Eimreiðin - 01.01.1909, Síða 19

19
En samt gleðjumst vér nú á hundrað ára afmæli listaskálds-
ins góða; því þótt hann dæi ungur frá hálfnuðu verki, og land-
lýsingin hans mikla færi með honum í gröfina, þá lét hann þó eftir
sig dýran arf, sem aldrei verður frá oss tekinn, arf, sem ganga
mun að erfðum og ávaxtast frá kyni til kyns um ókomnar aldir,
meðan íslenzk tunga er töluð. Að svo mæltu vildi ég leyfa mér
að lesa upp höfuð náttúrukvæði Jónasar, Gunnarshólma, sem er og
verður jafnan fyrirmynd skáldlegrar lýsingar á íslenzkri náttúru, og
jafnframt hin áhrifamesta hvöt fyrir »íslands unglingafjöld og full-
orðnu syni« til að unna landinu sínu eins heitt og Gunnar. fá
munu eyðisandarnir köldu á landi og í lundu gróa, og allar
landsins bygðir undir hlífiskildi hins hulda verndarkrafts ættjarðar-
ástarinnar verða einn samstæður, algrænu skrauti prýddur Gunnars-
hólmi.
Islenzkur ritháttur fyrrum og nú.
ATHUG ASEMD.
I.
Fóstbræðrasaga er einkennilega rituð; höfundurinn er svo
orðglaður og skrúðmáll, mærðartimbur hans svo oflaufgað máli —
svo að hér sé brugðið fyrir svipuðum rithætti —-; en þó er sagan
ekki illa sögð.
Höfundurinn hefur mjög gaman af að lýsa, eins og sýna
þessi orð hans: »Porgeirr átt exi breiða, stundarmíkla, sköfnungs-
exi; hún var snarpegg ok hvöss, ok fekk mörgum hrafni exin
náttverð. Hann átti ok mikit fjaðrspjót; þat var með hörðum
oddi ok hvössum eggjum, mikill falrinn ok digrt skapt«.
Á öðrum stað segir svo: »Fjúk ok frost gekk alla nóttina;
gó Elris hundr alla þá nótt óþrotnum kjöptum ok tögg allar jarðir
með grimmum kuldatönnum«.
Um aðra af þessum unnustum Tormóðar, er honum voru svo
óþarfar, segir sagan svo: »Ok svá sem myrkva dregr upp úr
hafi ok leiðir af með litlu myrkri, ok kemr eptir bjart sólskin með
2