Morgunblaðið - 23.11.1995, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 23. NÓVEMBER 1995 19
Reuter
UTANRÍKISRÁÐHERRAR ESB-ríkjanna ganga af fundi með utan-
ríkisráðherra Tyrklands í Bonn í gær. Á myndinni eru (f.v.) Herve
de Charette, Frakklandi, Susanne Agnelli, Ítalíu, Daniz Baykal,
Tyrklandi, Javier Solana, Spáni, og Klaus Kinkcl, Þýskalandi.
Vara við frestun tolla-
bandalags við Tyrki
HERVE de Charette utanríkisráð-
herra Frakka varaði Evrópuþingið
við því í gær að fresta atkvæða-
greiðslu um tollabandalag Evr-
ópusambandsins (ESB) og Tyrkja.
Sagði hann það fjarstæðu að
tengja málið kröfunni um að Tyrk-
ir geri bragarbót í mannréttinda-
májum.
Á blaðamannafundi eftir fund
utanríkisráðherra ESB, sem tyrk-
neski ráðherrann, Deniz Baykal,
var viðstaddur, sagði de Charette,
að frestun atkvæðagreiðslunnar
gæti haft ófyrirsjáanlegar og alvar-
legar afleiðingar í för með sér.
Gert er ráð fyrir að tollabandalagið
komi til framkvæmda um áramót
að óbreyttu.
Baykal sagði að Tyrkir hefðu
gripið til erfiðra ráðstafana til þess
að uppfylla kröfur ESB til þess að
tollabandalagið gæti orðið að veru-
leika. Kæmi til þess að afgreiðslu
málsins yrði frestað á Evrópuþing-
inu yrði það sem blautur hanski í
andlit Tyrkja.
Klaus Kinkel utanríkisráðherra
Þýskalands sagðist taka undir að-
varanir de Charettes til þingsins.
Javier Solana utanríkisráðherra
Spánar sagðist í gær búast við að
þingið samþykkti samninginn um
tollabandalagið.
Dregnr ur efna-
hagsbata í ESB
Brussel. Reuter.
DREGIÐ hefur efnahagsbata í ríkj-
um Evrópusambandsins (ESB) í
kjölfar kreppunnar á árunum
1992-93, að því er fram kom í
skýrslu framkvæmdastjórnar ESB
um ástand og horfur í efnahagsmál-
um sambandsins, sem birt var í
gær.
Dregið hefur úr aukningu fram-
leiðslunnar úr 3,5-4,0% mest allt
árið 1994 svo hún nemur innan við
tveimur prósentum á miðju þessu
ári. Sýnt þykir, að meðaltals hag-
vöxtur allra ESB-ríkjanna lækki úr
2,7% á þessu ári í 2,6% á næsta
ári. Því er hins vegar spáð að hann
vaxi aftur í 2,9% árið 1997. Það
byggist á „heilbrigðum undirstöð-
um efnahagslífsins.“
í skýrslu framkvæmdastjórnar-
innar kemur fram að miklar líkur
eru taldar á að Frakkar komi fjár-
lagahalla sem hlutfalli af vergri
þjóðarframleiðslu niður fyrir þau
viðmiðunarmörk Maastricht-sátt-
málans sem gilda um aðild að sam-
eiginlegum gjaldmiðli.
Litið er á aðild Frakka að gjaldm-
iðlinum sem eina af helstu forsend-
um þess að hann verði að veru-
leika. Samkvæmt efnahagsráðstöf-
unum stjórnar Alain Juppe er gert
ráð fyrir því að ijárlagahalli 1997
verði kominn niður í 2,9% en viðmið-
unarmark Maastricht-sáttmálans er
3%.
Að sögn framkvæmdastjórnar
ESB ættu neytendur að njóta þess,
að verðbólga fer lækkandi í aðildar-
ríkjunum, eða úr 3,0% í fyrra í 2,7%
áriðl997.
Gert er ráð fyrir að atvinnuleysi
í bandalagsríkjunum lækki úr
10,7% í ár í 9,8% árið 1997. Ástand-
ið verður þó víða ískyggilegt, sér-
staklega á Spáni þar sem 21,3%
atvinnuleysi verður ríkjandi 1997
miðað við 22,9% í ár.
Utanríkisráðherrafundur EES
Nauðsynlegt að styðja
umbóta- og lýðræðis-
þróun í Rússlandi
HALLDÓR Ásgrímsson utanríkisráð-
herra flutti framsögu um Rússland
og andsvar íslands, Noregs og Li-
echtenstein um öryggismál í Evrópu
á fundi utanríkisráðherra ríkja sem
aðild eiga að Evrópska efnahags-
svæðinu (EES) í Brussel í fyrradag.
í ræðu sinni um Rússland lagði
Halldór áherslu á nauðsyn þess að
styðja eftir mætti umbóta- og lýð-
ræðisþróun í Rússlandi. Framundan
væru mikilvægar kosningar, þing-
kosningar I desember og forseta-
kosningar í júní, sem gætu haft
þýðingarmiklar afleiðingar fyrir þró-
un mála í landinu. Nauðsynlegt
væri að efla tengsl vestrænna ríkja
og stofnana þeirra við Rússland til
að tryggja eðlilega aðlögun þess að
alþjóðasamstarfi. Minnti utanríkis-
ráðherra á mikilvægi svæðisbund-
innar samvinnu, svo sem í Barents-
ráðinu, Eystrasaltasráðinu og Norð-
urskautsráðinu, þegar það yrði
stofnað, til að styrkja þessi tengsl
við Rússland.
ERLEMT
Samningaumleitanir um framtíð N-Irlands
John Major vill leið-
togafund sem fyrst
Belfast. Reuter.
STJÓRNVÖLD í Bretlandi leggja
nú fast að stjórn írlands að fallast
á að forsætisráðherrar ríkjanna
komi saman sem fyrst, hugsanlega
á föstudag, til að freista þess að
blása lífi í samningaumleitanir um
framtíð Norður-írlands.
Embættismenn í Dublin og Lond-
on sögðu að lítið miðaði í tilraunum
til að greiða fyrir viðræðum um
framtíð Norður-írlands. Embættis-
mennirnir sögðu að John Major,
forsætisráðherra Bretlands, hefði
lagt til að leiðtogafundurinn yrði á
föstudag.
Fyrirhuguðum fundi forsætisráð-
herranna var aflýst á síðustu stundu
í september að ósk íra. Bretar sök-
uðu þá írsku stjórnina um að hafa
hætt við fundinn vegna þrýstings
frá Sinn Fein, stjómmálavæng
írska lýðveldishersins (IRA).
Málamiðlunartillaga frá Major
John Major lagði fram málamiðl-
unartillögu á laugardag og írskir
heimildarmenn sögðu hana „skref
í rétta átt“ en bættu við að frekari
viðræðna væri þörf áður en leið-
togafundurinn gæti farið fram.
Aðstoðarmenn Majors sögðust vera
að athuga svar Johns Brutons, for-
sætisráðherra írlands, við tillög-
unni.
Heimildarmenn í Dublin og Lond-
on sögðu að helsta deilumálið, sem
hefur hindrað viðræðurnar um fram-
tíð Norður-írlands, væri enn óleyst.
Deilan snýst um þá kröfu Breta að
írski lýðveldisherinn hefji afvopnun
áður en Sinn Fein verði boðið til
viðræðnanna. Bretar neita að falla
frá kröfunni en Irar vonast til þess
að hægt verði að sneiða hjá henni
með því að efna til undirbúningsvið-
ræðna við Sinn Fein meðan óháðir
sérfræðingar rannsökuðu hvernig
standa mætti að afvopnuninni.
NATO
Búist við framboði Solana
Brusscl, Madríd, Ríga. Reuter.
FASTLEGA er búist við því að
spænska stjórnin muni gera opin-
bert framboð Javier Solana, utan-
ríkisráðherra Spánar, í stöðu fram-
kvæmdastjóra Atlantshafsbanda-
lagsins, NATO, á næstu dögum.
William Perry, varnarmálaráðherra
Bandaríkjanna, lýsti því yfir í gær
að of snemmt væri að eigna Solana
embættið. Sagði hann að verið
væri að íhuga„þijá til fjóra fram-
bjóðendur" til viðbótar. Hann gaf
ekki upp hveijir það væru.
Sendifulltrúar hjá NATO segja
að viðbrögðin frá því að Solana var
fýrst nefndur í síðustu viku, hafí
verið jákvæð. Þegar Perry var
spurður hvort að hann teldi að
Solana yrði góður framkvæmda-
stjóri, sagði hann allt of snemmt
að svara slíku.
Samþykki öll aðildarríki banda-
lagsins Solana tekur hann formlega
við embætti þann 5. desember nk.
á fundi utanríkisráðherra banda-
lagsins í Brussel.
West sek
um 10 morð
Winchester. Reuter
ROSEMARY West var fundin sek í
gær um 10 morð og dæmd til ævi-
langrar fangelsisvistar. Er hún þar
með einhver mesti fjöldamorðingi í
breskri sögu ásamt manni sínum,
Frederick West, en hann stytti sér
aldur í fangelsi.
West, sem er 41 árs að aldri,
drúpti höfði þegar talsmaður kvið-
dómsins lýsti yfir, að hún hefði ver-
ið fundin sek um öll ákæruatriði,
meðal annars um að hafa myrt dótt-
ur sína og stjúpdóttur.
West var dæmd í lífstíðarfangelsi
fyrir hvert morð og mun vera það
sem eftir er ævinnar á bak við lás
og slá.
Frederick West, eiginmaður Rose-
mary, fannst hengdur í klefa sínum
í janúar sl. en hann hafði áður játað
á sig morð á 12 konum. Stærði hann
sig raunar af því við lögregluna, að
hann hefði myrt átta aðrar en lík
þeirra hafa ekki fundist.
Leitað upplýsinga
um níu konur
Breska lögreglan hefur lýst eftir
upplýsingum um níu konur, sem vit-
að er, að voru í einhveijum tengslum
við West-hjónin en til þeirra hefur
síðan ekkert spurst.
Þau West-hjónin þykja mjög ólík
öðrum fjöldamorðingjum og hefur
mál þeirra vakið mikinn óhug í Bret-
landi og jafnvel svo mikinn, að marg-
ir hafa reynt að leiða það hjá sér.
Perry segir „þrjá
til flóra fram-
bjóðendur“ koma
til greina
Varaformaður spænska Þjóðar-
flokksins, Mariano Rajoy, sem er í
stjórnarandstöðu á Spáni, lýsti í
gær efasemdum sínum vegna hugs-
anlegs framboðs Solana. Kvaðst
hann télja að nafn Solana væri
nefnt til að styrkja stöðu hans
heima fyrir og að ætlun Sósíalista-
flokksins væri sú að Solana tæki
við forystu flokksins af Felipe
Gonzalez forsætisráðherra fyrir
þingkosningarnar sem haldnar
verða í mars á næsta ári.
Nafn Danans Uffe Ellemann-
Jensens er þó enn nefnt í tengslum
við stöðu framkvæmdastjóra, þar
sem hann nýtur eindregins stuðn-
ings Bandaríkjamanna, að sögn
sendifulltrúanna hjá NATO. Til að
fá Frakka ofan af andstöðu sinni
við Ellemann-Jensen, þarf hins
vegar stuðning Breta og Þjóðveija
en hvorug þjóðin hefur látið neitt
slíkt í ljósi, þrátt fyrir að stjórnir
landanna séu honum heldur ekki
andvígar.
Ríkið kaupir
æskuheimili
McCartneys
Liverpool. The Daily Telegraph.
BRESKA þjóðmiiyjaráðið hefur
fest kaup á bæjaríbúðinni sem
bítillinn Paul McCartney er al-
inn upp í. Þjóðminjaráðið hefur
eftirlit með mörgum af elstu
og sögufrægustu húsum Bret-
lands.
íbúðin, sem er þriggja her-
bergja, er í rauðu múrsteins-
húsi við Forthlin Road í Aller-
ton í Liverpool. Félagar
McCartneys dvöldu heima hjá
honum löngum stundum og
voru mörg af þekktustu lögum
Bítlanna samin þar, þeirra á
meðal fyrsta lag h(jómsveitar-
innar sem sló í gegn, „Love Me
Do“ og „I Saw Her Standing
There“.
Talið er að þjóðminjaráðið
hafi greitt öllu meira fyrir íbúð-
ina en markaðsverð hennar
segir til um en það er 5,5 millj-
ónir ísl. kr. Fyrri eigandi,
Sheila Jones, hefur átt íbúðina
sl. 30 ár. Ekki hefur enn verið
ákveðið hvort húsið verður opið
almenningi.
Paul McCartney fagnaði
fréttum um kaupin á æsku-
heimUi hans og sagði að hún
hefði án efa glatt móður hans,
Mary McCartney, hefði hún
verið á lífi. Ákvörðun ráðsins
sé mikill heiður fyrir hann og
íjölskyldu hans. „Stundum var
rifist heiftarlega innandyra. Eg
vona að lætin verði minni nú
þegar þjóðminjaráðið ræður
þar ríkjum,“ sagði bítillinn.
Húsið stendur skammt frá
götunni Penny Lane, sem Bítla-
unnendum er að góðu kunn.
Hefur endurvakning bítlaæðis-
ins orðið til þess að Qölmargir
aðdáendur Bítlanna hafa lagt
leið sína á þessar slóðir. Hefur
húseigandinn, Jones, jafnan tek-
ið vel á móti fólki og boðið því
að skoða húsið. „Aðdáendurnir
snerta veggina og setjast jafnvel
á salernið, þó að það sé ekki frá
þeim tíma sem McCartney-fiöl-
skyldan bjó hér. Þeir ei*u óðir
og uppvægir og láta eins og
húsið sé heilagur staður.“