Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Årgang

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1933, Side 86

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1933, Side 86
86 Náttmálaásinn er fióasund, sem heitir Hraunfjallasund (64). í sundinu vex brokstör. Austanvert við þetta flóasund eru Hraunfjöllin (65), sem eru háir klettar, allvíðáttumiklir; Iiggja frá austri til vesturs. Með pörtum eru Hraunfjöllin þakin birkiskógi, en sumt af þeim eru berir klettar. Fyrir sunnan þau er allmikill skógur. Undir Hraunfjalla- hyrnunni (66), sem er vestast á þeim, eru miklar grjóturðir, sem refir gutu yrðlingum í að vorinu; var mjög erfitt að vinna þau gren, vegna urðanna. Fyrir mörgum árum hafa refir alflutt sig burt af þessum stöðvum. Norðanvert við Hraunfjöllin er Hraunfjalla-kinnin (67), sem er mjög gróðurlítil. Fyrir vestan hana eru landamerkin á milli Arnar- bælis og Dagverðarnessels, með Hraunfjalla-kinninni eftir flóajaðrinum alla leið austur í Saurpoll (68). Þessi pollur dregur nafn af foraðs- sundi, sem vegur hefir verið lagður yfir á þann hátt, að grjót hefir verið fært ofan-í sundið, grjótið svo sokkið, en myndazt djúpur poll- ur ofan-á því, svo að vatnið tekur hestum í hné og jafnvel meira. í miklum þurkum á sumrin þornar vatnið í pollinum, og er þar þá eintóm forarleðja. Hraunfjalla-kinnin endar við austurenda Hraunfjall- anna. Frá þeim enda þeirra suður undir Húsaborg (28) eru kallaðir Hraunfjallabekkir (69), sem eru öldumynduð grjótholt með talsverðu skógarkjarri. Fyrir austan Saurpoll eru smáholt með forarmýrasund- um á milli, austur að Ormstaðavatni (70), sem er allstórt vatn, er liggur frá norðri til suðurs. Áframhald af landamerkjum á milli Arnar- bælis og Dagverðarnessels er úr Saurpolli í suðurhorn Ormsstaða- vatns. Gamlar sagnir eru um Ormsstaðavatn, að ýmsar vatnavættir byggju þar, þar á meðal nykurkýr og nykurhestar og margt fleira af vatnadýrum. Gömul kona, sem nú er dáin fyrir mörgum árum, en var á Ormsstöðum hjá Guðmundi Jónssyni, er var bóndi þar og kallaður Guðmundur steinhöggvari, um og eftir 1850, sagði mér ýmsar sögur um Ormsstaðavatn, þar á meðal, að flest fólk forðaðist að fara eftir því að vetrarlagi, á ísum, bæði gangandi og ríðandi; lagnaðarís á vatninu væri ótraustur, svo að það kæmi fvrir, að hann færi af því snögglega, og áttu vatnavættir að orsaka það. Á meðal annars sagði þessi kona mér, að eitt kveld að vetrarlagi hefði bað- stofan á Ormsstöðum skolfið og nötrað. Fólkið varð allt mjög hrætt, því að veður var ágætt, svo að þetta gat ekki komið til af vondu veðri. Húsbóndinn hefði einn litið út-um glugga á baðstofunni og hefði þá bannað öllum að fara til dyra eða láta neitt á sér bera. Daginn eftir hefði hann sagzt hafa séð ókennilega skepnu, mjög stóra, þrengja sér í gegnum sund, sem var á milii baðstofunnar og smiðj- unnar, og hafi virzt sitja þar föst. Morguninn eftir hefði þó engin vegsummerki sést og ekkert meira um þetta dýr eða skepnu, sem
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.