Skírnir - 01.01.1867, Side 126

126
FRJETTIR.
Austurríki.
því, hvernig losnafi hefir um hvern lagahnútinn er riSinn var — en »
stjórnin staSiS heimskari og ráBlausari en áBur eptir hvert til-
brigBiB. Vjer sögBum frá því í fyrra, hvernig Ungverjar hjeldu
fram kvöBum sínum um heildarskipun alla ungverskra landa og
gildi laganna fra 1848, og binu, er þeim bar á milli og keisar-
anum. Hjer hafBi eigi gengiB saman er styijöldin byrjaBi, en JiaB
mál og fleiri, er lutu aB endurskipan keisaradæmisins, varB aptur
upp aB taka, er hún var af staBin. Eptir friBargerBina gafMens-
dorff upp ráBherrasætiB, en keisarinn tók í hans staB Beust, fyrr-
verandi forsætisráBherra Saxakonungs. Hjer var nóg fyrir til aB
reyna á ráBsnilli sína, enda hefir hann gengiB ötult og einarBlega
aB sumum málum, er svo lengi hafa vafizt fyrir ráBanautum keis-
arans. Keisarinn gerBi hann og aB formanni ráBaneytisins, en
annar hinn atkvæBamesti var Jar BelcreBi greifi. þeir Beust og
aBrir ráBanautar keisarans ráBguBust lengi um, hvaB tiltækilegast
myndi, en vildu hafa komizt á fasta niBurstöBu áBur landaþingin
yrBi kvödd til funda og ríkisþing Ungverja. Belcredi er af Jieirra
flokki, er vilja láta öll löndin fá jafnt forræBi mála sinna, og meB
Jiessu jafnrjetti laBa Jtau pll í alríkisband (Foederalismus). Hann
tók nú aB semja viB Magyara, og mun hafa viljaB Jioka Jieim-
nokkuB úr sinni málstöB, en Jeir voru fastir fyrir sem fyrri, og
vildu á engu taka, utan fullu ríkisforræBi Ungverjalands, meB
reglulegri Jiingstjórn allra ríkismála og ábyrgBarskyldu ráBaneyti
eptir ríkislögunum frá 1848 (og hinni gömlu ríkisskrá). Um
sama leyti gerBu ráBherrarnir Slöfum — Zeckum og Póllendingum
— mart til vilnunar, og tók keisarinn sem greiBast undir allar
bænir og kvaBir, er hann ferBaBist til Böhmen og Mahren eptir
striBiB. Einkanlega var gert aB öllu er beiBzt var um rjett
zeckneskrar tungu, bæBi í skólum og utanskóla, viB háskólann í
Prag var boBiB aB neyta meir zeckneeku viB fyrirlestra, og tveir
nýir menntaskólar voru settir á stofn fyrir námsmenn af Jiví
pjóBerni í Brúnn og Olmúz. í Gallizíu var sá settur til land-
stjórnar, er Golchowski er nefndur, og var honum boBiB aB vera
eptirlátur í öllu viB Pólverja, er til jjjóBernis kom eBa tungu.
Allir vissu aB paB mál, er fyrst yrBi út aB kljá, var ríkisstöBu-
mál Ungverja, og hjeldu sumir, aB stjórnin væri aB vingast viB