Morgunblaðið - 19.12.1996, Blaðsíða 12

12 FIMMTUDAGUR 19. DESEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Landlæknir telur að hætta eigi
niðurskurði í heilbrigðismálum
Heilbrigðis-
þjónustan njóti
góðs árangurs
Ólafur Ólafsson landlæknir segirtímabært
að heilbrigðiskerfið fái að njóta góðs árang-
urs síðustu ára og að niðurskurði verði
hætt. Ólafur sagði Helga Þorsteinssyni frá
árangri íslenskra heilbrigðisstarfsmanna.
Fjöldi ársverka heilbrigðisstarfsmanna á
rð, Norðurlöndum á 100.000 íbúa
] i ísland Danmörk Finnland Noregur Svíþjóð
1992
1991
1994
1994
1994
Læknar j 294 r 279 \ 269 i 225 L J 261 1
Hjúkrunarfræðingar 550 706 1111 780 808*
Sjúkraliðar 375 f 716 I 729 I 750 í i 703 |
Ljósmæður 52 19 77 25 *
Sjúkraþjálfar 76 L ! 153 ! 98 i 80
Tannlæknar 98 87 91 83 95
lÁÍÍs 1445 | 1808 I 2430 i 1960 | 1946
* Einnig sjúkraiiðar
Heimild: Health Statistics in the Nordic Countries 1996
Hlutfall af landsframleiðslu til heilbrigðismála
árin 1970-1996
j i
sútgiöld all
ncuuui U1« s

h eil hri qð isútai nln hi ns op int iera : —j

;
|
/ neiiDngoisuigj o/o neimuma
/ i
' ■-!
ÓLAFUR Ólafsson landlæknir seg-
ir að samkvæmt matsaðferðum á
ríkissrekstri sem fj ármálaráðuneyt-
ið hefur gefið út hafi mjög góður
árangur náðst í heilbrigðiskerfinu
á undanförnum árum og áratugum.
Ríkisrekstur er þar metinn á svip-
aðan hátt og einkafyrirtæki. Ólafur
telur rétt að heilbrigðisþjónustan
verði látin njóta þessa árangurs og
niðurskurði verði hætt.
í samantekt frá landlækni kem-
ur fram að útgjöld hins opinbera
til heilbrigðismála sem hlutfall af
landsframleiðslu hafi farið lækk-
andi á síðustu árum. Á móti kemur
að heilbrigðisútgjöld heimilanna
hafa aukist. Að teknu tilliti til
mismunandi forsendna j útreikn-
ingi eru heildarútgjöld íslendinga
til heilbrigðismála þau 18. hæstu
meðal OECD-ríkja. „Sem röksemd
fyrir lækkun útgjalda til heilbrigð-
isþjónustu heyrist oft nefnt að
útgjöld séu há á íslandi miðað við
aðrar þjóðir. Við nánari athugun
virðist svo ekki vera,“ segir í sam-
antekt landlæknis.
Þar segir einnig að hlutfallslega
starfi mun færri heilbrigðisstarfs-
Fjöldi útskrifta á
heilbrigðisstarfsmann á
sérgreinasjúkrahúsum á
íslandi og í Danmörku
island Danmörk
Læknar ............. 124 115 m
Hjúkrunarfræðingar 62 45 §
Sjúkraliðar 99 88 «
Sjúkraþjálfar 776 775 f
Meinatæknar........ 304 248 J
Röntgentæknar 1782 1538 |
Sálræn, félagsleg þjón. 349 1410 J
Lyfjamál (stjórnun) 2291 3682 |
Stjórnendur : 109 119 £
menn við heilbrigðisþjónustu en í
nágrannalöndunum. Áfköst þeirra,
eða framleiðni, mæld í útskriftum
á starfsmenn, eru að jafnaði tölu-
vert hærri en til dæmis í Dan-
mörku.
Landlæknir telur að árangurinn
af góðri heilbrigðisþjónustu komi
fram í tölum um sjúkdóma og slys.
Sem dæmi nefndi hann að dauðs-
föll vegna afleiðinga slysa séu færri
en á öðrum Norðurlöndum. Einnig
hafí góður árangur náðst í baráttu
við mislinga og hettusótt og íslend-
ingar urðu fyrstir þjóða til að út-
rýma hæmofilus-heilahimnubólgu.
Einnig má nefna að líf krabba-
meinssjúklinga hefur lengst til
muna. í samanburði Alþjóðlegu
heilbrigðismálastofnunarinnar,
WHO, frá árinu 1989 á heilbrigði
og sjúkleika í 28 Evrópulöndum
voru íslendingar í efsta sæti.
Fjögur hundruð milljóna króna f organgs ver kefnasj ó ður Reykjavíkurborgar
Hæstu nppliæðir
til mennmgarmála
LÖGÐ hefur verið fram í borgar-
ráði 21 ályktunartillaga um nýt-
ingu fjármagns úr 400 milljón
króna forgangsverkefnasjóði sam-
kvæmt fjárhagsáætlun ársins
1997. Hver málaflokkur borgar-
innar skilaði 3% af áætluðu rekstr-
arfé sínu í sjóðinn til sérstakra
verkefna, sem hefur verið for-
gangsraðað.
Á fundi borgarstjórnar í dag
verða tillögurnar lagðar fram til
samþykktar við afgreiðslu fjár-
hagsáætlunar. Gert er ráð fyrir
að 110 milljónir fari til menningar-
mála úr sjóðnum en lagt er til að
50 millj. verði veitt til Hafnarhúss-
ins og 60 millj. til Safnahússins í
Tryggvagötu.
Skólamál
Gert er ráð fyrir viðbótarstund-
um fyrir hvern nemanda frá og
með 17. nemanda í bekkjardeild í
1.-3. bekk. Tilgangurinn er að
auka svigrúm í skólastarfi yngstu
barnanna og draga úr álagi á þau
í upphafi skólagöngu. Við 25.
nemanda í bekkjardeild verður
hópnum skipt í tvo
bekki með 12-13 nem-
endum. Verður varið 20
millj. til verkefnisins
árið 1997.
Lagt er til að stuðn-
ingsfulltrúum í grunnskólum verði
fjölgað og þannig stuðlað að því
að yngstu nemendurnir aðlagist
skólastarfi sem best. Hver grunn-
skóli með yngstu börnin fær a.m.k.
'Astöðugildi stuðningsfulltrúa. Til
þessa verður varið 7,5 millj. árið
1997.
Gert er ráð fyrir að fjöldi viku-
legra kennslustunda f grunnskól-
um borgarinnar verði samtals 319
Handsmíðaðir 14kt gullhringar
Kringlunni 4-12, sími 588 9944
stundir í öllum árgöngum, skólaár-
ið 1997-1998. Samkvæmt grunn-
skólalögum skulu stundir ekki
vera færri en 314 og er gert ráð
fyrir að veija 2,5 millj. til að fjölga
um eina stund í 4. bekk umfram
lágmark grunnskólalaga.
Tillagan gerir ráð fyrir að náms-
ráðgjafi starfi við alla grunnskóla
borgarinnar sem hafa nemendur á
unglingastigi. Frá næsta hausti
verða ráðnir námsráðgjafar í 50%
starf við þá skóla borgarinnar með
unglingastig, sem ekki hafa náms-
ráðgjafa og er gert ráð fyrir að
veija til þess 3 millj. árið 1997.
Ráðnir verða umsjónarmenn í
25% starf f hveijum
skóla til að sjá um tölvu-
stofur og staðarnet í
grunnskólunum og
verður varið til þess 5
millj.
Lagt er til að samþykkt verði
að vinna markvisst að eflingu nátt-
úruvísinda- og tæknikennslu í
grunnskólum borgarinnar með
áherslu á þróunarstarf í 2-3 skól-
um og öflugri endurmenntun
kennara sem vilja sérhæfa sig á
þessum sviðum. Engin ákveðin
upphæð er tilgreind með tillög-
unni.
Tillagan gerir ráð fyrir að næsta
haust hefjist tilraun í 2-3 grunn-
skólum í borginni með 6-7 klst.
skóladag fyrir alla nemendur til
þess að undirbúa einsetinn skóla
og lengri skóladag sem kemur
væntanlega að fullu til fram-
kvæmda árið 2001. Engin ákveðin
upphæð er tilgreind með tillög-
unni.
Lagt er til að í tengslum við
endurskoðun á reglum um styrki
til einkarekinna leikskóla, leik-
skóla sjúkrahúsa og dagmæðra
skuli fjárveiting samkvæmt fjár-
hagsáætlun hækka um 10 millj.
Ennfremur liðurinn sameiginlegur
rekstur leikskóla um 10 millj. til
að mæta ófyrirséðum kostnaði og
systkinaafslætti fyrir skemmri
vistun en sex tíma.
Menningarborg
Evrópu
í tillögunni er gert ráð fyrir að
veija 20 millj. í undirbúning að
verkefninu Reykjavík Menningar-
borg Evrópu árið 2000. í greinar-
gerð með tillögunni kemur fram
að borgirnar níu sem valdar voru
menningarborgir árið 2000 hafa
haldið með sér fundi, þar sem
hver borg valdi sér þema og kom
náttúra og menning í hlut Reykja-
víkur.
Lagt er til að samþykkt verði
að hefja á árinu rekstur hverfi-
smiðstöðvar í tilraunahverfinu
Grafarvogi og að til þess verði
varið 12,2 millj.
Gert er ráð fyrir að samþykkt
verði að veija 10 millj. til eflingar
forvarnarstarfs á vegum Reykja-
víkurborgar. Skiptist fjárveitingin
þannig að 7 millj. eru ætlaðar til
starfsemi á vegum Vímuvarna-
nefndar Reykjavíkurborgar og 3
millj. til annarra verkefna sem
tengjast forvarnarstarfi í miðborg
Reykjavíkur á vegum fram-
kvæmdanefndar um miðborgar-
mál.
Sumarverkefni unglinga
Lagt er til að samþykkt verði
að gera ráð fyrir störfum skóla-
fólks á vegum garðyrkjudeildar
Reykjavíkurborgar í fjárhagsáætl-
un ársins 1997 og að fjárveiting
til umhverfismála verði hækkuð
um 40 millj. vegna þessa.
í tillögunni er gert ráð fyrir að
samþykkt verði að Vinnuskóli
Reykjavíkur annist sérstök sumar-
verkefni 16 ára unglinga með svip-
uðum hætti og Vinnuskólinn hefur
annast sumarvinnu yngri ung-
menna í Reykjavík.
Áhersla verði lögð á
samspil hollra og upp-
byggjandi viðfangsefna
og fræðslustarfs. Lagt
er til að Vinnuskólinn
fái 35 millj. til verkefnisins.
Til sumarskóla sem rekinn yrði
af íþrótta- og tómstundaráði í
nánu samstarfi við Fræðslumið-
stöð Reykjavíkur verði varið 8
millj.
Atvinnumál
Tillagan gerir ráð fyrir að veija
20 millj. til sérstaks átaks í at-
vinnumálum langtímaatvinnu-
lausra og atvinnulausra ungmenna
án bótaréttar. Er Hinu húsinu,
Félagsmálastofnun og Vinnumiðl-
uninni falið að gera tillögur um
verkefnið.
Lagt er til að ráðstöfunarfé
Atvinnu- og ferðamálastofu verði
aukið um 2,6 millj. til að standa
straum af kostnaði við aukna við-
skiptaráðgjöf og aðstoð við ný-
virkja við uppbyggingu smárra
fyrirtækja. Auk þess að koma á
betra samstarfi við fyrirtæki í
borginni.
Lagt er til að framlag til Vinnu-
miðlunar Reykjavíkurborgar verði
hækkað um 7,4 millj. vegna ráð-
gjafar í náms- og starfsráðgjöf og
kynningarstarfa á hennar vegum
á árinu 1997.
Félagsstarf
í Gerðubergi
Gert er ráð fyrir að samþykkt
verði tilraun með opið félagsstarf
í féiagsmiðstöðinni í Gerðubergi í
samstarfi Félagsmálastofnunar,
ÍTR og Gerðubergs. Starfið verði
með líku sniði og áður nema ald-
ursmörk verða felld niður og starf-
ið þróað í þá átt að þjóna fleiri
aldurshópum. Lagt er til að mynd-
aður verði sérstakur verkefnishóp-
ur, sem ákveði fyrirkomulag
starfsins og aðra þætti varðandi
reksturinn. Til verkefnisins verður
varið 7,6 millj. í fjárhagsáætlun
1997.
Menning
Lagt er til að samþykkt verði
að hluti af Hafnarhúsinu verði
tekinn undir starfsemi á vegum
Listasafns Reykjavíkur og að til
þess verði varið 60 millj.
á árinu 1997 til hönn-
unar- og byijunarfram-
kvæmda. Markmiðið er
að auka svigrúm fyrir
listræna starfsemi og
skapa möguleika á að gera lista-
verkaeign borgarinnar sýnilegri
og aðgengilegri almenningi en nú.
Tillagan gerir ráð fyrir að á
árinu verði varið 50 millj. til að
gera Tryggvagötu 15 að safnahúsi
og skapa þannig aðstöðu í húsinu
fyrir aðalstöðvar Borgarbókasafns
Reykjavíkur, Borgarskjalasafns
og Ljósmyndasafns Reykjavíkur.
Loks er í tillögunum gert ráð
fyrir að um 20 millj. verði varið
til átaks í eflingu almenningssam-
gangna í borginni. Átakið verði
skipulagt af stjórn SVR í 'sam-
vinnu við skipulags- og umferðar-
nefnd, umhverfismálaráð og emb-
ætti borgarverkfræðings. Unnin
verði sérstök framkvæmdaáætlun
og leitað eftir samstarfi við önnur
sveitarfélög á höfuðborgarsvæð-
inu auk þess sem óskað yrði eftir
þátttöku ríkisvaldsins í samræmi
við samþykkt ríkisstjórnarinnar
um eflingu almenningssam-
gangna.
Menningin
fær HOmillj
ónir króna
Svigrúm í
skólastarfi
aukið