Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1976, Blaðsíða 130

132
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
tjöld og stofutjöld hafa mjög oft verið, eiginlega refill. Breiddin er
þekkt, „vel hálf önnur íslensk alin“. Sú alin hefur verið 57 sm og
breiddin því að líkindum 85—90 sm. Lengdina verður að áætla.
Textinn kveður „effigies svo langar sem tjaldinu sambýður", en því
miður er ekki ótvírætt hvað í þessu felsí. Maður býst við að þarna
eigi að skýra frá lengd tjaldsins strax á eftir breiddinni. En það
hefur þá illa mistekist. Ef höfundurinn á við að myndaröðin sé á
lengdina eins og tjaldinu hæfi — og þannig liggur beinast við að
skilja hann — gefur það næsta litla hugmynd um lengd tjaldsins
sjálfs og segir nánast ekkert nema þá það að myndaröðin nái end-
anna milli á tjaldinu. Aðra leið verður því að fara til að áætla lengd
tjaldsins. Hlutfallslega hæfilegt bil hlýtur að hafa verið ofan og
neðan við sjálfar dýrlingamyndirnar, en hins vegar er ekki alveg víst
að þar og á milli þeirra hafi verið réttnefndir skrautbekkir. Mjög lík-
legt verður þó að teljast að svo hafi verið á svo vönduðum grip. Það
hefði verið snautlegt að láta dýrlingamyndirnar vera aðhaldslausar á
dúknum og svo sem á berangri. Neðan við myndina af heilögum Þor-
láki er dreginn vandaður skrautbekkur, líklega þrykktur með fjór-
um þrykkstokkum, líkum en þó mismunandi, og gæti þetta sem best
verið sýnishorn af skrautbekkjum sem verið hafi allt um kring og
einnig milli mynda. Teiknarinn hefur gert aflangan ferning um
hverja mynd fyrir sig, og bendir það til að dýrlingarnir hafi verið
á einhvern hátt innrammaðir.
Ef hér er rétt til getið og farið eftir myndinni af Þorláki helga
má reikna með að hæð flatarins sem hann er á hafi verið um 73 sm
og um 7 sm breiðir bekkir ofan og neðan við. Miðað við þetta hefur
breidd flatarins þá verið um 50 sm. Nú hafa myndirnar ef til vill ekki
allar verið jafnrúmfrekar, en segjum að þetta sé meðalbreidd. Dýr-
lingarnir 25 taka þá 12,5 lengdarmetra, en þar við bætast 26 bekkir
milli mynda og fyrir enda, 7 sm breiðir, til samans 182 sm. Með þessu
fæst að lengd kirkjutjaldsins hafi verið röskir 14 m. Ekkert er ótrú-
legt við það, en vitaskuld getui' ekki verið um nákvæmni að ræða
í útreikningi sem þessum. Ef til dæmis ekki hafa verið neinir
bekkir milli mynda heldur aðeins strik, hefur tjaldið ekki verið nema
12,5 m, og öllu styttra er reyndar ekki líklegt að það hafi verið.
Á tjaldinu voru myndir af 25 helgum mönnum. I Gíslamáldögum
frá um 1570 og í afhendingarskránni frá 1636 er það kallað „steint",
sem óefað er hér í sinni fornu merkingu, þ. e. málað, enda vel þekkt
í orðafari máldaganna um það sem málað er, t. d. steind tjöld,
einnig steintjöld. 1 vísitasíu sinni frá 1639 segir Brynjólfur biskup