Morgunblaðið - 19.04.1988, Side 50

50
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 19. APRÍL 1988
Landakot og fj ár hags vandinn
eftirHönnu Kolbrúnu
Jónsdóttur
Mikið hefur verið rætt og ritað
um umframeyðslu vegna reksturs
Landakotsspítala. Sú stofnun og
stjómendur hennar áður en hún var
gerð að sjálfseignarstofnun hafa átt
sterkan þátt í þvl að móta lífsstefnu
mína. Mér finnst rekstur og velferð
stofnunarinnar skipta miklu máli og
er einkar annt um að allt gangi þar
sem best. Til þess þarf peninga og
gott starfsfólk. Rekstur stofnunar-
innar og framtíð skipta reyndar alla
landsmenn máli. Fólk úr öllum lands-
hlutum hefur leitað þjónustu þar og
fengið bestu þjónustu sem völ er á.
Það þarf engan að furða þótt
stofnun eins og Landakotsspítali,
sem er þjónustustofnun og hefur
ekki tök á verðmætasköpun, en þarf
að þiggja naumlega skammtað fjár-
magn af íjárlagavaldinu þarfnist
rekstrarfjár. Framþróun hefur orðið
á seinni árum í tæknilegum og fræði-
legum málum sjúkrahúsa og heilsu-
gæslu eins og á öðrum sviðum þjóð-
félagsins. Legutími hvers einstakl-
ings hefur styst á seinni árum sem
þýðir það að fleiri einstaklingum er
veitt þjónusta á skemmri tíma en
áður. Þetta kallar á aukin útgjöld
og fjölgun starfsfólks. Rannsóknir
og ljrf sem stofnunin lætur af hendi
kosta ærið fé. Kannski er budda fjár-
veitingavaldsins hálflokuð vegna
skorts á þekkingu og reynslu þar á
sjúkrahúsarekstri. Svolítið þykir mér
þó undarleg flármálapólitíkin hér í
þessu landi, að minnsta kosti skil ég
ekki hátolla á tækjum og hjúkrun-
argögnum sem settir eru á þessar
vörur, ef stofnanir og sjúkrahús
kaupa þau. Maður skyldi ætla að
þessi kaup væru í þágu landsmanna
og allir nytu góðs af. Gæludýrafóður
var lengi tollfrjálst og er kannski enn.
Sem betur fer hefur gengið vel
að fá félagasamtök til að leggja
tækjakaupum lið en ef þau standa
fyrir slíkum gjöfum er veitt tollaí-
vilnun. Styrktarsjóður Landakots-
spítala hefur gert mikið gott. Það
hafa verið keypt tæki og endumýjuð
þau sem úr sér hafa géngið fyrir það
fé sem safnast hefur þar. Upphaflega
var hann stofnaður í rekstrartíð St.
Jósepsspítala. Það voru eiginkonur
þeirra lækna sem unnu við spítalann,
starfsfólk spítalans og aðrir velunn-
arar sem áttu heiður af þeirri fram-
kvæmd. Fyrstu tekjur sjóðsins komu
inn vegna kaffi- og kökusölu sem
fólkið stóð fyrir. Þeir peningar sem
þá komu inn voru notaðir til að kaupa
tjöld sem nauðsynleg eru á milli
sjúkrarúmanna og eitthvað fleira var
keypt. Fé úr styrktarsjóði Landa-
kotsspítala hefur semsagt eingöngu
verið notað til kaupa á nauðsynja-
vöru fyrir spítalann.
Ég las fyrir nokkru greinar í Morg-
unblaðinu, aðra skrifaða af Ólafi
Emi yfirlækni spítalans, hina skrif-
aði Logi Guðbrandsson lögfræðingur
og framkvæmdastjóri Landakotsspít-
ala. Þar fær starfsfólk spítalans lof-
samleg ummæli. Sagt er að valið
Hanna Kolbrún Jónsdóttir
„Mér fínnst rekstur og
velferð stofnunarinnar
skipta miklu máli og er
einkar annt um að allt
gangi þar sem best. Til
þess þarf peninga og
gott starfsfólk. Rekstur
stofnunarinnar og
framtíð skipta reyndar
alla landsmenn máli.“
starfslið skipi stöður. Mín kynni af
þeim sem ég þekki þar em líka þessi
sömu. Vart finnst betra starfsfólk
og mundi ég undirstrika það með
feitu letri. Mikill fyöldi þess fólks sem
vinnur á Landakoti er búinn að vinna
þar frá því áður en St. Jósepssystur
létu rekstur af hendi. Það segir sína
sögu um trygglyndi fólksins við
spítalann. Það er á annan áratug
síðan stofnunin var gerð að sjálfs-
eignarstofnun. Mér finnst það vera
meðmæli með þeim sem ráðnir hafa
verið til starfa á seinni áram að sjá
má að samstarfíð hefur gengið vel
við þá sem fyrir vora. Mönnum hefur
gengið vel miðað við að stöðu og
stjómendum hefur haldist vel á fólki.
70% af útgjöldunum er há §árhæð
í launakostnað. Er hún hærri en hún
þarf að vera? Landakotsspítali er
stór stofnun og rekin allan sólar-
hringinn. Það er ekki aðeins kostnað-
ur við hjúkran og umönnun sjúkl-
inga, það era mörg önnur störf sem
unnin era í tengslum við hjúkran.
Það fólk sem vinnur þau störf þarf
líka að fá laun. Störf þessi era einn-
ig mikilvæg. Öll starfsemi innan
sjúkrahússins era nauðsynleg. Halla-
rekstur spítalanna er ekki eini halla-
reksturinn hér á þessu landi. Það
heyrast óp úr ýmsum áttum, jafnvel
þar sem síst skyldi. Ég vil geta þess
hér að áður hefur vantað rekstrárfé
til Landakotsspítala og forsvarsmenn
hans fengið ófullnægjandi svör vegna
beiðna um rekstrarfé fyrir spítalann.
Hveijir eiga að fjármagna tekju-
lausar þjónustustofnanir? Hvað er
dýrmætara en einstaklingurinn í
þjóðfélaginu og heilsa hans?
Mér er f fersku minni að þegar
St. Jósepssystur ráku spítalann og
ég var að vinna þar þá þurfti að
segja öllu aðstoðarfólki upp, það vora
engir peningar. Málinu var þá bjarg-
að á síðustu stundu og enginn þurfti
að hætta.
Ekki var þar á ferð braðl eða óhóf-
leg eyðsla. Ég held að allir sem til
þekkja viti að St. Jósepssystur unnu
launalaust, fómfúst og kærleiksríkt
starf í þágu íslensku þjóðarinnar.
Þær stjómuðu bæði Landakotsspít-
ala og Hafnarfjarðarspítala með
prýði og mikilli hagsýni.
Nú er búið að bjarga fjármálum
spítalans fyrir hom til bráðabirgða.
Stjómendur hans enn búnir að gera
grein fyrir þeirri framþróun sem orð-
ið hefur í málum stofnunarinnar og
nauðsynlegum fjárfestingum.
Þegar grannt er skoðað hefur ver-
ið farið fram úr leyfum en ekkert
hefur verið gert eða keypt að nauð-
synjalausu.
Ég trúi ekki öðra en að þeir sem
fara með fjármáiin í landinu sjái til
þess að hægt verði að reka Landa-
kotsspítala á sómasamlegan hátt.
Við þurfum á allri þeirri þjónustu
að halda sem spítalinn getur veitt.
• •
TOFRAVELARNAR
TROPIC
eru sambyggðar þvottavélar og þurrkarar frá Zerowatt. Því nefnum við þær
töfravélar að frá upphafi hefur ekki ein einasta bilun komið fram í Tropic
vélunum sem seldar hafa verið hér á landi. Ótrúlegt en satt!
Nokkrir kostir:
★ Þvottavél + þurrkari í einni og sömu vél
★ (B—H—D) 60sm x 85sm x 60sm
★ Þvær allt að 7 kg í einu (tveir þvottar
jafngilda þremur í venjulegri þvottavél)
★ Þvær og þurrkar 4 kg á 60 mínútum
★ 400—1000snúninga
★ 28 þvottakerfi
★ Engin gufumyndun
★ Sparneytin

SAMBANDSINS
ÁRMÚLA3 SÍMAR 681910-68 1266
Höfundur er /y úkrun&rfræðingur.