Morgunblaðið - 12.12.1989, Qupperneq 9

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 12. DESEMBER 1989
9
MOKIAIAKKAR
DÖMU O G HERRA
SAFALINN, LAUGAVEGI 25, 2.HÆÐ, SÍMI 17311
Ódýrar kommóður
S. 44 5 44 s. 82 5 55
Einn heimur
Martin Jacques er fé-
lagi í lramkvæmdastjórn
kommúnistaflokksins í
Bretlandi og ritstjóri
flokksblaðsins Marxism
Today. Við haim birtist
viðtal i síðasta iiefti af
Newsweek. Þar segir
hann, að nú séu mörkin
á milli heimskommún-
isma og kapítalisma að
liverfa með Iiruni komm-
únismans. Það sé að
remia upp tími „ems
heims“, þar sein kapital-
ismimi hafi sigrað. Hann
segir, að á Vesturlöndum
standi konimúnistaflokk-
ar misjafnlega að vígi.
Flokkurinn á Ítalíu geti
auðveldlcga orðið jafiiað-
armannaflokkur. Spum-
ing sé hvort kommúnista-
flokkamir á Spáni, í
Grikklandi og Frakk-
landi lifi af breytmgam-
ar, þeir verði livað sem
öðm líður að gjörbreyt-
ast. Loks eigi breski og
þýski flokkurinn mjög
erfitt uppdráttar. Þeir
verði að ganga í lið með
öðmin. Hami er spurður:
Ertu að segja, að breski
kominúnistaflokkurinn
sé dauður? Og Martin
Jacques svarar:
„Breski kommúnista-
flokkurinn stendur
franimi fyrir fjórum kost-
um. I fyrsta lagi getur
hann haldið áfram á
sömu braut, sem þýðir í
raun, að hann mun ein-
faldlega lognast út af. I
öðm lagi getur hami end-
urskipulagt sig sem
sfjómmálaflokk á breytt-
um forsendum, skipt um
nafii og reynt að laða að
sér nýja fylgismenn — ef
til vill einhveija úr
Verkamaiuiaflokknum,
frá Græningjum og öðr-
um baráttusamtökum. I
þriðja lagi ' gæti hann
ákveðið að hætta að
starfa sem flokkur og
breyst í iniklu laustengd-
ari samtök — við getum
kallað það vettvang — og
þar með opnað dyr sínar
fyrir fólki, sem ekki er í
neinum stjómmálaflokki.
í fjórða lagi gæti hann
tengst Verkamanna-
flokknum með einum eða
öðmm liætti, en ég held
að fyrir því séu engar
forsendur nema komm-
Niðurlæging
kommúnismans
Um helgina héldu-áfram að berast fréttir
frá Austur-Þýskalandi og Tékkóslóvakíu
um niðurlægingu kommúnismans og
kommúnista. í Bretlandi hefur lítill en
harðskeyttur hópur manna starfað í
kommúnistaflokki, sem nú er að deyja
eins og fiskur á þurru landi. Er vitnað til
viðtals við forvígismann flokksins, sem
birtist nýlega í bandaríska vikuritinu
Newsweek, ennfremur er vitnað í breska
vikuritið The Spectator um hrun Berlín-
armúrsins.
úiiistaflokkurinn sam-
þykki að bjóða alls ekki
fram í kosningum."
Hvað verður
um múrinn?
Þegar stóratburðh-
gerast á borð við hrun
Berlínarmúrsins átta
meim sig sjaldan á því
sem er að gerast fyrr en
eftir nokki-a umhugsun.
Daniel Johnson er blaða-
maður fyrir breska blað-
ið The Daily Telegraph
i Austur-Evrópu. Hann
segir, að yfirlýsingin um
það klukkan 18.55 hinn
9. nóvember sl. um að
Berlínarmúrinn yrði lítiö
annað en náma fyrir
minjagripasafnara liafi
verið næsta hirðulcysis-
leg. Gefum Johnson orð-
ið, en þessi lýsing hans
birtist í The Spectaton
„Giinter Schabowski,
sem fór með áróðursmál
i stjómniálaráði austur-
þýska kommúiústa-
tlokksins, hafði lokið við
að segja fúllum sal af
sárleiðum vestrænum
blaðamönnum í sviplausu
Alþjóðablaðamiðstöðinni
í Austur-Berlín, að tak-
mörkun á ferðafrelsi
austur-þýskra borgara
við öll vestur-Iandamæri
landins hefði verið af-
numin frá og með þessari
stundu. Að sjálfsögðu
þyrftu allir að sækja um
brottfararáritun í Iög-
reglustöð og fengju þær
ncnia eittlivað sérstakt
kæmi til.
Schabowski lét þessi
furðulegu orð falla eins
og ekkert væri sjálfsagð-
ara í lok tíðindalauss
blaðamaiuiafundar um
niiðstjómarfund sem
haldinn var sama dag —
þau kveiktu þó í okkur
sem nenntum emi að
hlusta á hmm. Þessi
flokksforingi í Berlín
líkist helst útsmognum
glæpamanni og verður
stundum svo sorgmædd-
ur á svipimi, að hann
miimir helst á stóran,
hvítan djúpsjávarfisk.
Þegar hann sagði okkur
fréttina, reyndi hann að
afvopna okkur með því
að láta eins og þetta
væri alls ekki neitt nýtt:
„Ykkur er að sjálfsögðu
þegar ljóst“ o.s.frv.
Einhver spurði hvort
þetta næði til Berlínar.
Já, sagði Schabowski:
þetta ætti viö öll landa-
mærahlið, alls staöar.
Hann varð enn sorg-
mæddari og hóf að taka
saman blöðin sin.
„Síðasta spunúng," sagði
harni.
Það var komin mikil
spenna i salinn, en við
trúðum því ckki alveg
sem við heyrðum. Eg
hélt á hljóðnema og mér
svelgdist á spumingunni,
sem vestur-þýska sjón-
varpið — en milljónir
Austur-Þjóðveija horfðu
á það þetta kvöld — kall-
aði „spumingu kvölds-
ins“.
„Hvað verður um
Berlínarmúrinn? spurði
ég-
Andlitið á Schabowski
féll nú niður fyrir öll
sorgannörk. Hann þus-
aði eitthvað um að múr-
inn mundi áfram þjóna
einliveiju hlutverki,
liann yrði að ininnsta
kosti ekki rifimi strax,
það yrði samið við
NATO...“
Siðan segir Johnson
frá því að liann hafi
hlaupið á hótel sitt til að
senda fréttina og svo orð-
ið vitni að þvi um kvöld-
ið, hvemig mannhafið við
niúrinn gerði orð
Schabowskis um brott-
fararáritun að engu. I
raun hefði þáttur fjöl-
ntiðla við hrun múrsins
verið lítill, þar hefði fólk-
ið ráðið öllu. Hhis vegar
hefðu fjölmiðlaroúr kom-
ið þvi strax skýrt á fram-
færi við fólkið sem var
að gerast. Hefðu fréttirn-
ar ekki borist skilmerki-
lega svo skjótt kyniii yfir-
völdununi að liafa gefist
ráðrúm til að skipuleggja
árituuarskylduna, þann-
ig að þau hefðu getað
stjómað ferðum fólks
vestur yfir og álirifin af
liinni sögulegu ákvörðun
kyhnu að hafa oröið allt
önnur.
HLUTABRÉF
Hlutabréf
enn eftirsóknaiverðaii:
75.480 krónur endurgreiddar?
Samkvæmt Iruimarpi sem nú liggur ivrir
Alþingi verður Irádráttarbærl kanpverð hluta-
bréia á þesstt ári allt ab 1 ()().()()() krónur fyrir ein-
staklinga og 200.()()() krónnr fvrir lijón. Einstak-
lingur sem iullnýtir þennan mögttleika getur
samkvæmt þessu íengiö endurgreiddar 37.740
krónur íiá skattinum í ágúst á næsta ári eöa
lækkaö skatt sinn sem því nemur. Hjón geta
fengiö 75.480 krónur endurgreiddar. Nánari
upplýsingar veita starlsmenn VIB og I iMARKS.
VERÐBRÉFAMARKAÐUR IÐNAÐARBANKANS HF
Ármúla 7, 108 Reykjavik. Simi 68 15 30
HMARK-afgreiösla, Skólavöróustig 12, Reykjavík. Simi 21 677.