Skírnir

Volume

Skírnir - 01.08.1909, Page 45

Skírnir - 01.08.1909, Page 45
Abraham Lincoln. 237 raun réttri rúrair þrír firatu hlutar allra kjósenda honum andvígir eða lítt fylgjandi, og gerði það forsetastöðu hans enn örðugri, eins og að líkindum lætur. Suðurríkjaraenn urðu hinir æfustu, er Lincoln var kosinn forseti, og 7 Suðurrikin sögðu sig úr bandalaginu við Norðurríkin og stofnuðu með sér sérstakt samband. Ýmislegt bendir á, að Suðurríkjamenn eða réttara sagt leiðtogar þeirra hafi verið fastráðnir í að rifta bandalag- inu jafnvel áður en forsetakosningin var um garð gengin, enda höfðu þeir þegar fengið að kenna á því, hve erfitt var að reisa rönd við »frjálsu vinnunni« og uppgangi Norðurríkjanna. Hins vegar hafði Lincoln gert alt sem í hans valdi stóð til að afstýra friðrofum. Nokkru áður en hann tók við forsetaembættinu gekst hann í kyrþey fvrir sáttaum- leitun milli Norður- og Suðurríkjanna, en það kom fyrir ekki. Og þegar hann var settur inn í embættið 4. marz 1861 og gerði grein fyrir stefnuskrá sinni, fórust honum enn mjög sáttfúslega orð. Hann kvað sér vera fjarri skapi að ganga á réttindi hinna einstöku ríkja, en á hinn bóg- inn telja það heilaga og órjúfanlega skyldu sína að sporna við því af öllum mætti, að þau leystist sundur. Varð- veizla bandalagsins var honum og hans mönnum fyrir öllu. Hann gætti þess og ríkt, að ekki væri á nokkurn hátt gengið á sérmálasvæði Suðurríkjanna né þeim gefin nokkur átylla til þess að slíta friðnum. Mæltist það mis- jafnlega fyrir hjá öllum hinum ákafari flokksmönnum hans. Töldu þeir það heigulshátt, er gerði heldur að æsa Suðurríkjamenn en sefa. Lincoln gaf sig ekkert að því, heldur fór sínu fram. Það er auðvitað mikið álitamál, hvort Norðurríkin höfðu siðferðislegan rétt til að þröngva Suðurríkjunum aftur til bandalags við sig. Og þess má geta, að margir þjóðveldissinnar í Norðurríkjunum, að vér ekki nefnum lýðveldissinna, voru á þeirri skoðun, að Suðurríkjamenn ættu engu síður rétt til að vera sjálfum sér ráðandi en forfeður þeirra 1776, er nýlendurnar gengu undan Bretum.

x

Skírnir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.