Morgunblaðið - 22.04.1997, Blaðsíða 17

Morgunblaðið - 22.04.1997, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 22. APRÍL 1997 17 LÍFEYRIR LANDSMAIMNA Séreignasjóðirnir bjóða félögum sínum aö kaupa sérstakar tryggingar lagar hefðu lent í vanda vegna þess að inneign þeirra var upp urin of fljótt. Bergsteinn kvaðst telja það af- leita hugmynd að breyta lögum á þann veg, að allir verði skyldaðir til að greiða til sameignarsjóða. „Við viljum sameina Lífeyrissjóð tæknifræðinga og Lífeyrissjóð arki- tekta og höfum sent fjármálaráðu- neytinu reglugerð slíks sameinaðs sjóðs til samþykktar. Hún miðast við að hluti iðgjalds renni í sameign- arsjóð, til að tryggja mönnum ævi- lífeyri, en hluti gæti runnið til myndunar séreignar. Með þessu móti yrði komið í veg fyrir að menn þyrftu að treysta á almannatrygg- ingar með ellilífeyri, yrði séreign þeirra upp urin eftir 10, 15 eða 20 ár. Það væri jafnvel hægt að miða við að menn greiði nóg í sameignar- sjóðinn til að fá það háan ellilífeyri að tekjutrygging almannatrygg- inga falli niður, en það sem umfram er myndi séreign. Núna virðist hins vegar lausn ríkisins felast í að banna séreignasjóðum að starfa." 11 þúsund manns greiða í sjóði verðbréfafyrirtækja ' ' éreignasjóðir verð- bréfafyrirtækjanna eru fullgildir lífeyr- issjóðir, því sjálf- stæðir atvinnurek- endur og ýmsir sem standa utan stéttarfélaga geta ráð- stafað 10% af heildarlaunum til þessara sjóða, miðað við núgildandi lög. Sjóðir þessir eiga það sameigin- legt að bjóða með þessu móti upp á reglubundinn sparnað, sem mynd- ar séreign sjóðsfélaga. Reglur þeirra um útborgun séreignarinnar eru nánast eins, þ.e. miðað er við að sjóðsfélagi geti byijað að taka út 60 ára og inneign sé greitt út á skemmst tíu árum. Þannig eru regl- ur séreignasjóða stéttarfélaga og séreignasjóða verðbréfafyrirtækja nánast hinar sömu varðandi mynd- un séreignar, en reglur sjóða verð- bréfafyrirtækja kveða ekki á um skyldu sjóðsfélaga til að kaupa tryggingar eins og örorkutrygg- ingu. Ýmsir tryggingakostir eru þó í boði. Um ellefu þúsund manns greiddu í lífeyrissjóði verðbréfafyrirtækj- anna um síðustu áramót. Stærstur sjóðanna er Frjálsi lífeyrissjóðurinn, sem rekinn er af Fjárvangi. Um síðustu áramót voru 3,6 milljarðar í sjóðnum og félagar voru 3.410. Líkt og aðrir séreignasjóðir verð- bréfafyrirtækja býður hann bæði upp á fulla aðild, þ.e. að sjóðsfélag- ar greiði sín lögboðnu 10% í sjóð- inn, og aukaaðild, en þá geta menn greitt umfram 10%, sem þeir greiða þá e.t.v. í samtryggingarsjóði. Frjálsi lífeyrissjóðurinn býður sjóðsfélögum sérkjör á líf- og heilsutryggingum. Almennur lífeyrissjóður VÍB (ALVÍB) er rekinn af Verðbréfa- markaði íslandsbanka. Um síðustu áramót var eign sjóðsfélaga um 2,4 milljarðar. Það á við um ALVÍB og aðra séreignasjóði að vöxtur hans hefur verið örastur síðustu misseri. Þannig má nefna, að í árslok 1995 var eign sjóðsfélaga samtals 1,3 milljarðar og þeir voru 2.220 tals- ins, en í lok síðasta árs voru þeir 4.811 og sjóðurinn fjölmennastur séreignasjóða. Reglur um útborgun úr ALVÍB eru mjög á sömu lund og hjá Fijálsa lífeyrissjóðnum, þ.e. miðað er við útborgun á skemmst tíu árum, sér- eignin erfist o.s.frv. Ef sjóðsfélagi óskar þess spyrðir ALVÍB lífeyris- tryggingar hjá Sameinaða líftrygg- ingarfélaginu við séreignasjóðinn. Ef sá kostur er valinn sér ALVÍB um að greiða tryggingariðgjaldið. Með þessum hætti geta sjóðsfélagar keypt sér líftryggingu, afkomu- og iðgjaldstryggingu, sjúkra- og slysa- tryggingu og jafnframt tryggt sér ævilífeyri, t.d. eftir að inneign í ALVÍB er upp urin. Nánar verður vikið að tryggingaþætti séreigna- sjóðanna síðar. íslenski lífeyrissjóðurinn er rek- inn af Landsbréfum og eign 1.436 sjóðsfélaga í lok síðasta árs var 775 milljónir. Enn skal bent á, til sam- anburðar um öran vöxt þessara sjóða, að í árslok 1994 voru sjóðsfé- lagar 518, í árslok 1995 1.093 og nú 1.436 eins og áður sagði. Sömu grundvallarreglur gilda hjá íslenska lífeyrissjóðnum og öðrum séreigna- sjóðum, inneign er greidd út í fyrsta lagi við 60 ára aldur og skemmst á 10 árum. íslenski lífeyrissjóðurinn býður sjóðsfélögum upp á að kaupa líf- tryggingu, sjúkra- og slysatrygg- ingu og lífeyristryggingu með ið- gjöldum sínum í sjóðinn. Lífeyrissjóðurinn Eining er rekinn af Kaupþingi og er líkt og aðrir séreignasjóðir fullgildur lífeyrissjóð- ur. Eining býður sjóðsfélögum tryggingavemd í samvinnu við Al- þjóða líftryggingarfélagið, þ.e. vegna örorkulífeyris, makalífeyris og bamalífeyris. Nú eiga 988 manns aðild að sjóðnum og eign þeirra í árslok 1996 var 436 milljónir. Séreignalífeyrissjóði Búnaðar- banka íslands var komið á laggirn- ar nýlega og reglugerð hans stað- fest af fjármálaráðuneytinu 17. jan- úar sl. Starfsemi hans er því rétt að hefjast, en reglugerð hans er mjög á sömu lund og annarra sér- eignasjóða. Fjármunir séreignasjóðanna eru notaðir til kaupa á ýmsum skulda- bréfum og hlutabréfum, til að tryggja stöðu þeirra. Meirihluti eigna sjóðanna em skuldabréf með ríkisábyrgð og þeim næst koma skuldabréf fjármálastofnana, sveit- arfélaga og fyrirtækja, hlutabréf og hlutir í erlendum verðbréfasjóð- um. Eign sjóðsfélaga er því tryggð á svipaðan hátt og eign sjóðsfélaga í sameignarsjóðunum. Sem dæmi um þá inneign, sem myndast í séreignasjóðunum, má nefna mann sem greiðir 10 þúsund krónur á mánuði í 30 ár og ákveð- ur að taka lífeyrinn út á 20 árum. Ef 6% raunávöxtun næst á tímabil- inu fær hann tæpar 69 þúsund krónur í lífeyri á mánuði. Ef raun- ávöxtun er 4% verða mánaðarlegar greiðslur rúmt 41 þúsund. Greiði þessi sami maður 15 þúsund krónur á mánuði í 30 ár og raunávöxtun er 6% fær hann um 122 þúsund á mánuði í 15 ár eða rúm 103 þúsund á mánuði í 20 ár. Annað dæmi er af manni sem greiðir 15 þúsund krónur á mánuði í séreignasjóð í 40 ár, frá 25 til 65 ára aldurs, en byijar þá að taka séreign sína út. Áætluð raunávöxtun sjóðsins er 4% og hann á þá tæplega 17,5 milljónir til ráðstöfunar. Ef hann tekur eign sína út á 15 árum fær hann um 130 þúsund krónur á mánuði í lífeyri. Ef raunávöxtun sjóðsins er 5% fær hann tæpar 175 þúsund krónur á mánuði í fimmtán ár, ef hún er 6% verða mánaðarleg- ar greiðslur tæpar 240 þúsund krón- ur og þær ná tæpum 330 þúsund krónum sé raunávöxtun 7%. Veikari tryggingaþáttur Aðild að séreignasjóðum veitir ekki rétt til örorkulífeyris, makalíf- eyris og barnalífeyris í þeim skiln- ingi sem almennir lífeyrissjóðir veita og veikari tryggingaþáttur séreignasjóðanna í samanburði við samtryggingarsjóði hefur verið til- efni til gagnrýni. Líkt og hjá séreignasjóðum stétt- arfélaga, eins og Lífeyrissjóði tæknifræðinga, erfíst inneign sjóðs- félaga í lífeyrissjóðum verðbréfa- fyrirtækja til eftirlifandi maka og barna og er greidd út á skemmst tíu árum, en lífeyrissjóðir verð- bréfafyrirtækjanna miða útgreiðsl- ur við 18 ára aldur barna, en ekki 20 ára eins og tæknifræðingar. Þar sem inneign getur verið rýr, hafi sjóðsfélagi aðeins greitt í skamman tíma til sjóðsins, þá þýðir þetta að maki og börn geta borið skarðan hlut frá borði, miðað við ef iðgjald hefði runnið í almennan samtryggingarsjóð og verið fram- reiknað til 67 ára aldurs sjóðsfé- laga. Til að koma til móts við sjóðsfé- laga, sem vilja tryggja hag fjöl- skyldu sinnar betur, bjóða séreigna- sjóðir ýmiss konar tryggingar. Ef sjóðsfélagi ákveður t.d. að kaupa líftryggingu, þá gildir hið sama og á tryggingamarkaði almennt, að honum er í sjálfsvald sett fýrir hve háa fjárhæð hann tryggir sig. Séreignasjóðir hafa hvatt sjóðs- félaga sína til að kaupa tryggingar, sem veita þeim rétt umfram inneign í sjóðunum og bjóða þeim afslátt af iðgjöldum. Sjóðimir benda á, að hagstæðara sé að greiða tryggingar af óskattlagðri séreign en af ráð- stöfunartekjum. Þeir sem telja skylduaðild að líf- eyrissjóðum nauðsynlega til að allir búi í haginn fyrir eftirlaunaárin telja að sama skapi ekki nóg að gert, þegar sjóðsfélögum séreigna- sjóða er sjálfum gert að taka ákvarðanir um að kaupa sér ýmis konar tryggingarvernd. Láti menn undir höfuð leggjast að kaupa tryggingar bjóða séreignasjóðir ein- göngu upp á reglubundinn spamað, sem kemur ekki í stað trygginga- verndar sameignarsjóða, en reynist hins vegar vel sem viðbót. Þá ber að hafa í huga, að semji launþegi um að lífeyrisiðgjald umfram 10% skylduiðgjaldið renni í séreignasjóð, þá er slíkur sparnaður hagkvæmari en annar reglubundinn sparnaður að því leyti, að ekki er tekinn tekju- skattur af iðgjaldinu, en að öðrum kosti leggja menn fyrir af tekjum eftir skatt. Þær hugmyndir hafa verið reifað- ar að bjóða sjóðsfélögum séreigna- sjóða að breyta hluta eða allri inn- eign sinni í lífeyrisgreiðslur til ævi- loka. í viðtali við Morgunblaðið I febrúar sl. sagði Gunnar Baldvins- son, forstöðumaður VÍB, að slíkt væri í bígerð hjá ALVÍB. Til dæm- is mætti hugsa sér að 25-50% af inneign rynni til að tryggja lífeyris- greiðslur til æviloka, en menn yrðu að afsala sér réttindum til erfða af þessum hluta inneignarinnar. Ýmsar tryggingar í boði Sem dæmi um þær tryggingar, sem séreignasjóðirnir bjóða, má nefna tryggingar stærstu sjóð- anna5 Frjálsa lífeyrissjóðsins og ALVIB. Fijálsi lífeyrissjóðurinn selur líf-, heilsu-, slysa- og sjúkratrygg- ingu. Sjóðurinn býður lágmark 20% afslátt af iðgjöldum til sjóðsfé- laga. Að sögn Guðlaugs Þórs Þórð- arsonar hjá Fjárvangi nýtir æ stærri hluti sjóðsfélaga sér trygg- ingatilboð. Hann segir hins vegar mjög misjafnt hvað henti hverjum og einum, því margir séu t.d. þeg- ar með ýmsar tryggingar á vegum vinnuveitenda sinna. Ungt fólk líf- tryggi sig fyrir hærri upphæð en eldra fólk, en dragi svo úr líftrygg- ingarfjárhæð eftir því sem inneign verður meiri og skuldir heimilisins minnka. Að sama skapi kaupir yngra fólk hærri sjúkra- og örorku- tryggingu. Guðlaugur Þór nefnir dæmi af þrítugum sjóðsfélaga, sem kaupir heilsutryggingu sem veitir honum rétt á 100 þúsund krónum á mán- uði, örorkutryggingu sem kveður á um 9 milljón króna greiðslu og 5 milljón króna líftryggingu. „Iðgjald þessa manns er um 4.500-5.000 krónur á mánuði. Fólk, sem ákveð- ur að leggja 10 eða 15 þúsund krón- ur í séreignasjóð, bætir upphæð tryggingaiðgjalda iðulega þar ofan á.“ Fijálsi lífeyrissjóðurinn hyggst bjóða upp á ellilífeyristryggingu fyrr en seinna, að sögn Guðlaugs Þórs. ALVÍB selur líftryggingu, af- komu- og iðgjaldstryggingu sem tryggir mánaðarlegar tekjur og áframhaldandi greiðslu í lífeyrissjóð til 65 ára aldurs ef starfs- ^ Lazy-boy 3ja sætameð skemli báðum megin kostar frá kr. 110.990,- Margar gerðir og ákl.litir. Einnig fæst hann líka 2ja sæta. Það jafnast enginn sófi á við Lazy-boy sjónvarps- sófann. Komdu og skoðaðu þessa frábæru sófa jb strax í dag. -Næg bílastæði og heitt á könnunni. Lazy-boy 2ja sæta með skammel og ruggu í báðumendum, borði og 2 skúffum frá kr. 140.590, Margir áklæðalitir. Opnunartimi fram a haust Má til Fi. 9-18 Fö. 9-19 5% staögreiðsluafslattur eða góð greiðslukjör til margra mánaða. umí4fm HÚSGAGNAHÖLUN Bíldshöfði 20 °*'n' °rtnn V/SA
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.