Morgunblaðið - 08.01.1999, Blaðsíða 20

20 FÖSTUDAGUR 8. JANÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
ÚR VERINU
ERLENT
KRÓKABÁTAR m.v. skráningu skipa 16. des. 1998
Þorskaflahámark miðast við úthlutun 1. sept. Afli í tonnum \ Fjöldi Fjöldi ^ l heima- krókabáta vBbimNÍ hafna samtals 1998 SÓKNARDAGABÁTAR Fjödi Fjöldi línu- Reiknaður handfæra- oghand- kvótisóknar- báta færabáta dagabáta ÞORSKAFLA- HÁMARKSBÁTAR Kvóti afla- Fjöldi hámarks- báta báta Kvóti krókabáta samtals
Reykjanes 11 156 51 8 1.770 97 6.925,5 8.695,5
Reykjavík 1 50 13 3 480 34 2.070,1 2.550,1
Vesturland 11 142 61 12 2.190 69 4.444,4 6.634,4
Vestfirðir 16 180 80 9 2.670 91 7.495,7 10.165,7
Norðurland vestra 7 32 12 0 360 20 1.060,6 1.420,6
Norðurland eystra 13 110 29 9 1.140 72 3.539,0 4.679,0
Austurland 13 113 24 6 900 83 4.777,3 5.677,3
Suðurland 4 35 10 4 420 21 1.291,0 1.711,0
Samtals 76 818 280 51 9.930 487 31.603,6 41.533,6
Heildarafli krókabáta
mestur á Vestfjörðum
VERÐI frumvarp sjávarútvegs-
ráðherra um breytingar á lögum
um stjóm fiskveiða að lögum verð-
ur leyfilegur heildarafli krókabáta
á yfírstandandi fiskveiðiári um
41.583 tonn. Mestur verður leyfi-
legur heildarafli krókabáta á Vest-
fjörðum eða samtals um 10.166
tonn.
í frumvarpinu felst m.a. að
krókabátar í sóknardagakerfi fái
úthlutað 30 sóknardögum á yfir-
standandi fiskveiðiári en afli hvers
báts fari þó aldrei yfir 30 tonn.
Samtals eru nú 309 krókabátar í
sóknardagakerfinu, þar af 51 í línu-
og handfærakerfi en 280 á hand-
færum eingöngu. Að frumvarpinu
óbreyttu fá þessir bátar því að
veiða allt að 9.270 tonnum á næsta
fiskveiðiári sé gert ráð fyrir að allir
bátamir nýti heimildimar til fulls.
Ki'ókabátar á þorskaflahámarki
era samtals 487. Heimildir þeirra
nema á fiskveiðiárinu samtals um
31.600 lestum.
Verðmæti 30 tonna
rúmar 3 milljónir
Ef miðað er við að um 105 krón-
ur fáist að meðaltali fyrir þorsk-
kflóið á fískmörkuðum hérlendis
Krókabátum heim-
ilt að veiða um 42
þúsund tonn á
þessu fiskveiðiári
miðað við frum-
varp ríkisstjórnar
yfir sumarmánuðina, má áætla
verðmæti 30 tonna um 3,1 milljón
króna. Taka ber þó fram að hér er
aðeins miðað við fiskverð á fisk-
mörkuðum en fjöldi krókabáta
landar afla sínum á föstu fískverði
hjá fiskvinnslum en þar er verð
mjög breytilegt.
Flestir sóknardagabátar eru á
Vestfjörðum eða 89 talsins. Miðað
við framvarpið yrði afli þeiira á
fiskveiðiárinu um 2.670 tonn nýti
þeir allir heimildir sínar til fulls.
Þorskaflahámarksbátar á Vest-
fjörðum era 91 talsins og aflaheim-
ijdir þeirra samtals um 7.496 tonn.
Öllu fleiri þorskaflahámarksbátar
era á Reykjanesi eða 97 en heim-
ildir þeirra era hinsvegar nokkuð
minni en á Vestfjörðum eða um
6.926 tonn. Leyfilegur heildarafli
krókabáta á Vestfjörðum nemur
því samtals um 10.166 tonnum á
fiskveiðiárinu. Krókabátai' á
Reykjanesi mega veiða um 8.696
tonn og krókabátar á Vesturlandi
um 6.634 tonn.
Flestir sóknardagabátar
í Bolungarvík
Flestir sóknardagabátar eru í
Bolungarvík eða 19 talsins, þar af
2 í línu- og handfærakerfi. Sam-
kvæmt frumvarpinu mega þessir
bátar veiða alls um 570 tonn á
fiskveiðiárinu. I Bolungarvík era
aftur á móti 18 þorskaflahámarks-
bátar og er hlutfall þeirra af heild-
arþorskaflahámarkinu 5,25% eða
um 1.660 tonn á yfirstandandi
fiskveiðiári. Heildarafli krókabáta
í Bolungarvík á fiskveiðiárinu
verður því 2.230 tonn að frum-
varpinu óbreyttu. Þorskaflabátar í
Grindavík ráða yfir stærstum
hluta heildarþorskaflahámarksins
eða 7,89%. Það samsvarar um
2.494 tonnum á þessu fískveiðiári.
Aftur á móti era aðeins gerðir út 4
sóknardagabátar frá Grindavík og
afli þeirra á fiskveiðiárinu því 120
tonn.
Hlutdeild ÍS í rækjuútflutningi óx á siðasta ári
Framleiðsla á rækju í
smásölu tvöfaldaðist
FRAMLEIÐSLA íslenskra sjáv-
arafurða hf. á rækjusmásölupakkn-
ingum, sem pakkað er hérlendis og
fluttar beint í verslanir, tvöfaldaðist
á síðasta ári frá árinu áður. Heild-
arframleiðsla ÍS á pillaðri rækju
jókst um 27%, úr 5.395 tonnum í
6.853 tonn á síðasta ári. Hlutdeild
smásölupakkninga í landfrystri
rækju jókst í verðmæti úr 22% árið
1997 í 33% á síðasta ári. Hlutdeild
ÍS í rækjuútflutningi frá íslandi
jókst úr 24% árið 1997 í 32% miðað
við fyrstu 10 mánuði síðasta árs.
Brugðist við minnkandi
rækjuafla
Aftur á móti varð samdráttur í
framleiðslu ÍS á sjófrystri rækju á
síðasta ári en að sögn Aðalsteins
Gottskálkssonar, framkvæmda-
stjóra framleiðslu- og þjónustu-
sviðs IS, kom hluti þeirrar rækju
sem pakkað var út á sjó árið 1997
til vinnslu í rækjuverksmiðjum í
landi á síðasta ári. Þannig sé meira
unnið af sjófrystri rækju í landi
miðað við fyrra ár. „Eins og þekkt
er hefur rækjan verið smærri en á
síðasta ári, fyrir utan hvað veiðar
hafa gengið verr en áður. Þessi
samdráttur hefur haft meiri áhrif á
sjófrystinguna en landfrystinguna.
Hinsvegar er meira unnið af frosnu
hráefni í verksmiðjunum í landi,
bæði innlendu og innfluttu.“
Aðalsteinn segir að búast megi
við minnkandi rækjuframleiðslu á
árinu sem nú er nýhafið en á móti
komi að þá aukist hlutdeild verð-
mætari pakkninga og þannig geti
verðmæti aukist. „Það er fyrirsjá-
anlegt að afli verður nokkuð minni
en við munum reyna að bregðast
við því með því að fá rækju annars-
staðar frá til að standa undir þeim
þörfum sem markaðurinn hefur,“
segir Aðalsteinn.
A síðasta ári hóf IS sölu á skel-
rækju í neytendapakkningum á
Rússlandsmarkaði og segir Aðal-
steinn söluna hafa verið komna á
góðan skrið þegar markaðurinn lok-
aðist vegna eínahagsástandsins þar
í landi. Alls vora seld um 150 tonn til
Rússlands af afurðinni í fyrra og
segist Aðalsteinn vongóður um að
salan geti hafist á ný þegar markað-
urinn í Rússlandi nái jafnvægi á ný.
Stjórn fískveiða
Styðja frumvarpið
ÚTVEGSMANNAFÉLAG Suð-
umesja hefur sent frá sér yfir-
lýsingu, þar sem lýst er stuðningi
við frumvarp sjávarútvegsráð-
herra um breytingar á lögum um
stjóm fiskveiða. Þar segir að fé-
lagið bendi á að ekki verði tekið
meira af aflaheimildum afla-
marksskipa til að auka enn við
hlut smábáta eins og ítrekað hafi
verið gert á undanfömum áram.
„Á árinu 1997 fiskuðu 70 afla-
marksskip á Suðurnesjum um
380.000 af bolfiski, skelfiski og
uppsjávarfiski og 750 sjómenn
höfðu atvinnu af því. Útvegs-
mannafélag Suðurnesja er al-
farið á móti því að hagsmunir
Suðurnesja verði skertir enn
frekar til að auka hlut smá-
báta,“ segir í yfirlýsingu félags-
ins.
A • •
Ovíst um eftirlitsstarf á vegum OSE
Varað við
borgarastríði
í Kosovo
The Daiiy Telegraph
WESLEY Clark, yfirmaður herafla
Atlantshafsbandalagsins (NATO),
hefur varað við því að borgarastríð
kunni brátt að brjótast út í Kosovo,
þar sem Serbar hafi ekki staðið við
skuldbindingar sem þeir gerðu í
október á síðasta ári til að afstýra
loftárásum NATO. Þá ríkir óvissa
um framhald eftirlitsstarfs á vegum
Öryggis- og samvinnustofnunar
Evrópu (ÖSE) í héraðinu.
Clark sakar stjómvöld í Belgrad
um að hafa sent aukið herlið til
Kosovo, látið serbneskum lögreglu-
sveitum í héraðinu í té þungavopn,
og brotið aðra skilmála sem NATO
setti þeim í október. Samkomulagið
sem Richard Holbrooke, sendimað-
ur Bandaríkjastjórnar, náði þá við
Slobodan Milosevic Júgóslavíufor-
seta virðist í hættu, og áttu fulltrúar
aðildarríkja NATO fund í Brussel á
miðvikudag til að fara yfir stöðuna.
Haft er eftir heimildamönnum
innan bandalagsins að Serbar hafi
aukið lögreglulið sitt í Kosovo,
trassað að kalla allt herlið sitt í hér-
aðinu til herbúða í héraðshöfuð-
borginni Pristina, og starfrækt eft-
irlitsstöðvar við vegi. Starfsmenn
NATO segja vísbendingar liggja
fyrir um að bæði Serbar og aðskiln-
aðarsinnaðir Kosovo-Albanir búi sig
undir frekari átök, sem geti blossað
upp hvenær sem er.
Eftirlitsstarf í uppnámi
Algjör óvissa ríkir um framhald
eftirlitsstarfs á vegum ÖSE í
Kosovo. Samkvæmt samkomulagi
Holbrooks og Milosevie áttu 2.000
menn að gæta þess að friður væri
haldinn í héraðinu, en þeim var
brátt fækkað í 1.200. Þá hefur fullri
framkvæmd eftirlitsins ítrekað ver-
ið frestað. Átti það upphaflega að
vera komið á fullan skrið í síðasta
mánuði, þá var því frestað fram í
janúar og loks til miðs febrúar.
Margir lýstu yfir efasemdum í
upphafi um að ÓSE væri starfinu
vaxin, enda hefur stofnunin enga
reynslu af svo umfangsmiklum
verkefnum. Nú virðist sem
hrakspárnar séu að rætast. Haft
var eftir starfsmanni ÖSE að stofn-
unin hafi stórlega vanmetið hvað
þjálfun eftirlitsmanna, öflun vista
og búnaðar, húsnæðis og farartækja
væri flókið og tímafrekt verk.
Ljóst er að ef kemur til harðra
átaka í Kosovo á næstu vikum verða
eftirlitsmennimir fluttir á brott
með aðstoð björgunarsveita NATO,
sem staðsettar era í nágrannaríkinu
Makedóníu.
S Reuters
Atta fórust í Svíþjóð
ÁTTA manns fórust og tveir eru vestur af Stokkhólmi í gær. Var
mikið siasaðir eftir að fólksbíll áreksturinn svo harður að kvikn-
og lítil rúta lentu í árekstri norð- aði í báðum bifreiðunum.
Tony Blair í Suður-Afríku
Hrósar Mbeki fyrir
leiðtogahæfíleika
Pretóría, Höfðaborg. Reuters, The Daily Telegraph.
TONY Blair, forsætisráðherra
Bretlands, er nú í fyrstu opinberu
heimsókn sinni í Suður-Aíríku og
átti í gær fundi með Nelson Mand-
ela, forseta Suður-Afríku og Thabo
Mbeki, væntanlegum eftirmanni
hans. Blair hrósaði Mbeki í hástert
eftir fund þeirra. „I ljósi leiðtoga-
hæfileika Mbekis hef ég mikla trú á
framtíð Suður-Afríku,“ sagði breski
forsætisráðherrann.
Á fundi með Mandela fór Blair
fram á stuðning s-afrískra stjórn-
valda til að knýja fram lausn á
Lockerbie-deilunni við Líbýustjórn.
Þá voru undirritaðir viðskiptasamn-
ingar á milli ríkjanna tveggja, sem
kveða á um auknar fjárfestingar
breskra stórfyrirtækja í Suður-Af-
ríku.
Mikilvægur hluti heimsóknar
Blairs var að kynnast Mbeki, sem
flestir ganga út frá sem vísu að
verði næsti forseti Suður-Afríku.
Hafa yfirlýsingar Mbekis um mis-
ræmi í skiptingu auðs á milli hvítra
og svartra valdið nokkrum óróa
meðal hvíta minnihlutans í landinu.
Verði Mbeki kjörinn forseti mun
hann að eigin sögn leggja höfuðá-
herslu á að uppræta félagslegt
óréttlæti og ítreka mikilvægi sátta á
milli kynþáttanna.
Mbeki, sem er 56 ára, var í
fremstu röð leiðtoga Afríska þjóðar-
ráðsins, ANC, á meðan Nelson
Mandela sat í fangelsi. Hann var
náinn pólitískur samstarfsmaður
forseta ráðsins, Olivers Tambos, og
stjómaði samningaviðræðum við
ríkisstjórnina um afnám aðskilnað-
arstefnunnar.