Morgunblaðið - 17.10.2000, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
ÞRIÐJUDAGUR 17. OKTÓBER 2000 31
Línur að skýrast á ríkj aráðstefnu ESB
Stóru ríkiii
deila við
hin smærri
Opinn hagsmunaárekstur milli hinna
stærri og smærri ríkja ESB hvað varðar
endurskoðun stofnanakerfis þess varð
lýðum ljós á óformlega leiðtogafundinum
í Biarritz. Auðunn Arnórsson kannaði
hvað að baki liggur.
AP
Jacques Chirac Frakklandsforseti (í miðju) og Lionel Jospin forsætis-
ráðherra (t.v.) heilsa Jean Claude Juncker, forsætisráðherra Lúxem-
borgar, á leiðtogafundinum í Biarritz, þar sem djúpstæður ágreiningur
kom upp milli smærri og stærri aðildarríkja ESB.
Enn eitt
ETA-
morð
SPÆNSKUR herlæknir var
skotinn til bana í Sevilla á
sunnanverðum Spáni í gær.
Benti allt til þess að ETA,
hryðjuverkasamtök bask-
neskra aðskilnaðarsinna, bæru
ábyrgð á morðtilræðinu, eftir
því sem greint var frá í
spænska ríkisútvarpinu. ETA
eru sökuð um 14 önnur morð
frá því þau lýstu vopnahléi
slitið í desember sl.
Tobin í
framboð
FRJÁLSLYNDI flokkurinn í
Kanada vonaðist í gær til að
bæta horfurnar á því að halda
völdum eftir þingkosningar
sem fram fara í landinu í
næsta mánuði, með því að fá
Brian Tobin, forsætisráðherra
Nýfundnalands, til að gefa
kost á sér í kosningunum.
Tobin, sem er til vinstri í
flokknum og fyrrverandi sjáv-
ai'útvegsráðherra, lýsti því yf-
ir í gær að hann hefði þekkzt
boð um að verða í framboði í
kosningunum, sem reiknað er
með að Jean Chretien forsæt-
isráðherra boði til hinn 27. nó-
vember, þótt aðeins rúmlega
þrjú ár séu liðin af seinna
fimm ára kjörtímabili ríkis-
stjórnar hans. Vonast Frjáls-
lyndi flokkurinn til að bæta
stöðu sína í Atlantshafsstran-
dhéruðum Kanada með fram-
boði Tobins, en margir kjós-
endur sneru baki við flokknum
í kosningunum 1997.
Drnovsek
aftur
forsætis-
ráðherra
FRJÁLSLYNDIR demókrat-
ar í Slóveníu tryggðu sér í
þingkosningum á sunnudag
öruggt umboð til að mynda
nýja ríkisstjórn. Þegar nær öll
atkvæði höfðu verið talin
mældist flokkurinn með 36,3%
fylgi, sem gefur honum 34 af
90 sætum á þjóðþinginu í
Ljubljana. í síðustu kosning-
um fékk flokkurinn aðeins 25
þingmenn. Er fastlega reiknað
með því að Janez Drnovsek,
sem verið hefur forsætisráð-
herra megnið af síðustu átta
árum, myndi meirihlutastjórn
með tveimur minni flokkum.
Krónprins-
inn mun
trúlofa sig
NORSKA konungsfjölskyldan
staðfesti í gær að krónprinsinn
Hákon og sambýliskona hans,
Mette-Marit Tjessem Hpiby,
myndu bráðlega trúlofa sig.
Ekki var þó skýrt frá því hve-
nær hjónaleysin myndu heit-
bindast með formlegum hætti,
né hvenær konunglegt brúð-
kaup yrði haldið. Mette-Marit
er fyrrverandi gengilbeina
sem á þriggja ára son úr fyrra
sambandi. Norskir fjölmiðlar
höfðu fyrr í gærdag slegið því
upp að parið hygðist opinbera
trúlofun sína um jólin, en
krónprinsinn hafði svarað því
til að sumir væru of fljótir á
sér að draga ályktanir.
Á LEIÐTOGAFUNDI Evrópusam-
bandsins (ESB) í Biarritz í Frakk-
landi, sem lauk á laugardag, kom í
ljós að línur í viðræðum aðildarríkj-
anna fimmtán um endurbætur á
stofnanakerfi sambandsins og fyrir-
komulagi ákvarðanatöku í aðdrag-
anda fjölgunar aðildarríkja hafa
skýrzt þannig, að nú standa stóru
ríkin fimm - Bretland, Frakkland,
Þýzkaland, Italía og Spánn - gegn
minni ríkjunum tíu.
Fulltrúar minni ríkjanna sáu sig
tilknúna að verjast ásökunum þess
efnis, að þau sýndu skort á sann-
gjörnum samningsvilja. Saka þeir
einkum Frakka, sem gegna for-
mennsku í ráðherraráði ESB, um
einhliða hagsmunapot í eigin þágu.
Yftr kvöldverði leiðtoganna á
föstudagskvöld laust þeim saman. í
upphafsávai-pi sínu réðst gestgjaf-
inn, Jacques Chirac Frakklandsfor-
seti, að smærri aðildairíkjunum með
þeirri athugasemd, að sýndu þau
ekki meiri vilja til að gefa eftir í
samningunum um stofnanabreyting-
arnar, bæru þau ábyrgðina á því að
leiðtogafundurinn í Nice í desember
yrði ái'angurslaus og þeirri töf sem
þar með yrði óhjákvæmilega á inn-
göngu ríkja Mið- og Austur-Evrópu í
sambandið.
Chirac lagði enn og aftur áherzlu á
að framkæmdastjórn ESB yrði að
minnka og gæfu stóru ríkin annan af
tveimur fulltrúum sínum í fram-
kvæmdastjórninni eftir yrðu þau að
TVEGGJA ára gamalt hneykslismál
hefur nú aftur skotið upp kollinum
og valdið Verkamannaflokknum
breska, flokki Tony Blairs forsætis-
ráðherra, vandkvæðum. Peter
Mandelson, þáverandi ráðhewa iðn-
aðar- og viðskiptamála, varð að víkja
árið 1998 er upp komst að hann hafði
þagað um rúmlega 40 milljóna króna
ián til húsnæðiskaupa sem hann fékk
hjá flokksbróður sínum og samráð-
herra, Geoffrey Robinson, er einnig
varð að víkja úr ríkisstjórn. Mandel-
son var utan stjórnar í 10 mánuði en
er nú N-írlandsmálaráðherra.
Robinson hefur nú gefið út ævi-
minningar sínar og þar sakar hann
Mandelson um að hafa frammi fyrir
þingnefnd skýrt rangt frá aðdrag-
anda lánsins, sem var 373.000 pund
eða liðlega 40 milljónir. Þeir snæddu
saman kvöldverð árið 1996, árið fyrir
kosningarnar sem fleyttu Verka-
mannaflokknum til valda og Mandel-
son sagði þingnefndinni að Robinson
hefði „boðið“ sér fjárhagslega hjálp
til að kaupa hús.
Robinson lýsir ferlinu með öðrum
orðum. Hann segir Mandelson hafa
að fyrra bragði rætt húsnæðisvanda
sinn og fjárskort og hann, Robinson,
fá það bætt upp við endurmatið á at-
kvæðavægi aðildarríkjanna í ráð-
herraráðinu. í stækkuðu Evrópu-
sambandi yrði mikil þörf á sterkri og
skilvirkri framkvæmdastjórn, og það
markmið næðist ekki nema með því
að takmarka fjölda fulltrúa í henni.
Chirac andmælt
Antonio Guterres, forsætisráð-
herra Portúgal, varð fyrstur for-
svarsmanna smærri ríkjanna til að
hafa uppi mótbárur við ásakanir
gestgjafans. Þegar tveir deildu væri
það sjaldnast svo, að annar aðilinn
bærí alla ábyrgðina á ágreiningnum.
Guten-es lagði áherzlu á, að í nafni
grundvallarreglunnar um formlegt
jafnrétti aðildarríkjanna yrði hvert
og eitt aðildan-íki að hafa sinn full-
trúa í framkvæmdastjórninni; þetta
væri ekki síður mikilvægt til að al-
menningur í hverju aðildarríki sé til-
búinn til að taka ákvarðanir fram-
kvæmdastjórnarinnar góðar og
gildar.
Einkum og sér í lagi úr röðum full-
trúa Norðurlandanna þriggja, sem
aðild eiga að ESB, var - að sögn
Neue Zurcher Zeitung- að heyra, að
ástæða væri til að óttast að Chirac og
aðrir fulltrúar stóru ESB-þjóðanna
sem höggvið hafa í sama knérunn,
væri í raun ekki áfram um að efla
stofnanakerfi ESB sem slíkt, heldur
snerist þetta um að breyta valdajafn-
væginu innan stofnana sambandsins
stóru ríkjunum í vil, á kostnað áhrifa
hafi spurt hvað Mandelson væri að
hugsa um. Hann hefði minnst á
Notting Hill en hverfið væri of dýrt
„og enginn vill hjálpa mér“ hefur
Robinson eftir ráðherranum og fyrr-
verandi vini sínum.
„Það sem ég heyrði frá Peter var
angistaróp sem kom frá hjartanu,"
segir Robinson í bók sinni.
Hann segii’ að Mandelson hafi
rætt um íbúðina sem hann bjó í, hve
illa sér liði þar og hann gæti ekki
tekið þar á móti gestum á viðeigandi
hátt. Mandelson fékk lánið og keypti
á endanum hús í Notting Hill.
Robinson er sterkefnaður og átti á
sínum tíma mikil viðskipti við hinn
alræmda auðkýfing Robert Maxwell
sem er látinn. Nú segir svonefndur
skuggaráðherra íhaldsflokksins í
N-írlandsmálum, David Heathcoat-
Amory, að reynist frásögn Robin-
sons rétt verði Mandelson aftur að
segja af sér ráðherraembætti. Hefur
Heathcoat-Amory farið fram á nýja
rannsókn á láninu til Mandelsons.
Talsmaður Blairs gerði lítið úr
málinu og sagði í gær að verið væri
að auka sölumöguleika bókarinnar
með því að vekja upp mál sem hefði
verið útkljáð fyrir tveim árum.
hinna smærri. Þessi mjög svo tor-
tryggnislega afstaða byggist á óttan-
um um að minni ríkin muni með
minnkun framkvæmdastjórnarinnar
og auknu vægi fjölmennari ríkjanna í
atkvæðagreiðslum í ráðherraráðinu
sjá áhrif sín minnka í báðum þessum
lykilstofnunum sambandsins.
Þessi rök vilja talsmenn stóru
ríkjanna ekki taka til greina. Ef
hvert einasta aðildarríki héldi einum
fulltrúa í framkvæmdastjórninni eft-
ir að þau væru orðin 27 myndi hún
tapa skilvirkni og þar með styrk. Og
það vilji enginn, eftir því sem Ger-
hard Schröder, kanziari Þýzkalands,
fullyrti. Sagði hann jafnvel að til
greina kæmi af Þýzkalands hálfu að
hafa engan fulltrúa í framkvæmda-
stjórninni ef svo bæri undir, ef komið
jrrði á kerfi sem léti aðildarríkin
skiptast á um að eiga fulltrúa í henni.
Ef Þýzkaland fengi það nægilega
bætt upp væri það reiðubúið að
sleppa höndum af báðum fram-
kvæmdastjórnarfulltrúunum.
Smærri ríkin treysta þó slíkum yfir-
lýsingum varlega. Þótt Schröder
hugsi nú og tali mun ESB-vinsam-
legar en hann gerði fyrir tveimur ár-
um, hefur að sögn Die Welt orðstír
Þýzkalands sem „vinur hinna smáu“,
sem það naut áður, enn ekki verið
endurheimtur.
Frestast lausn til
Gautaborgarfundarins?
Jean-Claude Juncker, forsætis-
ráðherra minnsta aðildarríkisins,
Lúxemborgar, lét svo ummælt, að
hefði sú umræða sem fram fór um
þessi mál á laugardaginn átt sér stað
á leiðtogafundinum í Nice hefði það
ótvírætt leitt til þess að ekki hefði
tekizt að ná niðurstöðu í ríkjaráð-
stefnuna fyrr en í Gautaborg, þ.e. á
leiðtogafundinum í fonnennskutíð
Svía, sem hefst um áramótin.
Talsmenn Svía sögðu sjálfir að
hart yrði tekizt á um þessi mál þær
átta vikur sem enn væru til stefnu
fyrir Nice-fundinn.
Rfkisvíxlar f markflokknm
Utboð þriðjudaginn 17 . október
I dag, þriðjudaginn 17. október kl. 11:00, fer fram útboð
á ríkisvíxlum hjá Lánasýslu ríkisins. Að þessu sinni verður
boðið upp á 3 mánaða ríkisvíxla en að öðru leyti eru
skilmálar útboðsins í helstu atriðum þeir sömu og í síðustu
útboðum.
í boði verður eftirfarandi flokkur ríkisvíxla í markflokkum:
Atíkð hómflik
Flokkur GjoMilajji Lánsúmi ídriniw tilfcoða*
RVOl-0117 17.jonúar 2001 3 mónuáir 4.000.-
♦Milljónir króna
Sölufyrirkomulag:
Ríkisvixlarnir verða seldir með tilboðsfyrirkomulagi. Öllum er
heimilt að bjóða í ríkisvíxla að því tilskyldu að lágmarksfjárhæð
tilboðsins sé ekki lægri en 20 milljónir. Öðrum aðilum en bönkum,
sparisjóðum, fjárfestingalánasjóðum, verðbréfafyrirtækjum,
verðbréfasjóðum, lífeyrissjóðum og tryggingafélögum er heimilt
að gera tilboð í meðalverð samþykktra tilboða að lágmarki
500.000 krónur.
Öll tilboð í ríkisvíxla þurfa að hafa borist Lánasýslu ríkisms fyrir
kl. 11:00 í dag, þriðjudaginn 17. október 2000.Útboðsskilmálar,
önnur tilboðsgögn og allar nánari upplýsingar eru veittar hjá
Lánasýslu ríkisins, Hverfisgötu 6 og í síma 540 7500.
LÁNASÝSLA RÍKISINS
Hverfisgata 6, 2. hæð • Sími: 540 7500 • Fax: 562 6068
www.lanasysla.is • mbod@lanasysla.is
Robinson um húsnæðiskaupalán Mandelsons
„Op frá hjartanu“
London. The Daily Telegraph.