Morgunblaðið - 28.01.1997, Blaðsíða 1

104 SIÐURB/C
22. TBL. 85. ÁRG.
ÞRIPJUDAGUR 28. JANÚAR 1997 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Fjármálaráðherrar ESB-ríkja
Viljasamræma
skattalöggjöf
Brussel. Reuter.
NAUÐSYNLEGT er að samræma
skattheimtu innan aðildarríkja Evr-
ópusambandsins, ESB, meðal ann-
ars til að koma í veg fyrir óeðlilega
samkeppni. Var einhugur um þetta
á fundi fjármálaráðherra ESB-ríkj-
anna í Brussel í gær.
Þetta mál, ólík lög um innheimtu
beinna skatta og óbeinna, hefur
lengi verið til umræðu innan ESB
en hingað til hafa ráðamenn veigrað
sér við að taka á því. Er ástæðan
meðal annars ótti við ásakanir um,
að með því að samræma skattheimt-
una væri verið að skerða fullveldi
einstakra ríkja. Myntbandalagið,
sem stefnt er að í ársbyijun 1999,
gerir samræminguna hins vegar enn
brýnni en ella og alveg óhjákvæmi-
lega að margra mati.
Theo Waigel, fjármálaráðherra
Þýskalands, sagði, að nauðsynlegt
væri að hafa nokkra samkeppni á
milli skattkerfa í einstökum ESB-
ríkjum en hún yrði samt að vera
innan eðlilegra marka. Á fundinum
í Brussel voru ekki lagðar fram nein-
ar beinar tillögur en aftur á móti
voru nefnd dæmi um afleiðingar
ólíkra skattalaga.
Philippe Maystadt, fjármálaráð-
herra Belgíu, nefndi sem dæmi fyr-
irtæki, sem flutt væru úr einu ríki
í annað þar sem skattbyrðin væri
minni og sagði, að almenningur
ætti bágt með að skilja og sætta sig
við flutninga af þessu tagi innan
innri markaðarins. Þá nefndi hann
einnig, að reynt væri að fá belgíska
sparifjáreigendur til að leggja féð
inn í banka í öðrum Evrópuríkjum
til að forðast skatta.
Reuter
TSJETSJENSKU stríðsmennirnir komu margir vel vopnaðir á kjörstað í gær en kosningamar virð-
ast þó hafa farið vel fram. Ólíklegt þykir, að nokkur einn frambjóðandi hafi fengið 50% atkvæða
eða meira í gær og því þarf að kjósa aftur milli tveggja efstu.
Mikil kjörsókn í forsetakosningum í Tsjetsjníju
Meginkrafan er fullt
sjálfstæði landsins
Grosni. Reuter.
Lífeyrir
lækki
Bonn. Reuter.
LÆKKA verður lífeyrisgreiðslur,
hækka iðgjöld og koma á fót sérstök-
um fjölskyldusjóði, sem fjármagnað-
ur verði með sköttum. Eru þetta til-
lögur þýskrar nefndar um það hvern-
ig bjarga megi lífeyriskerfinu.
Nefndin leggur til, að fram til
2030 verði lífeyrisgreiðslur lækkað-
ar úr 70% nú í 64% af venjulegum
meðallaunum og iðgjöldin hækkuð á
sama tíma upp í 22,9% af launum.
Þá er lagt til, að sérstakur „fjöl-
skyldusjóður", sem haldið verði uppi
með sköttum, til dæmis hækkun á
virðisaukaskatti, taki við ýmsum
greiðslum eða verkefnum lífeyr-
issjóðanna nú.
Lífeyrisbyrðarnar þyngjast með
ári hveiju í Þýskalandi og víðar í
Evrópu, enda fjölgar ört í elstu ald-
urshópunum. Er þessi þróun og fjár-
magnið, sem hún sogar til sín, talin
ein skýringin á lítilli nýsköpun og
atvinnuleysi í álfunni.
MIKIL kjörsókn var í forsetakosn-
ingunum í Tsjetsjníju í gær en lík-
legt er, að kjósa verði aftur milli
tveggja efstu af 13 frambjóðendum
alls. Samkvæmt skoðanakönnunum,
sem gerðar voru í síðustu viku, er
skæruliðaforinginn Aslan Mask-
hadov einna sigurstranglegastur en
annar skæruliðaleiðtogi, Shamil
Basajev, hefur einnig mikið fylgi.
Hann er eftirlýstur í Rússlandi fyrir
hryðjuverk. Allir frambjóðendurnir
leggja áherslu á fullt sjálfstæði
landsins.
„Við verðum að binda enda á ring-
ulreiðina í landinu og þetta er fyrsta
skrefið í þá átt,“ sagði Musa Sag-
alajev þegar hún kaus í Grosní í gær
en kjörsóknin var svo mikil, að kjör-
fundur var lengdur um tvær klukku-
stundir. Um hálf milljón manna var
á kjörskrá.
Rússar ræða ekki sjálfstæði
Rússar ljá ekki máls á, að
Tsjetsjníja verði sjálfstætt ríki og
Víktor Tsjernomyrdín, forsætisráð-
herra Rússlands, kvaðst ekki taka
árásir frambjóðenda á Rússa mjög
hátíðlega. „Þegar menn hafa náð
áttum að kosningum loknum getum
við sest niður og leyst málin í sam-
einingu," sagði hann en Anatolí
Kúlíkov innanríkisráðherra sagði, að
gæsla yrði efld á landamærum
Tsjetsjníju og Rússlands.
Ljóst er, að Rússar vonast til, að
Maskhadov beri sigur úr býtum og
þá hryllir við tilhugsuninni um, að
Basajev verði kjörinn forseti. Hann
stjórnaði árás tsjetsjenskra skæru-
liða á bæinn Búdennovsk í Suður-
Rússlandi 1995 og var um tíma með
1.000 manns í gíslingu á sjúkra-
húsi. Hann sagði í gær, að ef
Tsjetsjníja yrði ekki viðurkennt sjálf-
stætt ríki myndi það þýða „endalok"
Rússlands og sakaði jafnframt
Maskhadov um að vera í slagtogi
með glæpamönnum.
Um 100 erlendir eftirlitsmenn
fylgdust með kosningunum og kom
þeim á óvart hvað þær virtust ganga
vel fyrir sig.
Jeltsín
frestar
ferð til
Hollands
Moskvu, Bonn. Reuter.
BORÍS Jeltsín, forseti Rúss-
lands, frestaði í gær fyrirhug-
aðri ferð sinni til Hollands að
ráði lækna og það kynti undir
vangaveltum um að forsetinn
væri ekki fær um að stjórna
landinu vegna heilsubrests.
Jeltsín er að ná sér af
iungnabólgu og hefur ekki sést
opinberlega í þtjár vikur. Ráð-
gert hafði verið að hann ræddi
við Wim Kok, forsætisráðherra
Hollands, í Haag 4. febrúar.
Vangaveltur um
taugasjúkdóm
Þýska dagblaðið Bild sagði
í gær að þýska stjórnin hefði
áhyggjur af því að Jeltsín kynni
að vera með Parkinsonsveikina
þar sem hann hefði ýmis ein-
kenni taugasjúkdómsins, svo
sem svipbrigðaleysi og hægar
hreyfmgar.
Madeleine Albright, nýr ut-
anríkisráðherra Bandaríkj-
anna, sagði á sunnudag að
tengsl Bandaríkjanna og Rúss-
lands væru ekki aðeins háð
Jeltsín. „Þannig að þótt við
óskum Borís Jeltsín alls góðs
og samband okkar við hann sé
mjög gott er mikilvægt að fólk
skilji að tengsl okkar við Rússa
byggjast á framvindunni hjá
þeim, öðrum mönnum í stjórn-
inni og þeim möguleika að við
getum unnið betur og betur
saman."
Ummælin þykja benda til
þess að Bandaríkjastjórn sé
farin að beina sjónum sínum
til hugsanlegra eftirmanna
Jeltsíns.
Andófsmaður snýr aftur sem ráðherra
Moskvu. Reuter.
NATAN Sharanskí, sem var vísað úr landi í
Sovétríkjunum árið 1986 eftir að hafa verið
ofsóttur um árabil fyrir að verja brottflutning
gyðinga þaðan, sneri aftur til Moskvu í gær,
nú í hlutverki viðskipta- og iðnaðarráðherra
ísraels.
„Ég sný nú aftur til lands þar sem ég bjó
mörg ár, ég kann málið og menning þess er
hluti af mér,“ sagði Sharanskí við blaðamenn
þegar hann lenti í Moskvu.
Sharanskí, sem nú er 49 ára gamall, var
einn umtalaðasti, sovéski andófsmaðurinn á
Vesturlöndum. Hann barðist fyrir rétti gyð-
inga til að fara frá Sovétrílgunum. Hann var
sakaður um njósnir í þágu Vesturlanda og sat
í fangelsi í tæp tíu ár. 11. febrúar 1986 var
hann látinn laus og fóru fram fangaskipti á
Glienicke-brúnni, sem tengdi Vestur-Berlín
og Potsdam í Austur-Þýskalandi.
Honum var boðið að heimsækja Rússland
árið 1991 en hafnaði boðinu. Flokkur hans,
Reuter
Á MYNDINNI er Sharanskí að benda á
íbúðina í Moskvu þar sem hann bjó á árum
áður þegar hann var ekki í fangabúðum.
Yisrael ba-Aliya (ísrael innflytjendanna), vann
sigur í þingkosningunum í maí og eftir að
Sharanskí varð ráðherra i stjórn Benjamins
Netanyahus skipti hann um skoðun. 60 ísra-
elskir kaupsýslumenn eru með Sharanskí og
er ætlunin að efla samskipti Rússa og ísraela.
Kveðst ekki horfa til fortíðar
Sharanskí kveðst ekki horfa mikið til for-
tíðarinnar, hann hafi meiri áhuga á að sjá
hvernig ástandið sé nú í Rússlandi. Fortíðin
mun hins vegar blasa við honum i heimsókn-
inni. Hann mun heimsækja Lefortovo-fangels-
ið þar sem honum var stungið inn þegar
KGB, sovéska leyniþjónustan, handtók hann
árið 1977, gröf rússneska mannréttindafröm-
uðarins Andreis Sakharovs og safn, sem stofn-
að hefur verið í minningu hans. Sharanskí
sagði að Rússar hefðu hafnað ósk sinni um
að fara til fangabúðanna þar sem hann var í
haldi.