Morgunblaðið - 03.11.1998, Blaðsíða 32

32 ÞRIÐJUDAGUR 3. NÓVEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
Islensk málverk á uppboði
hjá Bruun Rasmussen
ÞESSI uppstilling Júlíönu Sveinsdóttur með kaktus, krús og skál var
metin á 20.000 danskar krónur en seldist á 24.000, eða sem svarar
264.000 ísl. kr.
Helmingurinn
undir matsverði
ÁTTA málverk af tíu eftir níu ís-
lenska listmálara seldust á uppboði
hjá danska uppboðsfyrirtækinu
Bruun Rasmussen sl. fimmtudag,
helmingurinn undir matsverði.
Tvö verk eftir Júlíönu Sveinsdótt-
ur voru seld á hærra verði en þau
voru metin á, annað var metið á
20.000 danskar krónur en seldist á
24.000 eða sem svarar 264.000 ísl.
kr., en hitt, sem var metið á 18.000,
seldist á 22.000, eða sem svarar
242.000 ísl. kr. Þá var landslagsmál-
verk eftir Svein Þórarinsson, sem
var metið á 66.000-88.000 ísl. kr. selt
á 115.500. Verk eftir Ásgrím Jóns-
son, sem metið var á 165.000-
-220.000 ísl. kr., seldist á 220.000 kr.
Tvö íslensku verkanna sem boðin
voru upp, annað eftir Jóhannes S.
Kjai-val og hitt eftir Sigríði Þorláks-
dóttur, seldust ekki og önnur seld-
ust undir matsverði. Verk eftir
Kjarval, sem metið vai’ á
66.000-88.000 ísl. kr., var selt á
60.500, og annað verk eftir hann
seldist á 264.000, en var metið á
330.000 kr. Málverk efth' Gunnlaug
Blöndal, sem metið var á
440.000-660.000 ísl. kr., var selt á
385.000 kr. Málverk eftir Kristínu
Jónsdóttur, sem metið var á
330.000-440.000 ísl. kr., var selt á
209.000 kr.
Morgunblaðið/Porkell
JÓHANNES Nordal afhendir Davíð Oddssyni fyrsta eintak nýrrar út-
gáfu Biskupa sagna Hins íslenzka fornritafélags.
Fyrsta bmdi Bisk-
upa sagna komið út
UT er komið hjá Hinu íslenzka forn-
ritafélagi fyrsta bindið af fímm í nýrri
útgáfu Biskupa sagna og voru fyrstu
eintökin afhent Davíð Oddssyni for-
sætisráðherra og herra Karli Sigur-
björnssyni biskupi í Ráðherrabú-
staðnum við Tjarnargötu í gær.
Jóhannes Nordal, forseti Hins ís-
lenzka fornritafélags, sagði m.a. í
ávarpi sínu við afhendinguna að Bisk-
upa sögur væru einar merkustu sam-
tímabókmenntir Islendinga á 12.-14.
öld. „Þær eru ekki bara merkiieg
söguleg heimild, heldur eru þær stór-
kostlegar lýsingar á mannlifi, andlegu
jafnt sem veraldlegu, á þessu tíma-
bili,“ sagði hann.
Stefnt er að því að útgáfu Biskupa
sagna verði að fullu lokið á árinu 2000
en til útgáfunnar nýtur Fornritafé-
lagið styrks fí'á forsætisráðuneytinu,
sem veittur er í tilefni af þúsund ára
afmæli kristnitöku á Islandi. Það
bindi sem nú er komið út er hið þriðja
í röðinni en meginefni þess eru sögur
af Árna Þorlákssyni Skálholtsbiskupi
og Lárentíusi Kálfssyni Hólabiskupi,
sem báðir voru miklir skörungar og
efldu mjög kirkjulegt vald í landinu.
Guðrún Ása Grímsdóttir, sérfræðing-
ur á Stofnun Árna Magnússonar,
annaðist útgáfu þessa bindis.
Fyi'sta og annað bindi sagnanna
eru væntanleg á næsta ári.
LISTIR
Glæsilegir af-
mælistónleikar
TQ]\LIST
Hallgrfmskirkja
KÓRTÓNLEIKAR
Flutt voru verk eftir Þorkel Sigur-
björnsson. Flytjendur voru Hamra-
hlíðarkórinn, Mótettukór Hallgríms-
kirkju, Schola cantorum og Ung-
lingakór Hallgrímskirkju. Stjórnend-
ur voru Þorgerður Ingólfsdóttir,
Hörður Áskelsson, Bjarney Ingibjörg
Gunnlaugsdóttir. Einsöngvari: Mar-
grét Bóasdóttir og orgelleikari A.
Brotchie. Laugardagurinn 31. októ-
ber, 1998.
TILEFNI tónleikanna var sex-
tugsafmæli Þorkels Sigurbjöms-
sonar tónskálds en hann hefur á
liðnum árum samið mikið af trúar-
legri söng- og hljóðfæratónlist og
er líklega afkastamestur íslenskra
tónskálda á því sviði tónsköpunar.
Tónleikarnir hófust á því að allir
kórarnir sungu hið fallega sálma-
lag Til þín, Drottinn hnatta og
himna, við texta Páls V.G. Kolka. A
eftir þessum glæsilega söng flutti
Hamrahlíðarkórinn Missa brevis
(stutt messa) og Recessional (út-
göngusálm), sem byggir á textan-
um „Uni Deo sit gloria", texti er
meistari J.S. Bach ritaði við lok
sumra verka sinna. Missa brevis er
sérlega áheyrilegt verk og þó tveir
fyrstu þættirnir, Kyrie og þó sér-
staklega Gloria, séu nær því án
endurtekninga textans, var því
lengur dvalið við textann í Sanctus
og Agnus Dei en báðir seinni þætt-
irnir eru með því fallegasta sem
Þorkell hefur ritað fyrir kór og
flutningur Hamrahlíðarkórsins
undir stjórn Þorgerðar Ingólfs-
dóttur lyfti upp í æðra veldi.
Te deum var flutt af Unglinga-
kór Hallgrímskirkju undir stjórn
Bjarneyjar Gunnlaugsdóttur en
með kómum lék Sophie Schoojans
á hörpu. Verkið var að mörgu leyti
fallega sungið og auðheyrt að
þama er á ferðinni kór sem líkleg-
ur er til að gera margt vel í fram-
tíðinni. Þessum hluta tónleikanna
lauk með því að allir kórarnir, und-
ir stjórn Þorgerðar Ingólfsdóttur,
sungu úti við dyr snilldarperluna
Heyr, himnasmiður, við hinn sér-
stæða bænatexta Kolbeins Tuma-
sonar.
Douglas A. Brotchie flutti á Kla-
is-orgel kirkjunnar kóralfantasíuna
yfir sálmalagið, „Auf meinem
lieben Gott“ og var flutningur hans
aldeilis glæsilega útfærður, bæði
er varðar mótun blæbrigða og
flutning verksins í heild. Sálmui'inn
Englar hæstir, andar stærstir í
þýðingu Matthíasar Jochumssonar
var síðan sunginn úti við dyr af öll-
um kóranum, undir stjórn Harðar
Áskelssonar og hann stjórnaði
einnig þremur næstu kórverkun-
um, Clarcitas, við texta úr fyrsta
Korintubréfínu, með Schola
cantoram og orgelundirleik
Brotchie, á litla orgel kirkjunnar,
Davíðssálmi 117, og Kvöldbænir,
við texta Hallgríms, með
Mótettukór Hallgrímskirkju og
Margi-éti Bóasdóttur er söng há-
sópranstrófuna. Síðasti hluti
Kvöldbæna er sérlega fallega sam-
in keðja. Það þarf lítið að tíunda
nokkuð varðandi flutning Schola
cantoram og Mótettukórsins, sem
var frábær í alla staði.
Þessum glæsilegu og hrífandi
tónleikum lauk með samsöng allra
kóranna á sálmalaginu Nú hverfur
sól í haf, við texta eftir Sigurbjörn
Einarsson biskup, undir stjórn
Harðar Áskelssonar og við undir-
leik Brotchie á Klais-orgel kirkj-
unnar. Fyrir þann sem hefur á ævi
sinni lifað og verið vitni að endur-
sköpun íslenskrar tónlistar, bæði
er varðar sköpun og flutning, var
þessi upprifjun á nokkrum kór-
verkum Þorkels Sigurbjömssonar
mikill viðburður og unga fólkið,
sem stóð að hinum fræbæra flutn-
ingi, er í raun fyrirheit um að fram-
tíðin muni ekki drukkna í einskis-
verðu hávaðaglamri en eiga enn
um stund athvarf til íhugunar og
tignunar á alveldi kærleiks og feg-
urðar.
Jón Ásgeirsson.
Morgunblaðið/Atli
KÓRFÉLAGAR frá Loppi skoð-
uðu Húsavikurkirkju og notuðu
tækifærið og tóku lagið til þess
að heyra hljómburð kirkjunnar.
Finnskir
karlakórar
sækja Island
heim
Laxamýri. Morgunblaðið.
Á UNDANFÖRNUM árum hafa
finnskir karlakórar heimsótt ís-
lenska kóra í auknum mæli og árið
2000 er væntanlegur kór frá Kii-
himaki, sem er vinabær Húsavíkur í
Finnlandi.
Nýverið kom kór frá Loppi og
heimsótti Þingeyjarsýslu og söng
með karlakórnum Hreim sem starf-
að hefur um árabil í Aðaldal og ná-
grenni. Félagar í kórnum gistu í
Rauðuskriðu og á Fosshóli og héldu
söngskemmtun í Ýdölum. Þar bauð
karlakórinn Hreimur upp á íslensk-
an mat áður en sönghald hófst og
Anna María Aradóttir, sem ættuð
er frá Finnlandi, gaf Finnunum
smápoka með hraunmolum úr Að-
aldalshrauni. Anna María var leið-
sögumaður Finnanna um héraðið og
færði hún þeim minnisbók um ís-
lenskar venjur og gaf þeim greinar-
góða jýsingu á landinu.
I Ýdölum stjórnuðu Kalle Ainola
og Petri Lindberg kórnum en und-
irleikari þeirra var Púivi Suvonen.
Þá söng Baldur Baldvinsson úr
Hreim Rósina eftir Friðrik Jónsson
frá Halldórsstöðum við kvæði Guð-
mundar G. Halldórssonar við góðar
undirtektir.
Fyrir nokkrum árum fóra
Hreimsfélagar í ferðalag til Finn-
lands og þannig hafa tengsl kór-
anna eflst í framhaldi af þessum
heimsóknum.
Að laða
músík
úr leir
MYMDLIST
„STJÓRNANDINN" eftir Gerði Gunnarsdóttur.
G a 11 e r í II o r n i rt
SKÚLPTÚRGERÐUR
GUNNARSDÓTTIR
Opið alla daga frá 14-18, en á öðrum
timum er opið innan úr veitinga-
staðnum Horninu. Til 8. nóv.
„HLJÓMSVEITIN" er fyrsta
einkasýning Gerðar Gunnarsdóttur,
þar sem hún sýnir myndir mótaðar í
steinleir af hljóðfæraleikurum með
hljóðfæri sín. Gerður leggur út frá
kvæði Einars Benediktssonar, „í
Dísarhöll", þar sem hann lýsir sin-
fóníutónleikum í London. Myndirnar
eru gerðar úr grófum steinleir, sem
er brenndur, og er gróft yfirborðið
látið halda sér. Myndirnar eru
fígúratívar og sýna efri hluta líkam-
ans, með aðaláhersluna á hendur og
handahreyfingar, en höfuðið er svip-
laus massi.
Vinnubrögð Gerðar eru markviss,
að því leyti að hún heldur sínu striki
og útfærir þema sitt með ýmsum til-
brigðum. Hún vinnur fyrst litlar
myndir, sem einnig eru til sýnis á
sýningunni, og vinnur stæm mynd-
irnar út frá þeim. Þegar haft er í
huga að kveikjan að verkunum er
hvemig tónistin birtist manni í líki
tónlistannannsms, þá finnst mér eins
og það hljóti að vera hægt að laða
meiri músík út úr fígúrunum. Það er
einhver óákveðni í því hvort fylgt er
fígúrunni eða flæði efnismassa og
flata. Áherslan á smáatriði handa og
hljóðfæra beinir auganu að þeim
hlutum á kostnað annama, þannig að
hlutkennd fígúrunnar verður meiri
en óhlutkennd hreyfing tónlistaiánn-
ar, sem kemur fram í látbragði og
líkamsstöðu, þannig að músíkin
streymir ekki þvingunarlaust í gegn-
um formin. Fígúnimar era stílfærð-
ar til að nálgast þemað, en varla á
nógu samfelldan hátt, sem truflar
innra jafnvægi formanna. Til dæmis
virðist fínlegur stálteinninn, sem not-
aður er fyrir fiðluboga eða tónsprota,
ekki passa við grófan massa leirsins.
Þegar út í það er hugsað þá eru all-
ir hljóðfæraleikai'arnir stakir, ein-
beittir að eigin hljóðfæri. En hljóm-
sveit er samstilling margra einstak-
linga í eina heild. Manni dettur í hug
að það væri verðugt verkefni og
metnaðarfullt að stilla saman grúppu
hljóðfæraleikara, sem gæfi meiri
möguleika á dýnamík og samspili
hreyfinga. Hvað sem því líður þá hef-
ur Gerður tekið sér fyi'ir hendur
krefjandi verkefni, sem býður upp á
ótæmandi möguleika, sem hún er
rétt að byrja að kanna, en verða þó
aldrei kannaðh' til hlítar.
Gunnar J. Árnason