Morgunblaðið - 15.12.1999, Qupperneq 14

14 MIÐVIKUDAGUR 15. DESEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
HÖFUÐBORGARSVÆÐIÐ
35 milljónir kr. veittar í stækkun
hafnarsvæðisins úti á Granda
Nú þegar
borist umsókn-
ír um
Grandi
ÁÆTLAÐ er að verja 35
milljónum króna í áframhald-
andi stækkun gamla hafnar-
svæðisins úti á Granda á
næsta ári. Þetta kom fram í
samtali Morgunblaðsins við
Jón Þoivaldsson, forstöðu-
mann Tæknideildar Reykja-
víkurhafnar.
Að sögn Jóns hefur verið
unnið að stækkun hafnar-
svæðisins vestur frá Fiskislóð
í nokkur ár, én um er að ræða
svæðið út frá aðstöðu Sorpu
við Ánanaust.
Samkvæmt aðalskipulagi
er gert ráð fyrir 10 hektara
uppfyllingu á þessu svæði og
mun nýtt land að því loknu
teygja sig frá Ánanaustum og
út að olíutönkunum á Örfiris-
ey-
loðir
Þessari framkvæmd hefur
verið skipt upp í áfanga og sá
áfangi sem unnið hefur verið
að síðustu ár og veitt hefur
verið 35 milljónum í á því
næsta, tekur til 3 til 4 hektara
svæðis.
Jón sagði að þessum fyi-sta
áfanga myndi væntanlega
ljúka eftir rúmt ár, eða árið
2001, og að þá þegar yrðu um
2 til 3 hektarar byggingar-
hæfir. Hann sagði að þegar
hefðu borist umsóknir um lóð-
ir, en að þau skilyrði væra
sett að þarna yrði aðeins um
hafnsækna starfsemi að ræða.
Þau fyrirtæki sem þegar hafa
sótt um að fá lóð á uppfylling-
unni eru t.d. Ellingsen ehf.,
sem nú rekur verslun á
Grandagarði 2 og Seglagerðin
Ægir, sem nú er með starf-
semi sína á Eyjarslóð.
RKI losnar við leig’u
Hverfisgata
REYKJAVÍKURBORG hef-
ur afhent Rauða krossi ís-
lands til endurgjaldslausra
afnota húsið Hverfisgötu 47,
þar sem RKÍ hefur frá 1992
rekið Vin, athvarf fyrir geð-
fatlaða. Sigrún Árnadóttir,
framkvæmdastjóri RKI,
segir þetta viðurkenningu á
starfi samtakanna í borginni
undanfarna áratugi.
Að sögn Jóns Björnsson-
ar, framkvæmdastjóra þró-
unar- og fjölskyldusviðs
Reykjavíkurborgar, hafa
leigutekjur borgarinnar af
húsinu verið um það bil 800
þús. kr. á ári en við hæfi
þótti í tilefni af 75 ára af-
mæli RKI að afhenda sam-
tökunum húsið til endur-
gjaldslausra afnota, svo
lengi sem Vin verður rekin
þar með núverandi hætti.
Jón sagði m.a. litið til þess
að starfsemi Vinjar snerti
starfssvið borgarinnar.
Borgin tilkynnti Rauða
krossinum þessa einróma
ákvörðun borgarráðs á af-
mælisdegi samtakanna síð-
astliðinn föstudag.
„Við erum afskaplega án-
ægð með þetta framlag og
finnst það mikil viðurkenn-
ing á því starfi, sem við er-
um búin að sinna í borginni
um árabil,“ sagði Sigrún
Árnadóttir, framkvæmda-
stjóri Rauða kross íslands, í
samtali við Morgunblaðið.
„Við erum mjög þakklát."
Morgunb]aðið/í>orkell
Ný olíuskipahöfn í Örfirisey verður tekin í notkun í febrúar.
Ný leigubflaskýh
í miðborgina
Miðborgin
Á NÆSTUNNI verður
sett upp skýli fyrir farþega
leigubíla vestanmegin við
Kalkofnsveg, á móts við at-
hafnasvæði SVR. Um svip-
að leyti verður leigubíla-
skýlið við Mæðragarðinn
við Lækjargötu, á móts við
Vonarstræti, tekið niður
og annað reist á sama stað.
Þessar framkvæmdir
eru, að sögn Stefáns Her-
mannssonar, borgarverk-
fræðings, samkvæmt
samningi borgarinnar við
fyrirtækið AFA JCDecaux
ehf., sem hefur sett upp
strætisvagnsskýli, auglýs-
ingaskilti og almennings-
salerni í borginni.
Eins og aðrir samningar
við fyrirtækið felur þessi í
sér að settar verða auglýs-
ingar á leigubílaskýlin og
þess vegna kostar upp-
setning þeirra borgina
ekki krónu, að sögn borg-
arverkfræðings.
Hann sagði að lengi
hefði verið að döfinni að
koma upp þessum skýlum,
þótt þörfin fyrir þau hafi
nokkuð minnkað því ekki
myndist jafnlangar biðrað-
ir eftir leigubílum og áður
nú eftir að reglur um af-
greiðslutíma skemmtistaða
hafa verið rýmkaðar.
„Menn eru samt á því að
það sé nauðsynlegt að hafa
tvö skýli,“ sagði Stefán.
Stefán segir að óánægja
hafi verið með gamla skýl-
ið við Mæðragarðinn. „Það
hefur dregið mikinn fjölda
að sér og nágrannar hafa
orðið fyrir truflun. Það
varð til þess að það var
ákveðið að hafa skýlin
tvö,“ segir hann. Nýju
skýlin verða með sama út-
liti og nýju strætisvagna-
skýlin; jafnbreið og þau en
lengri.
Ný olíuhöfn
Orfirisey
FRAMKVÆMDIR við gerð
nýrrar bryggju fyrir ol-
íuskip úti í Orfírisey er að
Ijúka um þessar mundir.
Þetta kom fram í samtali
við Jón Þorvaldsson, for-
stöðumann tæknideildar
Reykjavíkurhafnar, en
hann sagðist gera ráð fyrir
því að fyrstu olíuskipin
myndu fá viðlegu í höfninni
í febrúar n.k.
Hingað til hafa olíuskipin
þurft að liggja við bauju og
dæla olíunni í land í gegn-
um neðansjávarleiðslu.
Framkvæmdir við nýju
höfnina hafa staðið yfir frá
árinu 1997. Hingað til hef-
ur höfnin aðeins þjónað
dreifíngu á olíu á ströndina
en í febrúar geta tankskip,
allt að 40 þúsund tonn að
stærð, lagst þar að.

Tillaga um að nágrannasveitarfélög Reykjavíkur kanni lagagrundvöll vegna skuldsetningar Orkuveitunnar
Ibúar annarra sveitar-
félaga látnir greiða
skuldir borgarinnar
Hafnarfjörður
TRYGGVI Harðarson, bæjar-
fulltrúi í Hafnarfirði, vill að
sveitarfélögin í nágrenni
Reykjavíkur, sem kaupa þjón-
ustu af borginni, boði til sam-
ráðsfundar með þeim nági--
annasveitarfélögum, sem
kaupa þjónustu af veitustofn-
unum Reykjavíkurborgar,
vegna þeirrar fyrirætlunar
borgarinnar að láta veitu-
stofnanir sínar yfirtaka 3
milljarða króna af skuldum
borgarsjóðs á næsta ári, auk 1
milljarðs á þessu ári.
Tryggvi segir þetta óbeina
skattheimtu, sem ekki eigi sér
lagastoð, og verið sé að láta
íbúa nágrannasveitarfélag-
anna greiða niður skuldir
borgarinnar.
Tillaga Tryggva var rædd í
bæjarráði í síðustu viku og vís-
að til bæjarstjórnar. Tryggvi
sagði í samtali við Morgun-
blaðið að sveitarfélögin hafi
einkaleyfi, samkvæmt lögum,
á ákveðnum þjónustuþáttum.
Lög geri ráð fyrir að þjónustu-
veitur standi undir sér en skili
ekki arði enda séu þær reknar
í skjóli einokunarvalds. „Sú
tilhneiging hefur verið ríkari á
síðustu árum að krefjast með
einum eða öðrum hætti arðs af
þessum þjónustufyrirtækjum
sveitarfélaganna," sagði hann.
„Með því hefur verið farið út í
óbeina skattheimtu í gegnum
veitustofnanirnar. Þetta era
fyrirtæki, sem eru ekki á
markaði og neytandinn á ekki
íönurhúsað venda.“
Tryggvi sagði að laga-
grundvöllur í þessum efnum
væri að ýmsu leyti óljós og
misvísandi en hann teldi rétt
að sveitarfélögin, sem kaupa
þjónustu af borginni, kanni
réttarstöðu sína. Lagagrund-
völlurinn er m.a. misvísandi,
að sögn Tryggva, vegna þess
að i sveitarstjómarlögum er
almenn heimild til sveitar-
stjóma til þess að reikna sér
eðlilegt afgjald af rekstri
stofnana en hins vegar sé í
sérlögum, eins og lögum um
vatnsveitur, engin heimild til
þess að láta gjöld standa undir
meiru en þjónustu, rekstri og
framkvæmdum. Lögfræðing-
ar sem Tryggvi hefur rætt við
segja að sérlögin gangi framar
almennri heimild sveitar-
stjórnarlaganna.
Tryggvi sagði að hvort held-
ur rekstri veitustofnana borg-
arinnar væri íþyngt með því
að þær væru látnar taka yfir
skuldii- eða með arðgreiðslum
í borgarsjóð væru ekki for-
sendur til að halda því fram að
um væri að ræða skuldbind-
ingar sem stofnað hefði verið
til vegna rekstursins eða þjón-
ustunnar sem veitt er.
Greiða niður skuldir
Reykjavíkur og
sínar eigin
Tryggvi sagði að með því að
íþyngja veitufyrirtækjunum
með þessum hætti væra íbúar
nágrannasveitarfélaganna
látnir taka þátt í því að greiða
niður skuldir Reykjavíkur,
fyrir utan að gi'eiða niður
skuldir eigin sveitarfélags.
Hann sagðist ekki vita ann-
að en að samstaða væri um til-
löguna í bæjarstjórn Hafnar-
fjarðar.
Hann sagði að Hafnfirðing-
ar teldu sig eiga 30-40 m.ki'.
inni hjá Hitaveitu Reykjavík-
ur, samkvæmt samningi sem
gerður var um þjónustuna á
sínum tíma. Þar hefðu verið
ákvæði um að færa arður af
hitaveitunni yfir ákveðna
prósentutölu ætti Hafnar-
fjörður rétt á hlutdeild í hagn-
aði eftir ákveðinni reiknireglu.
Ekki hefði verið látið reyna
endanlega á innheimtu þess
fjár en viðræður hefðu farið
fram þar sem þráttað var um
upphæðina án niðurstöðu.
Hann sagði að samkvæmt
ákveðnum útreikningum, sem
gerðir hafi verið, hafi niður-
stöður orðið þær að Hafnfirð-
ingar greiði borginni 20-30
m.kr. í árlegan arð með kaup-
um á heitu vatni en þeir kaupa
ekki rafmagn af borginni. Sum
sveitarfélög á svæðinu kaupa
hins vegar bæði rafmagn og
heitt vatn af borginni.
Lægri
skattheimta?
Tryggvi sagði að þótt það
væru íbúar Hafnarfjarðar en
ekki Hafnarfjarðarbær sem
hefðugreitt Hitaveitunni yfir-
verðið ætti bærinn aðild að
málinu, sem samningsaðili við
Hitaveituna. Hugsanlega gæti
bærinn nýtt þessa peninga til
þess að lækka skattheimtu
sína.
Tryggvi sagði að nágranna-
sveitarfélög Reykjavíkur
hefðu af og til rekið upp rama-
kvein, t.d. þegar borgin hafi
látið greiða kostnað við bygg-
ingu Perlunnar út úi' Hitaveit-
unni. Hingað til hefði verið lát-
ið við það sitja en nú væra
þessar upphæðir orðnar það
miklar og stórar að þetta væri
orðið spurning um nýja skatt-
heimtu sem ekki eigi sér stoð í
lögum. Eins sé spurning hvort
sveitarfélögin hafi sjálfdæmi
um gjaldtöku á þjónustu, sem
fram fari í skjóli einkaleyfis.
„Fyrst og fremst vil ég láta
kanna réttarstöðuna. Þetta er
lagatæknilega flókið mál,“
sagði Tryggvi. Hann sagði að
hann léti það ekki trufla sig að
samherjar sínir í Samfylking-
unni væru við stjórnvölinn í
Reykjavíkurborg. „Þetta er
ákveðið prinsíppatriði, hvort
menn ætli að viðurkenna það
sem skattstofn fyrir sveitarfé-
lögin að reka fyrirtæki sem
era með einkaleyfi fyrir
rekstrinum.
Ég lít svo á að þarna sé um
sjálftöku að ræða því eðli þess-
arar starfsemi með öðrum
hætti en hjá fyrirtæki á sam-
keppnismarkaði.“