Eimreiðin - 01.01.1895, Qupperneq 32

32
Rvíkurskóla sjeu aö öllum jafnaði heimskari og latari en í hverjum meðal-
skóla i Danmörku. Slíkt gæti komið fyrir eitt og eitt ár í bili, en ekki
i io ár samfleytt eða meira. Auk þess bendir margt á, að íslenzkir
stúdentar sjeu engu síður skyni bornir en danskir stúdentar. Beri maður
saman prófeinkunnir íslenzkra og danskra stúdenta við háskólann, kemur
það í ljós, að islenzku stúdentunum hefur gengið fullkomlega eins vel
við prófin þar eins og Dönum, og tiltölulega jafnvel heldur betur. Bað
mælir líka ýmislegt með því, að íslenzkir stúdentar ættu að standa til-
tölulega fremur að gáfum, þar sem miklu hægra og kostnaðarminna er
að ganga lærða veginn á Islandi, svo að miklu fleiri fátækir bændasynir,
sem eru góðum gáfum búnir, geta orðið þar settir til náms en í Dan-
mörku, þar sem hávaðinn af stúdentum er embættismanna og ríkra manna
synir; en það er ekki ætið verið að spyrja svo nákvæmlega um hæfi-
leikana, þegar þeir eru sendir í skólann.
En ef nú hvorki of lágum mælikvarða fyrir einkunnir við prófin,
nje gáfnaleysi eða leti pilta er um að kenna, þá hlýtur eitthvað annað
að vera að, þvi ekki ljúga tölurnar og ekki eru þær illgjarnar.
En hvað er þá að?
V. G.
Um lungnatæringu á íslandi.
Jeg færi lesendum greinar þessarar ill tíðindi; jeg færi þeim
þá frjett, að lungnatæring hefur færzt mjög í vöxt á Islandi á
síðari árum.
Erlendis hefur veiki þessi verið lengi kunn. Hún gengur þar
sem logi yfir akur, og telst svo til í sumum löndum, að 7. hvert
mannslát sje þessari veiki að kenna. Hjer á landi hefur hún að
þessum tíma verið talin fágæt, og það er samhuga álit beggja þeirra
Schleisners og Jóns Finsens, sem mest og bezt hafa skrifað um sjúk-
dóma á íslandi. Schleisner ferðaðist hjer um land 1847 og hitti
aðeins 2 sjúklinga með lungnatæringu.* 1 Jón Finsen var hjeraðslæknir
hjer á landi árin 1856—1866. Öll þessi ár fann hann ekki nema2
4 íslendinga með þessari veiki i víðlendu og mannmörgu umdæmi.
Eað er engin ástæða til að ætla, að þessir menn hafi ekki þekkt
veikina; það rná fullyrða, að á þeirra dögum hefur hún í raun
rjettri verið fágæt.
1 Schleisner: Island undersagt fra et lægevidenskabeligt Synspunkt. Khavn 1849,
bls. 3.
i]ónFinsen: Iagttagelser angaaende Sygdomsforholdene i Island. Khavn 1874,
bls. 87.