Morgunblaðið - 28.12.2000, Blaðsíða 82

82 FIMMTUDAGUR 28. DESEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
Ljóska
HVA6 VAR6 Uty VETURINN?! HVA6
VARÐ UM SNJOINN?! HVERTFÓR
HANN?!
Smáfólk
TMEY 5AY UÆ CAN HAVE
A CHRI5TMA5 PLAY A5 LONé
A5 THERE'5 NO RELI6I0N IN IT..
Heyrðu, veistu hvað.. Þeirsegjaað viðmegumhafaleikrit Myndi þig langa til að
Það verður málamiðlun... efþaðerekkerttrúarlegtíþví.. leika Gerónímó?
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavfk • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Huldufólk, flug-
eldar og- áfengi
Frá Guðna R. Björnssyni:
STERKAR hefðir fylgja hátterni
manna á Islandi um áramót og hefur
svo verið um langa hríð. Þó hafa
hefðirnar tekið á
sig nýjar myndir í
aldanna rás og
ekki við öðni að
búast í síbreyti;
legu þjóðfélagi. I
gamla bænda-
samfélaginu urðu
til þjóðsögur um
búferlaflutninga
álfa og huldufólks
og var mannfólki
ráðlagt að víkja úr vegi þegar huldu-
herir mættust á krossgötum um ára-
mót ellegar verða fyrir miklum
skakkaföllum. Um miðja 20. öldina
fór að bera á ólátum í stæiri bæj-
arfélögum á milli unglinga og lög-
reglu og kvað svo rammt að því að
nokkrir bæir voru sem í herkví þeg-
ar lætin voru hvað mest. Ekki verður
huldufólkinu kennt um þessa atburði
en óspektir milli unglinga og lög-
reglu, sem nú eru að mestu aflagðar,
má líkja við búferlaflutninga huldu-
fólksins. Tími uppgjörs og breytinga
var runninn upp og sú hefð rík hjá
álfum og fólki að halda upp á tíma-
mót með aerslum og leik. Ef viðbrögð
manna eru ekki hnitmiðuð við þær
aðstæður getur iila farið.
Flugeldar gegna æ stærra hlut-
verki í áramótafögnuði hér á landi.
Þörfín fyrir að loka árinu með tákn-
rænum hætti hefur fengið útrás í
mögnuðu flugeldafári sem næstum
allir (karlar) taka þátt í, svo miklu að
heimsathygli vekur. A meðan fíug-
eldarnir fara beint upp í loftið og
springa þar, er öllum óhætt. Ekki
þarf þó mikið útaf að bera til að skot-
eldagleðin breytist í ófögnuð.
Aramót eru tími fjölskyidunnar og
allir vilja samgleðjast með nánustu
ættingjum þegar klukkan slær tólf.
Spennan sem hleðst upp þegar líður
á gamlárskvöld fær útrás í flugeld-
um og áramótaskaupi Sjónvarpsins
og fátt bendir til að framundan séu
miklii- flutningar á fólki. Á fyrstu
mínútum nýs árs er eins og þjóðsög-
urnar lifni við og allt fer af stað, fólk
og flugeldar. Ekki þarf huldufólk á
krossgötum til að sjá hætturnar sem
fylgja þessu umróti á nýársnótt.
Ekki verður heldur séð að minni-
hlutahópar á Islandi noti nýársnótt
til að iumbra hver á öðrum. En samt
verða þessar krossgötur í iífi fólks
ekki öllum til farsæidar. Hætturnai-
felast ekki í því að líta í augu álfanna
eða lenda í útistöðum við lögreglu
eins og áður, hætturnar nú eru
lúmskari en svo. Ennþá þarf mann-
fólkið að gæta að sér um áramót.
GUÐNI R. BJÖRNSSON,
verkefnastjóri FRÆ,
Fræðslumiðstöðvar
í ííknivörnum.
Hvers vegna styð
ég kröfu kennara
heilshugar?
Frá Vilborgu Halldórsdóttur:
ÞAÐ ER hverri manneskju nauð-
synlegt að hafa einhvern til að líta
upp til á mótunarskeiði unglingsár-
anna. Foreldrar gætu verið þessi að-
ili en íslenskt samfélag er sífellt að
þróast í þá átt að dansinn kringum
kaupkálfinn vegur meir heldur en að
hlusta, tala og miðla til ungviðisins.
Þessvegna skiptir öllu máli sú
manneskja sem sinnir þessu ljós-
móðurstarfi, eins og Sókrates kallaði
svo fallega starf fræðarans. Þess
sem er til staðar, hlustar, spyr
spurninga og hvatar hugann áfram.
Eg leyfi mér að efast um að foreldrar
geti bætt þessu hlutverki á sína
könnu. Þess vegna þurfum við Kenn-
ara - með stóru kái - góða kennara,
lærifeður og -mæður. Þá sem vekja
með þér þá kennd að þú sért hluti
þjóðfélags, getir verið það og viljir
verða það. Samfélags sem hefur hag
andans að leiðarljósi. Að sjálfsögðu á
menntakerfið í slíku landi að búa við
þá fjárhagslegu undirstöðu að geta
borgað hæfu fólki mannsæmandi
laun.
Ég átti því láni að fagna mín mót-
unarár að hafa haft frábæra kennara
og bý ég að því alla ævi. Og nú ætla
ég að nefna nokkur nöfn: í Kársnes-
skóla Ingibjörgu Símonar, í Kvennó
Þórarin Þórarinsson frá Eiðum, frú
Þorbjörgu Halldórs frá Höfnum,
Ingólf Amar Þorkelsson og Aðal-
stein Eiríksson. I MR Vilmund
Gylfa, Jón Gúm og Guðna rektor. Ég
væri ekki að skrifa þessa grein ef
þetta fólk hefði ekki kennt mér!
Þetta voru og eru karakterar og
ég vil ekki að núverandi framhalds-
skólanemar fari á mis við að læra hjá
hinum bestu kennurum. Vegna þess
að þau búa í samfélagi sem telur sig
ekki hafa efni á að veita þeim mann-
sæmandi menntun.
Þess vegna krefst ég þess að
Gunnar og Héðinn og Njáll - les
Davíð, Bjöm og Geir - hugsi aðeins
og setji hluti í samhengi. Eg er ekki
að borga skatta til samfélags hvers
talsmenn segja: Við höfum ekki efni
á góðri menntun/góðum kennumm.
Sendiði bara börnin ykkar í einka-
skóla og borgiði meira. Búum til nýja
yfirstétt. Stígum afturábak inn í 19.
öldina! Það er eitthvað í þjóðfélagi og
stjórnsýslu lands sem metur vinnu-
framlag ritara í ráðuneyti tvöfalt á
við vinnu kennara. Með fullri virð-
ingu fyrir þeim sem þar starfa og
skrá niður vísdóminn.
VILBORG HALLDÓRSDÓTTIR
leikkona, foreldri og
þáttastjómandi á Skjá einum.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.