Morgunblaðið - 12.12.1989, Blaðsíða 52

52
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 12. DESEMBER 1989
Vandaðir y
skíðagallar

ALPINAstór
Klassiskfötfrá WEBMORE
Full búð af fallegum og vönduðum fatnaði
SENDUM í
PÓSTKRÖFU
//
H6RRARIKI ?
SNORRABRAUT 56 S(M113505*14303 I
Vinningstölur laugardaginn
9. des. ’89
VINNINGAR FJÖLDI VINNINGSHAFA UPPHÆÐ Á HVERN VINNINGSHAFA
1. 5af5 1 2.438.224
2. *3Í0 5 84.769
3. 4af5 124 5.896
4. 3af 5 4.069 419
Heildarvinningsupphæð þessa viku:
5.298.084 kr.
UPPLÝSINGAR: SÍMSVARI 681511 - LUKKULlNA 991002
Með vitið í hjólbörum
alpína

SPORTLEIGA!
VIÐ UMFERÐARMIÐSTÖÐINA S. 1 98 00
LEIGA - SALA - VIÐGERÐAÞJÓNUSTA
TÖKUM NOTAÐ UPP í NÝTT

V/SA K
mnH3
eftir Steinar
Guðmundsson
Þegar ég fyrir u.þ.b. fjórðungi
aldar setti saman svolítinn ritling
sem ég gaf nafnið „íslenskir vesa-
lingar“ var ég haldinn réttlátri reiði
í garð heilbrigðiskerfisins. En
þetta hefur breyst. Læknar sáu
smám saman hvert stefndi og láta
nú síður ljúga út úr sér lyfseðil á
fölskum forsendum. Samt má enn
finna einstaka sjúkrastofnanir og
læknislærða braskara sem láta hjól
svikamyllunnar snúast.
En þessi slettirekuskapur minn
varð til þess að ég fór að kynna
mér eðli drykkjuskapar og viðhorf
manna til eigin drykkju. Mér lærð-
ist smám saman að skilja að of-
drykkjuhneigð er svo einstaklings-
bundið fyrirbæri að orsakir verða
aldrei samræmdar nema hvað
varðar lygaáráttu, réttlætingar og
afneitanir. Ég fann að rætur of-
drykkju liggja í hugskotinu, en
þangað nær enginn nema sá sem
hugskotinu stjórnar. Aðgerðir sem
ekki beinast að því að vekja
drykkjumanninn til sjálfsábyrgðar
eru því kukl eitt og sorglegt til
þess að vita að til skuli vera menn
serír reyna að slæva sjálfsábyrgð
sakleysingjans með því að láta í
veðri vaka að hér sé um sjúkdóm
að ræða. Til að brjóta freðna
skorpu fávísinnar um eðli bölsins
bentu frumheijar nútíma of-
drykkjuvarna á, að afleiðing of-
I
Mfchnioic
Steinar Guðmundsson
„Þeir láta sér á sama
standa þótt sjúkdóms-
hugtakið lokki glys-
gjarna unglinga og ein-
mana sálir til ábyrgðar-
leysisins. Getur sjálfs-
dekrið komist lengra?“
drykkju væri hið sjúklega og oft
banvæna ástand sem alkóhólismi
nefnist, en til hagræðingar var því
gaukað að drykkjumanninum að
hér væri um sjúkdóm að ræða.
Engan grunaði þá að sjúkdóms-
hugtakið yrði flutt yfir á drykkju-
skapinn. Nei, ónei. Of margir end-
urhæfðir alkóhólistar, þ.e. fyrrver-
andi diykkjumenn, keppast nú við
að halda þessari villu gangandi,
og svo mikil fróun virðist þeim í
að geta litið á sig sem sjúkling
frekar en fyrrverandi fyllibyttu að
þeir láta sér á sama standa þótt
sjúkdómshugtakið lokki glysgjarna
unglinga og einmana sálir til
ábyrgðarleysisins. Getur sjálfs-
dekrið komist lengra?
Og ekki meira um það — heldur
hitt, að í kompu minni liggja ýmis
skrif ætluð drykkjumönnum til
stuðnings í baráttunni við sjálfa
sig. Mér telst til að smáritin séu
komin hátt á annað hundraðið en
bækurnar eru sex ef frá er talið
vonskukastið í garð geðlækna sem
birtist í ísl. vesalingum. En í ákaf-
anum hef ég gleymt því að stærsti
hluti þeirra drykkjumanna sem í
vandræðum era, eru hinir svo köll-
uðu feludrykkjumenn, sem taka
ekki fræðslu nema farið sé að þeim
krókaleiðum, enda telja þeir sjálf-
um sér trú um að allt sé í stakasta
lagi, jafnvel þótt þeir séu í buli-
andi vandræðum — og viti það.
Til þeirra verður því ekki náð með
prentuðu máli nema aðrir komi til
hjálpar. Þar á ég við vini og vinnu-
félaga sem gætu kynnt sér eðli
vandræðanna. Að vorkenna
drykkjumanni er að örva hann til
áframhaldandi drykkjuskapar.
Skammir líka.
Bækur og bleðlar hafa því hlað-
ist upp hjá mér engum til gagns
og sjálfum mér til ama og er nú
svo komið að vegna aldurs og að-
stæðna hlýt ég að fjarlægjast ver-
andi og verðandi drykkjumanna-
stétt, sem ég þó veit að breytist
aldrei að neinu ráði á meðan áfeng-
inu er kennt um þau vandræði sem
eru manninum sjálfum að kenna.
Aumasti flótti frá sjálfsábyrgð full-
tíða manns er að afneita mistökum
sínum — kenna áfenginu um
drykkjuskapinn, steikinni um of-
átið eða hjákonunni um lauslætið.
Þá það. Þá eru það hjólbörurn-
ar. Vinir mínir í Nýju blikksmiðj-
unni ætla að lána mér hjólbörur.
Þær ætla ég að nota sem farkost
til að koma einhveiju af þessu
dóti frá mér, e.t.v. einhveijum til
heilla en mér til hugarléttis svo
ég geti gert upp við prentsmiðjurn-
ar sem sýnt hafa mér óskiljanlega
biðlund. Samt skrifa ég þessar
línur fyrst og fremst til að biðja
þá mörgu vini sem ég á meðal les-
enda Morgunblaðsins að hafa ekki
áhyggjur af mér þótt ég sjáist með
börurnar á víðavangi, því ég geri
mér ljóst að uppátæki mitt, að
ætla mér að moka lífsreynslu minni
í hjólbörur og selja almenningi,
verður vafalaust talið til klikkunar,
en ég er ýmsu vanur í þeim efnum
því öll árin sem ég var að boða
nútíma ofdrykkjuvarnir var ég tal-
inn meira en lítið tniflaður uns
staðreyndir fóru að tala eftir að
svokallaðir Freeportarar tóku ofan
grímuna.
Höfundur er áhugamaður í
ofdrykkjuvörnum.