Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.08.1915, Blaðsíða 53

Skírnir - 01.08.1915, Blaðsíða 53
Um islenzka timatalið. 277 Lítum í okkar fornfrægu lög (Grrágás); þ a r má sjá »hið forna íslenzka tímatal«; þar er alt miðað við1 vikur og misseri og sjaldan minst á mánu ði og þá bersýnilega ávalt átt við 4 vikna rnánuði. Og fiettum »l'ornbréfasa fn inu * okkar (Diplomatarium Islandicum); þar sjáum við að allur fjöldinn af íslenzkum fornbréfum er dagsettur eftir messudögum1) örfá eftir kirkjumánuðum (Jan.—Des.) og enginn »11. dag Einmánaðar« eða því um líkt. Og þetta hélzt langt fram yfir siðaskiftin. Þjóðin tók aldrei upp 30-nættu mánuðina, og kirkjumánuðina (alma- naksmánuðina) lét öll a 1 þ ý ð a manna ónotaða fram á 18. öld. Engu að síður heflr íslenzka þ j ó ð i n á öllum öldum kunnað að nefna m á n u ð i. Það er enn í dag alsiða hér á landi að kalla 4 vikur mánuð, og2 vikur hálfan mánuð, og þ a ð hefir verið íslenzkur þjóðar siður frá öndverðu, liklega síðan á landnámstíð. í fornu og nýju íslenzku tímatali (alþýðu- tali) eru 4 vikur kallaðar mánuður — íslenzk- u r m á n u ð u r. Þessir íslenzku 4 vikna mánuðir blasa við manni í elztu löggjöf landsins. Og þeir eru enn á hvers manns vörum, þrátt fyrir rímbeglu, rímin og »almanökin«. Þegar við segjum »mánaðartíma«, þá skilur hver maður, að átt er við 4 vikna tíma, og eins að átt er við 2 vikur, ef sagt er »að liálfum mánuði liðnum«. Þetta er enn föst landsyenja En lítum nú í lögin fornu, á fáein dæmi: 1) Ef menn eiga skóga saman og vill annar skifta skóginum »þá scal hann fara til heimilis þes manz, er ‘) t. d : „11 nottam epter Laurenoins Messo“ (1282), Dl. II339;. midvilíudag hin nesta epter Michaelis messu (1371), DI. III 272 ; „Jacohs- messu aptann“ (1405), DI. III70S; „Drottinsdaginn næstan epter allra heilagrames«u“ (1426) DI. IV 340; „Midvikvdagenn i nivvikna favstv“ (1437), DI. IV546; „Næsta dag epter allra heilagra messv“ (1510), DI VIII332 ; „Inventio sancte crucis um vored“ (1521), DI. VIII787 ; „Kross- xnessu um haustið11 (1521), DI. VIII823.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112

x

Skírnir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.