Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1976, Blaðsíða 150

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1976, Blaðsíða 150
152 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS hafa verið Jóhannes. En sama villan kemur fyrir hjá Árna þar sem hann er að lýsa drifnum bókarspjöldum á Hólum: hvara er Christur in cruce og Joseph og Maria nedan under (Isl. fornbréfasafn III, bls. 607). Villan er sérkennileg og styður þá ályktun sem einnig að öðru leyti er trúleg, að Árni Magnússon hafi sjálfur sagt fyrir texta minn- isgreinanna. En hver er sá færi teiknari sem hefur dregið upp myndirnar? Þegar Árni og Magnús koma í Vatnsfjörð sumarið 1710 er þar prestur enginn annar en séra Hjalti Þorsteinsson, aldavinur Árna og hjálparhella í mörgum greinum. Séra Hjalti er að svo mörgu góðu kunnur að óþarfi er að rekja það hér (sjá Matthías ÞórSarson, Is- lenzkir listamenn (I), Reykjavík 1920, bls. 1—9). Það eitt skal nefnt að hann var áreiðanlega fjölhæfasti og mikilvirkasti myndlistar- maður landsins um sína daga og sá sem leitað var til ef eitthvað þurfti að teikna eða mála, og Árni Magnússon sneri sér til hans um slíka hluti ekki síður en aðrir. Sú eina mynd sem til er af Árna sjálf- um er talin eiga rót sína að rekja til séra Hjalta. Það hefur orðið fagnafundur með þeim vinunum þegar þeir hittust í Vatnsfirði, hið eina skipti sem þeir sáust eftir að þeir voru samtíða í Höfn á árun- um 1688—90, þar sem Hjalti lærði meðal margs annars höggmynda- list og málaralist. Nærri má geta að þeir hafa haft margt um að tala, því að áhugamál hafa þeir mörg átt sameiginleg. Nú eru kirkjugripateikningarnar gerðar eftir gripum í Vatnsfirði sjálfum og tveimur kirkjum í ögurþingum, en öðrum ekki. I Vatns- firði situr mesti myndlistarmaður landsins, séra Hjalti. Ætla mætti að það lægi í augum uppi að hann hljóti að vera höfundur myndanna. Sú tilviljun mætti kallast mikil fyrirmunun, ef þessar einu kirkju- gripamyndir sem til eru frá 18. öld, gerðar heima hjá séra Hjalta, væru ekki eftir hann. Þó má einmitt vera að svo sé. Skrifari Árna, Magnús Einarsson, var einnig snjallur teiknari, þótt minna orð hafi af honum farið en séra Hjalta. Jón Ólafsson frá Grunnavík segir í Ævi- sögu Árna Magnússonar að Magnús væri bæði „merkilegur skrifari og rissari (þ.e. teiknari). Hann var fyrst hjá þeim báðum commissariis þar á Islandi; fylgdist síðan fyrir þénara með Páli lögmanni Vídalín til Kaupenhafnar anno 1715, varð so eftir hjá ass. Árna og dvaldist þar í tvö ár. En þá veiktist hann fyrir brjósti, fór aftur til Islands, settist að Jörfa í Haukadah* (Árni Magnússons levned og skrifter, útg. Finnur Jónsson, Ib, Kbh. 1930, bls. 45). Séra Þorvaldur Stefánsson á Hofi í Vopnafirði segir í bréfi til Árna Magnússonar 5. sept. 1711: „Magnús Einarsson er hneigður til mál-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.