Morgunblaðið - 11.11.1998, Blaðsíða 10

10 MIÐVIKUDAGUR 11. NÓVEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Sighvatur Björgvinsson og Jóhanna Sigurðardóttir um framkvæmd fjármag-nstekjuskatts
Telja hið opin-
bera hafa
tapað 1,5 millj-
örðum króna
SIGHVATUR Björgvinsson, for-
maður Alþýðuflokksins, og Jó-
hanna Sigurðardóttir alþingismað-
ur héldu því fram á fréttamanna-
fundi í gær að ríkissjóður og sveit-
arfélög hefðu tapað samtals 1.500
milljónum króna vegna lægra
skatthlutfalls af arði og söluhagn-
aði með upptöku fjármagnstekju-
skatts. Alls hafí 2.600 sjálfstæðir
atvinnurekendur frá árinu 1996
breytt rekstri sínum yfir í einka-
hlutafélög og þannig getað tekið út
laun sín í arði og greitt af honum
10% fjármagnstekjuskatt í stað
40% af reiknuðu endurgjaldi skv.
þeim reglum sem giltu fyrir upp-
töku fjármagnstekjuskattsins
Jóhanna og Sighvatur kynntu í
gær svör fjármálaráðuneytisins við
fyrirspura Jóhönnu um fram-
kvæmd fjármagnstekjuskattsins
og vitnuðu einnig til svars við-
skiptaráðherra við fyrirspurn í
seinasta mánuði um hlutafélög og
einkahlutafélög.
Hagnaður af sölu hlutabréfa
jókst um 352%
I svari fjármálaráðuneytisins
kemur fram að að heildartekjur
ríkisins af fjármagnstekjuskatti við
álagningu skatta á einstaklinga á
þessu ári vegna tekna á árinu 1997
nemur 1.315 miiljónum króna.
Skatturinn er ekki sundurliðaður
eftir tekjutegundum en ráðuneytið
áætlar tæpar 400 millj kr. skatt-
tekjur af arði og vöxtum af stofn-
sjóðseign, 318 millj kr. tekjur af
söluhagnaði af hlutabréfum og að
skattur af vöxtum af bankainni-
stæðum skili ríkinu 286 millj. kr.
í svarinu kemur einnig fram að
framtaldar vaxtatekjur af banka-
innistæðum hafa aukist verulega
eða úr 2.146 millj. á árinu 1996 í
3.037 millj. í fyrra. Aftur á móti
hafa framtaldir vextir af eignar-
skattsfrjálsum verðbréfum minnk-
að úr 1.070 millj. árið 1996 í 424
millj. í fyrra. Að öllu samanlögðu
hafa framtaldar vaxtatekjur lítið
breyst á milli áranna 1996 og 1997.
Framtalinn arður einstaklinga
jókst í rúma 4,2 milljarða
I svarinu kemur fram að skatt-
skyldur hagnaður einstaklinga af
sölu hlutabréfa hefur aukist um
352% á milli ára eða úr 962 milljón-
um í 3.383 á milli áranna 1996 og
1997.
Jóhanna og Sighvatur bentu á að
ríki og sveitarfélög hefðu 954 millj-
ónum kr. minna í tekjur af sölu-
hagnaði nú en verið hefði skv. eldri
reglum þar sem eftir upptöku fjár-
magnstekjuskattsins sé aðeins
greiddur 10% skattur af söluhagn-
aði í stað 40% áður.
Arður einstaklinga af hlutabréf-
um og stofnsjóðseign á árinu 1996
var 1.399 milljónir kr. en jókst í
4.224 milljónir kr. á árinu 1997
samkvæmt skattframtölum eða um
301%. Sighvatur og Jóhanna bentu
einnig á að í svari ráðuneytisins
kæmi fram að ríki og sveitarfélög
hefðu 578 millj. kr. minna í tekjur
vegna þessara arðgreiðslna eftir
upptöku fjármagnstekjuskattsins,
þar sem nú er aðeins gi-eiddur 10%
skattur af arði í stað 40% áður.
Sighvatur og Jóhanna héldu því
fram að skattlagning arðs, sölu-
Morgunblaðið/Golli
SIGHVATUR Björgvinsson og Jóhanna Sigurðardóttir sögðu á frétta-
mannafundi í gær að 2600 manns hefðu breytt rekstri sínum í einka-
hlutafélög eftir upptöku fjármagnstekjuskattsins og gætu þannig tek-
ið út laun sín í arði og greitt af honum 10% skatt í stað 40%.
Áætlaður skattur af einstökum tegundum
fjármagnstekna við álagningu 1998
____________________________________________________1998
Arður og vextir af stofnsjóðsinneign Milljónir króna 397
Söluhagnaður af hlutabréfum 318
Annar söluhagnaður 40
Vextir af bankainnistæðum 286
Vextir af eignarskattsfrjálsum verðbréfum 42
Vextir af öðrum verðbréfum og útistandandi skuldum 101
Leigutekjur__________________________________________141
Samtals milljónir króna 1.315
Hagnaður einstaklinga af sölu hlutabréfa á árunum
1996 og 1997 samkvæmt framtölum og skipting
hans eftir skattskyldu:
__________________________________Tekjuár 1996 1997
Skattskyldur sem fjármagnstekjur Milljónir króna 962 3.383
Skattskyldur sem aðrar tekjur_________________31_________259
Samtals milljónir króna 993 3.642
Áætlaður skattur af arði við álagningu á árunum
1997 og 1998 og hver hann hefði orðið að
óbreyttum skattlagningarreglum Tekjuár 1996 1997 1997, áætlað skv. eldri reglum
Arður samkvæmt framtölum 1.399 4.224 4.224
- frádráttarbær arður 657 - 1.689
Skattstofn 715 3.964 2.436
Skatthlutfall 40% 10% 40%
Skattur Milljónir króna 286 369 974
Heimild: Fjármálaráðuneytið, 1998
hagnaðar og leigutekna skv. þeim
reglum sem í gildi voru fyiár upp-
töku fjármagnstekjuskattsins hefði
gefið ríkissjóði_ 2.398 millj. kr. í
heildartekjur. í því tilfelH næmi
tekjutapið því rúmum milljarði kr.
Bentu þau á að skattur af arði og
söluhagnaði væri 1.500 millj. kr.
lægri en var fyrir upptöku fjár-
magnstekjuskattsins en þau sögðu
að sá skattur væri fyrst og fremst
greiddur af þeim sem hefðu miklar
tekjur og eignir.
Opna fyrir undanskot
á launatekjum
Jóhanna vitnaði í svar viðskipta-
ráðherra við fyrirspurn hennar í
seinasta mánuði um hlutafélög og
einkahlutafélög. Þar kom í Ijós að
2.600 sjálfstæðir atvinnurekendur
hafa frá árinu 1996 breytt rekstri
sínum í einkahlutafélög „vegna
þess að þeir geta haft af því skatta-
legt hagræði að taka laun sín út í
arði og greiða af honum 10% skatt í
stað 40% af reiknuðu endurgjaldi
fyrir upptöku fjánnagnstekju-
skattsins,“ sagði hún. Afleiðing
þessa er einnig sú að ríkissjóður
verður af tekjum í formi trygginga-
gjalds, að sögn Jóhönnu.
„Það sem við héldum fram við
umræður um þetta hefur komið á
daginn, að þetta myndi lækka
skatta á stóreignafólki, opna fyrir
löglega en siðlausa leið fyrir und-
anskot á launatekjum," sagði hún.
Jóhanna og Sighvatur bentu á að
sveitarfélögin yrðu líka af vendeg-
um tekjum vegna fjármagnstekju-
skattsins eða um 700 milljónum
króna þar sem arður, söluhagnaður
og leigutekjur mynduðu ekki leng-
ur stofn til álagningar útsvars.
„Grunar að þarna séu
kvótamennirnir á ferð“
Sighvatur benti á að sprenging
hefði orðið hvað varðaði framtalinn
hagnað af sölu hlutabréfa milli ár-
anna 1996 og 1997. „Hvaða einstak-
lingai' eru það sem eru allt í einu að
stórauka sölu á hlutabréfum og
hagnast á því?“ sagði Sighvatur.
„Mig grunar að þarna séu kvóta-
mennirnir á ferð. Þama era eig-
endur sjávarútvegsfyrirtækja að
selja hlutabréfin sín til þess að inn-
leysa til sín kvóta," sagði hann.
Á batavegi eftir hrottalega árás í Bremerhaven
„Skjót viðbrögð hafa trú-
lega bjargað lífi mínu“
Vestmannaeyjum. Morgunblaöið.
BIRGIR Magnús Sveinsson, háseti af tog-
aranum Breka VE, sem varð fyrir hrotta-
fenginni árás í Bremerhaven í Þýskalandi í
lok ágúst er kominn heim til Vestmanna-
eyja. Hann hlaut alvarlega höfuðáverka í
árásinni og er með 35 sentímetra langan
skurð á höfði, frá enni aftur á hvirfil og
niður fyrir hægra eyra, eftir aðgerðir sem
hann gekkst undir. Birgir segist hafa verið
heppinn að hafa lent í höndunum á færustu
sérfræðingum á þessu sviði og það hafí ör-
ugglega bjargað lífi sínu. „Það má eigin-
lega segja að ég hafi verið á besta stað
fyrst þetta þurfti að gerast," segir Birgir.
Hann á enn talsvert í land með að ná
fullri heilsu en hann útskrifaðist af sjúkra-
húsi í Bremerhaven sl. fimmtudag og hélt
þá strax heim til íslands og var kominn til
Eyja á föstudaginn. Morgunblaðið heim-
sótti Birgi Magnús á heimili hans í gær og
ræddi við hann og unnustu hans, Eyju
Bryngeirsdóttur.
Birgir sagði að þeir á Breka hafi verið í
söluferð í Þýskalandi og hann hafi ásamt
félögum sínum farið út að skemmta sér að
kvöldi laugardagsins 29. ágúst. Þeir hafi
þvælst á milli „pöbba“ í bænum og seinni
hluta nætur aðfaranótt 30. ágúst, og þegar
þeir voru á gangi framan við einn veit-
ingastaðinn var ráðist á þá og hann barinn
í höfuðið.
Birgir sagði að þeir hafi verið búnir að
vera inni á veitingastaðnum og eitthvað
verið að grínast þar og skemmta sér án
þess að þeir gerðu sér grein fyrir að það
hefði einhver eftirmál. Það hafi síðan ver-
ið dyravörður á veitingastaðnum ásamt
eiganda hans sem hafi ráðist á sig. Hann
sagði að ekki hafi komið til neinna átaka
því mennirnir hafi læðst aftan að honum
og barið hann í höfuðið með einhverju
barefli.
Skjót viðbrögð björguðu lífinu
Birgir segir að félagi hans, Finnbogi
Þorsteinn Olafsson, sem var með honum,
hafi strax hlaupið til og hringt eftir
sjúkrabíl enda hafi hann legið meðvitund-
arlaus í götunni. „Steini bjargaði trúlega
lífi mínu með því að vera svona snöggur
að panta sjúkrabílinn. Mér er sagt að
læknirinn sem var í sjúkrabílnum hafi
strax séð að ég var með alvarlega höfuð-
áverka og hafi hann þegar hafið aðgerðir
til að bjarga mér. Þessi skjótu viðbrögð
hafa trúlega bjargað lífi mínu,“ segir
Birgir Magnús.
Hann segir að talið sé að árásarmaður-
inn hafi barið hann í höfuðið með sverum
rafmagnsstreng en ekki sé hægt að full-
yrða um það þar sem árásarvopnið hafi
ekki fundist. Hann segir að árásarmaður-
inn sé fyrrverandi boxari sem hafi verið
rekinn úr boxliði og sé þekktur hjá lög-
reglunni fyrir líkamsárásir.
Birgir var þegar fluttur á gjörgæslu á
sjúkrahúsi í Bremerhaven og gekkst strax
undir mikla höfuðaðgerð. Á sjúkrahúsinu
Morgunblaðið/Sigurgeir Jónasson
BIRGIR Magnús Sveinsson.
sem Birgir lenti á eru afburða færir lækn-
ar í heilaskurðlækningum og höfúðaðgerð-
um og fékk Birgir því bestu umönnum sem
kostur var á. Á fyrsta sólarhringnum eftir
að hann kom inn á spitalann gekkst hann
undir tvær miklar aðgerðir.
Eyja, unnusta Magnúsar, hélt til Þýska-
Iands þegar á mánudeginum eftir að árás-
in var gerð og var hún honum til halds og
trausts og einnig foreldrar hans. Átta dög-
um eftir að Birgir Magnús lenti á spítalan-
um var þriðja aðgerðin gerð á honum.
Heilinn var mjög bólginn og mikill vökvi
hafði safnast fyrir í höfði hans og var að-
gerðin gerð til að tappa vökvanum af.
Lengi að ná áttum
Tveimur og hálfri viku eftir árásina var
Birgir vakinn. Hann var talsvert lengi að
ná áttum. Þekkti engan fyrst en síðan smá
kom minnið. Hann sagist þó hafa verið
ákaflega ruglaður í ríminu. Skömmu eftir
að Birgir hafði verið vakinn var liann
fluttur af gjörgæslu á einkastofu. Tveimur
vikum eftir að hann vaknaði fór hann svo í
enn eina aðgerðina. Þá var partur úr liöf-
uðkúpunni græddur í á ný en brot úr
henni hafði verið tekið úr til að opna fyrir
þann þrýsting sem myndaðist af bólgum í
heilanum. Birgir segir að hann hafi síðan
verið í rannsóknum og myndatökum og
komið hafi í ljós blóðblettur í höfði hans
sem þrýsti á heilann. Þetta hafi valdið
áhyggjum lækna en þegar bletturinn tók
að minnka hafi þeir verið afar ánægðir.
Eftir 10 vikna legu á sjúkrahúsinu í
Bremerhaven var Birgir útskrifaður og
flugu hann og Eyja þá strax heim. Hann
segfir að afar gott hafi verið að komast
heim eftir langa fjarveru frá fjölskyldunni
því þó Eyja liafi verið hjá honuin hafi son-
urinn, Bryngeir, verið heima hjá afa og
ömmu.
Mikill stuðningur
Eyja og Birgir segja að í Bremerhaven
hafí vel verið fylgst með líðan hans af fjöl-
miðlum og almenningi og hafi þau orðið
vör við áhuga fólks á að vita hvernig hon-
um heilsaðist. Þau segjast því hafa fengið
mikinn stuðning í þessum erfiðleikum og
mikill stuðningur frá Eyjamönnum hafi
líka hjálpað mikið. Þau segja að Samúel
Hreinsson hjá fisksölufyrirtækinu ísey og
kona hans, Hafdís Heimisdóttir, hafi verið
þeirra stoð og stytta ytra og reynst þeim
frábærlega en án hjálpar þeirra hefði
dvölin ytra örugglega orðið þeim mun erf-
iðari. Vildu þau koma á framfæri sérstöku
þakklæti til þeirra sem og annarra sem
hefðu aðstoðað þau og stutt í þessum erf-
iðleikum.
Birgir segir að framundan sé að þjálfa
sig og reyna að ná styrk og krafti. Hann
segist enn ekki hafa náð fullu minni en
það muni koma og nú sé bara að takast á
við það að ná heilsunni að fullu á ný.