Morgunblaðið - 04.09.1997, Blaðsíða 22
22 FIMMTUDAGUR 4. SEPTEMBER 1997
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Finnskar
listakonur
Ljósmynd/Jorge Alvarado Sanchez
TRÍÓ Ólafs Stephensen í tónleikasal djassklúbbs Santiago.
Tríó Ólafs Stephensen í Argentínu o g Chile
MYNPUST
II o r n i ö
MYNDVERK
HELENA JUNTTILIA
ULLAMAIJA HÁNNINEN
Opið alla daga frá kl. 14-18. Til 10.
septeraber. Aðgangur ókeypis.
ÁKVEÐIN öfugþróun mála olli
því að ekki var rýnt í ljósmyndasýn-
ingu Sissu í Horninu sem lauk 20.
júlí, og of seint í sýningu Gunnars
Karlssonar í Sjónarhóli, veldur þó
vonandi ekki mis-
skilningi.
Um þessar
mundir sýna í
Horninu tvær ung-
ar fínnskar lista-
konur. Önnur er
Helena Junttila (f.
1963) sem býr og
starfar í litlu þorpi
í Lapplandi sem
nefnist Aska og er
í nágrenni Sodan-
kylá. Hún nam við
frjálsa listaskólann
í Helsingfors, er
meðlimur í finnska
listmálarafélaginu
og ritari Listasam-
bands Lapplands.
Að baki eru átta einkasýningar víða
um í Finnlandi, og hún hefur tekið
þátt í fjölda samsýninga heima og
erlendis. Myndir hennar hafa ratað
í söfn víðs vegar um Finnland, einn-
ig Svíþjóð og Ungveijaland.
Ullamaia Hánninen (f. 1962) er
frá Uurainen í miðhluta Finnlands
og nam við Ljósmyndadeild listiðn-
aðarskólans í Helsingfors. Býr og
starfar í Helsingfors og er meðlim-
ur í listasambandi Finnlands. Hefur
tekið þátt í fjölda samsýninga í
heimalandi sínu og hlotið verðlaun
Islensk
tónlist leik-
in á orgel í
Zurich
ZUrich. Morgunblaðið.
HÖRÐUR Áskelsson, orgel-
leikari í Hallgrímskirkju, tók
þátt í fyrstu alþjóðlegu orgel-
hátíðinni í Zurich í Sviss á
laugardag. Sjö orgelleikarar
léku á hátíðinni. Hún hófst
síðdegis á laugardag og stóð
til miðnættis. Listamennirnir
léku allir verk eftir Johann
Sebastian Bach og verk að
eigin vali. Hörður lék verk
eftir Jón Nordal, Þorkel Sigur-
bjömsson, Jónas Tómasson
auk verka eftir Bach.
Ulrich Meldau, orgelleikari
í kirkjunni í Enge í Ziirich
stóð fyrir hátíðinni. Tveimur
kvikmyndatjöldum var komið
fyrir fremst í kirkjunni svo
áheyrendur gátu séð orgel-
leikarana leika á orgelið.
Hátíðin var liður í orgelkon-
sertaröð sem haldin verður í
kirkjunni í haust. ísland-
svinurinn Heinz Rolli tekur
þátt í skipulagningu konsert-
anna. Hann hefur hug á að
skipuleggja íslandsferð fyrir
orgeláhugamenn til íslands
næsta sumar. Þá stendur til
að Meldau fái tækifæri til að
leika á orgelið í Hallgríms-
kirkju. Það þykir sérstaklega
gott orgel og mikill áhugi
meðal erlendra listamanna að
fá tækifæri til að leika á það.
fyrir gæðaljósmyndun. Gaf út ljós-
myndabókina „Stone Age“ á síðast-
liðnu ári.
Hér eru þannig á ferð vaxandi
stilkar á akri fínnskrar listar og
ber að nálgast verkin með opnu
hugarfari, síður afskrifa vegna sér-
stöðu þeirra. Sýningin virkar nefni-
lega nokkuð framandi í fyrstu, en
svo uppgötvar gesturinn að hér
gildir að setja sig inn í sérstakan
hugsunarhátt, fjarri öllum núlista-
hreyfíngum stórborgarkjarnanna.
Þetta á sér í lagi við málverk og
teikningar Helenu Junttila, sem
bera í sér vissa
blöndu af opnum
nævisma og dular-
mögnum Lapp-
lands, sem íslend-
ingar kunna síður
glögg skil á. Þá
leggur hún mun
frekar áherslu á
hráa tjáningu og
einfalda teikningu
en að vera upptekin
af byggingarfræði-
legum lögmálum og
litrænni hrynjandi,
að því leyti skara
myndir hennar hug-
myndafræðilega
list. Kemur þetta
jafnt fram í teikn-
ingum og málverkum, sem geta
verið stór og þunglamaleg, líkt og
myndin „Birna“ (4), sem hefði þurft
einangraðri staðsetningu til að
njóta sín til fulls, og hinni dulmögn-
uðu mynd „Maður og geit“ (7).
Ljósmyndir Ullamaiju Hánninen
eru hins vegar öllu nær núlistum
í samræmi við staðsetningu lista-
konunnar í höfuðborg Finnlands
og hún er sér þess áberandi meðvit-
uð, einkum í hinum blakkari myr.d-
heildum sínum og myndaröðum.
Það eru þó myndir hreinnar og
klárrar útfærslu sem helst sitja
eftir í minninu líkt og „Engill 1“
(8 ), „Fiskur“ (12), „Engill" (13)
og „Fótur“ (16)...
Að sjálfsögðu er forvitnilegt að
kynnast finnskri list, en athygli
skal vakin á að aðaldymar hafa í
tvígang verið lokaðar er rýninn (og
fleiri gesti) bar að garði á auglýst-
um sýningartima! Forkastanlegt að
þurfa að skáskjóta sér milli gesta á
veitingastofu.
í HAFNARBORG, menningar- og
listastofnun Hafnarfjarðar, verða
opnaðar á laugardaginn kl. 14 sýn-
ing á ljósmyndaverkum í lit eftir
írsku listakonuna Clare Langan og
í Sverrissal sýning á líkönum og
ýmsum öðrum smíðisgripum Egils
Ólafs Strange modelsmiðs.
Sýningin á verkum Clare Langan
nefnist „Track“ og er innsetning á
þijátíu stórum ljósmyndaverkum í
lit. í kynningu segir, aðÁ í verkum
sínum rannsaki Clare ferðalag
gegnum landslag og megi víða
greina áhrif frá kvikmyndum í
verkum hennar. í verkunum virðist
manneskja sjást á ferð af einum
stað á annan, en þar sem tengsl
staðanna eru óljós verða áhrifín af
sýningunni afstrakt frekar en hlut-
læg og vekja fremur hugsanir um
hverfulleika og örlög manneskjunn-
ar en um einstaka staði eða ákveð-
ið landslag.
Einnig segir, að Clare beiti sér-
stæðri Ljósmyndatækni; hún taki
gjarnan myndir gegnum handgerð
„filter“ svo úr verði myndir sem
oft virðast skyldari afstraktmál-
verkum en ljósmyndum.
TRÍÓ Ólafs Stephensen lék fyrir
fullu húsi í eista djassklúbbi
Suður-Ameríku í Santiago í
Chile meðan heimsókn Halldórs
Ásgrímssonar utanríkisráð-
herra og viðskiptasendinefndar
stóð þar yfir í lok ágústmánað-
ar. í þessum klúbbi hafa helstu
stjörnur djassins Ieikið í gegnum
árin, þar á meðal Louis Arm-
strong og Count Basie.
Tríóið fékk ákaflega góðar
viðtökur í klúbbnum og hefur
þegar verið fjallað um tónleik-
ana í þarlendu djasstimariti og
útvarpsstöð. Auk Ólafs skipa
tríóið þeir Tómas R. Einarsson
bassaleikari og Guðmundur R.
Einarsson trommuleikari.
Ólafur segir félagsskap djass-
áhugamanna í Santiago reka
klúbbinn i einbýlishúsi, en þar
séu einnig fyrir hendi æfinga-
herbergi, tónleikasalur og bóka-
safn. Þetta sé elsti starfandi
djassklúbburinn í Suður-Amer-
íku, en hann hafi verið stofnaður
árið 1943 og félagsskapurinn
árið 1937.
„Formaður þessa félags er
fyrrverandi starfsmaður Al-
þjóðabankans í Washington og
áhugamaður um trommuleik.
Félagið hefur aðgang að djass-
tímariti og síðan er einn af
stjórnarmönnum í félaginu einn-
ig með djassþátt í útvarpi. Okk-
Sýning þessi var sett upp í Gall-
ery of Photography í Dublin í vor.
Þá var sýningin sett upp í Sala-
manca á Spáni fyrr í sumar."
Sýningin er styrkt af Listaráði
írlands.
Léku fyrir
fullu húsi í
elsta djass-
klúbbnum
ur fannst ákaflega merkilegt að
spila í þessum klúbbj og þarna
var góður hljómburður. Það eru
reyndar aðeins haldnir tónleik-
ar þarna á fimmtudögum, föstu-
dögum og laugardögum, en
vegna komu okkar var efnt til
tónleika á þriðjudagskvöldi. Við
áttum reyndar ekki von á að það
yrði fullt hús en sú varð reyndin
að þangað komu rúmlega 200
manns. Það er ekki hægt að
segja annað en okkur hafi verið
tekið með kostum og kynjum.
Þarna var mikið af tóniistar-
mönnum. Ég held að okkur hafi
sjaldan verið tekið jafn vel eins
og á þessum tónleikum. Okkur
tókst vel upp og náöum upp
góðri stemmningu. í framhaldi
af þessu er í smíðum umsögn
um tónleikana í djasstímaritinu
og síðan var djassþáttur í út-
varpi helgaður íslenskum
(jjass,“ sagði Ólafur.
Afmælissýning
Sýningin á líkönum og ýmsum
öðrum smíðisgripum Egils Ólafs
Strange modelsmiðs er haldin að
frumkvæði vina listamannsins og
Tríóið leik einnig í nokkrum
móttökum meðan heimsókn ís-
lensku sendinefndarinnar stóð
yfir Chile og Argentínu, þ.á m.
á heimili ræðismanns íslands í
Chile. Meðlimir tríósins eru
reyndar ekki óvanir slíkum
ferðum því þeir voru með í för
þegar íslensk sendinefnd frá
viðskiptaskrifstofu utanríkis-
ráðuneytis og Útflutningsráðs
heimsótti Grænland fyrr á ár-
inu. Um svipað leyti var verið
að opna menningarmiðstöð í
Nuuk. „Við spiluðum á ýmsum
uppákomum sem voru tengdar
fundum íslenskra útfljtjenda og
þeirra tengiliða í Grænlandi,“
segir Ólafur. „Það kom i Ijós
eins og oft áður að tónlist á sér
engin landamæri. Þetta virtist
létta brúnina á fólki og það var
reiðubúið að opna sig meira á
þeim samkomum þar sem boðið
var upp á tónlist en ella hefði
orðið. Því var komið að máli við
okkur og spurt hvort við værum
tilbúnir og koma með í næstu
ferð sem væri jafnvel fyrirhug-
uð til Suður-Ameríku.“
Þeir þremenningar láta ekki
staðar numið því tríóið heldur
til Charlotte í Bandaríkjunum á
sunnudag. Þar munu þeir meðal
annars leika á samkomu á veg-
um Time Warner samsteypunn-
ar.
fjölskyldu honum til heiðurs í til-
efni af sjötugsafmæli hans 22.
september nk.
Egill er fæddur árið 1927 í
Reykjavík. Hann stundaði nám við
Iðnskólann í Reykjavík á árunum
1945-1949 og samhliða því
módelsmíði í Landssmiðjunni.
Áður hafði hann numið í eitt ár
við Handíða- og myndlistarskól-
ann. 1959-1960 stundaði hann
nám við Handavinnudeild Kenna-
raskólans og kenndi við Flensborg-
arskóla í Hafnarfirði frá 1961-
1992. Egill hefur einnig kennt á
fjölmörgum námskeiðum í gegnum
árin, m.a. útskurð. Samhliða
kennslunni hefur hann unnið að
módelsmíði fyrir málmsteypu og
stníðað fjöldann allan af líkönum
af þekktum byggingum, m.a.
Holdsveikraspítalanum í Laugar-
nesi, Vídalínskirkju í Garðabæ og
Flensborgarskóla, einnig smíðaði
Egill líkan af verbúð fyrir Þjóð-
minjasafn íslands.
Sýningarsalir Hafnarborgar eru
opnir frá kl. 12-18 alla daga nema
þriðjudaga. Sýningarnar standa til
22. september.
Helena Junttila,
Túskteikning.
Bragi Ásgeirsson.
Ljósmyndir og líkön í Hafnarborg
LJÓSMYND eftir Clare Langan, tekin í Bláa Lóninu.