Morgunblaðið - 22.04.1997, Blaðsíða 6
6 ÞRIÐJUDAGUR 22. APRÍL 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Kona kjörin forseti
heimspekideildar
Háskóla Islands
*
I fyrsta
sinn í „
söguHÍ
HELGA Kress prófessor var
kjörin forseti heimspekideildar
Háskóla íslands á fundi deild-
arinnar föstu-
daginn 18.
apríl sl.
Fékk
Helga 33 at-
kvæði en
Njörður P.
Njarðvík pró-
fessor, hlaut
.. , „ 16 atkvæði.
Helga Kress ^ er .
fyrsta sinn í 86 ára sögu Háskól-
ans sem kona er kjörin deildar-
forseti.
Helga var fyrsta konan sem
fékk iektorsstöðu í heimspeki-
deild en það var árið 1970 í ís-
lensku fyrir erlenda stúdenta.
Hún varð lektor í almennri bók-
menntafræði við HÍ 1981, dós-
ent 1982 og prófessor frá 1991.
Verkfall um 800 félagsmanna í Alþýðusambandi Vestfjarða hófst í gærmorgun
Morgunblaðið/Kristinn
Tveir prestar vígðir
BISKUP íslands, herra Ólafur
Skúlason, vígði tvo presta og
einn djákna við hátíðarguðs-
þjónustu í Dómkirkjunni á
sunnudag. Vígsluþegar voru
Skúli Sigurður Ólafsson,
semvígðist sem aðstoðarprest-
ur í ísafjarðarprestakalli,
Jónína Elísabet Þorsteinsdótt-
ir, sem vígðist til að vera
fræðslufulltrúi kirkjunnar
með aðsetur á Akureyri, og
Svala Sigríður Thomsen, sem
vigðist til djáknaþjónustu í
Langholtsprestakalli í Reykja-
vík. A myndinni er biskup
ásamt vígsluþegum og vígslu-
vottum.
Yfirlýsing vegna prestskosninga
í Garðaprestakalli
„Kirkjan okkar í
herkví átaka“
Morgunblaðinu hefur borist eftir-
farandi yfirlýsing frá Bjarna
Karlssyni, sóknarpresti í Vest-
mannaeyjum:
„Eg hef verið kjörinn lögmætri
og bindandi kosningu á kjör-
mannafundi til að vera sóknar-
prestur í Garðaprestakalli. Með
lýðræðið að yfirvarpi hefur fólk
sem á ítök og kann pólitík beitt
sér fyrir undirskriftasöfnun og náð
að knýja fram almennar prests-
kosningar í sóknunum. Hyggst
það nú beita áhrifum sínum og
ná fram vilja sínum varðandi veit-
ingu embættisins.
Almennar kosningar undir þeim
formerkjum sem gefin hafa verið
yrðu kirkjunni til mikils tjóns. Hún
þolir það ekki að menn klifri hver
upp eftir bakinu á öðrum, upp í
predikunarstólinn til að boða þar
frið og sátt.
Ég hef sagt á opinberum vett-
vangi af öðru tilefni, að embætti
kirkjunnar eru ekki fengur þeirra
sem gegna þeim. Þau eru ambátt-
arþjónusta við Jesú Krist, sem fór
ekki með það sem feng sinn að
vera Guði líkur heldur lægði sjálf-
an sig og kom fram sem maður.
Persónulegir hagir kirkjunnar
þjóna verða því að víkja fyrir hags-
munum safnaðanna.
Því hef ég afráðið að víkja sjálf-
um mér út úr þessum kosningum.
Ég vil ekki eiga þátt í því að gera
kirkjuna enn og aftur að leikvelli
fólks í óbilgjörnum átökum.
Minni ég loks á orð Hallgríms
Péturssonar er hann íhugar for-
dæmi Jesú frá Nasaret:
Af því læri eg að elska ei frekt
eigin gap mitt, svo friður og spekt
þess vegna raskist. Þér er kært
þolinmæði og geð hógvært."
Samkomulag í
burðarliðnum í
tveimur bæjum
Ótímabundið verkfall flestra verkalýðsfélaga innan
Alþýðusambands Vestfjarða hófst á miðnætti í fyrrí-
nótt. Samningar eru hins vegar í burðarliðnum í
Bolungarvík og á Tálknafírði.
VERKFALLIÐ á Vestfjörðum nær til um 800
félagsmanna sem starfa einkum í fiskvinnslu
og við ræstingarstörf á Hólmavík, Drangs-
nesi, Súðavík, ísafirði, Suðureyri, Flateyri,
Bíldudal og Patreksfirði. Ekki hafði verið boð-
að til annars sáttafundar í gær. Pétur Sigurðs-
son, forseti ASV, segir mikið bera í milli deilu-
aðila og á hann von á að verkfallið geti orðið
langt.
Samningar eru hins vegar í burðarliðnum á
milli vinnuveitenda og Verkalýðs- og sjó-
mannafélags Bolungarvíkur og Verkalýðs- og
sjómannafélags Tálknaijarðar.
Að sögn Kristínar Olafsdóttur, formanns
verkalýðsfélagsins á Tálknafirði, stóð til að
undirrita nýjan kjarasamning í gærkvöldi.
Þessi tvö félög höfðu ekki boðað til verkfalls
og slitu sig út úr samfloti með öðrum félögum
í ASV.
Nýs tilboðs er ekki að vænta
Aðspurður sagði Einar Jónatansson, formað-
ur Vinnuveitendafélags Vestfjarða, að ekki
væri að vænta nýs tilboðs frá vinnuveitendum.
„Við höfum boðið það sem við getum boðið.
Eg held að þeir sem eru raunsæir skilji, að
fyrirtækin hér geta ekki búið við mun hærri
launakostnað en gengur og gerist í landinu.
Forystumenn verkalýðsfélaganna í Boiungar-
vík og á Tálknafirði hafa áttað sig á þessari
staðreynd. Þeir hafa tekið ábyrga afstöðu og
vilja nú væntanlega gefa sínu fólki kost á að
greiða atkvæði um hvort nokkuð sé óeðlilegt
við það að laun við fiskvinnslu á Vestfjörðum
séu þau sömu og annars staðar í landinu,“
segir hann.
Lama nánast allt
atvinnulíf á Vestfjörðum
„Þetta verkfall sem nú er orðin staðreynd
mun ekki eingöngu stórskaða fyrirtækin hér á
Vestijörðum, heldur mun það valda miklu fjár-
hagstjóni hjá því fólki sem nú situr uppi með
það að vera í verkfalli," segir Einar. „Þetta
fólk hefur ekki fengið tækifæri til að taka til
þess afstöðu hvort ekki sé eðlilegt að á Vest-
ijörðum séu laun sambærileg við það sem ger-
ist annars staðar á landinu. Áður en látið er á
það reyna, tekur tiltölulega fámennur hópur
um það ákvörðun að lama nánast allt atvinnu-
líf á Vestfjörðum. Engin kynning hefur farið
fram á þeim samningum sem gerðir hafa verið
fyrir hönd meginþorra launafólks á almennum
vinnumarkaði, en upp á það hefur okkar tilboð
hljóðað. Jafnvel sumt af því fólki sem tók þátt
í samningaviðræðum við okkur um helgina við-
urkenndi að það væri þá að sjá í fyrsta skipti
þann samning sem gerður hafði verið við fisk-
vinnslufólk um land allt,“ sagði hann.
Pétur sagði atvinnurekendur ekki bjóða neitt
annað en samning VMSÍ. „Þetta eru mjög
óvenjulegar aðferðir sem hér hafa verið notað-
ar miðað við það sem við höfum átt að venj-
ast. Við erum „foraktaðir". í tvo mánuði hefur
okkur verið boðið upp á það sama og aldrei
verið bryddað upp á neinu nýju eða öðrum
leiðum. Við höfum aldrei upplifað það fyrr.
Við höfum alltaf getað talað við vinnuveitend-
ur á Vestfjörðum eins og tiltölulega sjálfstæð-
an og frjálsan hóp í samningum. Núna virðast
þeir vera fjarstýrðir úr Reykjavík og sérstak-
lega frá Vestmannaeyjum og þeir hafa ekki
einu sinni fyrir því að tala við okkur, heldur
láta yfirfrakka, sem þeir voru með hér, hafa
orðið fyrir sig,“ segir Pétur.
Einar mótmælir því að vinnuveitendur á
Vestíjörðum séu fjarstýrðir að sunnan og eng-
an þurfi til að segja þeim að fyrirtæki á Vest-
fjörðum geti ekki tekið á sig meiri kostnaðar-
hækkanir vegna kjarasamninga en sambærileg
fyrirtæki annars staðar. Hins vegar hefðu þeir
fengið menn með mikla reynslu af samninga-
gerð til liðs við sig.
Tekist á um færslu
bónusgreiðslna inn í taxtakaup
Meginkrafa ASV er 100 þús. kr. lágmarks-
laun sem náð verði m.a. með því að færa bón-
us inn í taxta í áföngum. Pétur benti á að
báðir aðilar hefðu lagt mikla vinnu í að út-
færa áhrif þess að færa bónus inn í tímakaup-
ið, en segir að atvinnurekendur hafi strax af-
neitað aðferðinni þegar hún lá fyrir. „Á sama
tíma eru þeir að reyna að bjóða fastan bónus
og hærri en meðalbónusinn er í dag í ákveðnu
fyrirtæki hér ef starfsfólkið vill ijúfa samstöð-
una. Það er þvert á það sem þeir segja að flutn-
ingur á bónusnum muni þýða,“ segir Pétur,
en vildi ekki tiltaka hvaða fyrirtæki um væri
að ræða.
Einar segir það koma á óvart að krafa ASV
um að flytja verulegan hluta eða allan bónus
inn í taxtakaupið skuli enn vera á borðinu.
Aðilar hafi í byijun apríl náð samkomulagi um
að gera úttekt á áhrifum þess og fengið sérfræð-
inga í þeim málum til að vinna að því máli.
Niðurstaðan hefði verið einhlít og á þann veg,
að það væri hvorki fysilegur kostur fyrir fyrir-
tækin eða starfsfólkið að fara þessa leið. Hætta
sé m.a. á að afköst dali, launakostnaður á fram-
leidda einingu vaxi og framleiðni minnki. „Að
okkar mati er það glapræði að fara vísvitandi út
í samningagerð, sem leiðir til minnkandi fram-
leiðni í fyrirtækjunum. Möguleikar til kaup-
hækkana í framtíðinni byggjast auðvitað á því
að framleiðni aukist,“ segir Einar.
Nýr taxti eftir tíu ára starf
Aðspurður um þann klofning sem upp er
kominn þar sem tvö aðildarfélög væru að
ganga til samninga, sagði Pétur að eftirsjá
væri í samstöðunni. „Keðjan hefur styst en
hún er ekki brostin," sagði hann.
Að sögn Kristínar Ólafsdóttur, formanns
Verkalýðs- og sjómannafélags Tálknafjarðar,
eru samningarnir sem til stóð að undirrita í
gærkvöldi fyrir um 70 starfsmenn í aðalatrið-
um eins og þeir samningar sem Verkamanna-
sambandið hefur gert, auk smávægilegra
breytinga á launaliðum. Meðal annars var sam-
ið um nýjan kauptaxta fyrir starfsmenn með
10 ára starfsreynslu hjá sama fyrirtæki. Félag-
ið fellst á um það bil 70 þúsund kr. lágmarks-
tekjur en Kristín sagði félagsmenn þeirrar
skoðunar að kröfur um 100 þús. kr. væru
óraunhæfar. Aðspurð neitaði hún því að klofn-
ingur hefði orðið í ASV og sagði að aðstæður
væru mismunandi í byggðarlögum á Vestfjörð-
um, t.d. varðandi bónusgreiðslur eftir því hvort
unnið væri í fiskvinnslu eða rækjuvinnslu.
Sóleyjarbökur - sem bragð er að
Ljúffengar • ódýrar • hollar • hentugar
Undirskrifta-
listar afhentir
SÉRA Gunnari Kristjánssyni, pró-
fasti í Kjalamesprófastsdæmi, var á
laugardag afhent áskorun liðlega
2.000 sóknarbarna í Garðapresta-
kalli, þess efnis að almennar prests-
kosningar fari fram í prestakailinu.
Til þess að hægt sé að fara fram
á almenna kosningu þurfa 25% at-
kvæðisbærra sóknarbarna að óska
þess, í þessu tilfelli um 1.700 manns.
34 kjörmenn kusu nýlega milli
fimm umsækjenda og fékk sr.
Bjarni Karlsson flest atkvæði en
næstur honum kom sr. Örn Bárður
Jónsson.
Morgunblaðið/Kristinn
SÉRA Gunnar Kristjánsson, prófastur í Kjalarnesprófastsdæmi,
tekur við undirskriftalistum úr hendi Magna Sigurhanssonar,
sóknarbarns úr Garðasókn.
I
\
X
\