Skírnir

Årgang

Skírnir - 01.12.1906, Side 68

Skírnir - 01.12.1906, Side 68
356 Stjórnarskrá Finna hin nýja. Skírnir. forsjálla. að búa svo um, að síður væri hætt við að rasað yrði fyrir ráð fram; og var það viturlega hugsað. Með þessu lagi getur að öllum jafnaði þriðjungur þings annað- hvort fengið frestað máli, sem mikill meiri hluti vill hafa fram, eða þá ónýtt það alveg. Þetta mun virðast mörgum íhaldsamt nokkuð svo. En hitt mun þó flestum koma saman um, að miklu meira vit sé í þannig gerðum hemli en annari (efri) þing- deild, þann veg skipaðri að öllum jafnaði, að henni er ætlað að halda hlífiskildi fyrir einhverri einni stétt i landinu, t. d. lendum mönnum eða stóreignamönnum, er hugsa þá að jafnaði mest um sina hagsmuni og horfa ekki í að leggjast um þvera götu í leið fyrir margt það, sem miðar til almenningsheilla og allur þorri landslýðs vill vera láta. Það er mikil munur á hinu, að fá slíkt vald í hendur svo rífum minni hluta á óskiftu þingi, að hann hafi að bakhjarli stórmikinn minni hluta heillar þjóðar, allra stétta í land- inn, eftir jöfnum og almennum kosningarrétti, auk þess er þeirri tilhögun fylgir miklu minni kostnaður og fyrir- höfn en ef þingi er skift í tvær málstofur. Enn mælir stjórnarskrá þessi svo fyrir, að skipa s k u 1 i ekki einungis undirbúningsnefnd í hvert lagafrum- varp hér um bil eða þá að því skuli vísað til ákveðinnar fasta- nefndar, heldur að þinga skuli um hvert löggjafarmál á undan 2. umræðu í stórnefnd, sem svo er kölluð, en hana skipa 60 þingmenn, af 200 alls á þingi. Stórnefnd þessi er kosin í þingbyrjun, með hlutfallskosningu, og að eins fyrir það eina þing, en ekki lengur. Mælt er, að um þetta nýmæli hafi verið höfð hliðsjón bæði á stjórnarskrá Norðmanna og vor íslendinga. En ekki skil eg annað en að afbrigðin hjá Finnum þvki vera til mikilla bóta. Svo er kallað í stjórnfræðiritum, að vér frændur höfum hvorirtveggju óskift þing, þrátt fyrir efri deild hér og lögþingi Norðmanna, vegna þess, að deildir þær séu nánast að eins nefnd úr öllu þinginu, kosin af því sjálfu úr sínum hóp, — nema konungkjörnu þingmennirnir hér, sem eru raunar úrelt ómynd.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103

x

Skírnir

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.