Skírnir

Årgang

Skírnir - 01.08.1909, Side 40

Skírnir - 01.08.1909, Side 40
232 Abraham Lincoln. sagði, að lokinni skýrslu hans: »Eg get ekki tekið að mér málið, þvi að þér farið auðsjáanlega með rangt mál.« »Það kemur yður ekki við,« sagði aðkomumaður með þjósti, »ef eg borga yður það sem þér setjið upp fyrir ílutning málsins«. »Kemur mér ekki víð,« mælti Lincoln og brýndi raustina, »sem málaflutningsmaður má eg ekki flytja rangt mál og tek ekkert mál að mér, sem er auðsjáanlega rangt«. í annað skifti varð Lincoln þess vís, að skjólstæðingur hans hafði leitt Ijúgvitni að framburði sínum í einkamáli einu, sem hafði verið sótt af miklu kappi. Lincoln þaut út úr dómsalnum áður en verjandinn hafði lokið máli sínu og þegar réttarþjónninn fór að sækja hann til að svara verjanda, mælti hann: »Segið dómaranum að eg geti ekki komið, hendur núnar voru óhreinar og eg verð fyrir hvern mun að þvo af mér óhreinindin.« Skjólstæðingur hans tapaði auðvitað málinu. Lincoln var árið 1846 kjörinn fulltrúi á samveldis- þing Bandamanna í Washington. Ar þau, er hann að þessu sinni átti setu á þingi, voru miklar og harðar deil- ur um þrælahaldið. Var fyrirsjáanlegt, að sundrung sú, er af þvi leiddi, mundi fyr eða síðar verða landi og lýð til mesta tjóns. En áður en vér skýrum frekara frá af- skiftum Lincolns af þessu máli, verðum vér að drepa stuttlega á sögu þess. Þegar Bandaríkin urðu sjálfum sér ráðandi 1783, tíðk- aðist þrælahald í öllum 13 ríkjunum. En hvert ríki skar úr því, hvort það vildi leyfa eða banna þrælahald og allsherjar-stjórnin átti ekkert atkvæði um það mál. Þó voru nokkrar greinar í stjórnarskrá Bandaríkjanna, sem studdu þrælahald og eigendur þræla, þótt ekki nefndu þær þræla og þrælahald með berum orðum. I skjóli þess að þrælahald var sérmál, en ekki sam- eiginlegt mál, höfðu Norðurríkjamenn, bæði sakir lands- hátta og atvinnubragða sem og af kristilegum og siðferði- legum ástæðum, smásaman útrýmt þrælahaldi í Norður- ríkjunum, og nú risu þar upp stjórnmálaflokkar, sem vildu.

x

Skírnir

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.