Morgunblaðið - 28.12.2000, Blaðsíða 56

*6 FIMMTUDAGUR 28. DESEMBER 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
EIRIKUR KRISTINN
NÍELSSON
bókstaflega heillaðir af honum. Hann
vissi svo mikið um landið og sagði frá
á svo skemmtilegan hátt. Einnig
hversu gott var að vera á heimilinu
hans, hve velkomin þau voru. En
þetta er einmitt það sem við höfum
verið svo lánsöm að njóta í öll þessi ár.
Guðrún.
Hinn 17. þessa mánaðar lést góður
vinur minn og mágur Eiríkur Krist-
inn Níelsson eftir langa og stranga
baráttu við krabbamein. Hann fer í
sína hinstu ferð sex mánuðum eftir lát
föður síns Níelsar K. Svane, og skeik-
ar ekki degi þar um.
Ég kynntist Eiríki stuttu eftir að
Margrét systir hans og ég höfðum
ákveðið að rugla saman reytum okk-
ar, en það mun hafa verið um árið
1964.
Strax í upphafi þótti mér heilmikið
til mágs míns koma, hann var gjörvu-
legur á velli um eða yfir 190 senti-
metrar að hæð. Gleðimaður í góðra
vina hópi og söng með okkur hinum,
þótt laglaus væri. Þegar við kynnt-
umst fyrst var hann nýkominn úr
flugnámi frá Tulsa í Oklahoma og var
eðlilega með smágeislabaug, eða það
fannst mér sveitamanninum að norð-
an. Eiríkur flaug við góðan orðstír hjá
flugfélögunum Flugsýn og Birni Páls-
syni við hin ýmsu störf. Hann var far-
sæll í starfi en hafði ekki áhuga á að
fljúga „rútuflug" hjá stóru flugfélög-
unum. Ég hef alltaf verið flughrædd-
ur og þáði helst ekki óþarfa flug,
nema einu sinni.
Ég vona að eftirfarandi írásögn
meiði engan: Eiríkur hringdi í mig og
spurði hvort ég vildi vera með á Norð-
fjörð með varastykki í veiðiskip.
Þar sem ég hafði ekkert sérstakt að
gera mætti ég eins og hann mælti fyr-
ir úti við flugtuminn. Hann fékk alla
pappíra og leyfi sem með þurfti, og
fórum við síðan og sóttum vélina í
skýlið. Heyrðu, sagði hann, haltu í
stélið á vélinni út á flugtaksstað og
stýrðu henni. Þetta þótti mér skrítið
en Eiríkur vissi hvað hann söng.
Bremsur vélarinnar voru bilaðar og
varð því að gera þetta. Segir síðan
fyrst af för okkar þegar við erum
komnir um eða yfir Hvalfjörð, þá var
„radíóið okkar dead“ eins og hann
sagði. Eftir nokkum tíma segir hann:
Heyrðu, nú hækkum við flugið yfir
hæstu fjallstoppa, og ef ekki birtir til
eftir 20 mínútur snúum við til baka.
Eftir um 15 mínútur kemur í ljós að
-við erum yfir Hofsjökli, en þama átt-
um við bara ekki að vera! Hvað hefði
gerst ef flugið hefði ekki verið hækk-
að þegar skyggnið brást? Við lentum
síðan heilu og höldnu á Norðfirði og
tókum bensín eins og til stóð, á vell-
inum voru nokkrir strákar í bíl og
spurðu hvort ég vildi einn „lauflétt-
an“. Þeir gáfu mér vodka í kókflösku,
sem kom í góðar þarftr síðar í ferð-
inni. Jæja, þegar búið var að „tanka“
var vélin dregin út á flugbrautarenda
og Eiríkur segir við mig: Stattu á
bremsunum meðan ég sný vélina í
gang! (Með spöðunum.) Ef ég hefði
ekki vitað á þessari stundu hvað
• „sviss“ og „handbensín" var hefði far-
ið í verra. Um leið og Eiríkur sneri í
gang rauk vélin af stað, enda með gjöf
og bremsumar óvirkar! Flugvélin fór
af stað, með mig innanborðs og flug-
maðurinn kom hlaupandi við stél vél-
arinnar. Allt fór þó vel en ég hefði
ekki boðið í það ef amma gamla hefði
verið ein í vélinni! Þetta er nokkuð
sem ég aldrei gleymi.
Þegar ég hugsa til baka finnst mér
að Eiríkur hafi verið eins konar
„Benni“ sem leitaði ævintýra í starf-
inu, hann elskaði flugið.
Þegar hann var kominn með um
2000 klst. sem atvinnuflugmaður
ákvað hann að vinda sínu kvæði í
- "kross og fór að vinna hjá ISAL, enda
kominn með fjölskyldu.
A þeim árum var erfitt að komast í
fasta vinnu sem flugmaður og því óör-
yggi með tekjur. Eiríkur tók síðan við
bifreiðaverkstæði föður sins og rak
það í nokkur ár.
Þegar kær vinur fellur frá er erfitt
að mæla minningar fram í réttri röð
og af mörgu er að taka eftir um 35 ára
vinskap. En það sem ber hæst eru
ferðalög fjölskyldna okkar um ýmsar
vegleysur á hálendinu sem við höfum
farið saman með bömin okkar á öllum
aldri, og munu það vera nokkrar þús-
undir kílómetra vægt áætlað. Við
þættum ekki gjaldgengir í dag, félag-
amir, á Willys-Landrover, eða
Bronco og Rússajeppa, en á þeim
tíma áttum við „heiminn". Eiríkur,
Jónína kona hans og bömin vom góð-
ir ferðafélagar.
Afrakstur þessara fjallaferða fjöl-
skyldna okkar er vinskapur og sam-
heldni barna okkar.
Margt skemmtilegt gerðist í þess-
um ferðum og er til á aragrúa mynda
sem Eiríkur hafði gott yfirlit yfir í
tölvu. Við fómm einnig ógleymanlega
ferð um hluta Noregs, Svíþjóðar og
Danmerkur. A þessum ámm vomm
við alltaf í tjöldum og þótti sjálfsagt
og bara gott að vera tíu í sex manna
tjaldi. Ég hef átt því láni að fagna að
kynnast mörgu góðu fólki á lífsleið-
inni en fáum jafn miklum drengskap-
armönnum og Eiríki.
Nú kann margur að spyrja: Var
maðurinn gallalaus? Nei ekíd aldeilis,
sem betur fer hafði hann ýmsa létt-
væga galla, en engan alvarlegan.
Hann var með mikið skap, svo mikið
að ferðafélögum stóð ekki á sama á
stundum. Og verður mér þá minnis-
stætt þegar við tjölduðum í fyrsta
skipti nýja hústjaldinu þeirra við
Fnjóská. „Þá var nú hamagangur á
Hóli.“ En við áttum skynsamar kon-
ur, og það kom sér vel þegar við Erík-
ur þurftum að vera í fylu. Eiríkur átti
ástríka og fómfúsa eiginkonu og vel
gerð börn sem reyndust honum vel,
ekki síst síðustu vikumar þegar þau
viku ekki frá honum allan sólarhring-
inn.
Eiríkur var búinn að beijast eins
og hetja, reyndar vissi ég að hann
myndi gera það, en enginn má við of-
urefli. Hann vissi hvert stefndi, en
sýndi æðruleysi til síðustu stundar.
Góður drengur er genginn langt fyrir
aldur fram. Góðar vættir leiði hann að
lokum. Ég votta Jónínu og bömum
þeirra mína dýpstu samúð. Einnig, og
ekki síst, aldurhniginni móður, sem
sér nú á bak elsta bami sínu. Við
reynum að halda hópinn eftir því sem
hægt verður.
Munum að lífið heldur áfram.
Bjami.
Það er komið að kveðjustund. Ei-
ríkur vinur okkar er látinn. Enn einu
sinni hefur sá illvígi sjúkdómur,
krabbameinið, lagt mann að velli
langt um aldur fram. Kynni mín, Sig-
ríðar, af Eirfld ná langt aftur eða til
þess er við bjuggum í Háaleitishverf-
inu. Á þeim tíma þegar þar var sveit í
Reykjavík. Engar blokkir, raðhús né
aðrar stórar byggingar, heldur eitt og
eitt hús. Stór tún, þar sem slegið var
og heyjað á sumrin og menn gátu
stundað smábúskap í miðri höfuð-
borginni. Á mótum Miklubrautar og
Háaleitisvegar stóð heimili og verk-
stæði Níelsar K. Svane, sem lést á síð-
astliðnu sumri, Bergþóm konu hans
og systkinanna fjögurra, Eiríks,
Margrétar, Unu og Þorgeirs. Við
Margrét vomm nær jafnöldrur og
urðum vinkonur í bamæsku. Stóri
bróðir var í nálægð en skipti sér ekki
mikið af málefnum stelpnanna. Mikið
var gott að koma í græna húsið á
hominu. Þar ríkti gleði og hlátur og
þar átti ekki síst ríkan þátt Bergþóra
með glaðværð sinni. Níels hægur og
hljóðlátur, en traustur og hlýr.Tíminn
leið og til sögunnar kom önnur ung
stúlka, Jónína, sem varð líka vinkona
mín. Hún og Eiríkur kynntust eitt fal-
legt sumar þegar vinahópur fór sam-
an í Þórsmörk. Vinahópurinn stækk-
aði, Margrét hafði kynnst sínum
manni, honum Bjama og við eignuð-
umst staðfasta og trygga vini. Slíkt er
ómetanlegt á lífsins braut. Eiríkur
unni heimili sínu, konunni sinni og
bömum. Við minnumst þess hvemig
hann talaði af áhuga og skilningi um
það sem bömin hans voru að taka sér
fyrir hendur og studdi þau í því sem
þau höfðu áhuga á. Jónína og hann
bjuggu sér fallegt heimili. Það stóð
opið öllum sem þangað leituðu og ein-
lægnin, umhyggjan og hlýjan vom
þar ávallt í fyrirrúmi. Eftir að Eiríkur
veiktist tókst hann á við sjúkdóminn
af einurð og bjartsýni og engan bil-
bug var á honum að finna. Við trúðum
því að hann myndi sigrast á veikind-
unum. En eigi má sköpum renna.
Mikið er lagt á Bergþóm og alla fjöl-
skylduna að missa bæði Níels og Ei-
rík á sama ári. Elsku Jónína. Við biðj-
um algóðan Guð að styrkja þig,
bömin og fjölskyldu í sorginni.
Sigríður og Guðmundur Helgi.
Ég fylltist tómleika þegar ég sá að
Eiríkur vinur minn var fallinn frá á
besta aldri.
Kynni mín af þeim heiðurshjónum
Eiríki og Jónínu em alveg síðan í
barnæsku og urðu meiri og nánari
þegar þau fluttu í næsta hús við mig.
Alla tíð var mikil gleði og hamingja í
kringum heimili þeirra og ég varð ein-
staklega var við hvað fjölskylda
þeirra var samheldin og hamingju-
söm. Eiríkur lauk flugnámi á unga
aldri og var af þeirri kynslóð flug-
manna sem fengu enga vinnu og
þurftu að beijast áfram með unga
fjölskyldu á litlum launum. Eiríkur
vann lengi vel sem flugstjóri hjá Birni
Pálssyni og var einn af þeim mönnum
sem flugu við erfiðari aðstæður en við
þekkjum í dag, í hvaða veðri sem var,
að koma sjúkum sem særðum undir
læknishendur. Eiríkur fór í bifvéla-
virlqun í Iðnskólanum og á náms-
samning hjá föður sínum, Niels K.
Svane, og tók að sér rekstur bifreiða-
verkstæðis NK Svane. Eiríkur skilaði
verki vel af sér og náði þannig í föst
viðskipti hjá stórfyrirtækjum. Eirík-
ur var mikið stórmenni og minnti mig
alla tíð á hvað hann væri ánægður
með hvað mér gengi vel í fluginu og
að hann lifði í gegnum mig hvað flugið
varðaði. Alla tíð settu Eiríkur og Jón-
ína hamingju og velferð bama sinna á
oddinn og á stundum þegar ég kom í
heimsókn til þeirra hafði fjölgað í
dýraríkinu á heimilinu og einnig man
ég eftir því stundum þegar ég var að
sækja Morgunblaðið út á tröppur að
ég varð var við hross í garðinum hjá
þeim. Bömin þeirra em einstakir
dýravinir og hamingjuríkt uppeldi
hefur skilað sér vel til þeirra, enda
hefur þeim alla tíð vegnað vel.
Eiríkur minn, þín verður sárt sakn-
að.
Elsku Jónína, Eggert, Bergþóra og
Sigríður, megi guð veita ykkur styrk í
sorg ykkar. Hugur okkar allra er með
ykkur.
Michael Valdimarsson.
„En Nína, þetta er kall,“ sagði ég
16 ára gömul, þegar Jónína systir mín
sagði mér frá unnusta sínum, Eiríki
Kristni Níelssyni, sem þá var 24 ára
og allir yfir tvítugt vom kallar í mín-
um augum. Ami bróðir okkar var þá
10 ára og þegar hann kom úr sveitinni
um haustið leist honum ekkert á það
að stóra systir væri farin að slá sér
upp með einhverjum Eirfld. En svo
kynntumst við Eiríki og hjá honum
var ekkert kynslóðabil til, hvort sem
um var að ræða böm, gamalmenni
eða allt þar á milli. Og oftar en ekki
tók hann sér vamarstöðu með okkur
á unglingsámm okkar, jiegar við
frömdum hin og þessi bemskubrek.
Svo giftu þau sig í febrúar 1967 og
Eiríkur varð strax afgerandi einstak-
lingur í okkar íjölskyldu og nærvera
hans fór ekki framhjá neinum. Hann
var litríkur og skemmtilegur og hafði
ýmis skemmtileg áhugamál, sem
hann stundaði af kappi og hafði lag á
að hrífa aðra með sér. Ferðalög vom
hans líf og yndi og var ýmist farið í
stuttar dagsferðir eða lengri fjalla-
ferðir og var þá oft leitað uppi eitt-
hvað sem hann hafði lesið eða heyrt
um og langaði að sjá með eigin augum
og við hin nutum góðs af fróðleiksfýsn
hans. Og nú er hann farinn í sína
hinstu ferð heim til Guðs og við hin
sitjum eftir og söknum sárt.
Eiríkur og Nína vom samhent og
samrýmd hjón og annað nafnið varla
nefnt án þess að hitt fylgdi á eftir og
mun taka langan tíma að breyta þeirri
hugsun. Bömin þeirra þrjú, Eggert
Jóhann, Bergþóra og Sigga Dóra, for-
eldram sínum kæmst allra og svo
kom Atli til sögunnar og litla Jónína
Valgerður sem varð strax augasteinn
afa síns, sannkölluð afastelpa, sem
skilur nú lítið í því að afi skuli ekki
lengur vera til staðar. Fjölskyldan
hefur öll verið mjög samrýmd sem
kom vel í jjós þegar Eiríkur háði sína
lokabaráttu við krabbameinið, sjúk-
dóminn illvíga. Bergþóra gerði hlé á
námi sínu erlendis til að geta verið ná-
lægt foreldmm sínum og systkinum
og öll reyndu þau að nýta vel hverja
stund til samvista. Það var sérlega
aðdáunarvert hvemig Eiríkur tókst á
við sjúkdóm sinn - frá fyrstu stundu
ætlaði hann að hafa sigur - var bar-
áttuglaður og ræddi um gang mála
blátt áfram eins og hann væri að tala
um veðrið. Það var mikil hjálp fyrir
okkur öll og í okkar augum var hann
sannkölluð hetja.
Það stóð ekki til að hafa þetta langt,
aðeins nokkur kveðju- og þakkarorð,
en minningamar hrannast upp og við
sjáum Eirík fyrir okkur þar sem hann
er að segja frá einhverju sem honum
þykir skemmtilegt og augun og fasið
allt ljómar af frásagnargleði og hann
talar hátt og hrífur alla með sér. Það
verður tómlegt án hans, en minningin
lifir og hlýjar og það er hægt að grípa
til hennar hvenær sem er og við emm
svo miklu ríkari að hafa átt hann þessi
ár.
Hugur okkar er líka hjá elsku Nínu
og bömunum þeirra svo og Bergþóm
mömmu Eiríks sem nú sér á bak elsta
syni sínum aðeins sex mánuðum eftir
að pabbi hans dó og svo em systkini
hans þijú Margrét, Una og Þorgeir
og fjölskyldur þeirra. Góður Guð veri
þeim nálægur. Hópurinn hefur þjapp-
að sér saman í sorginni, sem er gott,
og öll emm við þakklát fyrir vænan
mann. Hann hefiir reynst móður okk-
ar góður tengdasonur og okkur Ama
og fjölskyldum okkar, ekki síst böm-
unum, hinn besti bróðir og vinur. Við,
tengdafjölskyldan, þökkum öll Eiríki
kærlega fyrir samfylgdina. Megi
blessun Guðs umvefja hann á nýjum
stað.
Margrét, Árai og íjölskyldur.
Eiríkur vinur minn og frændi er
dáinn. Hann var fjómm ámm eldri en
ég og mjög hár eftir aldri, en það
skipti hann ekki máli og hann kom
fram við litla frænda sinn sem jafn-
ingja. Það var mikið ævintýri að
heimsækja Eirík. Hann átti heima í
útjaðri Reykjavíkur, við Háaleitisveg-
inn, þar sem nokkur hús vora á stijál-
ingi og stríðsminjar um allt nágrenn-
ið. Um leið og ég opnaði garðshliðið
og steig inn í blómskrúðið í garðinum
fannst mér ég vera orðinn persóna í
ævintýri sem endaði vel. Þama var ég
alltaf velkominn og mér leið vel. Mér
fannst foreldrar hans og systkini allt-
af vera í góðu skapi. Þau vora sam-
hent í öllu sem gert var og mættu
margir taka sér til fyrirmyndar þá
samheldni og virðingu sem á þeim bæ
ríkti.
Eiríkur kenndi mér margt, m.a. að
búa til flugmódel. Þau skámm við út
úr balsaviði með gömlum rakvélar-
blöðum og límdum svo blóðdropóttan
balsann saman með Pelikan-h'mi. Þá
var teygjumótor settur í skrokkinn og
við khfraðum upp á skúr og sendum
flugvélina út í óvissuna og auðvitað
sáum við okkur í anda í flugmanns-
sætinu. Við vomm miklar hetjur og
Eiríkur hélt því fram að fluglistin
væri göfugust allra hstgreina. Eiríkur
fór í sumarskóla á írlandi til að læra
ensku. Hann kom heim með þau flott-
ustu flugvélamódel sem ég hafði
nokkum tíma séð, Mustang og Spit-
fire, enda hafði hann unnið til verð-
launa fyrír þau. Áhugi Eiríks á flugi
leiddi til þess að hann tók flugpróf og
kenndi flug um tíma.
Hann safnaði bíóprógrömmum og
sá næstum allar bíómyndir sem komu
í kvikmyndahúsin. Eitt sinn fómm við
frændumir saman í Austurbæjarbíó
að sjá Roy Rogers, en Eiríkur var þá
nýkominn frá Irlandi. Ég fór að öskra
(eins og allir hinir í salnum) þegar
Roy var að bjarga málunum, en Ei-
ríkur sagði mér að þegja, „ég er að
reyna að hlusta á hvað hann er að
segja“. Mér fannst þetta hreint ótrú-
legt, því það vom bara hinir fullorðnu
sem gátu skilið hvað sagt var í bíó-
myndunum. Eiríkur stækkaði enn
meira í mínum huga við þetta. Á ung-
lingsámm mínum skildi leiðir okkar.
Við hittumst þó alltaf öðm hvom og
fylgdumst aðeins með því, hvað hvor
um sig var að bralla.
Eiríkur var sérstakur og góður
drengur. Söfnunaráráttan og dehum-
ar hans þóttu mér svo skemmtilegar
og þær segja okkur margt um mann-
inn. Hann safnaði mynt og frímerkj-
um, lærði ljósmyndun í bréfaskóla og
grúskaði í ættfræðiskraddum. Hann
var glaður og jákvæður og fullur af
eldmóði og alltaf að læra eitthvað nýtt
og sat aldrei auðum höndum.
Það var svo fyrir sex ámm að
ættfræðiáhugi konu minnar leiddi
okkur til Eiríks, enda var hann vel að
sér í hreppstjórafræðunum og varð
það til þess, að við Eiríkur tókum aft-
ur upp þráðinn. Við náðum saman
eins og í gamla daga. Við áttum enn
sameiginleg áhugamál og þessi tengsl
mín við góðar bemskuminningar
skiptu mig miklu máli. Það var af-
skaplega gott að koma á heimili hans
og Jónínu. Þar ríkti gleði og ein-
drægni, allir vora velkomnir og ég
man ekki eftir að hafa komið að þeim
einum heima. Eiríkur og Jónína héldu
svo vel utan um fólkið sitt og þá sem
þau tengdust. Það var mikið áfall,
þegar Eiríkur veiktist. Hann lagði
ótrauður og bjartsýnn út í bardagann
með Jónínu sér við hlið, en því miður
hafði hann ekki betur. Ég og fjöl-
skylda mín sendum öllum aðstand-
endum hans okkar innilegustu sam-
úðarkveðjur.
Sigurður Orlygsson.
Ég man þegar ég sá í fyrsta sinn
frænku mína Jónínu Eggertsdóttur
koma með ungan mann sér við hlið.
Hann var hávaxinn og gjörvilegur og
örlátur á sitt fallega bros.
Hann hét Eiríkur Níelsson og
gleðin geislaði af þeim báðum. Síðan
em liðnir meira en þrír áratugir. Þau
giftu sig og áttu hamingjuár saman.
Nú er hann fallinn frá langt um aldur
fram.
Eiríkur stundaði flugnám í Banda-
ríkjunum um skeið, en stopul atvinna
á því sviði leiddi til þess að hann hóf
störf sem bifvélaviríd á bifreiðaverk-
stæði föður síns. Þeir feðgar ráku
verkstæðið lengst af saman, en Eirík-
ur síðan meðan heilsa hans leyfði. Þar
sem annars staðar laðaði hann að sér
fólk með glaðlegu viðmóti, góðvild og
greiðasemi.
Eiríkur og Nína, eins og ég kalla
hana gjaman, stofnuðu heimili sitt í
Reykjavík og bjuggu mörg síðari árin
að Kambsvegi 7. Þangað var og er
gott að koma því bjartsýni og hlýja
hjónanna einkenndu heimilið. Á þeim
tíma sem Eiríkur var við nám vestan
hafs hafði hann ferðast talsvert og
saman vom þau hjónin miklir ferða-
garpar og útivistarfólk. Þau fóra
langar gönguferðir um hálendið og
aðrar óbyggðir hér heima fyrir, en
einnig stundum á jeppanum sínum.
Sömuleiðis ferðuðust þau nokkuð er-
lendis. Eiríkur átti mikið safn ferða-
bóka og kunni góð skil á sögu og stað-
háttum þeirra staða og landsvæða
sem þau fóm um eða heimsóttu á
ferðum sínum. Á heimilinu blasa við
sérkennilegir minjagripir sem hann
hafði safnað og hann átti ógrynni ljós-
mynda frá ferðum sínum. Þær segja
langa sögu um alltof stutta ævi.
Jólin em hátíð Ijóss og friðar. Þau
era ekki einvörðungu trúarhátíð held-
ur era þau líka hátíð fjölskyldunnar.
Flestar íjölskyldur leitast við að njóta
sameiginlega kyrrðar og helgi
jólanna. En allar slíkar áætlanir geta
bmgðist og þegar ástvinamissir er or-
sökin hygg ég að hann sé sárari þá en
oftast endranær.
Fyrir einu og hálfu ári kenndi Ei-
ríkur sér sjúkleika sem reyndist al-
varlegur.
Hann háði sína baráttu við sjúk-
dóminn af stakri hetjulund og lífsvilja
en varð að lokum að lúta í lægra haldi.
Eiginkonan tók ríkulegan þátt í
baráttu hans og hún og bömin þeirra
studdu hann með öllum þeim ráðum
sem þeim vom möguleg. Hann and-
aðist á Landsspítalanum þann 17.
þ.m. Góður drengur var genginn.
Við Helga og okkar fólk vottum
Nínu frænku minni, bömum þeirra
hjóna, aldraðri móður, tengdamóður
og öðmm ástvinum hins látna ein-
læga samúð.
Við vonum að þrátt fyrir sorgina
hafi þeim tekist að finna fríð og helgi
jólanna og biðjum þess að þeim vaxi
styrkur til að taka á móti nýrri öld af
þeirri bjartsýni sem þeim er eðlislæg.
Pálmi Jónsson.