Morgunblaðið - 20.05.1999, Blaðsíða 12

12 FIMMTUDAGUR 20. MAÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Formaður Skólastjórafélags Islands um kennaradeiluna
Tilraunasamningiir ekki
grundvöllur að sátt
Morgunblaðið/Kristinn
SKÓLASTJÓRAR og borgarstjórinn í Reykjavík ræddu um uppsagnir kennara á fundi í Höfða í gær.
Lausar stöður
kennara verður
að augiýsa
ÞORSTEINN Sæberg, skólastjóri í
Arbæjarskóla og formaður Skóla-
stjórafélags íslands, segir að það sé
orðið Ijóst að svokallaður tilrauna-
kjarasamningur geti ekki orðið
grundvöllur að lausn ágreinings
milli Reykjavíkurborgar og kennara
í Reykjavík um kjaramál. Hann seg-
ir hins vegar þörf á að breyta vinnu-
tíma kennara líkt og Ingibjörg Sól-
rún Gísladóttir borgarstjóri hefur
lagt áherslu á.
Skólastjórar í Reykjavík og Ingi-
björg Sólrún ræddu um uppsagnir
kennara á fundi í Höfða í gær.
Skólastjórar áforma að ræða stöð-
una frekar í sínum hópi í dag. Þor-
steinn sagði að á fundinum hefði
komið fram að um 200 kennarar
hafa sagt upp stöðum sínum vegna
óánægju með kjör. Jafnframt hefði
komið fram í máli Ingibjargar Sól-
rúnar að borgin væri tilbúin að
kaupa skilgreinda vinnu af kennur-
um á næsta skólaári fyrir ákveðna
fjárhæð. Ekkert hefði hins vegar
komið fram um að borgin væri tilbú-
in að greiða meira fyrir vinnu kenn-
ara á því skólaári sem væri að ljúka
eins og kennarar hafa gert kröfu
um.
Þorsteinn sagði að skólastjórar
tækju enga afstöðu í deilu kennara
og borgaryfírvalda um kjaramál.
„Við skólastjórar stöndum einfald-
lega frammi fyrir því að 200 kennar-
ar í Reykjavík hafa sagt upp störf-
um. Það er nóg til að skólastjórar
séu mjög uggandi yfir skólastarfi á
næsta skólaári.“
Nauðsynlegt að breyta
vinnutímanum
Þorsteinn var spurður hvort
skólastjórar teldu að þörf væri á að
breyta vinnutíma kennara.
„Já, skólastjórnendur hafa eins
og kennarar sjálfir talið nauðsyn-
legt að ræða um vinnutímabreyting-
ar í grunnskólanum. Skólastjórn-
endur hafa alltaf haldið því fram að
miðað við þau lög sem búið er að
setja í landinu um vinnu í skóla séu í
vinnutímanum ekki skapaðar að-
stæður til að uppfylla þau. Það er
því þörf fyrir breytingar á vinnu-
tíma kennara, en það hefur bara
ekki náðst samkomulag við kennara
um þetta. Viðræður um vinnutím-
ann hafa strandað aftur og aftur.
Það liggur t.d. alveg fyrir að þessi
tilraunakjarasamningur er kominn
út úr myndinni. Hann getur ekki
orðið grundvöllur að samkomulagi,
a.m.k. ekki eins og málum er fyrir
komið núna.“
Þorsteinn sagðist ekki sjá hvernig
þessi deila yrði leyst. Hann sagði að
skólastjórar yrðu samkvæmt lögum
að auglýsa lausar stöður kennara.
Þetta gilti jafnt um kennara sem
segðu upp vegna óánægju með kjör
og hina sem segja upp af öðrum
ástæðum.
Rauði kross íslands
og Hjálparstarf
kirkjunnar
Síðasti
dagur
Kosovo-
söfnunar
SÍÐASTI dagur söfnunar
Rauða kross íslands og Hjálp-
arstarfs kirkjunnar fyrir
Kosovo-Albana sem enn eru í
flóttamannabúðum er í dag.
Einstaklingar og fyrirtæki
geta tilkynnt framlög með því
að hringja í síma 7 50 50 50.
Forsvarsmenn söfnunarinnar
vonast til að almenningur taki
við sér á þessum síðasta degi
söfnunarinnar.
Ollum framlögum verður
varið til neyðaraðstoðar við
flóttafólkið en mikil þörf er á
aukinni aðstoð. Óvíst er hve
flóttafólkið þarf að dvelja lengi
í búðunum og þegar friður
kemst á þarf það mikinn
stuðning til að geta komið sér
fyrir á heimaslóðum að nýju.
744 þúsund yfirgefið
heimili sín
Samkvæmt upplýsingum
Flóttamannastofnunar Sa-
meinuðu þjóðanna hafa nú um
744 þúsund manns yfirgefið
heimili sín í Kosovo vegna
átakanna þar. Flestir eru í
flóttamannabúðum í Albaníu
og Makedóníu en ríflega 52
þúsund manns hafa verið flutt-
ir til þriðja lands.
Auk söfnunarsímans er tek-
ið við framlögum á sameigni-
legum reikningi Hjálparstarfs
kirkjunnar og Rauða kross Is-
lands í Sparisjóði Reykjavíkur
og nágrennis, númer 56789.
Lokað á David
Letterman
Hitaálagsmælingar voru gerðar á starfsmönnum í kerskálum ÍSAL
Aukin hjartsláttartíðni,
vökvatap og hærri ltkamshiti
ÍSLENSKA sjónvarpsfélagið, sem
rekur Skjá 1, hefur hætt beinum
útsendingum frá þætti David
Letterman. Hólmgeir Baldursson
sjónvarpsstjóri segir ástæðuna þá
að einhver hafi kært þessar út-
sendingar til útvarpsréttarnefnd-
ar sem sendi þá áréttingu til sjón-
varpsstöðvarinnar að útsending-
arnar brytu í bága við ákvæði út-
varpslaga um þýðingaskyldu.
Hólmgeir segir að á sama tíma
og útvarpsréttarnefnd beiti fyrir
sig lagabókstafnum gegn Skjá 1
líðist Stöð 2 að rjúfa fréttatengda
þætti með augiýsingum. Kjartan
Gunnarsson, formaður útvarps-
réttamefndar, segir það mis-
skilning hjá Hólmgeiri að svo sé.
Skjár 1 fær David Letterman-
þáttinn frá AFRTS, sjónvarpi
varnarliðsins á Miðnesheiði.
Framleiðandi þáttarins er CBS-
sjónvarpsstöðin en ef efnið yrði
tekið beint frá Bandaríkjunum
yrði það á dagskrá klukkan fimm
að nóttu.
Utsendingin samræmist ekki
ákvæðum útvarpslaga um þýð-
ingaskyldu. Hólmgeir segir að
kostnaður við hvem þátt nemi
um 200 þúsund krónum en ef
textun ætti að bætast við yrði
óraunhæft að senda út þættina.
Fjölvarp íslenska útvarpsfé-
lagsins sendir út svipaða þætti
ótextaða í beinni útsendingu en
þar er um að ræða samfellda og
óstytta dagskrá erlendrar sjón-
varpsstöðvar. Þýðingaskylda er
hins vegar á einstökum dag-
skrárliðum.
Hólmgeir segir að ákvæði út-
varpslaga um þýðingaskyidu
skekki samkeppnisstöðuna. „Það
þarf einhver að kæra okkur til
útvarpsréttamefndar fyrir út-
sendinguna. Ég vil ekki trúa því
að samkeppnisaðilarair geri
þetta en þeir geta það. Ef það á
að beita lagabókstafnum gagn-
vart okkur viljum við vekja at-
hygli útvarpsréttamefndar á
fjórðu grein útvarpslaga þar sem
segir að óheimilt sé að skjóta
auglýsingum inn í útsendingu af
guðsþjónustu eða trúarlegri dag-
skrá, fréttum eða fréttatengdum
dagskrárliðum. Við teljum að 19-
20 sé ekkert annað en frétta-
tengdur dagskrárliður og hann
er uppfúllur af auglýsingum.
Þetta samrýmist ekki lögunum,"
segir Hólmgeir.
Skjár 1 vakti athygli útvarps-
réttaraefndar á þessu 30. aprfl sl.
Kjartan Gunnarsson, formaður
útvarpsréttamefndar, segir að
þama sé ekki um lögbrot að
ræða. „Það er heimilt að hluta
fréttatíma í sundur með öðra
efni. Það hefur ekki verið talið að
þarna væri verið að rjúfa frétta-
útsendingu með auglýsingum,"
sagði Kjartan.
Hann sagði að í fmmvarpi til
nýrra útvarpslaga væri gert ráð
fyrir ýmsum breytingum. Þar
væri gert ráð fyrir að kostunar-
möguleikar væm þrengdir.
Kjartan segir að óheimilt sé nú
að fyrirtæki kosti fréttir. Eitt
ágreiningsefni sem er óleyst sé
t.d. hvort heimilt sé að kosta veð-
urfréttir og einnig íþróttavið-
burði en þarna snýst málið um
hvort slíkir dagskrárliðir teljist
til frétta.
UMFANGSMIKLAR hitaálagsmæl-
ingar, sem gerðar voru á hópum
starfsmanna í kerskálum álversins í
Straumsvík, leiddu í Ijós að starfs-
mennimir verða fyrir miklu áreiti
vegna hita við störf sín á vöktum í
skálunum, sem valda m.a. talsverðu
vökvatapi, aukinni hjartsláttartíðni
og stígandi líkamshita, samkvæmt
upplýsingum Gylfa Ingvarssonar,
aðaltrúnaðarmanns í álverinu.
Stjómendur ÍSAL hafa þegar ráðist
í framkvæmdir til að bæta starfsað-
stöðu í skálunum og frekari úrbætur
em á döfinni. Verja á um 500 millj-
ónum kr. til umhverfismála í álver-
inu á þessu ári, m.a. við endurbætur
á loftræstingu á kerskálum o.fl., skv.
upplýsingum Einars Guðmundsson-
ar, staðgengils forstjóra álversins.
Álagið svipað og hjá
íþróttamanni í keppni
Fengnir voru tveir norskir sér-
fræðignar síðastliðið sumar til að
gera hitaálagsmælingar á völdum
hópum starfsmanna í kerskálum ál-
versins. Niðurstöður þessara athug-
ana voru kynntar starfsmönnum fyrr
í þessum mánuði. Starfsmenn höfðu
kvartað vegna mikils hita í kerskál-
unum og ákváðu stjómendur í sam-
ráði við starfsmenn að fá sérfræðinga
frá Noregi til að gera umræddar
mælingar. Könnuðu þeir m.a. áhrif af
hitaáreiti og loftræstingu og mældur
var húðhiti starfsmanna, vökvatap og
hjartsláttartíðni.
„Niðurstöðurnar leiddu í Ijós að við
þennan mikla hita sem menn vinna
við verða þeir fyrir þó nokkru vökva-
tapi og er ráðlagt að drekka mikið.
Það kom einnig í liós að það er mikil
áreynsla á hjartað og aukin hjart-
sláttartíðni og fram kom að álagið á
hjartað við þessar aðstæður sé sam-
bærilegt og hjá íþróttamanni í fullri
keppni," sagði Gylfi Ingvarsson.
Hann sagði að undir eðlilegum
kringumstæðum ætti þyngdartap
manna vegna vökvataps ekki að vera
meira en 1% af líkamsþyngd en kom-
ið hefði í ljós í mælingunum að það
hefði verði á bilinu 2,2 til 3,4% af lík-
amsþyngd hjá umræddum hópi
starfsmanna. Hjartsláttartíðnin var
frá 100 og upp í 150 slög á mínútu.
„Það er alveg Ijóst af þessum mæl-
ingum að líkamshitinn er stígandi.
Það er talað um að forðast beri
hærri hita en 40-45 gráðu húðhita en
hann er yfirleitt frá 30-35 gráður hjá
starfsmönnunum. Þetta er því allt
við og jafnvel yfir mörkum,“ sagði
Gylfi.
Ófúllnægjandi loftræstibúnaður
Fram kom af hálfu stjómenda
ISAL á fundinum með starfsmönn-
um, þar sem niðurstöðumar vom
kynntar, að unnið er að ýmsum
tæknilegum lausnum til að bæta
starfsaðstöðu í kerskálunum sem
settar hafa verið í framkvæmdaáætl-
un, m.a. til að bæta loftskipti í
kerskálunum. Gylfi nefndi sem dæmi
að í kerskála 1 ættu loftskipti sér
stað fimm til tíu sinnum á klukku-
stund en til samanburðar væri við
það miðað í álveri í Noregi að loft-
skipti yrðu um það bil 30 sinnum á
klukkustund. „Sá loftræstibúnaður
sem er í kerskálunum er ófullnægj-
andi og er nú verið að bjóða út út-
skipti á loftræstistokkum á skálun-
um.“ saeði Gvlfi. Einnig þarf að hans
sögn að breyta vinnutilhögun m.a.
þannig að starfsmenn geti gert hlé á
vinnu sinni til að kæla líkamann.
Gylfi segir að hitaálagið hafi auk-
ist í kerskálum álversins í Straums-
vík að undanfomu og nýi kerskálinn
sé ekkert betur úr garði gerður hvað
þetta snertir. „Með lokun kera og
vegna þekjubúnaðar hefur geislahit-
un aukist mikið og við það að hækka
straum á kerunum ganga öll ker
heitar en áður og allur búnaður er
miklu heitari,“ sagði Gylfi.
Búið að breyta þekjum á 180
kemm og loftræsting bætt
Einar Guðmundsson, staðgengill
forstjóra álversins, segir það sína
skoðun að ekkert óeðlilegt hafi kom-
ið í Ijós við þessar mælingar. Hann
sagði niðurstöðumar ekki sýna að
heilsufari starfsmanna stafaði hætta
af hitaálagi en hins vegar hefðu verið
settar fram ábendingar um ýmislegt
sem mætti betur fara og að unnið
væri að ýmsum úrbótum.
„Þeir sem verða fyrir mestu hitaá-
lagi, sem er auðvitað miklu minna en
var í gamla daga þegar allt var opið,
eru áltakar. Yið erum að gera breyt-
ingar á þeima vinnufyrirkomulagi og
erum búnir að breyta þekjunum á
um 180 kerum sem gerir að verkum
að þeir þurfa ekki að opna alla hlið-
ina á kerunum eins og áður heldur
litla lúgu eins og gert er í systurfyr-
irtæki okkar í Noregi,“ sagði Einar.
Að sögn Einars er einnig verið að
gera ráðstafanir til að bæta loftræst-
ingu í skálunum. Er verið að setja
upp sambærileg loftræstikerfi og
notuð eru í hliðstæðum skálum í ál-
verum í Mið-Evrópu._______________,