Morgunblaðið - 19.04.1988, Side 38

Morgunblaðið - 19.04.1988, Side 38
38 MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 19. APRÍL 1988 Útgefandi Framkvœmdastjóri Ritstjórar Aðstoðarritstjóri Fulltrúar ritstjóra Fróttastjórar Auglýsingastjóri Árvakur, Reykjavík Haraldur Sveinsson. Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson. Björn Bjarnason. Þorbjörn Guðmundsson, Bjöm Jóhannsson, Árni Jörgensen. Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst Ingi Jónsson. Baldvin Jónsson. Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033. Áskriftargjald 700 kr. á mónuði innanlands. í lausasölu 60 kr. eintakið. Offramboð og verðfall Því það er nefni- lega vitlaust gefið“ Lífríki sjávar gerir landið byggilegt. Það er meginauð- lind þjóðarinnar. í hana sækjum við bróðurpart þjóðartekna; lífskjör fólks, verðmætin í sam- félagi okkar — og efnahagslegt sjálfstæði þjóðarinnar. En nytja- stofnar sjávar hafa sín nýtingar- mörk, sem ekki má yfír fara, ef varðveita á höfuðstólinn. Þess- vegna á það að vera keppikefli að ná þeim afla, sem fískifræðileg- ar niðurstöður standa til, með sem minnstum kostnaði og vinna í sem verðmætasta vöru. Offramboð ísiendinga á físki á mörkuðum í Hull og Grimsby, með tilheyrandi verðfalli, skýtur skökku við framansagt. Morgun- blaðið greinir frá því um helgina að verð á þorski hafí fallið um 50% á þessum mörkuðum síðustu vikumar vegna offramboðs frá íslandi. „íslendingar moka inn fískinum án tillits til þess hve mikið markaðurinn þarf og allir tapa, ekki aðeins þeir sjálfír held- ur enskir og skozkir fískimenn. Þeir einu sem græða eru frysti- húsin. Réttast væri að sett yrði bann á íslendinga haldi þeir áfram að haga sér svona," sagði William Hay, forseti skozka fískimanna- sambandsins, í viðtali við frétta- mann Morgunblaðsins. „Æskilegast er að útflutningur- inn sé fijáls," segir Kristján Ragn- arsson formaður LÍÚ í viðtali við Morgunblaðið. Hann segir jafn- framt: „en það hefur sýnt sig að það er ekki hægt, öll rök mæla með því að við stýrum framboð- inu.“ Þetta eru eftirtektarverð ummæli í ljósi verðfallsins í Bret- landi. Eðlilegt verður að telja að sjáv- arútvegurinn leiti eftir sem hæstu verði fyrir ferskfísk og sjávarvöru, til að tryggja rekstrarlega stöðu sína. Þessvegna er sjálfsagt að mæta erlendri ferskfískeftirspum meðan hátt verð er í boði, að minnsta kosti að vissu marki, þótt ekki megi horfa fram hjá mikil- vægi þess að vinna hráefnið sem mest í íslenzkum fískvinnslufyrir- tækjum. Offramboð, sem endar í verðhruni, eins og gerðizt í Grims- by og Hull, er hinsvegar víti til vamaðar. Það kemur engum til góða nema samkeppnisaðilum okkar í brezkum fískiðnaði. Og það stóð aldrei til að beita kvótan- um — veiðirétti á íslandsmiðum — til að setja fætur undir erlenda samkeppni í fískvinnslu. Fiskmarkaðir í Bretlandi verða háðir fískútflutningi héðan á næsjtunni. Vertíð er að ljúka við írlaþd og í Eystrasalti. „Það er því Ííykilatriði fyrir okkur," segir Kriátján Ragnarsson formaður LÍl| „að ná einhverri stýringu á [r s.|]magni til að fá eðilegt verð“. Hann leggur til að sjávarútvegs- ráðuneytið hafí frumkvæði að því að kalla hagsmunaaðila saman til að leita samstöðuleiða um fersk- fiskframboð, bæði á þýzkan og brezkan markað. Vel fer á því að íslenzkur fersk- fískur og sjávarvörur hafí sem fijálsastan aðgang að Evrópu- mörkuðum, sem eru okkur mjög mikilvægir. Hinsvegar verður að vænta þess að útgerðarmenn og físksöluaðilar haldi þann veg á málum, að heildarhagsmunir at- vinnugreinarinnar séu sem bezt tryggðir. En til þess þarf að haga framboði á þessa markaði með þeim hætti að sem hæst verð fá- izt fyrir fískinn. Úrvinnsla aflans Framleiðsluhættir í fískiðnaði breytast lítt og hægt. Aðlög- un að nýjum mörkuðum hefur verið þung í vöfum. Nokkur dæmi eru þó um athyglisverða vöruþró- un í þessari annars hefðbundnu atvinnugrein. Þar ber hæst tand- urfiskinn, sem náð hefur miklum vinsældum á saltfískmörkuðum. Sitthvað bendir til þess að vinnslugreinar verði sérhæfðari og sjálfvirkari í náinni framtíð, en mikilvægt er að bæta og auka nýtingu véla og hráefnis. Siguijón Arason hjá Rannsóknastofnun fískiðnaðarins telur í erindi, sem frá er sagt hér í blaðinu sl. laugar- dag, að það megi gera með því að hafa vaktavinnu í fiskvinnsl- unni. Lenging vinnslutímans lækki þunga kostnaðarliði, eins og fjármagnskostnað og raforku. Siguijón telur og mikilvægt að nýta hráefnið betur. Við fram- leiðslu fískflaka fellur um það bil 60% af þunga físksins undir skil- greininguna aukaafurð — og 75% við vinnslu rækju. Nokkur hluti þessara aukaafurða er þegar nýtt- ur, einkum í dýrafóður. „Alltof mikið er þó meðhöndlað sem úr- gangur og annað hvort kastað í sjóinn eða ónýtt á annan hátt.“ „Fiskvinnslustöðvar eiga eftir að breytast og verða að fjöl- vinnsluverum," segir Siguijón, „þar sem hægt er að vinna fisk í fjölbreyttar afurðir. Vinnsluverin breyta um vinnsluferil eftir hag- kvæmni og breytingu á mörkuð- um.“ Mikilvægt er að efla hverskonar rannsóknir í þágu íslenzks sjávar- útvegs, meðal annars vöruþróunar í fískvinnslu, ef hún á að halda velli f harðnandi samkeppni á næstu áratugum. eftir EyjólfKonráð Jónsson Að sigra heiminn er eins og að spila á spil með spekingslegum svip og taka í neSð. (Og allt með glöðu geði er gjama sett að veði). Og þótt þú tapir, það gerir ekkert til, því það er nefnilega vitlaust geflð. (Steinar Steinar.) Þegar ríkisstjórn var loks rekin saman á liðnu sumri gerðist það með þeim hætti að Sjálfstæðisflokk- urinn lét af þeirri meginkröfu sinni, að engir skattar yrðu hækkaðir og féllst á skattauka um einn milljarð króna. Fjárlög voru gerð og ákveð- ið að ná svokölluðum halla á fjárlög- um niður á þremur árum. í þingbyijun tilkynnti ríkisstjórn- in að hún hefði ákveðið að kollvarpa ijárlögunum sem þingflokkar stjómarsinna höfðu samþykkt og leggja fram ný flárlög þar sem gífurlegum nýjum sköttum skyldi slengt yfír þjóðina. Þetta væru neyðarráðstafanir, þar sem þjóðin væri rétt einn ganginn gengin af göflunum og nú þyrfti sko að koma vitinu fyrir hana og bjarga með fjár- munum hennar gjaldþrota ríkissjóði og koma í veg fyrir viðskiptahalla við útlönd. Lái mér hver sem vill að ég gagn- rýni þessa skyndiákvörðun. Hún kom mér gjörsamlega á óvart og var það þó ég sem hjó á hnútinn fáum mánuðum áður með flutningi tillögunnar um takmarkaðar skattahækkanir. Þar að auki hef ég nú í heilan áratug, og rúmlega það, í ræðu og riti bent á, að goð- sögnin um hallalausan ríkissjóð og nauðsyn peningaskömmtunar væri orsök verðbólgunnar en ekki leið til að forðast hana. Þetta hefur gerst nú, eins og fyrri daginn, því miður! Skattahækkanimar síðasta misserið hafa valdið verðspreng- ingu og stórfelldum kauphækkun- um, eins og hver sá maður sem fylgst hefur með íslenskum stjóm- armálum síðustu áratugi átti að sjá fyrir. En ekki nóg með þetta, ríkis- sjóðsgatið sögufræga hefur auðvit- að stækkað en ekki minnkað við aðgerðimar. (Gjaidahlið fjárlaga hækkar nefnilega meira en ekki minna en tekjuhliðin við þvílíkar afturhalds- og kreppuráðstafanir. Gjöld ríkisins era ekkert annað en bein og óbein laun og gjaldeyris- notkun þegar upp er staðið. Þegar verð- og kauphækkanir era knúðar fram og gengið lækkað verða ríkis- fjárlög jafnóviðráðanleg og fjárlög fyrirtækja og heimila.) Við voram á leið út úr vítahring verðbólgu 1986 og fram á sl. ár vegna þess að ríkið slakaði á skatt- heimtuklónni. Við voram á réttri leið. Nú boðar framsóknarforastan til sérstaks neyðarfundar um næstu helgi því að allt þurfí nú að taka Morgunblaðið/ól.K.M. Bera Nordal, forstöðumaður Listasafns íslands, i ræðustól við opnun sýningarinnar. Aðrir eru f.v.: Jac- ques Mer, sendiherra Frakklands, en sýningin kemur fyrir milligöngu franska sendiráðsins, Colette Sou- lage, eiginkona listamannsins, Pierre Soulage og frú Vigdís Finnbogadóttir, forseti íslands. Sýning Pierre Soulages í Listasafninu; Mikill fengur fyrir safnið og þá sem ánægju hafa af grafík - segir Bera Nordal forstöðumaður LISTASAFN íslands opnaði á laugardag sýningu á verkum nfranska lista- mannsins Pierre Soulages að við- stöddu fjölmenni, þar á meðal lista- manninum sjálfum og konu hans. Sýnd- ar verða 34 abstrakt- ætingar, sem spanna stærstan hluta list- Forseti tslands og Pierre Soulage ■ ferils hans. Þær eru unnar á árun um 1952-1980 og eru allar i eigu listamannsins. Bera Nordal, for- stöðumaður Listasafnsins, sagði mikinn feng i þessari sýningu bæði fyrir safnið og grafíkáhuga- fólk þar sem hún gæfi góða heild- arsýn yfir grafíkverk hans. Pierre Soulages er fæddur í Rodez í Suðaustur-Frakklandi árið 1919 og er því tæplega sjötugur að aldri. Eftir stríðslok settist hann að í París, þar sem hann hefur búið síðan. Soulages er í hópi þeirra lista- manna sem komu fram á áratugnum eftir síðari heimsstyijöldina, er París var miðpunktur listalífsins. Lista- mennimir eru kenndir við Parísar- skólann og er Soulages talinn einn mikilvægasti fulltrúi hans en hann varð þekktur fyrir sérstæðar ab- strakt-m)mdir sínar. Souiages fæst bæði við málverk og grafíkverk en þó ekki á sama tímabili. Að sögn Bera Nordal er Soulages þekktur og afgerandi listamaður og einn merkasti listamaður Frakka af eldri kynslóðinni. Hefur hann þróað mjög sérstaka tækni við ætingamar. I verkum hans ræður einfaldleiki, kraftur og innri birta ríkjum og er svartur litur allsráðandi. Hann hefur hlotið fjölda verðlauna og viðurkenninga á starfsferli sínum og má þar nefna Rembrandt-verð- launin og Camegie-verðlaunin árið 1964 auk þess sem hann er meðlim- ur í frönsku heiðursfylkingunni. Hann hefur tekið þátt í fjölda stórra alþjóðlegra sýninga austan hafs og vestan og á verk á öllum helstu lista- söfnum. Frumkvæði að því að fá verk Sou- lages hingað til lands átti dr. Selma Jónsdóttir fyrrv. forstöðumaður Listasafnsins en hún lést á síðasta ári. Sýningin var fengin hingað fyr- ir milligöngu franska sendiráðsins og stendur til 15. maí. Hún er opin alla daga nema mánudaga frá kl. 11-17.

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.