanlega sjóði ( sam-
vinnufélögum og taka í
staðinn upp það kerfí
sem notað er i hlutafé-
lögum og færa eignar-
hluta hvers félagsmanns,
það er stofnsjóð hans,
upp til samræmis við það
sem nefna mættí raun-
verulegan eignarhluta
haxis i félaginu. Ljóst er
þó að mörgum myndi
þykja þetta spor aftur á
bak. Með þessum hætti
yrðu samvinnufélögin
kannski ekki lengur
sömu burðarásar byggð-
arlaganna og þau hafa
verið í áranna rás. í stað-
inn er hætt við að þau
yrðu í framkvæmd að
einhvers konar almenn-
ingshlutafélögum, sem
másld yrði framar öðru
ætlað að ávaxta sparifé
fólks á félagssvæðum
sínum og skila þvi arði.“
Af þessum orðiun og
almennt af grein Ey-
steins verður það eitt
ráðið, að innan SÍS hafí
verið rætt um hugmyndir
svipaðar þeim, sem þing-
mennimir þrír úr Sjálf-
stæðisflokknum leggja
fram á Alþingi. Þeir
leggja til að gefín verði
út eignarskirteini á
hveiju ári er sýni eignar-
hlutfall hvers félaga um
áramót, en þessi skírteini
veití engan rétt til af-
skipta af stjém félagsins
eða rekstri. Eignarskír-
teinin em þvi ekki eins
og hlutabréf og ekld
kæmi til þess, sem Ey-
steinn nefnir sem megin-
hættu í grein sinni, að
atkvæðisréttur á fundum
yrði í samræmi við eign
í félaginu. En um þá
„hættu" segir Eysteinn:
„Þá væri vitaskuld far-
ið að styttast i það að
samvinnufélögin væm. í
reynd orðin að hlutafé-
lögum, og þykir þá þeim
er hér ritar trúlegt að
ýmsir góðir samvinnu-
menn og eldheitir í and-
anum fæm að láta ótæpi-
lega í sér heyra. En þessi
hætta sýnist þó óneitan-
lega vera fyrir hendi ef
svo skyldi fara að horfíð
yrði frá reglunni um
óskiptanlega sjóði.“
í lok greinar sinnar
segir Eysteinn Sigurðs-
son: „En hvað sem öðm
líður virðist hitt \jóst að
meir en timabært sé orð-
ið að fara að taka sam-
vinnulögin til endurskoð-
unar og færa þau i sams
konar nútimalegt form
og lögin um hlutafélög.*1
Vafalítíð er meirihluti
þingmanna sammála
þessari niðurstöðu og nú
hafa þeir fengið tillögu
tíl úriausnar frá þremur
þingmönnum Sjálfstæð-
isflokksins, sem ef til vill
næst samstaða um meðal
meirihluta þingmanna,
þótt Timinn tejji sjálft
SÍS í hættu.
SKAMMTIMABRÉF
IÐNAÐARBANKANS
Örugg ávöxtun án langs binditíma.
□ Skammtímabréf Iðnaðarbankans bera
9,8% ávöxtun yfir verðbólgu. Þau greiðast
upp með einni greiðslu á gjalddaga.
□ Velja má um gjalddaga frá 1. júní nk.
og síðan á tveggja mánaða fresti til 1.
febrúar 1990.
□ Skammtímabréf Iðnaðarbankans eru
fyrir þá sem vilja njóta öruggrar ávöxtunar
en vilja ekki binda fé sitt lengi.
□ VIB sér um sölu á skammtímabréfum
Iðnaðarbankans. Komið við að Ármúla 7
eða hringið í síma 91-68 15 30 og fáið
nánari upplýsingar.
VIB
VERÐBREFAMARKAÐUR IÐNAÐARBANKANS HF
Ármúla 7, 108 Reykjavik. Simi68 15 30
_