Skírnir - 01.12.1915, Blaðsíða 4

340
Um Hallgrím Pjetursson.
tjör, þángað til Brynjólfur, þá orðinn biskup, veitti hon-
nm Hvalsness prestakall, yst úti á Reykjanesi, þar var
hann til 1651, þá fjekk hann Saurbæ á Hvalfjarðarströnd;
þar var hann prestur til 1669, að hann varð að gefa upp
staðinn vegna heilsuleysis (líkþrár); 5 árum síðar dó hann.
Tilbreytíngamikil er ævi hans eiginlega ekki. En óhætt
er að segja, að þessi tíu ár — eða hvað þau voru mörg
—, sem hann var erlendis, hafa haft þroskandi áhrif á
hann, þótt nú sje ekki hægt að grenslast eftir því nánar.
Sögur fara af því, að Hallgrímur hafi í æsku verið
baldinn nokkuð og ekki laust við að hann væri hákur í
orðum. Þessu er vel trúandi, og þarf engin rýrð að falla
á hann fyrir það; er valla að ætla að honum hafi orðfátt
orðið, ef því var að skifta, og skapsmunamaður hefir hann
án efa verið. En með aldrinum hefir hann stilst og haft
fullkomið taumhald á tungu sinni, sbr. hina snjöllu og
fallegu ví8u hans:
Blótaðu ekki bróðir minn,
böl það eykur nauða,
engum hjálpar andskotinn
og allra síst í dauða.
En hinu skyldi enginn furða sig á að hann við út-
húsingu yrti aðra eins vísu og þá arna:
Úti stend eg ekki glaðr,
illum þjáður raununum,
þraut er að vera þurfamaðr
þrælanna i Hraununum,
og hefur hann þá líklega verið ýngri.
Hvílíkur prjedikari Hallgrímur hefur verið, vitum vjer
ekki, engar sagnir þarum, en ekki ólíklegt að ræður hans
hafi verið fullar af lífsspeki og lærdómum.
Frægastur er Hallgrímur orðinn fyrir sálma sína, og
þá einkum passíusálmana.
Hann orti sálma útaf ýmsum bókum biblíunnar, t. d.
Samúelssálma (sbr. það sem áður er sagt), en þeir eru
lítils eða einskis virði, og ekki annað en rímur með sálma-