Morgunblaðið - 24.09.2000, Blaðsíða 36

36 SUNNUDAGUR 24. SEPTEMBER 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
PÁLL
GUÐMUNDSSON
+ Páll Guðmunds-
son, Unnarbraut
6, Seltjarnarnesi,
fyrrverandi verk-
stjóri, fæddist á ísa-
fírði 23. ágúst 1922.
Hann lést á heimili
sínu 15. september
síðastliðinn. Foreldr-
ar hans voru Guð-
mundur Þorlákur
Guðmundsson, skip-
stjóri, f. 22. maí 1888,
d. 15. september
1944, og Margrét
Jónsdóttir, húsmóð-
ir, f. 3. mars 1894, d.
12. maí 1966. Systkini hans eru El-
ísabet, f. 22. júní 1924; Hildur, f. 11.
ágúst 1925; Margrét, f. 17. mars
1928 og Guðrún, f. 24. febrúar
1932.
Árið 1947 kvæntist Páll Svein-
björgu Krisljánsdóttur frá Isafirði,
f. 22. mars 1927. Móðir hennar var
Margrét Jóhanna Magnúsdóttir,
húsmóðir, f. 1. júní 1899, d. 1. maí
1979, og Kristján Gíslason, sjómað-
ur, f. 11. nóvember 1887, d. 20. maí
1963.
Páll og Björg eignuðust sjö böm
og em sex á lífi: 1) Margrét, f. 6.
apríl 1948, maður hennar er Alfreð
Bóasson, f. 10. desember 1946, og
eiga þau fjögur börn: a) Þórveig
Hulda, f. 14. maí 1966. Maður
hennar er Björn Stef-
ánsson, f. 23. júní
1964. Böm þeirra em
Birna Rut, f. 4. sept-
ember 1986, og Mar-
grét Yr, f. 14. janúar
1991; b) Guðrún Björg,
f. 8. desember 1968.
Maður hennar er Árni
Ómar Árnason, f. 4.
nóvember 1967. Bam
þeirra er Birta Björk,
f. 11. janúar 1995; e)
Alfreð Ómar, f. 15. júlí
1973. Kona hans er
Una Björk Unnars-
dóttir, f. 13. janúar
1971. Böm þeirra em Glódís, f. 7.
mars 1996, og Unnur, f. 3. ágúst
1999; d) Eva Hlín, f. 23. október
1979. 2) Guðmundur, f. 19. apríl
1949. Kona hans er Iris Dungal, f.
3. september 1951. Böm þeirra era
a) Níels, f. 29. apríl 1974. Sambýlis-
kona hans er Kristrún Viðarsdótt-
ir, f. 18. september 1974; b) Krist-
inn Páll, f. 16. nóvember 1977.
Sambýliskona hans er Ingibjörg
Sveinsdóttir, f. 4. febrúar 1980; c)
Lana íris, f. 16. desember 1986, og
d) Arnar Gauti, f. 2. mars 1990. 3)
Óskírð stúlka andvana fædd 19.
maí 1952. 4) Magnús, f. 23. nóvem-
ber 1953. Kona hans er Laura Sch.
Thorsteinsson, f. 23. júlí 1954.
Börn þeirra em a) Soffía, f. 1. maí
1983; b) Björg, f. 9. apríl 1985, og c)
Perla, f. 10. ágúst 1988. 5) Björg, f.
3. nóvember 1955. 6) Hildur, f. 30.
ágúst 1957. Maður hennar er Aðal-
steinn Sigurþórsson, f. 21. nóvem-
ber 1960. Böm þeirra eru a) Páll, f.
24. mars 1989, og b) Ágúst, f. 22.
nóvember 1991. c) Dóttir Hildar og
Þorsteins Ólafs, Elín Birgitta, f. 4.
maí 1980, lést 7. desember 1996. 7)
Kristján, f. 6. mars 1966. Kona
hans er Ema Kettler, f. 11. júní
1964. Börn þeirra eru a) Ágústa
Björg, f. 8. september 1993, og b)
Lára Theodóra, f. 8. janúar 1996. c)
Sonur Kristjáns og Lindu Williams-
dóttur er William, f. 30. janúar
1986.
Páll lauk prófi frá Verslunar-
skóla Islands árið 1942 og prófi frá
farmanna- og fiskimannadeild
Stýrimannaskóla Islands árið 1946.
Páll stundaði sjómennsku til ársins
1953 og hóf störf sem verkstjóri
hjá Isbirnininum hf., siðar Granda,
og starfaði þar óslitið til ársins
1992. Páll var félagi í Verkstjóra-
félagi Reykjavíkur, tók virkan þátt
í félagsstörfum verkstjóra og
gegndi ýmsum trúnaðarstörfum
fyrir félagið. Hann átti sæti í stjóm
Verkstjórasambands Islands á ár-
unum 1973-1987 og var gjaldkeri
sambandsins allan þann tima. Páll
var gerður að heiðursfélaga á 50
ára afmæli Verkstjórafélags
Reykjavíkur árið 1988 og í Verk-
stjórasambandi Islands sama ár.
Útför Páls fer fram frá Dóm-
kirkjunni mánudaginn 25. septem-
ber og hefst athöfnin klukkan
13.30.
Við andlát föður okkar Páls Guð-
mundssonar þyrlast upp margar
minningar.
Hann greindist með illkynja
krabbamein fyrir liðlega tveimur
mánuðum og gekkst undir skurðað-
gerð sem ekki bar tilætlaðan árang-
ur. Hann lést á heimili sínu 15. sept-
ember sl. eftir erfið veikindi. Efst í
huga er þakklæti fyrir fómfýsi og
trúmennsku sem allt hans líf ein-
kenndist af.
Einnig viljum við þakka öllum
þeim sem önnuðust hann í veikind-
unum; fjölskyldumeðlimum, starfs-
fólki 11-G á Landspítala við Hring-
braut og starfsfólki Heimahlynn-
ingar Krabbameinsfélagsins.
Pabbi var ábyrgur og heilsteyptur
faðir sem var mikið í mun að standa
sig í því sem honum var treyst fyrir.
Hann var þrautgóður og gafst seint
upp.
Hann ætlaði sér að sigrast á þeim
boðaföllum sem gengu yfir og var
mótaður af þeirri vissu sjómannsins
að á eftir storminum kæmi stilla. I
hans huga var ekki komið að leiðar-
lokum enda beið fjöldi verkefna
heima fyrir sem huga þurfti að.
Það má segja að einkennistákn
pabba hafi verið ríkuleg ábyrgðartil-
finning enda var vinnusemi og fyrir-
hyggja honum mikið kappsmál. Hon-
um var líka mikið í mun að börn hans
tileinkuðu sér þessi gildi og kom
þeirri skoðun sinni vel á framfæri,
fyrst og fremst með því að vera trú-
verðug fyrirmynd.
Þessi lífsgildi urðu rótfastur
rammi um hans líf; að bjarga sér, að
búa í haginn, að vera ekki upp á aðra
kominn, að skulda engum neitt.
Áhrif hans voru mikil á uppvaxtar-
árum okkar og síðustu mánuðina
fengum við að njóta þess besta í
lyndiseinkunn hans og jafnvel kynn-
ast nýjum hliðum í fari hans eftir að
hann veiktist. Hann hafði t.d. oft
áhyggjur af heilsu okkar eða að við
væram of lengi fjarri vinnu þegar við
heimsóttum hann á sjúkrabeð.
Pabba lærðist snemma að standa
fastur á sínu og gefa sig ekki íyrr en í
fulla hnefana. Hann var ekki augna-
þjónn. Hann var sanngjarn þótt
hann gæti verið gagnrýninn. Fyrir
vikið gat hvesst í kringum hann og á
annatímum gat nokkur tími liðið þar
til lygna tók á ný. Eftirminnilegar
era viðræður hans við ýmsa sérfræð-
inga sem hann vissulega virti og lauk
gjaman rökræðuhrinunum með því
að ögra þeim dálítið og sagði gjaman
„þið þessir fræðingar sem þykist allt
vita en kunnið svo ekki einu sinni að
vinna með höndunum" og tók síðan
ærlega í nefið á eftir.
Pabbi bjó yfir talsverðu innsæi í líf
og tilfinningar okkar systkinanna en
það var ekki hans stíll að hafa mörg
orð um það. En þegar mikið lá við
sýndi hann umhyggju sína fyrir vel-
ferð okkar, stóð gjarnan álengdar og
var tilbúinn að grípa inn í ef eitthvað
fór úrskeiðis. Þau eru ófá verkefnin
gegnum árin þar sem hann hefur
lagt til góð úrræði ýmist sem ráð-
gjafi eða iðnaðarmaður, gjarnan með
vasahnífinn eitt verkfæra. Pabbi var
kröfuharður maður. Þótt hann gerði
miklar kröfur til annarra gerði hann
ekki síður kröfur til sín. Það sýndi
hann fremur en að segja. Ekki er
örgrannt um að ýmsum hafi staðið
beygur af pabba. Hann gat virkað
fjarlægur og þeir sem ekki kunnu þá
list að „stíga nær“ við þess konar
aðstæður náðu ekki að tengjast hon-
um.
Á uppvaxtaráram hans var lífs-
björgin sótt í sjóinn og stóð hugur
hans alltaf nærri því sem þar var að
gerast. Eftir að hann hætti til sjós og
hafið störf hjá Isbirninum þar sem
hann starfaði óslitið í 39 ár var það
nánast öllu æðra að fylgjast með
gangi mála við sjávarsíðuna og láta
sitt ekki eftir liggja við „að bjarga
verðmætum" á sómasamlegan hátt
eins og það var stundum kallað þeg-
ar mikill afli barst á land. Hann var
sívakandi yfir því að bæta verklagið
og var útsjónarsamur við að tileinka
sér nýja vinnutækni sem kom sér vel
fyrir fyrirtækið og ekki síst þann
stóra hóp starfsfólks sem þar starf-
aði. Það er okkur systkinunum mik-
ils virði að hafa kynnst honum bæði
sem föður og yfirmanni á stóram
vinnustað þar sem við voram sumr-
ungar og hann allt í öllu. Það auð-
veldaði okkur að setja okkur í hans
spor.
Við hlið sér hafði hann mömmu í
rúmlega fimmtíu ár og unnu þau
samhent að því að skapa traust og
fallegt heimili og okkur systkinunum
bestu aðstæður fyrst á Ránargötu í
Reykjavík og síðar á Unnarbraut á
Seltjamamesi. Þau nutu þess að
ferðast, bæði hér innanlands og
einnig erlendis, ekki síst síðustu árin
þar sem dansskómir fengu að fljóta
með og góðar stundir vora rifjaðar
upp með gömlum félögum. Það er
okkur fjölskyldunni dýrmætt að eiga
góðar minningar um traustan föður
sem vildi okkur allt hið besta.
Guð blessi minningu pabba.
Guðmundur og
Magnús Pálssynir.
Gjöfult sumar hefur kvatt og með
því kvaddi líka tengdafaðir minn
þennan heim. Það húmar að í marg-
víslegum skilningi. Kynni okkar hóf-
ust fyrir rúmlega aldarfjórðungi og í
mínum huga mun hann ávallt standa
sem klettur; staðfastur maður, heil-
steyptur og traustur. Maður sem
lagði kapp á að sjá fjölskyldu sinni
farborða svo sómi væri að. Hús-
bóndahollusta hans var einstök og
starfi sínu sinnti hann ætíð af stakri
trúmennsku. Úrræðagóður var hann
og handlaginn og nutum við þess oft
fjölskyldan, er hann aðstoðaði okkur
við ýmiss konar handverk. Tengda-
pabbi var raungóður maður, sem
flíkaði ekki tilfinningum sínum dag-
lega. í veikindum hans kom þó fram
ný hlið á honum sem ég hafði ekki
séð svo glöggt áður, þótt ég vissi að
væri fyrir hendi. Hann varð mun
mildari en ég átti að venjast og sér-
lega þakklátur öllum þeim er önnuð-
ust hann. Kímnigáfa hans birtist
skýrar svo og umhyggja hans fyrir
allri fjölskyldunni. Omögulegt er að
minnast hans án þess að nefna hans
trygga lífsföranaut, tengdamömmu,
sem stóð alltaf við hlið hans í rúm-
lega hálfa öld.
Við fráfall hans er margs að minn-
ast og margt að þakka. Skarð er fyr-
ir skildi.
Guð blessi minningu tengda-
pabba.
Laura Sch. Thorsteinsson.
Elsku Páll. Nú skilja leiðir eftir 33
ára samleið á lífsgöngu okkar. Hún
hófst er við Guðmundur fóram að
gefa hvort öðra hýrt auga og var ég
þá aðeins 16 ára gömul. Aldrei varð
ég vör við annað en að ég væri vel-
komin á ykkar heimili. Á þessum ár-
um var ég þó bæði mjög ung og í
töluverðu tilfinningalegu ragli eftir
erfiðan missi í upphafi unglingsára
minna. Þú sýndir mér ávallt virðingu
og væntumþykju og eflaust hefurðu
skynjað að undir niðri leyndist bara
lítil sál í leit að hjálp. Mér var einnig
mjög hollt að koma inn á svona al-
vöru íslenskt alþýðuheimili þar sem
fjölskyldufaðirinn vann myrkranna á
milli til að metta marga svanga
munna sem heima biðu. Þar var
Björg konan þín ávallt til staðar til
að styðja og styrkja börnin ykkar öll.
Þarna var andlegi auðurinn í fyrir-
rúmi, hinn veraldlegi virtist skipta
minna máli. „Maður uppsker sem
maður sáir“ og ég get ekki betur séð
en að ykkur hjónum hafi tekist vel að
koma öllum ykkar bömum til manns.
Magnús sonur þinn sagði að þér
látnum að þú hefðir ávallt verið til
reiðu til að hlusta á bömin og gefa
þeim góð ráð en alltaf hefðir þú lagt
ríka áherslu á að það „að standa sig“
væri mikilvægast af öllu. Mér finnst
þér þarna vel lýst. Þú gerðir það svo
sannarlega sjálfur og ætlaðist til að
börnin gerðu slíkt hið sama. Þú get-
ur verið alveg sáttur. Þau virðast öll
hafa tekið mikið mark á þessum
góðu ráðum þínum.
Þú „stóðst þig“ líka svo vel sjálfur
að engan granaði hversu alvarleg
veikindi þín vora. Við héldum öll að
þetta væri eitthvað smávægilegt
þótt reyndar væri tíminn orðinn all-
langur sem þú hafðir verið með ein-
hver „ónot“. Þeir sem kvarta lítið fá
eflaust litla athygli enda læknar okk-
ar ef til vill vanir öðru. Eftir að mein
þitt greindist fékkstu þó aldeilis frá-
bæra umönnun og fyrir það varstu
ákaflega þakklátur og við öll líka.
Þú varst barnelskur mjög og
naust þín best með stóran barna-
skara í kringum þig. Þú fylgdist
ávallt vel með öllum þínum afkom-
endum og stoltið leyndi sér ekki er
þú leist yfir stóra hópinn þinn.
Þú varst fróður mjög um menn og
málefni og kom maður aldrei að tóm-
um kofunum hjá þér. Gaman var áð
fylgjast með þér er talið barst að þín-
um hugðarefnum því þá hitnaði þér í
hamsi og þú fórst á flug í umræðun-
um.
Eg tek undir það sem Kristinn,
stjúpfaðir minn, sagði um þig: Páll
var einn af þessum alvörumönnum.
Þannig er þér líka best lýst sem ein-
um af Islands „alvöramönnum".
Elsku Páll. Takk fyrir alla velvild-
ina við mig í gegnum tíðina. Takk
fyrir alla hjálpina við umönnun barn-
anna minna. Takk fyrir spjallið,
fræðsluna, skilninginn og hlýjuna
alla tíð. Takk fyrir að hafa verið til.
Þín tengdadóttir,
íris.
Svo er því farið:
Sá er eftir lifir
deyr j)eim sem deyr
en hinn dáni lifir
íhjartaogminni
manna er hans sakna.
Þeireruhimnamir
honum yfir.
(H.P.)
Páll Guðmundsson verkstjóri og
kær móðurbróðir okkar er látinn.
Hann lést á dánardægri föður síns,
Guðmundar Þorláks Guðmundsson-
ar, móðurafa sem við kynntumst
aldrei í lifanda lífi, en þekktum þó
gjörla af frásögum móðurfólks okk-
ar. Því verður eins farið með Palla
frænda, að hann hverfur okkur ekki
þótt hann kveðji nú því minningar-
brot og væntumþykja sem af þeim
hefur vaxið mun fylgja okkur áfram.
Palli frændi var eini bróðir
mömmu, þau vora náin, milli þeirra
var einlæg og traust vinátta og því
skipaði hann alla tíð sérstakan sess í
hugum okkar systra. Palli var meðal-
maður á hæð með djúpstæð augu,
glettnisleg og hlý. Handtak hans var
óvenju þétt sem endurspeglaði vel
reisnina og festuna sem einkenndi
hann.Yfirbragð hans var rólyndis-
legt og stundum íhugult, hann gat
jafnvel ef svo bar undir virst þungur
í lund og hrjúfur í viðmóti en undir
niðri bjó þó viðkvæmni og samkennd
með öllum þeim sem minna máttu
sín. Palli frændi hafði mikið úthald
til alha verka, hann leit á vinnusemi
sem dyggð, var þrautseigur og
þrjóskur og mótaður af vestfirskri
seiglu, en kunni þó að beygja sig ef
við átti.
Palli fylgdist alltaf grannt með
gangi þjóðmála og lét sig þau varða,
hann hafði ákveðnar skoðanir og
skarpa hugsun. Hann var einrænn
en unní þó góðum félagsskap og tók
af ákefð þátt í umræðum um það sem
var efst á baugi hverju sinni. Hans líf
og yndi var að mæta kröftugum and-
mælanda og fylgdi hann skoðunum
sínum þá eftir af rökfestu og orðfimi.
Palli var mjög frændrækinn og
barngóður. Hann gaf sig að litlum
börnum, veitti þeim athygli og ræddi
einatt við þau sem jafningja á þann
veg að þau skynjuðu umhyggju hans
og velvild. Við hlið Palla var Björg
kona hans sem böm hafa ekki síður
laðast að. Barnabörn þeirra áttu hjá
þeim öruggt athvarf og algengara
var að eitthvert þeirra fylgdi þeim,
þar sem þau komu, en að þau væra
ein á ferð. Við systur nutum ræktar-
semi hans og síðar börn okkar, en
hann útbjó og færði þeim öllum fal-
leg snjóhús í formi íslensks sveita-
bæjar sem þau nota til skrauts um
jól.
Þegar Palli frændi fór á eftirlaun
kveið hann verklokum en sýndi þá
síunga hugsun sína og aðlögunar-
hæfni í verki með því að fá sér reið-
hjól sem hann hjólaði á um Seltjarn-
arnesið þar sem þau Björg bjuggu.
Þannig minnumst við hans, frænda
sem var fastur fyrir en gat þó sýnt á
sér óvæntar hliðar og kunni þá list að
snúa hlutunum sér og öðram í hag.
Við vottum Björgu og börnum
þeirra samúð okkar. Blessuð sé
minning Palla frænda okkar.
Sigríður, Kristín, Margrét og
Bergþóra Baldursdætur.
Það fyrsta sem ég tók eftir í fari
Páls Guðmundssonar var þétt hand-
tak hans. Þegar hann heilsaði mér í
fyrsta sinn með handabandi var það
svo fast að ég hélt að öll bein í hendi
mér myndu brotna. Og í hvert sinn
sem ég heilsaði honum eftir það
kveið ég hálfpartinn fyrir því að taka
í hönd hans. En handaband hans lýs-
ir að mínu mati Páli Guðmundssyni,
verkstjóra, mjög vel. Hann var
traustur, ákveðinn maður sem skóf
ekki utan af hlutunum. Fyrir mér
vora þessar þéttu og hrjúfu hendur
tengill að fortíðinni og endurspegl-
uðu líf og baráttu eldri kynslóða.
Páll var faðir Kristjáns, góðs vinar
míns og bekkjarbróður úr Verzlun-
arskólanum. Á menntaskólaáranum
heimsótti ég Kristján oft á Unnar-
brautinni. Við vorum með stórhuga
hugmyndir hvernig við ætluðum að
taka þátt í hinu nýja hagkerfi Islend-
inga með því að læra ljósmyndun,
markaðsfræði eða stjórnmálafræði
eða önnur viðlíka fög sem voru þá,
eins og nú, í tísku. Páll vann lengst-
um við undirstöðuatvinnugrein þjóð-
arinnar, sjávarútveg. Hann hafði
unnið þar vel og lengi eins og svo
margir af hans kynslóð. Og vegna at-
orku þeirrar kynslóðar og dugnaðar
er ísland nú eitt ríkasta land heims.
Sú staðreynd gerði okkur unga fólk-
inu kleift að nema ný lönd og ný
fræði. Páll var frekar hljóður maður
en var mjög áhugasamur og hafði
ákveðnar skoðanii'. Hann hafði
óvenju sterkan augnsvip, sem gaf til
kynna að hér væri gáfaður maður á
ferð. Hans haukfránu augu horfðu
stíft á mann er hann spurði af hverju
við ætluðum að læra þetta eða hitt
eða hvemig við eyddum tíma okkar
almennt. Hann var ekki maður sem
virtist þola mikla uppgerð né stæla.
Ég man þá að mér fannst hugmyndir
hans og veraleiki vera gamaldags og
taldi, þar af leiðandi, að hann skynj-
aði ekki hina nýju tíma. En eftir því
sem ég hef elst sjálfur skil ég og
kann betur að meta visku hans og
lífssýn. Viðhorf hans einkenndust af
baráttu og erfiðri vinnu og hann
hafði séð tískubylgjurnar koma og
fara. Hann hélt í það sem hann
þekkti og gerði vel. Hann og Björg
eiginkona hans bjuggu hinni stóru
fjölskyldu sinni fallegt og traust
heimili. Börn þeirra era farsælir,
afkastamiklir þátttakendur í hinu
nýja hagkerfi. Dugnaður hans og
virðing fyrir atorkusemi og traust-
um gildum hefur greinilega skilað
sér áfram til barnanna hans. Þess
vegna standa þau nú á traustum
grunni sem glæsilegir og heiðarlegii'
fulltrúar síns tíma. Ég sendi samúð-
arkveðju til Bjargar, til Kristjáns og
Ernu, og til allra afkomenda þessa
merka manns sem kom í veg minn á
mótunartíma. Ég mun ekki aftur fá
að taka í hendur Páls en ég þakka
honum fyrir mig og fyrir það sem
hann hefur kennt mér með sínu for-
dæmi.
Magnús Þorkell Bemharðsson.
Handrit afmælis- og minningargreina skulu
vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvusett.
Sé handrit tölvusett er æskilegt, að diskl-
ingur fylgi útprentuninni. Senda má greinar
til blaðsins í bréfasíma 569 1115, eða á net-
fang þess (minning@mbl.is). Nauðsynlegt
er, að símanúmer höfundar/sendanda fylgi.
Nánari upplýsingar má lesa á heimasíðum.
Það eru vinsamleg tilmæli að lengd greina
fari ekki yfir eina örk A-4 miðað við meðal-
línubil og hæfilega línulengd - eða 2.200
slög. Höfundar eru beðnir að hafa skírnar-
nöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.