Morgunblaðið - 12.12.1989, Side 30
30
aer aarawrsK®!. ja airaMratOTJKi otqajkmgríaotb
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 12. DESEMBER 1989
Evrópubandalagið og
íslenskir hagsmunir
eftir Kristínu
Einarsdóttur
Ekki þarf að hafa mörg orð um
það hve milliríkjaviðskipti eru mikil-
væg Islendingum. Okkar þýðingar-
mestu markaðir eru í Evrópu og
Bandaríkjunum en markaðir í Aust-
ur-Evrópu, Asíu og e.t.v. víðar geta
einnig orðið mikilvægir í framtíð-
inni. Þess vegna er þýðingarmikið
fyrir okkur að binda okkur ekki við
einn stórmarkað sérstaklega, ég
tala fiú ekki um ef múrarnir kring-
um hann gera viðskipti við önnur
svæði illmöguleg. Með aðild að slíkjá
heild er hætt við að möguleikar
okkar til að hafa eðlileg viðskipti
við aðrar þjóðir minnki verulega.
Hagsmunir íslands settir
til hliðar
Samningur íslands við Evrópu-
bandalagið sem gerður var árið
1972 var báðum aðilum hagstæður.
Vegna breyttra aðstæðna m.a.
vegna stækkunar bandalagsins er
þessi samningur orðinn okkur mun
óhagstæðari en þegar hann var
gerður. Það er því eðlileg krafa af
Islands hálfu, að áður en farið verð-
ur að ræða önnur atriði verði hags-
munir íslands tryggðir af því er
varðar útflutning á sjávarafurðum.
Það er því í fyllsta máta furðuleg
og óábyrg afstaða af hálfu ríkis-
stjórnarinnar að hafna að teknar
verði upp slíkar viðræður. Ríkis-
stjórnin er raunar svo hrokafull að
hún leggur ekki eyru við því sem
samtök aðila í sjávarútvegi hafa um
málið að segja. Enn furðulegri er
þessi afstaða í ljósi þess að EB
hefur lýst því yfir að fríverslun með
fisk komi ekki til greina sem al-
menn regla af þeirra hálfu. Því er
eðlilegt að fara fram á útvíkkun á
viðskiptasamningi okkar við banda-
lagið að því er varðar fisk og fiskaf-
urðir.
í stað þess að taka á stærsta
hagsmunamáli þjóðarinnar hefur
ríkisstjórnin markað þá stefnu að
fara í flókna samninga með öðrum
EFTA-ríkjum um allt aðra hluti og
láta okkar mál mæta afgangi.
Hverra hagsmuna telur ríkisstjórn-
in sig vera að gæta?
Sjávarútvegnr í hendur
útlendinga
Ef litið er aðeins nánar á „fjór-
frelsið" svonefnda, sem er kjaminn
í EFTA-viðræðunum, kemur fljót-
lega í ljós að málið er ekki eins
einfalt og margir vilja vera láta.
Hömlulausir fjármagnsflutningar
til og frá íslandi og erlend fjármála-
þjónusta mun fljótt leiða til þess
að erlendir aðilar nái tökum á
íslensku atvinnulífi, einnig fiskvéið-
um og vinnslu. Auk þess er hætta
á að þeir innlendu aðilar sem ráða
yfir mestu fjármagni telji sér hag
i að flytja það úr larídi fremur en
ávaxta það og leggja í fyrirtæki
hér á landi.
Reynslan ætti að hafa kennt okk-
ur eitthvað í þessum efnum. Nær-
tækt er að líta á hvernig straumar
peninganna hafa legið hér innan-
lands þar sem verulegt fjármagn
hefur flust frá landsbyggðinni til
höfuðborgarsvæðisins. Hvernig
halda menn að það gangi að koma
í veg fyrir fjárstreymi frá íslandi
til Evrópustórríkisins, þar sem fjár-
magnið er alfa og ómega? Það er
ábyrgðarhluti að spila þannig með
hagsmuni þjóðarinnar. Ef við ger-
umst þátttakendur í evrópsku efna-
hagssvæði afhendum við um leið
hluta af sjálfstæði okkar til yfir-
stjórnar úti í hinum stóra heimi.
Þetta kemur raunar greinilega fram
í skýrslu sem utanríkisráðherra
lagði fyrir Alþingi 20. nóvember sl.
Þar birtist sá grundvöllur sem
áframhaldandi viðræður eiga að
byggja á. Þar er aðeins að finna
örfáa fyrirvara og um Ieið er tekið
fram að grundvallarhagsmunir okk-
ar séu samningsatriði.
Uppgjöf sósíaldemókrata
Á undanförnum mánuðum höfum
við verið vitni að umbyltingu í Aust-
ur-Evrópu þar sem hið miðstýrða
kerfi sem kennt hefur verið við
Marx og Lenin hefur hrunið til
grunna. En annað og ekki síður
sögulegt hefur verið að gerast í
V-Evrópu, en með öðrum formerkj-
um. Þar á ég við allsheijaruppgjöf
sósíaldemókratísins eins og það
leggur sig fyrir fjármagninu og
Kristín Einarsdóttir
*
„Islendingar eiga að
gæta hagsmuna sinna
með því að taka upp
beinar viðræður við
Evrópubandalagið um
framtíðarskipti okkar
og bandalagsins. Þar
eigum við að halda fast
og ákveðið á okkar
málstað með tilliti til
sérstöðu okkar sem fá-
mennrar þjóðar.“
veldi fjölþjóðahringa. Þar er í upp-
siglingu ekki síður miðstýrt kerfi
en það sem mest hefur verið for-
dæmt í A-Evrópu og nú er sem
betur fer að falli komið.
Beinar samningaviðræður
við EB
Kvennalistinn telur að leita beri
beinna samninga um samskipti okk-
ar við bandalagið um útvíkkun á
viðskiptasamningi með sjávarafurð-
ir. Um þennan afmarkaða þátt eru
Kvennalistinn og Sjálfstæðisflokk-
urinn sammála. Að öðru leyti er
regindjúp á milli afstöðu okkar og
Sjálfstæðisflokksins til Evrópu-
bandalagsins. Forysta Sjálfstæðis-
flokksins styður eindregið EFTA-
leiðina og fjórfrelsið, þótt heyra
megi efasemdarraddir frá einstök-
um þingmönnum flokksins. íslend-
ingar eiga að gæta hagsmuna sinna
með því að taka upp beinar viðræð-
ur við Evrópubandalagið um fram-
tíðarskipti okkar og bandalagsins.
Þar eigum við að halda fast og
ákveðið á okkar málstað með tilliti
til sérstöðu okkar sem fámennrar
þjóðar.
Hvers konar framtíðarsýn?
Hver er framtíðarsýn þeirra
manna sem halda þannig á málum?
Eru þeir búnir að gefa upp á bátinn
að á íslandi geti lifað sjálfstæð þjóð
með eigin menningu og tungu? Það
er nöturlegt til þess að vita að nú
þegar enn er ekki hálf öld liðin frá
því lýðveldið var stofnað á íslandi
skuli valdamiklir menn í þjóðfélag-
inu mæla með því að ísland gerist
aðili að hinu evrópska efnahags-
svæði. Sumir eins og nýbakaður
varaformaður Sjálfstæðisflokksins
ganga jafnvel svo langt að gera ráð
fyrir að ísland gangi í Evrópu-
bandalagið með húð og hári.
Við ættum að vera minnug þess,
að í frelsi felast gæði, sem ekki
spretta af efnislegum þáttum einum
saman. Við skulum því ekki mæna
á hinar stóru heildir, þótt þar sé
veifað nokkrum prósentum í aukn-
um hagvexti, minnug þess að ekki
er allt gull sem glóir.
Höfíindur er einn afþingmönnum
Kvennalistans í Reykjavík.
Ahureyrar innon
10 sehúndnn
Fáar aðrar samgönguleiðir slá
símanum við í hraða ogþœgincium. Þú
ert um 1 klst. að fljúga á milli
Reykjavíkur og Akureyrar ( í meðvincli).
Þú ert 5 klst. að aka sömu leið (á
löglegum hraða) og a.m.k. heilan clag
að sigla (í sléttum sjó).
Fyrir utan þetta er síminn ódýr leið og
þú verður ekki flugveikur, bílveikur eða
sjóveikur af því að tala í símann. Auk
þess er ódýrara að hringja eftir kl. 18 á
daginn og enn ódýrara eftir kl. 23 og
um helgar.
Langlínutaxtarnir eru tveir. Dcemi um
styttri langlínutaxta er Reykjavtk -
Keflavík og dœmi um lengri taxta er
Reykjavík - Akureyri*.
Reykjavík - Keflavík
Lengd símtais 3mín. lOmtn. ~* 30 mín.
Dagtaxti kr. 18,00 kr. 53,00 kr. 153,00
Kvöldtaxti kr. 13,00 kr 36,33 kr. 103,00
Nætur- og helgartaxti kr. 10.50 kr.28,00 kr. 78,00
' Hreytisl sumkvæmt yjaldskrá
Reykjavík - Akureyri
Lengd sf mtals 3 niín. 10 min. 30 mfn.
Dagtaxti kr. 25,50 kr. 78,00 kr. 228,00
Kvöldtaxti kr. 18,00 kr. 53,00 kr. 153,00
Nætur- og hclgartaxti kr. 14,25 kr. 40,50 kr. 115,50
POSTUR OG SÍMI
Við spöruni þér sporin