Morgunblaðið - 09.12.1989, Side 28
MORGUNBLAÐIÐ I-AUGARDAGUR <). DESEMBER 1989 1'
Hátíðarguðsþjónusta í Laugarneskirkju 10. september 1989. Biskup
íslands, herra Ólafiir Skúlason, vígir nýtt altari og skírnarsá.
Laugarneskirkj a
Laugameskirkja 1
Reykjavík 40 ára
eftir Jón Dalbú
Hróbjartsson
Upphafíð
Sunnudaginn 18. desember
1949 var Laugameskirkja í
Reykjavík vígð af þáverandi bisk-
upi íslands, herra Sigurgeiri Sig-
urðssyni. Laugameskirkja er því
fyrsta kirkjan sem reist var í út-
hverfum Reykjavíkur en borgin var
þá þegar farin að teygja anga sína
í allar áttir.
Samkvæmt gömlum heimildum
nqun hafa verið kirkja í Laugar-
nesi um 1200 og stóð hún á Lau-
gamestanganum, en hún var lögð
niður árið 1794 og sóknin samein-
uð Dómkirkjusókn. Einn gripur er
til úr þessari gömlu kirkju en það
er altaristafla, sem varðveitt er í
Þjóðminjasafninu, en gefendur
voru þeir þjóðkunnu menn, Eggert
Ólafsson og Bjami Pálsson.
Sr. Garðar Svavarsson hóf
kirkjulegt starf í Laugamesi á veg-
um Dómkirkjusafnaðarins árið
1936 og var því búinn að starfa í
Laugamesi í 40 ár, er hann lét af
störfum 1. des. 1976.
Fyrsta sóknamefndin í hinni
nýju Laugamessókn var stofnuð
20. október 1940 og var strax
hafist handa um að reisa kirkju í
hverfinu. Ekki var til fjármagn til
verksins, en farið var af stað í
bjargfastri trú á hjálp Guðs og
góðra manna. Fyrsta sóknamefnd-
in var skipuð þessum mönnum: Jón
Ólafsson formaður, Kristján
Þorgrímsson, Carl Olsen, Emil
Rokstad og Tryggvi Guðmunds-
son. Lóðin undir kirkjuna var gefin
af Sólveigu Jónsdóttur frá Kirkju-
bóli, en kirkjulóðin var í landi
Kirkjubóls. Eiginmaður Sólveigar
var Magnús Vigfússon verkstjóri,
en hann var látinn þegar þetta
var. TvöT)ama þeirra hjóna em á
lífi og búa í Laugamesi, Regína
og Magnús.
Strax 12. febrúar 1941 var lögð
fram frumteikning af kirkjunni,
sem sýnir hve ötullega hefur verið
unnið að byggingarmálunum.
Húsameistari ríkisins, Guðjón
Samúelsson, teiknaði kirkjuna og
er hún talin eitt af hans fegurstu
verkum. En 30. ágúst sama ár var
hafist handa við að grafa fyrir
grunni kirkjunnar.
Öll spjót vom höfð úti til að
afla fjár, en á þessum tímum vom
opinberir sjóðir mjög rýrir. Tvisvar
var efnt til happdrættis með bíl í
aðalvinning og gafst það vel, einn-
ig var oft leitað til sóknarbama
um flárstyrki og vom konur úr
Kvenfélagi Laugarnessóknar mjög
ötular við söfnunina. En kvenfélag-
ið var stofnað 1941. Fyrsti formað-
ur þess var frú Þuríður Péturs-
dóttir.
Heimsstyijöldin setti óneitan-
lega strik í reikninginn varðandi
byggingarmál á þessum tíma ekki
síst hvað aðkeypt efni varðaði enda
tók byggingin mörg ár. Árið 1943
var farið að nota kjallara kirkjunn-
ar fyrir guðsþjónustur og fundi,
en áður hafði verið messað í Lau-
gamesskólanum. Það var því lang-
þráð stund þegar 18. des. 1949
rann upp og hin fagra kirkja var
fullbúin og vígð til helgrar þjón-
ustu.
Safhaðarheimilið
Fljótt kom í ljós að litli salurinn
í kjallara kirkjunnar var allt of
lítill fyrir safnaðarstarfið. Árið
1959 eða aðeins áratug eftir að
kirkjan var vlgð var farið að tala
um byggingu safnaðarheimilis við
kirkjuna. Margar tillögur komu
fram um byggingu safnaðarheimil-
is, en þær fengu misjafnar undir-
tektir. Það var ekki fyrr en haust-
ið 1976 að komið var fram með
hugmyndina að núverandi safnað-
Sr. Jón Dalbú Hróbjartsson
arheimili, en hún var samþykkt af
öllum aðilum. Haustið 1978 var
fyrsta skóflustungan tekin og á
uppstigningardag 1983 var heimil-
ið formlega opnað og tekið í notk-
un. Enn á eftir að byggja suður-
álmu safnaðarheimilisins, en það
er álma með skrifstofum og litlum
fundarsal.
í fyrrasumar var kirkjan öll end-
urnýjuð að utan, en hún var orðin
mjög illa farin vegna frost-
skemmda. Þá var einnig skipt um
gler í öllum gluggum. í sumar sem
leið var þessu verki haldið áfram
og kirkjan lagfærð verulega að
innan og eru þær framkvæmdir
langt komnar. Einnig voru byggð-
ar nýjar kirkjutröppur og tengi-
bygging úr safnaðarheimili í
kirkju. Húsameistari ríkisins hefur
haft yfirumsjón með öllum breyt-
ingum og lagfæringum enda er
húsið friðað og á ábyrgð embættis
húsameistara.
Séra Garðar Svavarsson fyrsti
prestur í Laugarneskirkju.
Safinaðarstarfíð
í Laugameskirkju hefur löngum
verið öflugt safnaðarstarf. Kvenfé-
lagið hefur starfað óslitið öll þessi
ár. Einnig var starfandi Bræðrafé-
lag um tíma. Barna- og æskulýðs-
starfið hefur sett sterkan svip á
safnaðarstarfið allt frá því að sr.
Garðar hóf starfíð. Einnig hefur
verið starfað að málefnum aldr-
aðra. Sérstakt átak var gert í þeim
efnum meðan Margrét Hróbjarts-
dóttir var safnaðarsystir 1977-
1987. í dag er mikil starfsemi í
Laugameskirkju. Almennar guðs-
þjónustur fara fram hvem helgan
dag. Flesta sunnudaga kirlq'uárs-
ins er messað kl. 11.00 en við sér-
stök táekifæri kl. 14.00 og 17.00.
Yfir vetrarmánuðina er bama-
starfið um leið og messan. Bömin
eru með í messunni frá upphafí
en fara niður í safnaðarheimilið
þegar að prédikun kemur. Börnin
fá fræðslu í tveimur aldurshópum
en koma svo saman til að syngja
og eiga sameiginlega stund.
Eftir messugjörðina koma svo
foreldramir og aðrir kirkjugestir
sem vilja niður í safnaðarheimilið
og þiggja kaffisopa og spjalla sam-
an um leið og börnin eru að ljúka
sínu starfi. Þetta form hefur gefist
mjög vel og hefur þátttakan í starf-
inu aukist veralega. Til þess að
hægt sé að starfa með þessum
hætti þarf gott starfsfólk, en nú
era 6 hjón sem vinna að þessu
starfi auk gítarleikara.
Auk barnastarfsins á sunnudög-
um er starf fyrir 10-12 ára börn
á fímmtudögum kl. 17.30 og æsku-
lýðsstarf sama dag kl. 20.00.
Stjómendur bama- og unglinga-
starfsins era Bjami Karlsson og
Jóna Hrönn Bolladóttir guðfræði-
nemar en auk þeirra er Hreiðar
Örn Gestsson ábyrgðarmaður
æskulýðsfélagsins.
Á hveijum fimmtudegi er Kyrrð-
arstund í hádeginu með orgelleik,
altarisgöngu og fyrirbænum. En
eftir helgistundina er boðið upp á
léttan hádegisverð í safnaðar-
heimilinu.
Kvenfélagið hefur sína mánað-
arlegu fundi á mánudögum kl.
20.00 en þar er margt á dagskrá
til fræðslu og skemmtunar. En
konumar vinna ötullega að fjáröfl-
unarmálum í þágu safnaðarins.
Formaður kvenfélagsins er Jónína
Magnúsdóttir.
Yfir vetrarmánuðina era oft
fræðslufundir og safnaðarkvöld
með fræðandi fyrirlestram, tónlist
og helgihaldi. Einnig hefur verið
boðið upp á Biblíulestur og nám-
skeið fyrir hjón um málefni Ijöl-
skyldunnar.
Kór Laugarneskirkju hefur
reglulegar æfingar einu sinni til
tvisvar í viku. Oft æfir kórinn
vandasöm verk sem flutt era á
tónleikum í kirkjunni, en söng-
sijóri er Ann Toril Lindstad organ-
isti sem iðulega heldur sjálfstæða
orgeltónleika.
Tónlistarvika
í tilefni 40 ára afmælis kirkjunn-
ar mun organistinn og kórinn
standa fyrir tónlistarviku dagana
10.-17. desember. Fyrstu tónleik-
amir verða sunnudaginn 10. des.
kl. 17.00. Þá mun biskup íslands,
herra Ólafur Skúlason, flytja ávarp
og opna tónlistarvikuna, og kórinn
flytur Missa brevis í F eftir W.A.
Mozart ásamt einsöngvuram og
hljómsveit. Einnig verður flutt
„Gaudete", verk sem er sett saman
og útsett af sænska kórstjóranum
Anders Öhrwall, en þetta era göm-
ul þekkt jólalög. Á þriðjudeginum
mun Blásarakvintett Reykjavíkur
flytja tónleika sem þeir kalla
„Kvöldlokkur á jólaföstu". Á
fímmtudeginum kemur Mótettukór
Hallgrímskirkju í heimsókn og flyt-
ur verk eftir J.S. Bach og enska
jólasöngva. En á laugardeginum
verður Ann Toril Lindstad með
einleikstónleika á orgel og flytur
þá verk eftir Max Reger, Cesar
Frank, og Charles-Marie Widor.
Alla virku dagana mun svo Ann
Toril Lindstad hafa hádegistón-
leika í kirkjunni kl. 12.00 og leika
verk eftir ýmsa höfunda.
Tónlistarvikunni lýkur með af-
mælismessu á sunnudeginum kl.
14.00. Þá prédikar próf. Jónas
Gíslason vígslubiskup, og kirkju-
málaráðherra, Óli Þ. Guðbjartsson,
flytur ávarp. ðlöf Kolbrún Harðar-
dóttir syngur einsöng.
Sóknarnefndin þakkar heils-
hugar öllum þeim sem lagt hafa
kirkjunni lið á liðnum áratugum,
einnig þeim mörgu sem unnið hafa
að lagfæringum og endurbótum á
kirkjunni í fyrra og nú í sumar.
Þá viljum við þakka þeim mörgu
sem hafa fært kirkjunni gjafír í
formi fjárframlaga, vinnuframlags
eða annarra gjafa. Formaður sókn-
amefndar er Carl P. Stefánsson
og safnaðarfulltrúi Ástráður Sig-
ursteindórsson.
Það er von okkar allra sem störf-
um í Laugameskirkju að enn verði
starfað af krafti í kirkjunni okkar
Guði til dýrðar.
Höfundur er sóknarprestur
Laugarncssóknar.