Morgunblaðið - 15.11.2000, Blaðsíða 20

20 MIÐVIKUDAGUR 15. NÓVEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Fundur greiningardeildar Kaupþings um fjármála- og trygfflngageirann
Islensk fjár-
málafyrir-
tæki of dýr
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Nokkrir fundarmanna á fundi greiningardeildar Kaupþings í gær. Á fundinum greindi iðnaðar- og viðskipta-
ráðherra meðal annars frá því að þátttöku ríkisins í rekstri viðskiptabanka færi senn að ljúka.
ÞRÓUN og horfur í fjármála- og
tryggingageiranum var yfirskrift
fundar greiningardeildar Kaup-
þings sem haldinn var í gær. Val-
gerður Sverrisdóttir, iðnaðar- og
viðskiptaráðherra ræddi um laga-
umhverfí og hlutverk ríkisins í
þessum geira, Sigurður Einars-
son, forstjóri Kaupþings, velti fyr-
ir sér spurningunni hvort útrás ís-
lenskra fyrirtækja sé raunhæf,
Einar Sveinsson, framkvæmda-
stjóri Sjóvár-Almennra, fjallaði
um fjármálafyrirtæki framtíðar-
innar og loks svaraði Margeir Pét-
ursson þeirri spurningu hvort
fjármálafyrirtæki séu vænlegur
fjárfestingarkostur.
Valgerður sagði að þó ríkið hafi
dregið úr hlut sínum á fjármála-
markaði þá séu ítök þess þar enn
sterk enda eigi það enn meirihluta
í tveimur þriggja viðskiptabank-
anna. Stefna ríkisstjórnarinnar sé
að selja þessa hluti en sambæri-
lega stefnu sé ekki að fínna í ýms-
um löndum þar sem hið opinbera
sé stór þátttakandi, svo sem í
Þýskalandi, Frakklandi og Noregi.
Hlutverki ríkisins sem eiganda
viðskiptabanka senn lokið
Valgerður sagði þó að ríkis-
bönkum hefði fækkað mikið í
Evrópu síðustu árin. Arið 1990
hefðu 43 af 100 stærstu bönkunum
verið hlutafélagabankar í einka-
eigu og skráðir í kauphöll, 20 ver-
ið sparisjóðir eða sjálfseignar-
stofnanir og 37 í eigu hins
opinbera. Árið 1999 hafi hins veg-
ar 63 af 100 stærstu bönkunum
verið hlutafélagabankar, 14 spari-
sjóðir eða sjálfseignarstofnanir og
23 í eigu hins opinbera.
Valgerður sagði að mörgum
þætti hægt ganga að selja ríkis-
bankana, en það geti hún ekki tek-
ii
www.microtouch.com
SNERTISKJÁIR
IBNA8ARTÆKNI ehl.
Þverholti 1SA, sími 562 7127
ið undir. Bankarnir séu verðmæt-
ar þjóðareignir og sala þeirra fari
ekki fram eins og hendi sé veifað,
en þó sagði hún hlutverki ríkisins
sem eiganda viðskiptabanka senn
fara að ljúka.
Hún sagðist telja að nái samruni
Landsbanka og Búnaðarbanka
fram að ganga verði hann heilla-
drjúgur fyrir fjármagns-
markaðinn, en þó ekki sársauka-
laus, því bankarnir starfí á
svipuðu sviði. Hún sagðist álíta að
sameinaður banki verði áhuga-
verður kostur fyrir erlenda fjár-
festa og sagðist sjá fyrir sér að
hér yrðu í framtíðinni tveir stórir
viðskiptabankar auk spari-
sjóðanna og að innlendar fjár-
málastofnanir mundu eiga í miklu
samstarfi við erlendar.
Sjálfsagt að skoða breytingar
á takmörkunum fjárfestinga
Ymsar lagabreytingar eru á döf-
inni að sögn Valgerðar og nefndi
hún meðal annars að nú sé í gildi
sú regla að sérhvert verðbréf skuli
skráð á eiganda sinn og geri þetta
útlendingum erfitt um vik að fjár-
festa hér. Þeir vilji helst fjárfesta
í gegnum fjármálafyrirtæki, en
vegna þessarar reglu verði bréfin
að vera skráð á þá og þeir verði í
raun að skila skattframtali hér og
hafa íslenska kennitölu til að geta
fjárfest í íslensku fyrirtæki.
Valgerðu vék einnig nokkrum
orðum að erlendri fjárfestingu í
sjávarútvegi og sagði spurningu
hvort takmörkun á henni gangi
upp til lengdar. „Ég hef látið þess
getið,“ sagði hún, „að ég telji sjálf-
sagt að skoða breytingar á þessu
fyrirkomulagi, en að nauðsynlegt
sé að mikil umræða fari fram inn-
an sjávarútvegsins áður en lengra
sé haldið. Ég hef hins vegar séð í
fjölmiðlum undanfarna daga að
bankaráðsformaður Islandsbanka-
FBA má ekki heyra á þetta
minnst.“
Fjárhagslegur styrkleiki
veikur hlekkur í útrásinni
Sigurður Einarsson sagði að
hafa þyrfti fimm lykilatriði í huga
þegar rætt væri um útrás fyrir-
tækja. Fyrsta atriðið væri fjár-
hagslegur styrkleiki, en þetta
sagði hann hafa verið veikasta
hlekk Kaupþings við útrás þess,
en hlutafjárútboðið á dögunum
hefði bætt nokkuð úr. Hann sagði
ódýrara að vaxa erlendis en hér á
landi vegna þess að erlendis þyrfti
aðeins að ná í lítið prósentubrot af
markaðnum en hér á landi væri
erfitt og dýrt að bæta við sig um-
talsverðum hlut.
Fólk og hugmyndaauðgi var
annað atriðið sem Sigurður nefndi
og sagði hann starfsfólk Kaup-
þings hafa sótt menntun víða um
heim og að þetta væri einn helsti
styrkleiki félagsins þegar sótt
væri út.
Þriðja atriðið sagði hann vera
fjármálaumhverfið og að við nyt-
um góðs af Evrópska efnahags-
svæðinu. Hér væri þó ýmislegt
sem þyrfti að athuga og sagði
hann stjórnvöld þurfa að hlúa
meira að starfsskilyrðum greinar-
innar og nefndi Lúxemborg sem
dæmi um hagstætt fjármálaum-
hverfi.
Fjórða atriðið, sem Sigurður
nefndi að hafa þyrfti í huga varð-
andi útrás, var framsýni í tækni-
nýtingu. Kaupþing hafi varið mikl-
um fjármunum í að byggja upp
upplýsinga- og samskiptakerfi og
starfsfólk fyrirtækisins hafi náð
mikilli færni í beitingu kerfanna.
Fimmta og síðasta atriðið á lista
Sigurðar var fjárfestingarvilji, en
hann lagði áherslu á að þessi vilji
yrði að vera óbugaður. Sigurður
sagði meðalarðsemi útrásarverk-
efna íslenskra fyrirtækja hafa ver-
ið lága og farið lækkandi og sagði
ónógan undirbúning og reynslu-
leysi vera hluta skýringarinnar.
Hann nefndi þó sérstaklega að
BYKO, Marel og Pharmaco hafi
náð góðum árangri á þessu sviði
og væru dæmi um hið gagnstæða.
Tilraunastarfsemi meö samein-
ingu banka og vátryggingafélaga
Einar Sveinsson sagði að síð-
asta áratuginn hafi farið fram til-
raunastarfsemi í Evrópu með
sameiningu banka og vátrygginga-
félaga. Hann sagði ókosti slíkrar
sameiningar vera nokkra. Fyrir-
tækjamenningin og þekking
starfsfólksins væri ólík, tölvu-
kerfin væru gerólík og upplýs-
ingamiðlun óheimil, meðal annars
vegna bankaleyndar.
Kostina við sameiningu sagði
hann vera þá að með þessu byðist
einstaklingum heildarlausn í fjár-
málaþjónustu og hann sagðist
telja að líftryggingafélög og bank-
ar gætu átt samleið.
Einar rakti þróunina á Norður-
löndum og sagðist telja samlegð-
aráhrif bankastarfsemi og skaða-
trygginga, þ.e. vátrygginga eigna,
hagsmuna og verðmæta, vera lítil.
Öðru máli gegndi um bankastarf-
semi og persónutryggingar, þar
gætu náðst fram samlegðaráhrif.
Einar sagðist álíta að hlutur
tryggingaviðskipta í gegnum Net-
ið færi vaxandi og benti til dæmis
á að Allianz leggi um þessar
mundir 7000 milljarða íslenskra
króna í þróun á netþjónustu sinni.
Hann sagði notkun á heimasíðu
Sjóvár-Almennra orðna töluverða
á einstökum sviðum. Sér í lagi
ætti þetta við um sölu á tjónabíl-
um, en nú færu um 75% tilboða í
tjónabíla í gegnum heimasíðu fyr-
irtækisins.
V/H-hlutfall hátt miðað við
áhættulausa vexti
Margeir Pétursson sagðist telja
að verð fjármálafyrirtækja hér á
landi væri óhagstætt miðað við er-
lend fyrirtæki. Hann sagði V/H-
hlutfall, þ.e. hlutfall markaðsvirðis
og hagnaðar, íslenskra banka of
hátt hér á landi miðað við hvernig
árar í efnahagslífinu. V/H-hlutfall-
ið sé 18-22 hér og fyrir því þurfi
góð rök miðað við áhættulausa
vexti sem bjóðist. Margeir sagðist
álíta að hluta skýringarinnar á
háu verði bankanna hér á landi sé
að leita í því að ríkið hafi selt lítið
af hlut sínum í Landsbanka og
Búnaðarbanka og því sé framboð
hlutafjár lítið. Sömuleiðis hafi lítið
verið til sölu í útboði Kaupþings á
dögunum.
Margeir var spurður að því
hvert hann teldi eðlilegt V/H-hlut-
fall bankanna vera, og svaraði
hann því til að það færi eftir fram-
tíðarhorfum og að hluthafar álíti
greinilega að þeim sé vel stjórnað
og að útlánastefnan hafi verið
traust.
Hann benti á að áhættulausir
vextir upp á 12% gefi tilefni til
V/H-hlutfallsins 8, en sagðist þó
með þessu ekki vera að hvetja til
svartsýni og að bankamenn væru
vel í stakk búnir til að takast á við
hægari vöxt efnahagslífsins.
MINOLTA i •

TffiKNIBUNAÐUR
KJARAN EHF • SÍÐUMÚU 12 • 108 REYKJAVÍK
SÍMAR 510 5520 • 510 5500
WWW.KJARAN.IS
DíALTA
• Meiri myndgæði og lægri
rekstrarkostnaður en í eidri
gerðum IjðsrUunarvéla
■ Stafræn vinnsla gefur nýja
möguleika f meðhöndlun skjata
og eykur framleiðni
■ tegilegt og samræmt
notendaviðmöt 0-CO)
■ Tðlvutenging og mikið úrva!
netkorta gefa aukið notagildi
■ Minolta DiALTA stafrænar Ijósritunar-
vélar eru mun umhveifisvænni
Stjórnendur á
námskeið í við-
skiptasiðferði
Ósló. Morgunblaðið.
EFTIR að Áge Korsvold forstjóri og
Jon R. Gundersen, stjómarformaður
norska tryggingafélagsins Store-
brand, þurftu að segja af sér vegna
vafasamra viðskiptahátta fyrr í haust,
hefur fyrirtækið glímt við að halda
trausti viðskiptavina sinna. Nú verða
stjómendur fyrirtækisins sendir á
námskeið í viðskiptasiðferði, að því er
fram kemur í norskum fjölmiðlum.
Storebrand kynnti afkomu sína eft-
ir fyrstu þrjá fjórðunga ársins í vik-
unni og er hún betri en á sama tíma í
fyrra. Hagnaður fyrstu 9 mánaða árs-
ins nam sem samsvarar 54 milljörðum
íslenskra króna, sem er um 18 millj-
örðum meira en á sama tíma í fyrra.
Dagens Næringsliv bendir á að hagn-
aður af sölu hlutabréfa sé megin-
ástæða betri afkomu og sala líftrygg-
inga geti minnkað vegna Korsvold-
málsins svokallaða.
í fréttatilkynningu um afkomuna
segir Idar Kreutzer, starfandi for-
stjóri Storebrand, að yfirstjóm fyrir-
tækisins harmi að sú staða þyrfti að
koma upp að forstjóri og stjómarfor-
maður segðu af sér og að yfirmenn
íyrirtækisins geri sér ljóst að traust
viðskiptavinanna sé í húfi. Einnig er
tilkynnt að stjómendur fyrirtækisins
verði sendir á námskeið þar sem aðal-
áhersla verður lögð á viðskiptasiðferði
og siðareglur Storebrand. Að sögn
Kreutzer er siðferðisnámskeiðið ekki í
beinu samhengi við Korsvold-málið.