Morgunblaðið - 08.01.1999, Blaðsíða 22

22 FÖSTUDAGUR 8. JANÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Fullyrt að Bandaríkjamenn hafi haft
aðgang að upplýsingum frá UNSCOM
Færir Irökum í
hendur vopn í
áróðursstríði
Reuters
Friðarviðræður í Kólumbíu
VINSTRISINNAÐIR skæruliðar standa vörð við leiðtogar þeirra áttu að eiga fund með Andres
kirkju í bænum San Vicente del Caguan í Kól- Pastrana, forseta landsins, til að hefja formlegar
umbíu í gær, nokkrum klukkustundum áður en friðarviðræður.
Danska ríkisstjórnin kynnir nýjar áherslur í velferðarmálum
Lengja þarf vinmitím-
ann en ekki orlofíð
Sydney, Washington, Bagdad, Dubai. Reuters.
SCOTT Ritter, fyn-verandi starfs-
maður vopnaeftirlitsnefndar Sa-
meinuðu þjóðanna (UNSCOM) í
írak, sagðist í gær ekki vera í nein-
um vafa um að Bandaríkjamenn
hefðu haft aðgang að upplýsingum
sem UNSCOM safnaði um vopna-
eign Iraka og Saddam Hussein
íraksforseta. Þessar upplýsingar
hefðu síðan verið notaðar í desem-
ber þegai- Bretar og Bandaríkja-
menn skutu flugskeytum á skot-
mörk í írak.
„Ég held að það sé augljóst, ef
horft er á þær byggingar sem
Bandaríkjamenn gerðu að skot-
mörkum í árásum sínum að þær
voru valdar í samræmi við upplýs-
ingar sem UNSCOM hafði safnað
saman,“ sagði Ritter í viðtali við út-
varpsstöð í Ástralíu. „Þetta tel ég
ámælisvert."
Ritter var einn af næstráðendum
Richards Butlers, yfirmanns
UNSCOM í írak, en sagði af sér í
ágúst á síðasta ári vegna þess að
hann var ósáttur við háttalag vopna-
eftirlitsins. Staðhæfíngar hans í gær
og fyrradag eru í samræmi við full-
yrðingar bandarísku stórblaðanna
The Washington Post og The
Boston Globe á miðvikudag en þau
héldu því fram að UNSCOM hefði í
raun stundað njósnir í þágu Banda-
ríkjanna.
Njósnir eða óhjákvæmilegt
upplýsingaflæði?
Butler ítrekaði í gær að þessar
staðhæfingar væru ósannar en
bandarískir embættismenn viður-
kenndu hins vegar í fyirakvöld að
Bandaríkin hefðu notið takmarkaðs
aðgangs að upplýsingum UNSCOM
þótt þeir vildu ekki gangast við því
að um njósnir hefði verið að ræða.
Sögðu embættismennirnir að
UNSCOM hefði leitast við að brjóta
sér leið að aðstöðu innstu öryggis-
sveita íraks, þar sem þær réðu yfir
og leyndu ýmsum óleyfilegum
vopnabúnaði, og leyniþjónusta
Bandaiíkjanna hefði af og til veitt
þeim liðsinni. Upplýsingaflæði milli
UNSCOM og Bandaríkjanna hefði
einungis verið hliðarverkun þessa
samstarfs. Hvað svo sem er satt í
þessu máli er ljóst að írökum hafa
verið færð upp í hendurnar beitt
vopn í áróðursstríðinu sem nú geisar
um framhald vopnaeftirlits í Irak.
Hefur sú kenning komið fram að
uppljóstranirnar væru komnar til
vegna þess að einhver háttsettra yf-
irmanna SÞ vildi losa sig við Ric-
hard Butler en þrátt fyrir að Kofi
Annan, framkvæmdastjóri SÞ, hafi
á síðasta ári gagmýnt Butler ítrek-
aði hann í gær að hann hefði fulla
trú á Butler og að hann hefði ekki
þrýst á hann að segja af sér. Sjálfur
gaf Butler í gær í skyn að óvíst væri
að hann sæktist eftir að starfa
áfram sem yfirmaður UNSCOM
þegar tveggja ára ráðningarsamn-
ingur hans rennur út í lok júní.
Kaupniannahöfn. Morgunblaðið.
„ÞAÐ er ekki hægt að fá allt,“ sagði
Mogens Lykketoft fjármálaráðhen’a
er hann kynnti í vikunni nýjar hug-
myndir dönsku stjórnarinnar. Fyna
tal um lengri frí og skemmri vinnu-
viku hefur vikið fyrir ábendingum
um að óski Danir eftir að vinna
skemur hljóti það að leiða til skatta-
hækkunar, því ekki sé samhliða
hægt að fara fram á meiri velferðar-
þjónustu. Einhver róttækasta tillaga
Lykketofts er að vinnandi fólk eigi
að taka yfirvinnu út í peningagreiðsl-
um en ekki í fríum, eins og algengt
er í Danmörku. Forsvarsmenn opin-
bena starfsmanna segja þetta vera
kaldar kveðjur frá ráðhenanumm
en næstu viku hefjast kjaraviðræður
við opinbera starfsmenn. Ymsir hag-
fræðingar álíta hins vegar að stjórn-
in bregðist með þessu rétt við fyrir-
sjáanlegum vanda í framtíðinni.
Vandinn, sem stjórnin reynir nú
að leysa, er að þó atvinnuþátttaka í
Danmörku sé með því mesta sem
gerist þá er árlegur vinnutími hlut-
fallslega stuttur. Lögskipuð vinnu-
vika í Danmörku er 37 klukkustund-
ir, þó nýleg rannsókn sýni reyndar
að meðaltalið sé 39 klukkustundir.
Danskir námsmenn eru hlutfallslega
eldri en gengur og gerist þegar þeir
koma til starfa og Danir fara fyrr á
eftirlaun en nágrannaþjóðirnar. Ef
svo fer sem horfir mun hreinlega
verða skortur á vinnuafli eftir áratug
eða svo.
Eftir að hafa lagt áherslu á
skemmri vinnutíma, lengri frí og
lægri eftirlaunaaldur snýr danska
stjórnin nú við blaðinu. Einna mesta
athygli vekur tillaga um að fólk taki
yfirvinnugreiðslur út í launum í stað
orlofs, því það þykir mörgum borga
sig illa sökum hán’a skatta. Fyrir
hverjar þúsund krónur unnar í yfir-
vinnu þarf að borga allt að 620 krón-
ur í skatt. Frí í stað yfirvinnu hefur
því verið regla fremur en undan-
tekning, bæði í opinbera geiranum
sem einkageiranum. Jafndjörf er sú
hugmynd stjórnarinnar að fólk geti
unnið af sér frí, sem ekki hefur verið
hægt í Danmörku til þessa vegna
gildandi laga um orlof.
Hugmyndir stjórnarinnar eiu
mjög í anda hugmyda sem margir
danskir hagfræðingar og forsvars-
menn hægriflokkanna hafa haldið á
lofti. Formælendur Ihaldsflokksins
hafa strax látið á sér skilja að þeir
væru tilbúnir að breyta frílögunum
og styðja hugmyndirnar að öðru
leyti. Af þeirra hálfu er bent á að ef
Danir taki sig ekki á og vinni meira í
framtíðinni þui’fi að flytja inn vinnu-
afl, sem er heldur ekki vinsæl hug-
mynd.
Opinberir starfsmenn
hóta verkfalli
Þessi stefnubreyting dönsku
stjórnarinnar kemur fram aðeins
viku áður en samningaviðræður við
opinbera starfsmenn hefjast. Samn-
ingamenn þeirra hafa beitt sér íyrir
auknu fríi, hliðstætt því sem var í
kjarasamningum við Alþýðusam-
bandið danska í fyrra og þá var
helsta orsök langvinns verkfalls. Ni-
els Juul formaður samtaka opin-
berra starfsmanna sagði í viðtali við
danska útvarpið í gær að hann áliti '
orð Lykketofts vera brot á því sam-
komulagi, sem hingað til hefur verið
í gildi um að starfsmenn í opinbera
geiranum nytu sömu kjara og þeir
sem ynnu í einkageiranum.
Nœstu 20 daga veitum við 1% afslátt aföllum
spilum, gestaþrautum og leikspilum fyrir hvert ár
sem verslunin hejur starfað... alls 20%!
I tilefni 20 ára afmœlis verslunarinnar bjóðum við afslátt
á öllum spilum, gestaþrautum og leikspilum í versluninni
nœstu 20 daga (eða meðan birgðir endast).
4.490
Sérverslun með spil og leiki
Hættuspil!
Spilið sem sló í gegn
Ludo fyrir 2 til 6 leikmenn
Mini Rider Tarot spil
VERÐ AÐUR
VERÐ ÁÐUR
Sendum í póstkröfu um land allt • Laugavegi 15 • 101 Reykjavík • Sími: 552-3011 • Fax: 551-3011