Morgunblaðið - 30.11.1999, Qupperneq 10

10 ÞRIÐJUDAGUR 30. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
^v,$**^
. •
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Signar á Brúnni, menningarmálaráðherra Færeyja, Björn Bjarnason, menntamálaráðherra, og Lise Lennert, menningarmálaráðherra Grænlands,
undirrita samning um samskipti landanna á sviði menningar-, mennta- og vísindamála.
Menningar-, mennta- og vísindasamning-
ur milli Færeyja, Grænlands og Islands
MENNTAMÁLARÁÐHERRAR
Færeyja, Grænlands og Islands
undirrituðu í gær í Reykjavík samn-
ing um samstarf á sviði menningar-,
mennta- og vísindamála.
Samkvæmt samningnum er lögð
megináhersla á þijú verkefni innan
ramma samningsins. Árið 2000 er
ráðgert að áhersluþættir verði
menning og íþrúttir, árið 2001
notkun nýrrar tækni á sviði mennt-
unar og árið 2002 staða tungumála
og þróun þeirra. Voru þessi verk-
efni m.a. valin með hliðsjón af yfir-
lýsingum Vestnorræna ráðsins á
fundi þess á Grænlandi í júní 1998
og þingsályktun um eflingu íþrótta-
samstarfs milli Vestur-Norður-
landa sem samþykkt var á Alþingi
11. mars 1999. Samningurinn er til
þriggja ára og tekur gildi 1. janúar
2000. Framlag hvers lands nemur
2,5 milljónum króna á ári. Þetta er í
annað sinn að samningur um menn-
ingar- og menntamál er gerður af
íslenskri hálfu við Færeyjar og
Grænland en hinn fyrsti var undir-
ritaður á Grænlandi 26. september
1996. Síðastliðin ár var unnið að
þremur meginverkefnum: Listiðn-
aðarráðstefnu í Færeyjum árið
1997, ráðstefnu um tónlistarfræðslu
í Grænlandi árið 1998 og ráðstefnu
um vestnorræn samfélög sem hald-
in var á Akureyri í samvinnu við
Háskólann á Akureyri árið 1999.
Fuglaskoðun markaðssett
á Hornafírði
Ahugi mikill
víða í Evrópu
FUGLAR gætu orðið eitt helsta að-
dráttarafl fyrir ferðamenn á Homa-
firði utan hefðbundins ferðamanna-
tíma. Félag fuglaáhugamanna á
Homafirði er nú, í samvinnu við
markaðsráð Suðausturlands, að hefja
markaðssetningu á fuglaskoðunar-
ferðum á vorin og haustin og segir
Brynjúlfur Brynjólfsson, formaður
félagsins, að fjöldi manna í Evrópu og
Ameríku hafi mikinn áhuga á ftagla-
skoðun. Hann telur að Hornafjörður
eigi talsverða möguleika í markaðs-
setningu fuglaskoðunar og þá sér-
staklega á vorin þegar farfuglamir
streyma til landsins.
Fuglaáhugamenn á Homafirði
fengu nýlega styrk til þess að hrinda
þessu verkefni af stað. Að sögn
Brynjólfs verður sá styrkur notaður
til að gera heimasíðu félagsins, fugl-
ar.is, meira aðlaðandi og bæta þar inn
fleiri upplýsingum. Vefsíðan er tengd
inn á helstu fuglasíður í heiminum og
þá sérstaklega í Evrópu, þar sem hún
er aðgengileg áhugafólki um fugla-
skoðun. Ætlunin er að útbúa fleiri út-
gáfur af síðunni á öðram tungumál-
um. Brynjúlfur segir að margar
fyrirspumir hafi borist erlendis frá í
gegnum síðuna, þar sem menn era að
lýsa yfir áhuga á að koma í heimsókn
og vantar upplýsingar um staðinn.
Markmiðið er að síðan verði stór og
öflug með öllum upplýsingum er
tengjast fuglum, þar sem erlendir
fuglaáhugamenn geta jafnframt nálg-
ast upplýsingar um ferðir til Homa-
fjarðar og gistingu þar.
Að sögn Brynjúlfs era vorin besti
tíminn tU að fá ferðamenn í fuglaskoð-
un, frá miðjum apríl og eitthvað fram í
maí. „Þegar þú sérð t.d. einhveijar
þúsundir gæsa koma fljúgandi af hafi
og vaðfuglana koma inn í hópum.
Þetta er eitthvað sem fæstir geta not-
ið þess að skoða úti í Evrópu. Einhver
sem býr t.d. í Berlín, hann sér þetta
ekki. í þessu sambandi er Homa-
fjörður mjög sterkur, því þama koma
fuglamir fyrst að landi á vorin og
stoppa hér eða fljúga yfir.“
A haustin er síðan hægt að bjóða
mönnum upp á að skoða flækings-
fugla. Brynjúlfur segir að slíkar ferðir
sé best að markaðssetja fyrir Amer-
íkana, sem koma hingað til að sjá
evrópska fugla. Hins vegar er
Reykjanesið og það svæði hentugra
fyrir Evrópubúa, en þangað koma
amerískir flækingar frekar.
Áhugaleysi íslendinga
vekur athygli
Varðandi áhuga manna á að skoða
fugla segist Brynjúlfur geta tekið
sem dæmi að þegar straumönd sést í
Bretlandi, þá standa kannski um
3.000 fuglaáhugamenn á dag að horfa
á hana. Ef það kemur einhver sjald-
gæfur amerískur flækingur og lendir
á eyju suðvestur af Bretlandi, þá fara
kannski 200-300 manns samstundis í
flugi til að sjá fuglinn.
„Þannig að víða í Evrópu er
áhuginn gríðarlega mikill en við eram
frekar aftarlega hér á landi. Enda
hlógu Bretamir þegar þrjár nýjar
tegundir fyrir Evrópu komu og sett-
ust á Reykjanesið og það vora skráðir
Morgunblaðið/Eiríkur P.
Björn G. Arnarson er mikill áhugamaður um fuglaskoðun og hefur séð
manna mest af fuglategundum á Islandi.
hér 14 menn sem höfðu séð þá. Þeim
fannst það alveg út í hött að ekki
skyldu fleiri vera búnir að sjá fugl-
ana.“
Næsta skref á eftir heimasíðunni
er að setja upp skilti í sýslunni á stöð-
um þar sem menn geta stoppað, eins
og í Óslandi, við Þveit og á Breiða-
merkursandi. Á þessum stöðum er
markmiðið að útbúa aðstöðu fyrir
ferðamenn til þess að þeir geti stopp-
að til að skoða fuglalífið og lesið af
skiltum hvaða fugla er þar að finna og
fræðst um þá um leið.
Einnig er markmiðið að geta boðið
upp á ferðir með leiðsögn, t.d. fyrir
fólk sem kaupir hreinlega fuglaskoð-
unarferð, tekur sér bíl og dvelur í viku
við að skoða fugla. Talsverð þekking
er til staðar varðandi fugla á þessu
svæði og má sem dæmi nefna að þeir
félagar Brynjúlfur og Bjöm G. Ám-
arson hafa áram saman fylgst með
fuglalífinu í Austur-Skaftfellssýslu.
Bjöm hefur séð og greint flesta fugla
hér á landi, eða tæplega 250 tegundir,
en Hálfdán Bjömsson á Kvískerjum
kemur næstur með um 230 tegundir.
Verslunarmið-
stöð í Keflavík
Talsverðar
skemmdir
af völdum
elds
ELDUR kviknaði í mynd-
bandaleigu í verslunarmiðstöð-
inni Hólmgarði seint í fyrra-
kvöld og hlutust af talsverðar
skemmdir í myndbandaleig-
unni og nærliggjandi snyrti-
vöraverslun.
Rannsóknardeild lög-
reglunnar í Keflavík hefur mál-
ið til rannsóknar og er talið
hugsanlegt að kviknað hafi í út
frá skreytingu í myndbanda-
leigunni, en granur beinist
einnig að rafmagni í húsinu.
Tilkynning um eldinn barst
lögreglu fáeinum mínútum eftir
miðnætti aðfaranótt mánudags
og vora liðsmenn Branavarna
Suðumesja kallaðir á vettvang
og gekk greiðlega að slökkva
eldinn.
Innréttingar í myndbanda-
leigunni eyðilögðust í eldinum
og i snyrtivöraversluninni sem
er við hlið leigunnar eyðilögð-
ust ýmsar vörur.
Stóra
fíkniefnamálið
Gæsluvarð-
hald eins
sakborn-
ings lengt
HÆSTIRÉTTUR lengdi í gær
gæsluvarðhald eins sakbom-
ingsins í stóra fíkniefnamálinu
og úrskurðaði hann í gæslu-
varðhald til 15. mars.
Lögreglan í Reykjavík hafði í
héraðsdómi krafist gæsluvarð-
halds til 15. mars en hér-
aðsdómur féllst ekki á svo
langa gæslu og úrskurðaði
manninn í gæsluvarðhald þar
til dómur félli í máli hans en þó
eigi lengur en til 5. janúar.
Hæstiréttur taldi hins vegar
að í ljósi umfangs málsins væra
ekki efni til annars en að taka
kröfu lögreglunnar um lengd
gæsluvarðhaldsins til greina.
Jón Steinar Gunnlaugsson hæstaréttarlögmaður
Osammála áliti Eiríks
Tómassonar lagaprófessors
JÓN Steinar Gunnlaugsson, hæsta-
réttarlögmaður og verjandi manns
sem sýknaður var í Hæstarétti af
ákæra um kynferðisbrot gegn dóttur
sinni, er ósammála þeim sjónarmið-
um sem fram komu í máli Eiríks
Tómassonar lagaprófessors í Morg-
unblaðinu sl. laugardag. Eiríkur
taldi vafa leika á hvort Hæstiréttur
hafi virt viðurkennda jafnræðisreglu
í þessu máli gagnvart ákæravaldinu.
Eðlilegt hefði verið að gefa ákæra-
valdinu kost á að fá einn þeirra sér-
fræðinga fyrir dóminn, er gefið
höfðu álit sem verjandi lagði fram í
Hæstarétti, svo ákæravaldinu gæfist
kostur á að gagnspyrja.
Jón Steinar bendir á að Eiríkur
komist svo að orði að hann telji að
Hæstiréttur hefði átt að gefa ákæra-
valdinu kost á að kalla þessa aðila
fyrir dóm. „Það kom engin krafa
fram um þetta af ákæravaldsins
hálfu,“ segir Jón Steinar. „Kannski á
hann við að dómstóllinn hefði átt að
hafa framkvæði að því að ákæru-
valdið óskaði eftir slíku og þá er ég
ósammála honum. Dómstóllinn á
auðvitað að vera hlutlaus. Það er
þýðingarmikil grandvallarregla og
hann á ekki að mínu mati að taka
beinan þátt í málflutningi af hálfu
ákæruvaldsins," segir Jón Steinar.
Verjandans að gera þessa kröfu
Jón Steinar sagði að umræðan að
undanförnu um þessi atriði kæmi
honum mjög undarlega fyrir sjónir.
„Ef einhver þátttakandi í þessum
málaferlum átti að óska eftir því að
þetta fólk kæmi fyrir dóm til þess að
staðfesta skýrslu sína eða greinar-
gerðir þá var það ekki sækjandinn
eða dómstóllinn heldur verjandinn,
sem lagði gögnin fram,“ sagði hann.
Jón Steinar sagði að með því að
gera ekki þessa kröfu hefði hann
sem verjandi í málinu tekið áhættu á
því að gögnin yrðu ekki talin vera
nægilega gild. „Ef það á að áfellast
einhvern í þessu máli fyrir það að
hafa ekki haft frumkvæði að eða gert
kröfu um að þetta fólk kæmi fyrir
dóm til að staðfesta álitið þá eiga
menn að beina skeytum sínum að
þessum verjanda og engum öðrum.
Ég hugleiddi þetta og þegar gagn-
anna var aflað hafði ég samband við
fulltrúa ákæravaldsins og spurði
hvort því yrði mótmælt að þessi skjöl
stöfuðu frá þessu fólki og því var
auðvitað svarað að það yrði ekki
gert. Þá taldi ég þetta nægja vegna
þess að gögnin vora ekki eiginleg
sönnunargögn um málsatvik heldur
vora þau umsagnargögn um sönnun-
arfærslu í málinu. Þau fólu þannig í
sér einskonar málflutning um sönn-
unarfærsluna. Ég sá því ekki ástæðu
til að óska eftir því að fólkið kæmi
fyrir dóm til að staðfesta þetta vegna
þess að ég ætlaði bara að vitna í þessi
gögn til stuðnings mínum málflutn-
ingi.“
Meginforsendur dómsins
snerta ekki umrædd gögn
Jón Steinar sagði einnig að í um-
fjöllun um þetta mál og umrædd
gögn virtust margir vera þeirrar
skoðunar að þessi nýju skjöl sem
komu fram í Hæstarétti hafi ráðið
úrslitum um dómsniðurstöðuna.
„Það er alger misskilningur. Dóms-
formaðurinn í héraði hafði sýknað
manninn en hann hafði ekki þessi
gögn. I öðra lagi er það að mínum
dómi ljóst af forsendum dómsins að
meginforsendurnar sem þar era til-
teknar snerta ekki þessi gögn að
neinu leyti,“ sagði Jón Steinar að
lokum.