Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1982, Side 134

BRAGARBÓT
137
Áletrunin á textaspjaldinu frá Skálholti. Efst er sýnt, hvernig allur grunnurinn er skástrikaður
milli stafa. Stœrð 1:2. Uppdráttur eftir Gunnlaug S.E. Briem.
fremra spjaldið hefði einhverntíma farið forgörðum og annað óbúið síðan
verið sett á textann í þess stað.
En á hverju byggðist þá fullyrðingin um að þetta væri aftara spjaldið af
textanum? Á því einu að ég taldi sjálfsagt að krossinn, sem er á annarri
skammhlið og táknar upphafið á áletruninni, hafi snúið upp á textanum og
áletrunin verið lesin þaðan eins og klukka gengur. í þessu efni hef ég þær
málsbætur, þótt skammt endist, að sá sem skrifaði fyrrgreinda áletrun á
spjaldið 1704 hefur sýnilega verið sömu meiningar. Það sést á því hvernig
hann snýr áletrun sinni. En þetta er bara engan veginn sjálfgefið. Það er vel
hugsanlegt að krossinn, og þar með upphaf áletrunarinnar, hafi verið á neðri
skammhlið spjaldsins. Hvort heldur sem er horfir áletrunin rétt við þegar text-
inn er lokaður, og sé byrjunin á neðri skammhlið blasir hún beint við þeim
sem hefur bókina lokaða fyrir framan sig. Hvort sem áletrunin byrjar á efri
eða neðri skammhlið snýr hún rétt við ef lesin er. Munurinn er aðeins sá, að
byrji hún á neðri skammhlið á að lesa hana öfugt við gang klukku. Þótt manni
virðist hitt í fljótu bragði eðlilegra, verður ekki séð að þetta fyrirkomulag sé
ekki einnig óaðfinnanlegt.
Ef gert er ráð fyrir að þetta sé rétt, krossinn og upphaf áletrunar á gjörð
hafi verið á neðri skammhlið, þá er spjaldið fremra spjald og fallin eina rök-
semdin fyrir þvi að það hafi verið aftara spjald. Úr sögunni er einnig það
neyðarbrauð að þurfa að giska á að fagurlega búið fremra spjald textans hafi