Morgunblaðið - 11.11.1998, Qupperneq 28

28 MIÐVIKUDAGUR 11. NÓVEMBER 1998
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Til bjargar
heiminum
Hafnarfjarðarleikhúsið Hermóður og
Háðvör frumsýnir í kvöld í samvinnu við
Stopp-leikhópinn gamanleikinn Vírus eftir
—7------------------------
Armann Guðmundsson, Sævar Sigurgeirs-
son og Þorgeir Tryggvason. Orri Páll
Ormarsson kom að máli við höfundana
og leikstjóra sýningarinnar, Gunnar
Helgason, en frumsýningin verður að
hluta í beinni útsendingu á netinu. Er
það einsdæmi hér á landi.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
SIGURÐUR (Eggert Kaaber) á sítthvað vantalað við Agnar (Jón St. Kristjánsson) en velur ekki besta
augnablikið til að gera upp sakirnar. Það finnst Stellu (Erla Ruth Harðardóttir) að minnsta kosti.
UPPI er fótur og fit í hug-
búnaðarfyrirtækinu Hug-
dirfsku. Þar á bæ eru
menn búnir að þurrka út
„mesta óvin heimsins frá því komm-
únisminn var og hét“, hinn svokall-
aða „2000-vanda“, sem rugla mun
öll tölvukerfi fyrirtækja, stofnana
og einstaklinga, sem á annað borð
hafa með geymslu dagsetninga að
gera, þegar árið 2000 gengur í garð.
Búið er að selja forritið fyrir meira
en fjóra milljarða króna erlendis og
nú ríður á að gleyma sér ekki í
glansmyndinni af gróða og heims-
frægð - setja verður gömlu gildin í
öndvegi. En hvemig er það hægt
þegar fólkið sem á hlut að máli er
„bara mannlegt"? Ekki svo að skilja
að það sé neitt „ven-i manneskjur
fyrir það“!
Gamanleikinn Vírus skrifuðu Ar-
mann Guðmundsson, Sævar Sigur-
geirsson og Þorgeir Tryggvason að
beiðni Stopp-leikhópsins og er
grunnhugmyndin frá Eggerti
Kaaber, forsprakka hans, komin.
Lagði Eggert meðal annars út af
tvöföldu siðgæði og ímynd and-
spænis veruleika í litlu fyrirtæki í
samtímanum, að því er Sævar upp-
lýsir, auk þess sem persónugalleríið
er að mestu frá honum komið.
Segja þremenningarnir „mesta
mein aldamótanna", fyrrnefndan
„2000-vanda“, hafa legið beint við.
Allir séu að velta honum fyrir sér.
„Við könnumst við spár um
heimsendi í kringum alda- og ekki
síst árþúsundamót. Þessi árþús-
undamót hafa aftur á móti þá sér-
stöðu að maðurinn hefur sjálfur tek-
ið að sér að búa til heimsendi -
heimurinn mun hrynja vegna galla í
tölvukerfum. Við þurfum ekki leng-
ur á spádómum að halda,“ segir
Þorgeir.
Höfundamir vara fólk þó við að
líta á Vírus sem „forvarnarleikrit
um 2000-vandann“. Ármann kveðst
að vísu í fyrstu vera með nokkrar
lausnir uppi í erminni en þegar á
hann er gengið viðurkennir hann,
eins og félagar hans, að hafa ekki
velt vandamálinu sérstaklega fyrir
sér. „Markmiðið er ekki að fræða
fólk um ísjenskan hugbúnaðariðn-
að,“ segir Ármann og Sævar bendir
á að félagarnir eigi, þar fyrir utan,
allir Maclntosh-vélar og þurfi ekki
að hafa áhyggjur af vandanum.
Blaðamaður getur líka staðfest, eft-
ir að hafa séð opna æfingu á leikrit-
inu, að höfundarnir þræða sig fram-
hjá vandanum sem slíkum. Lausnin
liggur allan tímann á tölvudisklingi.
Aðstæðugamanleikur
Tölvur eru þannig aðeins um-
gjörð verksins. En um hvað er þá
Vírus? „Þetta er aðstæðugaman-
leikur. Fjallar um fólk í undarlegum
aðstæðum þar sem flestir eru að
reyna að vera aðrir en þeir eru,“
segir Sævar og Ármann bætir við,
sposkur á svip, að hvert einasta
tölvufyrirtæki í landinu geti þekkt
sig í Vírusi - og ekki bara tölvufyr-
irtæki. „Svona er Island í dag!“
„REKIST á tölvudisk í hugbúnaðarfyrirtæki? Nei!“ Jón Þór forritari (Hinrik Ólafsson)
svarar Erlu bóklialdara (Katrín Þorkelsdóttir).
„ER ÞETTA bfllinn þinn sem þeir eru að draga f
burtu?“ spyr Vera (Björk Jakobsdóttir) Björn (Dofri
Hermannsson). Reynist það rétt vera.
Félagarnir lögðust ekki í vett-
vangsrannsóknir vegna skrifanna,
enda segir Þorgeir Vírus, eins og
sum önnur verka þeirra, byggjast á
„fordómum“ - í jákvæðum skilningi
þess orðs, að sjálfsögðu. „Fordóm-
arnir þjóna gamanleiknum. Við vilj-
um ekki vita hvemig lífið gengur
fyrir sig í tölvufyrirtæki, aðeins
gera okkur það í hugarlund."
Sævar segir þetta vera tilhneig-
ingu hjá þeim félögum. „Leikritið
sem við skrifuðum fyrir Leikfélag
Akureyrar um árið fjallaði um
Lionsklúbba, þótt við þekktum
hvorki haus né sporð á þeim félags-
skap.“
Þá skrifuðu þremenningamir á
sínum tíma leikrit um Sturlungaöld-
ina ásamt Hjördísi Hjartardóttur,
Bein útsending á netinu
FYRRI hluti frumsýningarinnar
á Vírusi í Hafnarfjarðarleikhús-
inu í kvöld verður sendur beint
út á netinu. Mun það vera í fyrsta
sinn sem það er gert hér á landi
„og þótt víðar væri leitað“, að því
er fram kemur í máli Gunnars
Helgasonar leikstjóra. Slóðin er
www.islandia.is/virus.
„Þessi hugmynd kom upp fyrir
helgi og bárum við hana undir Is-
landia internet. Þar höfðu menn
engar vöflur á, sögðu þetta fram-
kvæmanlegt og að þeir myndu
gera þetta. Auðvitað kostar þetta
smá fyrirhöfn af okkar hálfu en
þar sem þetta er ekki meira mál
var ekki annað hægt en Iáta slag
standa. Það á vel við Hafnar-
fjarðarleikhúsið að vera í hlut-
verki brautryðjanda!"
Gunnar er kunnur leikari en
Vírus er fyrsta leikstjórnar-
verkefni hans. Segir hann það
undarlega tilfinningu að sitja
„hérna megin við borðið“. „Þetta
tekur auðvitað meira á taugarn-
ar en að leika. Leikarinn þarf
bara að hafa áhyggjur af sjálfum
sér en leiksljórinn ber ábyrgð á
sýningunni í heild sinni. Það er
hræðileg tilfinning þegar sýning-
in er byrjuð og maður stendur
fyrir utan og fær ekki við neitt
ráðið.“
Gunnar klæjar þá væntanlega
oft í fingurgómana? „Já, blessað-
ur vertu. Leikurunum finnst ör-
ugglega nóg um hvað ég lief oft
stokkið inn á sviðið á æfingum og
Ieikið heilu senurnar." Hann lof-
ar þó að halda sig á mottunni á
frumsýningunni.
Gunnar segir reynslu sína sem
leikara koma í góðar þarfir þeg-
ar hann er sestur í „stólinn". „Eg
á mjög auðvelt með að selja mig í
spor leikaranna sem hlýtur að
koma þeim til góða. Sumir leik-
stjórar, sem ég hef kynnst, taka
þrátt fyrir að ekkert þeirra hefði
lesið Sturlungu þá. „Við höfðum þó
heyrt að það væri góð bók,“ fullyrð-
ir Armann.
Fagnaðarefni fyrir
tölvunarfræðinga
Islendingar hafa í gegnum tíðina
verið iðnir við að draga dár að
helstu atvinnuvegum þjóðarinnar -
bændur og búalið, sægarpar og
slorgellur hafa fengið sinn skerf.
Nú er röðin komin að tölvunarfræð-
ingum, enda liggur vaxtarbroddur-
því miður ekki nógu mikið tillit
til leikaranna."
Þá segir hann reynsluna án efa
eiga eftir að koma í góðar þarfir
þegar hann stígur inn á sviðið á
nýjan leik. „Þá skil ég leikstjór-
ann örugglega betur.“
Gunnar kveðst svo sannarlega
geta hugsað sér að gera meira af
því að Ieikstýra í framtíðinni.
„Þetta hefur verið dýrmæt
reynsla og ég held að þetta eigi
vel við mig. Annars er best að
spara stóru orðin - bíða og sjá
hvernig sýningunni verður tekið.
Auðvitað axla ég mina ábyrgð.
Hitt er annað mál að ég er ekki
orðinn saddur sem Ieikari."
Gunnar gerir góðan róm að
samstarfinu við Stopp-leikhópinn
- það hafi verið frábært í alla
staði og algjörlega án árekstra.
„Það eru eðalmanneskjur í öllum
stöðum hjá þeim og vonandi
finnst þeim það sama um okkur!“
inn í íslensku atvinnulífí í því fagi.
Eða svo er sagt.
Höfundar Víruss eru ekki hrædd-
ir um að særa tilfinningar tölvunar-
fræðinga. Þvert á móti hljóti leikrit-
ið að vera fagnaðarefni fyrir stétt-
ina. „Er það ekki viss viðurkenning
á störfum stéttar þegar farið er að
fjalla um hana í leikritum?" spyr
Armann og Sævar bendir á að tölv-
unarfræðingar þurfi heldur engu að
kvíða, niðurstaða verksins sé sú að
þeir séu líka mannlegir!
Höfundarnir bera Stopp-leik-
hópnum og Hafnarfjarðarleikhús-
inu vel söguna. Andrúmsloftið hafi
verið ákaflega gott á æfingatíman-
um. „Það er einhver smitandi andi
þama suður frá,“ segir Sævar. „All-
ir hafa eitthvað til málanna að
leggja og samvinnan hefur verið
ákaflega góð.“
Ljúka þeir jafnframt lofsorði á
Gunnar Helgason leikstjóra, sem
tekst það hlutverk nú í fyrsta sinn á
hendur. „Það er ekki að sjá að hann
sé að leikstýra í fyrsta sinn. Hann
virðist hafa þetta í sér,“ segir Sæv-
ar og Þorgeir kveðst sannfærður
um að Gunnar eigi eftir að láta
meira að sér kveða á þessum vett-
vangi í framtíðinni.
Leikendur í Vírus eru sjö. Jón St.
Kristjánsson fer með hlutverk Agn-
ars, forstjóra Hugdirfsku. Hinrik
Ólafsson og Eggert Kaaber leika
forritarana Jón Þór og Sigurð og
Erla Ruth Harðardóttir er Stella,
eiginkona Agnars. Katrín Þorkels-
dóttir leikur Erlu bókhaldara og
Dofri Hermannsson Björn, mann
hennar. Björk Jakobsdóttir fer með
hlutverk nýliðans Vem sem setur
allt á annan endann. Leikmynd er
eftir Magnús Sigurðai’son og ljósa-
hönnuður er Kjartan Þórisson.