Skírnir - 01.12.1915, Blaðsíða 71
Hægri og vinstri.
407
Þá herflr því verið haldið fram, að munurinn á hægri
«og vinatri kæmi af því hvernig slagæðar liggja til arm-
anna. Slagæðin til hægri arms gengi á flestum mönnum
íyr út írá stórslagæðinni en slagæð vinstri armsins. Væri
því meiri þrýstingur á blóðinu til hægra arms, hann fengi
meiri næringu og yrði því færari í allan sjó en sá vinstri.
Á örvendum mönnum væri æðagreiningunni öfugt farið.
En móti þessari skýringu er það, að dæmi er til þess að
æðagreiningin heflr þannig verið öfug og mennirnir þó
ekki örvendir.
Einhver almennasta skýringin á því að hægri höndin
er rétthendum mönnum tamari en sú vinstri er sú, að
vinstri heilahelft þeirra sé þroskaðri og þyngri en sú
hægri, en þetta sé öl'ugt á örvendum mönnum. Þetta
komi af því að vinstri heilahelftin á rétthendum manni fái
meira blóð en sú hægri. Vinstri háls-slagæðin gangi rak-
leiðis frá sjálfri stórslagæðinni upp til vinstri heilahelftar-
innar, en hægri hálsslagæðin og slagæð hægri arms grein-
ist út frá sameiginlegum stofni, er gengur út úr stórslag-
æðinni. Blóðið til hægri heilahelftar verði því að beygja
tvisvar við á leið sinni og dragi það úr straumnum.
En nú stjórnar svo sem kunnugt er vinstri heilahelft-
in hreyfingum hægri líkamshelftar og hægri heilahelftin
hreyfingum vinstri líkamshelftar. Þykir þá eðlilegt, að
þau hjúin vinni betur er gildari eiga húsbóndann.
Hér skulu ekki taldar fleiri af hinum mörgu skýring-
artilraunum, er komið hafa fram um þetta efni, né reynt
að skera úr, hver þeirra sé sanni næst. En þess er vert
að geta, að talstöð heilans, þ. e. sú stöð er stjórnar hreyf-
ingum talfæranna, er í þriðju ennisfellingu vinstri heila-
helftarinnar á rétthendum mönnum og rétt hjá hreyfistöð
hægri handar, en á örvendum mönnum er talstöðin á
samsvarandi stað hægra megin, hjá hreyfistöð vinstri hand-
ar. Samkvæmt þvi ættu þeir sem jafntamir eru á báðar
hendur að hafa talstöðvarnar tvær, sína hvorum megin,
enda er sagt að vísir finnist til talstöðva beggja megin í
barnsheilanum, en sé önnur höndin notuð nær einvörðungu,