Morgunblaðið - 05.12.1997, Page 63
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
FÖSTUDAGUR 5. DESEMBER 1997 63
)
I
I
I
i
I
)
I
I
I
I
I
1
I
#
I
föður okkar þótti um systur sína,
sem hann gat ekki notið samvista
við í fjölda ára meðan hún var bú-
sett erlendis. Eins og nærri má geta
varð það honum og systkinum hans
þung raun er hún varð viðskila við
þau á unga aldri þau ár sem hún
dvaldist í Bandaríkjunum. Ásta var
einstaklega falleg kona og með
mikla útgeisiun. Hún var eins og
drottning, hnarreist, dökk á brún
og brá og hafði yfir sér þennan
dulúðuga töfraljóma og sjaldgæfa
sjarma, sem erfitt er að lýsa.
Upp í hugann koma minningar
liðinna ára, fyrst jólaboð í Sörla-
skjólinu, þar sem öll frændsystkinin
hittust á meðan fyrri maður henn-
ar, Bjarni, lifði. Þar var oft kátt á
hjalla, enda Ásta tanta, eins og við
systkinin kölluðum hana alltaf,
framúrskarandi húsmóðir. Mun
meiri samgangur varð svo þegar þau
flytja á Miklubraut í nábýli við okk-
ur. Það jók einnig á samganginn
að amma Kristrún bjó hjá okkur á
þessum árum. Á Miklubrautinni
ríkti sami myndarskapur og reisn
eins og einkenndi hana aila tíð. Hún
kom iðulega á heimili okkar á Guð-
rúnargötunni, enda stutt að fara,
og var þá jafnan hress og kát, en
hún var ákaflega hamingjusamlega
gift. Vakti hún mikla aðdáun okkar
ekki aðeins vegna einstakrar feg-
urðar heldur einnig fyrir skemmti-
legan talsmáta, en hún brá gjarnan
fyrir sig ýmsum hnyttnum orðum
og orðtökum.
Seinna flutti hún með síðari
manni sínum, Jóhannesi Björnssyni
lækni, ásamt sonum hans, Valdimar
og Birni, og yngsta syni sínum
Gunnari, í stórt einbýlishús í
Brekkugerði. Þangað bauð hún okk-
ur systkinabörnunum, þar sem
henni fannst tími til kominn að við
hittumst og kynntumst betur. Jó-
hannes var okkur systkinunum
ákaflega góður og kom hann ófá
skiptin í sjúkravitjun til okkar á
þessum árum.
Við minnumst þess að Ásta hélt
með myndarbrag upp á áttræðisaf-
mæli ömmu Kristrúnar. Þar naut
amma sín við flygilinn og spilaði
af hjartans lyst, eins og henni einni
var lagið. Síðar þegar Ásta tanta
var orðin ekkja í annað sinn kom
hún oft á Guðrúnargötuna. Þá vor-
um við uppkomnar og höfðum gam-
an af að ræða við hana um ýmis
dægurmál, enda var hún vel lesin
og hafði frá mörgu að segja á við-
burðaríkri ævi. Þrátt fyrir ýmis áföll
á langri ævi, stóð hún þau jafnharð-
an af sér með þeirri reisn og þeim
dugnaði, sem ávallt einkenndu hana.
Við minnumst föðursystur okkar,
Astu Júlíu, með hlýhug og virðingu.
Guð blessi minningu hennar.
Sem bliknar faprt blóm á engi
svo bliknar allt, sem jarðneskt er,
ei standa duftsins dagar lengi,
þótt dýran fjársjóð geymi’ í sér.
Það eitt, er kemur ofan að,
um eilífð skín og blómgast það.
Svo hvíl þú rótt á hinsta beði,
þú holdsins duft, en andi þinn
nú býr þar eilíf blómgast gleði
og bjartur ljómar himinninn,
hjá honum, sem kom ofan að
með eilíft líf og gaf oss það.
(Valdimar Briem.)
Ásta, Kristrún og Ingibjörg
Benediktsdætur.
Ásta Júlía er gengin á vit feðra
sinna. Veikur loginn fjaraði út síð-
ustu daga og við ástvinir hennar
3? sátum og minntumst ljúfra stunda
P með henni.
PÁsta Júlía safnaði í brunn minn-
inga og atburða úr lífi sínu, var
búin afburða frásagnargáfu og með
ólíkindum minnug. Allt var þetta
fallega fléttað kímni og dillandi
hlátri, helst þeirra sem á hlýddu.
Líf hennar var viðburðaríkt frá
fýrstu stundu, svo af nógu var að
taka. Minningar löngu liðinna
: stunda streymdu fram, frásögnin
P var slík, að hlustanda fannst hann
P staddur þá og þar, fann ilm og bragð
m og sá fyrir sér söguhetjurnar, hveija
— af annarri. Oft minntist hún áranna
er þau Bjarni urðu innlyksa í Þýska-
landi og Danmörku i stríðinu. Mér
er minnisstætt er við Halldór buðum
henni með okkur til Heidelberg, en
þar stundaði Bjarni sérnám fyrir
stríð. Hún benti okkur á húsið þeirra
í miðstrætinu gamla, hvar bakarinn
og slátrarinn voru enn, stammkráin
hans Bjarna og félaga hans af spíta-
lanum, allt mundi hún og talaði
þýsku eins og hún hefði aldrei farið.
Margs er að minnast og margt
ber að þakka. Mér er þó efst í huga
þakklæti til elskulegrar vinkonu og
tengdamóður.
Hetjulund, bjartsýni, glaðværð og
fumleysi voru aðalsmerki þessarar
konu og þessir eiginleikar smituðu
samferðamennina. Með ljúfri fram-
komu og heillandi fegurð kallaði hún
fram það besta í fari fólksins síns.
Með virðingu þakka ég henni
elsku hennar í garð barnabarnanna
sex, samfylgdina í átján ár og fyrir-
myndina sem hún var mér og mín-
um.
Áslaug Kirstín
Ásgeirsdóttir.
Ásta Björnsson var tengdamóðir
mín í aldarfjórðung og þótt þau
bönd hafi verið slitin fyrir fimmtán
árum langar mig að senda henni
hinstu kveðju og þakkir fyrir það
sem hún var mér á árum áður.
Eg kom inn á heimili hennar og
síðari eiginmanns hennar, dr. Jó-
hannesar Björnssonar, læknis, ung
og afskaplega óreynd, með heldur
óraunsæjar hugmyndir um lífið og
tilveruna en átti eftir að sækja þang-
að margvíslegan lærdóm. Fjölskyld-
an öll tók mér opnum örmum og
strákarnir fimm á heimilinu, mágar
mínir, urðu mér bestu vinir og eru
enn. Heimilið iðaði af lífi og fjöri
og Ásta alltaf nærri, svo falleg og
skemmtileg og ótrúlega umburðar-
lynd; hin alltumvefjandi móðir, sem
hlúði að ungviðinu með ýmiss konar
góðgæti. Sjaldan hef ég séð bera
jafn lítið á jafn umfangsmiklum
heimilisstörfum og Ásta hafði með
höndum. Hún vann alltaf rólega og
fumlaust; eiginlega án þess að nokk-
ur yrði þess var. Sérhver máltíð, sem
hún útbjó, hefði hæft hátignum
hverskonar og henni var einkar lag-
ið að leiða hátíð í bæinn með smek-
kvísi sinni og smitandi glaðværð.
Ásta hafði ríka frásagnargleði og
góða kímnigáfu og brá oft upp skýr-
um og skemmtilegum myndum af
lífi sínu erlendis; frá æskuárunum
í Bandaríkjunum, þar sem hún
dvaldist lengi fjarri fjölskyldu sinni
og árunum í Danmörku og Þýzka-
landi, þar sem hún dvaldist með
fyrri eiginmanni sínum, dr. Bjarna
Oddssyni, lækni, en hann var þar
við framhaldsnám og störf á árunum
1934-45.
Alla jafna, bæði þá og síðar, sner-
ust frásagnir Ástu um hinar bjart-
ari hliðar tilverunnar, enda þótt hún
færi sannarlega ekki varhluta af
hinum dekkri. í lífi flestra skiptast
á skin og skúrir eins og sagt er -
en það orðtæki dugar ekki um ævi-
daga Ástu, svo stórar voru sveifl-
urnar þar. Er í raun mesta furða,
að hún skyldi ná svo háum aldri sem
raun bar vitni, því á stundum virtist
sem hún myndi ekki fá risið undir
því sem á hana var lagt. En hún
reyndist eins og reyrinn sem svignar
undan veðri og vindum, brákast ef
til vill en brotnar ekki.
Mér hefur oft orðið hugsað til
Ástu við að blaða í hinum svoköll-
uðu „lífsreynslusögum", sem verið
hafa tískufyrirbrigði bókmennta-
þjóðarinnar á undanförnum árum,
því yfirleitt hafa þær virst fremur
léttvægar miðað við sögu þessarar
konu. En hún var ekki „þekkt nafn
í þjóðfélaginu" og því lítt áhugavert
viðfangsefni þeim sem slíkar sögur
skrá. Saga Ástu þyrfti þó að lifa
með afkomendum hennar, því að
hún geymir ekki einasta dramatískt
lífshlaup einstaklings; þar speglast
líka með athyglisverðum hætti
stormar þeir og sviptingar, sem orð-
ið hafa í samskiptum kynslóðanna
og kynjanna á þessari öld.
Sonum Ástu, stjúpsonum og fjöl-
skyldum þeirra sendi ég innilegustu
samúðarkveðjur.
Margrét Heinreksdóttir.
EINAR
TRYGGVASON
+ Einar Tryggva-
son fæddist í
Gerðum í Garði 25.
maí 1933 og ólst
upp á Bjarnastöð-
um í sömu sveit.
Hann lést á Sjúkra-
húsi Suðurnesja
laugardaginn 29.
nóvember síðastlið-
inn. Foreldrar hans
voru Tryggvi Ein-
arsson, f. á Bjarg-
arsteini í Garði 23.
nóvember 1914, d.
21. apríl 1989, og
Björg Guðlaugs-
dóttir, f. á Lambastöðum í
Garði 2. nóvember 1913, d. 27.
júní 1978. Systkini Einars eru:
Tobías, f. 1. júlí 1935, d. 22.
júní 1978, Helga, f. 28. mars
1938, Ásta, f. 7. júlí 1939, d.
25. september 1982, Kristín, f.
12. mars 1941, Ólafur, f. 27.
desember 1944, Tryggvi Björn,
f. 22. mars 1957.
Hinn 18. september 1954
kvæntist Einar Finnu Pálma-
dóttur, f. 3. ágúst 1933. For-
eldrar hennar voru: Pálmi Jón-
asson og Kristín Eysteinsdóttir,
bæði látin. Börn
Einars og Finnu
eru: 1) Tryggvi, f.
21. október 1954,
kvæntur Sæunni
Andrésdóttur og
eiga þau þrjá syni.
2) Pálmi Breiðfjörð,
f. 26. desember
1954, kvæntur
Höllu Tómasdóttur
og eiga þau fjögur
börn og eitt barna-
barn. 3) Matthildur,
f. 20. maí 1959, gift
Sævari Péturssyni
og eiga þau tvö
börn, hún átti tvö börn áður.
4) Ingveldur, f. 11. nóvember
1961, sambýlismaður Kristinn
Guðmundsson. 5) Kristinn
Björn, f. 19. janúar 1963,
kvæntur Eddu Halldórsdóttur
og eiga þau tvö börn. 6) Guð-
mundur, f. 27. september 1969,
sambýliskona Brynja Gests-
dóttir og eiga þau tvö börn. 7)
Ómar Þór, f. 2. mars 1977, d.
2. ágúst 1979.
Útför Einars fer fram frá
Útskálakirkju í Garði í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
Elsku afi minn er dáinn. Orðið
dáinn virðist vera svo fjarlægt
að það gæti ekki komið fyrir
neinn sem er nákominn mér.
En þessi hugsun er röng og
maður verður að taka því sem að
höndum ber. Afi var mjög sérstak-
ur, svolítið einþykkur, en á mjög
skemmtilegan hátt. Aldrei var hann
mikið fyrir margmenni en fjölskyld-
an stóð ávallt efst í huga hans.
Ég gleymi því aldrei þegar ég
var á unga aldri og var að koma
í heimsókn til afa og ömmu. Þá
sat afi alltaf með spilin í hendi
sér, stokkaði þau og lagði kapal,
en alltaf gátum við barnabörnin
platað hann í spil með okkur.
Afi var dugmikill og afskaplega
handlaginn. Þá gat hann púslað
langtímum saman og til eru eftir
hann margir fallegir útsaumsmun-
ir. _
Ég mun ávallt dást að afa og
verkum hans og afi á engan sinn
líka.
Elsku afi minn, ég vona að þér
líði vel þar sem þú ert og ég er
viss um að nú hefur þú liann Ómar
Þór þér við hlið.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin strið.
(V. Briem.)
Ég kveð þig með sorg í hjarta,
elsku afi minn, og mér þykir mjög
sárt að hugsa til þess að hún litla
dóttir mín fái ekki að kynnast þér
eins og ég gerði.
Ég bið góðan guð að styrkja
hana ömmu og alla aðra sem eiga
um sárt að binda.
Linda Björk Pálmadóttir.
Með þessum erindum viljum við
kveðja kæran tengdaföður okkar:
Fótmál dauðans flótt er stigið
fram að myrkum grafarreit,
mitt er hold til moldar hnigið
máske fyrr en af ég veit.
Heilsa, máttur, fegurð, Qör
flýgur burt sem elding snör.
Hvað er lífið? Logi veikur,
lítil bóla, hverfull reykur.
Margur einn í aldurs blóma
undi sæll við glaðan hag,
brátt þá frepin heyrðist hljóma:
Heill í gær, en nár í dag. -
Ó, hve getur undraskjótt
yfir skyggt hin dimma nótt!
Fyrir dyrum dauðans voða
daglega þér ber að skoða.
Drottinn, þegar þú mig kalla
þessum heimi virðist frá,
hvar sem loksins fæ ég falla
fótskör þína liðinn á,
hlífi sálu hjálpráð þitt,
hold í friði geymist mitt,
unz það birtist engla líki
ummyndað í dýrðar riki.
(B.Halld.)
Við biðjum góðan guð að veita
fjöiskyldunni þann styrk sem hún
þarf á þessari stundu.
Tengdadætur.
HALLURHER
MANNSSON
+ Hallur Hermannsson fædd-
ist á Skútustöðum í Þin-
geyjarsýslu 30. maí 1917. Hann
lést á Sjúkrahúsi Reykjavíkur
20. júní síðastliðinn og fór útför
hans fram 27. júní.
Þrátt fyrir að nú sé um það bil
hálft ár liðið frá láti Halls Her-
mannssonar, eins minna bestu vina,
þá langar mig í örfáum orðum að
minnast hans. Kynni okkar Halls
voru því miður ekki löng. í raun
er undarlegt til þess að hugsa að
ekki séu nema rétt liðlega sex ár
frá því að Bertha þáverandi unn-
usta mín og núverandi eiginkona
kynnti mig fyrir Halli afa sínum
og Sísí ömmu sinni. Bæði tvö tóku
þau mér strax opnum örmum og
opnuðu samstundis fyrir mér dyrnar
að hjarta sínu sem heimili. Þessi
hægláti virðulegi maður og engil-
fögur og góð kona hans áttu síðar
eftir að hafa dýpri og betri áhrif á
mig en flestir aðrir.
Hinn 20. júní síðastliðinn lést
Hallur eftir stutta og óvænta
sjúkralegu. Dagarnir eftir lát hans
voru undarlegur tími. Það var sem
forlögin skörtuðu sínu kaldasta fasi
þegar þessi stóri missir og þessi
djúpa sorg hvolfdust yfir á stærstu
gleðistund lífs okkar hjónanna þeg-
ar Nökkvi sonur okkar fæddist.
Kæri vinur, að ætla að hafa orð
yfir þig og mannkosti þína er fyrir-
fram dæmt til að vera vanlof, því
engin orð fá lýst þeirri visku, því
góðlyndi og þeirri kímni sem þú
réðst yfir. Erfitt er fyrir mig að
hugsa mér betri vin, og betri afa
hefði Bertha eiginkona mín ekki
getað átt. Þær voru ófáar þrautirn-
ar sem urðu á vegi okkar hjónanna
jafnt í skóla sem í daglegu lífi sem
hvergi var unnt að fá svör við nema
hjá þér. Hvort sem rætt var um
dægurmál, stjórnmál, vísindi svo
að ekki sé nú minnst á ljóðskáld,
þá áttir þú ætíð svör. Ófáar kvöld-
stundimar sátum við Bertha með
þér og ræddum um hvor hefði nú
verið beittari penni Þórbergur eða
?, hvor átti nú frekar skilið nóbelinn
Kiljan eða Gunnar og hver ætli sé
nú tilgangurinn með nýjasta uppá-
tæki þeirra á hinu háa Alþingi.
Auðvitað laut ég ætíð í lægra haldi
í rökræðum okkar því gegn beittum
glósum og hnitmiðuðum gullkorn-
um þínum máttu flestir sín lítils.
Ég viðurkenndi náttúmlega ekki
ósigur minn fyrir þér enda þurfti
enginn að sannfæra Þingeyinginn
um ágæti skoðana hans.
Þar sem þú varst sannkallaður
lífskúnstner var fátt ánægjulegra
en að njóta alls þess fagra sem líf-
ið hefur upp á að bjóða með þér,
minn kæri vinur. Þú kenndir mér
að meta svo margt sem ég ekki
kunni áður. Ljóðin hans Davíðs,
bækur Gunnars, leikrit af þriðja
bekk í Þjóðleikhúsinu, gamalt viskí,
sykraðar perur með steik og óþeytt-
ur ijórn með ísnum eru allt dæmi
um það. Þú varst ríkur maður
hvernig sem á það er litið. Mann-
auður þinn var ekki einungis bund-
inn við þig sjálfan heldur virðist þú
i gegnum tíðina hafa laðað að þér
gott fólk og dregið fram það besta
í því. Sísí kona þín, börn hennar,
Muggur heitinn, Rósa Gyða, Hall-
dór og Stefán, eru öll gull af manni,
og barnabörn þín og bamabarna-
börn hvert öðru glæstara og betur
gefið. Þetta vissir þú vel og kunnir
að meta enda leið þér aldrei betur
en í faðmi fjölskyldunnar.
Það er erfitt að ímynda sér lífið
án fulltingis og stuðnings þíns.
Spurningar hrannast upp en nú á
enginn lengur svörin. Leikhúsárið
er óspennandi að sjá þegar ekki er
lengur hægt að njóta þess með
þér. Jafnvel jólabækurnar virðast
ekki þess virði að lesa þær þar sem
ég fæ þær ekki rætt við þig.
Auðvitað heldur lífið áfram og
svo undarlegt sem það nú er þá er
það jafnvel þroskandi að sakna þín.
Ég bið algóðan Guð að veita Sísí
og öllum þeim fjölmörgu, sem sakna
þín sárt, styrk. Elsku Hallur, með
sorg í hjarta og þökk í huga kveð
ég þig nú í hinsta sinn með orðum
meistara Tagore: Enginn lifir enda-
laust og ekkert varir nema skamma
stund. Líf okkar er ekki aðeins hin
eina alda byrði, vegferð okkar ekki
hin eina ferð. Þögnin er nauðsyn,
tii þess að tónar Iagsins verði full-
komnir. Lífinu er nauðsyn að eiga
sitt sólsetur, til þess að því megi
ljúka í gullnum roða kvöldsins.
Elliði Vignisson.
Skilafrest-
ur minn-
ingar-
greina
Eigi minningargrein að birtast
á útfarardegi (eða í sunnu-
dagsblaði ef útför er á mánu-
degi), er skilafrestur sem hér
segir: í sunnudags- og þriðju-
dagsblað þarf grein að berast
fyrir hádegi á föstudag. í mið-
vikudags-, fimmtudags-,
föstudags- og laugardagsblað
þarf greinin að berast fyrir
hádegi tveimur virkum dögum
fyrir birtingardag. Berist grein
eftir að skilafrestur er útrunn-
inn eða eftir að útför hefur
farið fram, er ekki unnt að
lofa ákveðnum birtingardegi.