Morgunblaðið - 22.09.1998, Blaðsíða 8

8 ÞRIÐJUDAGUR 22. SEPTEMBER 1998
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Forsætisráðherra furðar sig á málefnaskrá félagshyggjuflokkanna
' Stefna sem boðar öng-
þveiti í efnahagsmálum
EINN, tveir og tíu, látum nú Dabba hafa það óþveg-ið . . .
Framhaldsskólarnir greiddu atkvæði um spurningakeppnina
„Gettu betur“ verð-
ur áfram hiá RUV
Á FUNDI forystumanna nem-
endafélaga í framhaldsskólum á
sunnudaginn var ákveðið að ganga
til samstarfs við Ríkisútvarpið um
framkvæmd spumingakeppninnar
„Gettu betur“. Ferðastyrkur nem-
enda vegna keppninnar verður
hækkaður, kynning á skólunum
aukin og samráð haft við skólana
um fyrirkomulag keppninnar.
Fulltrúar fjórtán nemendafélaga
framhaldsskóla sátu fundinn, sem
haldinn var í Hinu húsinu, og haft
var samband við fulltrúa annarra
fimm símleiðis. Fimmtán þeima
vildu halda áfram samstaríi við
RUV, tveir vildu taka tilboði ís-
lenska útvarpsfélagsins, einn sat
hjá og einn greiddi ekki atkvæði.
Þetta kemur fram í fréttatilkynn-
ingu frá nefnd á vegum nemenda-
félaganna. Nemendafélögunum
barst fyrir nokkrum vikum tilboð
frá Islenska útvarpsfélaginu um að
það myndi taka keppnina að sér og
bauð það meðal annars ýmis aukin
hlunnindi til að draga úr kostnaði
nemenda. Gagntilboð barst frá
RUV og að sögn Sæmundar St.
Magnússonar, gjaldkera nemenda-
félags Menntaskólans við Sund,
var það að flestu leyti samhljóða
tilboði ÍÚ.
Þó hefur ekki verið tekin ákvörð-
un um hvort efstu liðum keppninn-
ar verður boðin utanlandsferð, en
IÚ hafði boðið ferðir fyrir þrjú
efstu liðin.
Þorgerður Gunnarsdóttir, deild-
arstjóri samfélags- og dægurmála-
deildar RÚV, segir að framhalds-
skólunum hafí verið boðin hækkun
á ferðastyrk til áhangenda liðanna,
aukin kynning á starfsemi nem-
enda í skólunum og meira samráð
um framkvæmd keppninnar.
Eftir sem áður er fargjald
keppnisliðanna, eins þjálfara og að-
stoðarmanns greitt. Styrkur vegna
fargjalda stuðningsmanna liða sem
koma langt að, til dæmis frá Akur-
eyri, ísafirði og Egilsstöðum, er
hækkaður úr 127 þúsundum króna
í 180 þúsund, og vegna skemmri
ferða, til dæmis frá Selfossi eða
Laugarvatni, úr 64 þúsundum í 90
þúsund krónur.
Þorgerður segir að ekki hafí ver-
ið tekin ákvörðun um stjórnanda
og dómara keppninnar í vetur, en í
tilboði RÚV hafí falist að samráð
verði haft nemendafélög um skipan
dómarans.
F" Nýkomið!
Rúmteppi, ábreiður og baðmottusett. Mjög gott verð.
Mjúk og falleg vattefni í kápur og úlpur. Efni báðum megin.
Yatt, 100 og 200 g, tróð 500 g er komið aftur.
Einlit og mynstruð efni með lycra.
Frönsk tweed ullarefni.
Netblúnda hekluð og prjónuð í fatnað.
-búðirnar
Beiting þvingunar og siðferði í starfi
Er beiting
valds í meðferð
réttlætanleg?
Þórunn Ólý Óskarsdóttir
BEITING þvingun-
ar og siðferði í
starfi er yfirskrift
ráðstefnu sem fer fram á
Hótel Örk dagana 25.-26.
september næstkomandi.
Hún er haldin á vegum
Samtaka starfsfólks á
sólarhrings- og meðferð-
arstofnunum fyrir böm
og unglinga. Formaður
undirbúningsnefndar er
Þómnn Ólý Óskarsdótt-
ir.
„Viðfangsefni ráð-
stefnunnar er beiting
þvingunar í meðferð og
siðferði í starfi. Markmið
okkar er að vekja athygli
á þeirri erfiðu stöðu sem
starfsmenn þessara
stofnana eru oft í útfrá
faglegu og siðferðilegu
sjónarmiði og því álagi
og jafnvel hættuástandi
sem þeir þui-fa jafnvel að starfa
við.“
Þórann Ólý segir að þvingun
eða valdbeiting felist ekki aðeins í
því þegar böm og unglingar era
vistuð á stofnun gegn þeirra vilja
og til líkamlegra átaka kemur
milli meðferðaraðila og skjól-
stæðings heldur getur valdbeit-
ingin verið dulin á óbeinni hátt í
daglegum samskiptum.
Það er mikilvægt að við séum
meðvituð um hvar mörkin liggja.
Við verðum líka að velta fyrir
okkur hvemig eða hvort hægt sé
að ná árangri í meðferð gegn
vilja einstaklingsins. Það er mik-
ilvægt að velta því fyrir sér hvort
beiting valds í meðferð sé
nokkum tíma réttlætanleg og
hver sé réttarstaða bamsins.“
Þórunn Ólý segir að það sem
þau bindi ekki síður miklar vonir
við sé umræða og kynning á hug-
myndum og aðferðum um það
hvemig hægt sé að ná árangri við
þessar aðstæður.
„Það er víða gott starf unnið
með bömum og unglingum í
vanda, bæði hér heima og erlend-
is, og við höfum á ráðstefnunni
tækifæri til að læra hvert af öðru
og tileinka okkur árangursríkar
aðferðir til hjálpar þeim bömum
og unglingum sem á umræddar
stofnanir koma.“
-Hverjir halda fyrirlestra á
ráðstefnunni?
„Fjórir aðalfyrirlesarar verða
á ráðstefnunni, Anni Haugen fé-
lagsráðgjafi sem fjallar um
bamavernd á íslandi fyrr og nú,
Hrefna Friðriksdóttir lögfræð-
ingur sem talar um réttindi
barna og réttarstöðu og Svend-
Ejner Pejstrup skrifstofustjóri á
félagsmálastofnuninni í Fred-
riksborg sem ræðir um faglegar
grandvallarreglur og
siðfræði. Að lokum má
nefna Leif Anderson
sálfræðing frá Svíþjóð
sem verður með fyrir-
lestur um þvingun í
meðferð. Auk þessa
eru fjölmargir aðrir fyrirlestrar
og málstofur.“
-Er ekki nýbúið að stofna
samtökin sem standa að ráð-
stefnunni?
„Jú þau vora stofnuð í apríl
síðastliðnum. Oft má ætla þegar
fjallað er um málefni barna og
unglinga að fátt sé um úrræði en
það era til allmörg meðferðar- og
vistunarúrræði fyrir böm og
unglinga á landinu. Á vegum
Reykjavíkurborgar era starf-
rækt fjölskyldusambýli, vist-
heimili bamavemdarnefnd, til-
►Þórunn Ólý Óskarsdóttir er
fædd í Vestmannaeyjum árið
1947. Hún lauk námi í félags-
ráðgjöf frá Félagsráðgjafahá-
skólanum í Stafangri árið 1977
og starfaði síðan hjá sálfræði-
deild skóla um árabil. Síðastlið-
in ellefu ár hefur Þórunn Ólý
verið forstöðumaður unglinga-
athvarfs Félagsmálastofnunar í
Breiðholti. Hún er formaður
Samtaka starfsfólks á meðferð-
ar- og sólarhringsstofnunum
fyrir börn og unglinga.
_ Þórunn Ólý á eina dóttur,
Ástu Hafþórsdóttur Ieikgerva-
hönnuð.
sjónarsambýli fyrir unglinga og
unglingaathvörf sem era ekki
vistunarúrræði heldur starf með
unglingum sem eiga í félagsleg-
um erfiðleikum. Á vegum rflrisins
og undir eftirliti Bamavemdar-
stofu eru meðferðarheimili víða
um land fyrir böm og unglinga
sem eiga við tilfinninga- og hegð-
unarerfíðleika að stríða eða era í
áfengis- eða vímuefnavanda.
Bama- og unglingageðdeild
Landspítalans sinnir einnig þess-
um unglingum og þeim sem eru
með geðræn vandamál. Starfs-
fólk þessara meðferðar- og sólar-
hringsstofnana stofnuðu með sér
samtökin með það að markmiði
að efla samvinnu þessara stofn-
ana og auka skilning á starfi með
bömum og unglingum í vanda.
Við væntum mikils af þessu sam-
starfi enda er fagleg breidd í sam-
tökunum mjög milril. Sambærileg
samtök hafa verið starfandi um
árabil á hinum Norðurlöndunum
og hafa með sér innbyrðis sam-
starf. Islensku samtökin era orð-
in formlegur aðili að þessu nor-
ræna samstarfi og okkar fyrsta
verkefni er að halda
umrædda ráðstefnu
hér á landi.“
-Eru börn og ung-
lingar á ískindi að
glíma við sömu vanda-
mál og jafnaldrar
þeirra á hinum Norðurlöndun-
um?
„Já, ég tel líklegt að svo sé.
Vímuefnaneysla fer vaxandi á
Norðurlöndum almennt og heim-
ur unglinga verður sífellt harðari.
Það er farið að bera meira á átök-
um milli unglinga og starfsmanna
á stoíhunum en jafnframt aukast
sífellt kröfur um að meðferð verði
árangursríkari og varanlegri. Það
er milrilvægt fyrir okkur að öðlast
betri skilning á þessari þróun og
átta okkur á því hvernig við get-
um best náð árangri."
Árangurí
meðferð án
vilja einstak-
lingsins