Morgunblaðið - 19.12.1996, Blaðsíða 1
r
96 SÍÐUR B/C
291. TBL. 84.ÁRG.
FIMMTUDAGUR 19. DESEMBER 1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Skæruliðar segjast halda 490 manns í gíslingu í sendiráði Japans í Lima
McDonnell Douglas
og Boeing
Utanríkisráðherra Perú
efstur á aftökulistanum
Lima. Reuter.
VIN STRISINNAÐIR skæruliðar,
sem halda hundruð manna í gíslingu
í japanska sendiráðinu í Lima í Perú,
hótuðu í gær að taka gíslana af lífi
hæfu stjórnvöld ekki viðræður við
þá um lausn 500 félaga í samtökum
skæruliðanna, Tupac Amaru.
Klukkustundarfrestur, sem þeir
settu stjórnvöldum, rann út síðdegis
en seint í gærkvöldi virtust þeir ekki
hafa látið verða af hótun sinni.
Slepptu þeir fimm gíslum, þeirra á
meðal fjórum sendiherrum, sem
sögðust eiga að vera tengiliðir
skæruliða við stjórnvöld. Utanríkis-
ráðherra Perú er efstur á aftökulista
skæruliðanna, sem hafa verið í stöð-
ugu símasambandi við útvarpsstöðv-
ar í Perú, auk þess sem gíslunum
hefur verið leyft að hafa samband
við fjölskyldur sínar og stjórnvöld.
Skæruliðarnir tóku sendiráðið um
kl. 20 að staðartíma, kl. 1 í fyrri-
nótt, en þá stóð yfir boð í tilefni
afmælis Japanskeisara. Voru gísla-
tökumennirnir dulbúnir sem þjónar
og höfðu falið vopn og skotfæri í
mat og blómaskreytingum. Fullyrt
var í gær að skæruliðarnir hefðu
grafið göng að húsinu og komist
þannig fram hjá vörðum.
Fyrirmenn í haldi
Ekki er ljóst hversu margir gíslar
eru í haldi skæruliðanna. Þeir
slepptu konum og eldra fólki fljót-
lega úr haldi, þeirra á meðal móður
Albertos Fujimoris, forseta Perú, að
því að talið er fyrir mistök. Var þá
talið að eftir væru um 250 manns
í sendiráðinu. í símbréfi sem nokkr-
ir gíslanna sendu seinnipartinn í
gær,að skipan skæruliðanna sögðust
þeir hins vegar tala fyrir 490 manns.
Fjöldi fyrirmenna er í haldi skæru-
liðanna; utanríkis- og landbúnaðar-
ráðherrar Perú, forseti þingsins, for-
seti hæstaréttar og þrír þingmenn á
þingi Perú. Þá eru þar sendiherrar
fimmtán erlendra ríkja að talið er
og fjöldi japanskra kaupsýslumanna.
Þá er fullyrt að fyrrverandi og núver-
andi yfirmenn lögreglusveita, sem
beijast gegn hryðjuverkamönnum,
séu í hópi gíslanna.
FORSETI Rauða kross Perú (fyrir miðju) leiðir tvo gísla, sem látnir voru lausir í gær, frá sendiráðinu.
Reuter
LÖGREGLUMENN skoða jólaköku sem reyndist full af skotfær-
um. Kakan fannst í sjúkrabifreið við japanska sendiráðið.
Um miðjan dag í gær kvað við kynntu skæruliðarnir að nokkrir
öflug sprenging að því að talið er þeirra og gíslanna hefðu særst við
í sendiráðinu. Skömmu síðar til- töku sendiráðsins og þyrftu nauð-
synlega á læknisaðstoð að halda.
Skæruliðar kröfðust viðræðna við
Fujimori forseta og yrði þeim út-
varpað beint. Fujimori hefur ekki
tjáð sig opinberlega um málið en
innanríkisráðherra landsins fer með
það fyrir hönd ríkisstjórnarinnar.
Haft var eftir skæruliðunum að
ráðist hefði verið á japanska sendi-
ráðið til að mótmæla stuðningi jap-
anskra stjórnvalda við Perústjórn en
Fujimori er af japönskum ættum.
Mikið áfall
Gíslatakan er geysilegt áfall fyrir
stjórnvöld í Perú sem hafa háð harða
baráttu gegn skæruliðasamtökum.
Vonuðust þau jafnvel til þess að sig-
ur væri að nást í baráttunni en stöð-
ugleiki og aukið öryggi voru grund-
vallarforsendur efnahagsumbóta.
Atburðirnir í sendiráði Japan gera
þær vonir að engu og kunna að
koma hart niður á efnahag landsins,
þar sem þær gera að engu tiltrú
erlendra fjárfesta.
■ Krefjast lausnar/24
ESB með
athuga-
semdir
Brussel. Reuter.
FRAMKVÆMDASTJÓRN Evrópu-
sambandsins, ESB, tilkynnti í gær,
að fyrirhuguð sameining Boeings og
McDonnell Douglas bryti ef til vill í
bága við eðlilega samkeppni innan
sambandsins.
„Ymsir telja, að sameiningin veki
spurningar um yfirburðastöðu Bo-
eings á þessum markaði," sagði Kar-
el Van Miert, sem fer með samkeppn-
ismál í framkvæmdastjórninni.
Sagði hann, að samningur fyrir-
tækjanna yrði „fínkembdur" til að
skoða hvaða áhrif hann hefði á stöðu
nýja fyrirtækisins.
Van Miert dró enga dul á, að kom-
ið yrði í veg fyrir sameiningu Bo-
eings og McDonnell Douglas ef í ljós
kæmi, að hún samræmdist ekki eðli-
legum samkeppnisreglum og fyr-
irtækin skirrtust við að bæta úr því.
Umhyggja fyrir Airbus
Ýmsir telja, að fyrir ESB vaki
ekki síst umhyggja fyrir evrópsku
Airbus-samsteypunni en Boeing hef-
ur oft kvartað yfir miklum, opinber-
um stuðningi við hana.
ESB gagnrýnir hins vegar gífur-
legar niðurgreiðslur, sem það segir
bandarísku flugiðnaðarrisana fá frá
Bandaríkjastjórn í gegnum samninga
við herinn. Talið er, að þessi mál
geti kynt undir nýrri spennu milli
Bandaríkjanna og ESB.
■ Ríkið i rikinu/8B
------»■ .♦-----
Jagland hót-
ar afsögn
Ósló. Reutcr.
THORBJ0RN Jagland, forsætisráð-
herra Noregs, hótaði afsögn í gær-
kvöldi linnti stjórnarandstaðan ekki
árásum á dómsmálaráðherrann,
Anne Holt.
Holt er sökuð um að hafa ekki
sagt þinginu satt um vitneskju sína
um njósnahneyksli sem upp kom í
síðustu viku. I samtali við NTB-
fréttastofuna sakaði Jagland stjórn-
arandstöðuna um nornaveiðar.
Brussel. Reuter.
Varnarmálaráðherra Rússlands fundar með ráðherrum Atlantshafsbandalagsins
Telur samráð
vera ótímabært
Njósnari í
röðum FBI
Washington. Reuter.
BANDARÍSKA alríkislögregl-
an (FBI) handtók í gær einn
af mönnum sínum en hann er
grunaður um hafa selt Rússum
skjöl sem varða öryggi ríkisins.
Er þetta annað njósnamálið sem
kemur upp hjá stofnuninni á
einum mánuði.
Starfsmaðurinn heitir Earl
Edwin Pitts og er talið að frá
árinu 1987 hafí hann selt Rúss-
um skjöl og þegið fyrir þau
224.000 dali, um 15 milljónir
ísl. króna.
Fylgst var með Pitts í 16
mánuði áður en látið var til
skarar skríða í gær.
IGOR Rodíonov, varnarmálaráðherra
Bandaríkjanna, neitaði í gær boði
Atlantshafsbandalagsins (NATO)
um að skiptast á liðsforingjum til
að sjá um samhæfingu herja Rúss-
lands og NATO. Sagði hann slíkt
ekki tímabært á fundi sem hann átti
með varnarmálaráðherrum banda-
lagsins en gaf til kynna áhuga rússn-
eskra stjórnvalda á að auka tengslin
við NATO síðar. Áður en Rodíonov
hitti ráðherrana lýstu þeir yfír vilja
sínum til að koma á fót alþjóðlegri
lögreglusveit til að hafa hendur í
hári manna, sem ákærðir hafa verið
fyrir stríðsglæpi. Þeir eru hins vegar
ekki sammála um framkvæmdina.
Rodíonov þótti óvenju harðorður
er hann fordæmdi stækkun NATO
og sagði að hún kynni að ógna stöð-
ugleika og stefna í hættu samningum
um vopnaeftirlit. Yrði af stækkun
myndu Rússar grípa til pólitískra,
hernaðarlegra og efnahagslegra að-
gerða en Rodíonov vildi hins vegar
ekki tilgreina í hverju þær fælust.
Lögreglusveitir gegn
stríðsglæpamönnum
Bandarískur embættismaður sagði
í gær „mikla samstöðu um sjálfa
hugmyndina“ að sérstökum lögreglu-
sveitum til að hafa uppi á stríðs-
glæpamönnum. William Perry, varn-
armálaráðherra Bandaríkjanna, átti
viðræður um málið við Charles Mill-
on, varnarmálaráðherra Frakklands,
og síðar við varnarmálaráðherra
Hollands, Danmerkur og Noregs.
Sagði hann, að lögreglusveitirnar
gætu heyrt beint undir stríðsglæpa-
dómstólinn í Haag og að öðrum kosti
undir Evrópusambandið eða Örygg-
is- og samvinnustofnun Evrópu
„Það, sem nú er rætt um, er hvað
kalla skuli þessar sveitir, hver skuli
stjórna þeim, hvernig skuli skipu-
leggja þær og hveijir leggi til liðið,“
sagði embættismaðurinn.
Embættismenn NATO lögðu þó á
það áherslu, að engar ákvarðanir
hefðu verið teknar og sögðu, að allir
óttuðust hugsanlegar hefndarað-
gerðir gegn hermönnum og starfs-
mönnum hjálparstofnana.
Flestir ganga lausir
Ráðherrarnir voru sammála um,
að það yrði ekki í verkahring 30.000
manna NATO-liðs, sem á að leysa
af hólmi núverandi friðargæslulið,
að hafa uppi á stríðsglæpamönnum
en lýstu jafnframt áhyggjum af því,
að enn hefur aðeins tekist að hand-
taka sjö af um 80 mönnum, sem
ákærðir hafa verið.