Morgunblaðið - 09.11.2000, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
FIMMTUDAGUR 9. NÓVEMBER 2000 41
V erður tónlistarkennsla
fatlaðra felld niður?
TÓNLISTARSKÓLAR eru starf-
ræktir um allt land, þar af margir á
höfuðborgarsvæðinu. Einn þessara
skóla er Tónstofa Valgerðar að Há-
túni 12 í Reykjavík. Yf-
irleitt þykja það engin
tíðindi þótt foreldrar
áhugasamra nemenda í
slíkum skólum stofni
styi-ktarfélög. En
stofnun Foreldra- og
styrktarfélags Tón-
stofu Valgerðar 23.
september sl. er
sprottin af því að for-
eldrarnir hafa ástæðu
til að óttast um fram-
tíðarviðgang þeirrar
mikilvægu starfsemi
sem þar fer fram.
Tónstofa Valgerðar
hefur þá sérstöðu að
vera eini „tónlistar-
skólinn“ á landinu þar
sem fatlaðir nemendur njóta for-
gangs. Valgerður Jónsdóttir músík-
þerapisti stofnaði hana formlega
1987. Tónstofan var frá upphafi að
hluta til sérdeild innan Tónmennta-
skóla Reykjavíkur þar sem boðið var
upp á píanókennslu og músíkþerap-
íu fyrir fatlaða. Tengslin við Tón-
menntaskólann hafa verið eins kon-
ar kjölfesta Tónstofu Valgerðar á
þann hátt að skólinn hefur greitt ein
kennaralaun og helmingur kennslu-
gjalda nemenda sérdeildarinnar hef-
ur runnið til greiðslu á hálfri húsa-
leigu Tónstofunnar. Að öðru leyti
hefur rekstur Tónstofunnar og
starfsemi verið sjálfstæð. Aðsetur
hennar hefur verið utan Tónmennta-
skólans, síðustu árin í leiguhúsnæði í
Sjálfsbjargarhúsinu að Hátúni 12.
Þar er einnig til húsa sá fjölbreytti
hljóðfæra- og tækjakostur sem Tón-
stofan hefur komið sér upp.
Nú hafa orðið þau þáttaskil að
Tónmenntaskólinn hefur ákveðið að
hætta aðild sinni að rekstri Tónstof-
unnar og hefur Valgerði verið sagt
upp störfum sem kennara við sér-
deildina frá og með næsta vori. Þar
með er horfinn sá bakhjarl sem gert
hefur reksturinn mögulegan. I við-
ræðum við fræðslustjóra Reykjavík-
urborgar, formann
fræðsluráðs og borgar-
stjóra hefur málið
mætt velvild og skiln-
ingi og ýmsar leiðir
verið ræddar, án þess
þó að fundist hafi nein
framtíðarlausn. Eitt af
því sem málið strandar
á er að fræðsluráð hef-
ur tekið þá ákvörðun
að heimila ekki stofnun
neins nýs tónlistar-
skóla næstu tvö ár. í
því sambandi er þó rétt
að minna á að Tónstof-
an er ekki „nýr“ skóli
heldur hefur hún fyrir
löngu slitið barnsskón-
um og sannað gildi sitt
áþreifanlega. Málið er nú í biðstöðu,
verið er að ganga frá fjárhagsáætlun
Reykjavíkurborgar fyrir næsta ár.
Það skal tekið fram að hér er ekki
um stórar fjárhæðir að ræða heldur
hefur verið sótt um sem nemur einu
stöðugildi tónlistarkennara. Sú fjár-
veiting var áður skilgreind sem hluti
sérdeildarinnar innan Tónmennta-
skólans sem verður lögð niður í lok
þessa skólaárs.
Meginmarkmið nýstofnaðs félags
er að stuðla að því að Tónstofan
verði gerð að sjálfstæðum tónlistar-
skóla sem njóti sömu fyrirgreiðslu
og aðrir tónlistarskólar en þar sem
nemendur með sérþarfir hafi for-
gang. í því sambandi vísar félagið til
laga um jafnrétti fatlaðra til náms. í
aðalnámskrá tónlistarskóla, sem
gefin var út 1. júní 2000, segir: „I
skólastarfi tónlistarskóla ber að
taka tillit til margbreytilegra áhuga-
sviða nemenda, getu þeirra og
þroska þannig að skólarnir þjóni öll-
um þeim sem sækjast eftir tónlistar-
námi.“ Ennfremur segir: „Kennslu-
aðferðir mega ekki mismuna
Nám
Megínmarkmið nýstofn-
aðs félags, segir Þorleif-
ur Hauksson, er að
stuðla að því að Tónstof-
an verði gerð að sjálf-
stæðum tónlistarskóla.
nemendum eftir kynferði, búsetu,
uppruna, litarhætti, fötlun, trúar-
brögðum eða félagslegri stöðu.“
Staðreyndin er sú að í Tónstofunni
hafa verið nemendur sem ekki hafa
átt greiðan aðgang að tónlistarskól-
um landsins og nemendur sem vísað
hefur verið frá námi þegar sýnt þótti
að þeir uppfylltu ekki kröfur um
námsárangur eða þegar einstakir
kennarar gáfust upp af því að sér-
þekkinguna skorti.
Valgerður Jónsdóttir hefur unnið
ómetanlegt brautryðjandastarf á
þeim 13 árum sem liðin eru frá því
Tónstofa hennar var stofnuð. Þar
hefur hún annast kennslu nemenda
með mjög mismunandi fatlanir og
náð ótrúlegum árangri eins og allir
geta borið um sem hlýtt hafa á jóla-
tónleika og vortónleika nemend-
anna. Námið er aðlagað þörfum og
þroska nemendanna sem einstakl-
inga, eða eins og segir í Skólanám-
skrá: „Markmiðið er að þeir fái notið
sín til fullnustu og skynjað gleði sem
þátttakendur í þeim einstaka miðli
sem tónlistin er.“
Foreldra- og styrktarfélagið heit-
ir á þá embættismenn og kjörna full-
trúa sem málið varðar að ti’yggja
Tónstofu Valgerðar starfsgrundvöll
framvegis sem hingað til.
Höfundur er ritari stjómar
Foreldra- og styrktarfélags
Tónstofu Valgerðar.
H
Þorleifur
Hauksson
Þér kemur það við!
OLVUNARAKSTUR er eitt af
stærstu heilbrigðisvandamálum
þjóðarinnar. Varla þarf að fara mörg-
um orðum um réttmæti
þeirrar fullyrðingar -
enda er það sannað að
fimmta hvert banaslys
á Islandi tengist ölvun-
arakstri á einn eða ann-
an hátt auk þess sem
stóran hluta alvarlegra
slysa má rekja til þess
að ökumaður var
drukkinn. Líklega hefði
mátt koma í veg fyrir
marga harmleiki göt-
unnar ef tekist hafi að
stöðva ökumennina áð-
ur en slys hlutust af.
Því miður virðist sem
sumir veigri sér við að
tilkynna til lögreglu ef
þeir verða þess varir að
ölvaður maður sest upp í bfl. Þetta á
sérstaklega við ef hinn ölvaði er
fjölskyldumeðlimur eða vinnufélagi
en þá vilja margir loka augunum og
telja að þeim „komi ekki við“ hvað
aðrir aðhafast. Slík viðhorf eru ekki
aðeins ámælisverð heldur beinlínis
stórhættuleg. Hver myndi láta undir
höfuð leggjast að tilkynna um eftir-
lýstan ofbeldismann, eða innbrots-
þjóf sem staðinn er að verki? Líking-
in er að því leyti til réttmæt að þeir
sem beita fólk líkamlegu ofbeldi og
þeir sem setjast undir stýri ölvaðir,
ógna umhverfi sínu og geta skaðað
saklaust fólk; fólk sem allt eins gæti
verið nákomið þeim sem veigraði sér
við að hringja til lögreglunnar og til-
kynna um athæfið. Umferðarslysin
fara nefnilega ekki í manngreinar-
álit.
Annar mikilvægur þáttur til að
spoma við ölvunarakstri er öflug og
markviss löggæsla. Fram hefur kom-
ið að ölvunarakstur sé mikið vanda-
mál úti á landsbyggð-
inni þar sem það þykir
nánast sjálfsagt að aka
ölvaður heim af ballinu
eða kránni. I ýmsum
bæjarfélögum er lög-
gæsla lítil á nóttunni og
löggæslusvæðið stórt
sem lögreglumennirnir
á staðnum þurfa að
sinna. Ef lögreglan þarf
að sinna útkalli um
langan veg geta ölvaðir
ökumenn, og aðrir af-
brotamenn umferðar-
innar, athafnað sig að
vild án þess að eiga á
hættu að mæta lög-
reglubíl. Sumir þeirra
hafa þegar komist í
skýrslur Umferðarráðs yfir „mikið
slasaða" og allt of margii- komast á
skrá yfir „látna í umferðinni" - eða
það sem verra er; era valdir að dauða
eða örkumli farþega sinna.
Til þess að spoma við ölvunar-
akstri á landsbyggðinni þarf að end-
urvekja hið öfluga umferðareftirlit á
vegum, sem áður var, þar sem lög-
Olvunarakstur
Fimmta hvert banaslys
—.—7-------------------
á Islandi, segir Ragn-
heiður Davfðsdóttir,
tengist ölvunarakstri á
einn eða annan hátt.
reglumenn frá Reykjavík sinntu lög-
gæslu á þjóðvegum landsins á átta
lögreglubflum þegar flestir vora. Nú
hefur þjóðvegaeftirlit nánast verið
aflagt - enda hefur slösuðum og látn-
um á þjóðvegum landsins fjölgað
undanfarin ár. Einnig má benda á að
meirihluti hinna látnu var ekki
spenntur í bílbelti þegar kallið kom.
Hér með er því skorað á ríkislög-
reglustjóra að hann stórbæti lög-
gæslu á landsbyggðinni. Dæmin hafa
sannað að ef til ökuníðinganna næst í
tíma er hægt að koma í veg fyrir
margan harmleikinn.
Höfundur er forvarnafulltrúi
Vátryggingafélags Islands.
_ Gœðavara
Gjafavara — matar og kaffistell.
Allir verðflokkar.
Heimsfrægir hönniiðir
m.a. Gianni Versate.
VERSLUNIN
Lrtiignvegi 52, s. 562 4244.
Ragnheiður
Davíðsdóttir
i
i