Eimreiðin - 01.01.1909, Blaðsíða 61
6i
engin. En auk þess tekur kosningabardaginn ekki lítið upp á
pyngjuna. Eað hefir verið gert upp, að ekki kosti kosninga-
bardaginn í hverju kjördæmi minna en um 70,000 kr. Alt til
seinustu tíma hafa því ríkisbubbar einir getað látið eftir sér, að
gerast þingmenn. En upp á síðkastið er farið ab tíðkast að skjóta
saman fé, til þess að halda lífinu í þingmönnunum í Lundúnaborg.
Pað eru verkamenn, sem hafa tekið upp þenna sið.
Áður meir dæmdi þingið sjálft um gildi allra kjörbréfa. En
1868 var dómurum úr 3 æðstu dómstólum falið að dæma um
þau kjörbréf, er deilur risi um.
Forseti neðri deildar er kallaður The Sþeaker, Hann er
valinn til 7 ára, og hérumbil ætíð endurkosinn, svo lengi sem
hann sjálfur vill sitja. Hann hefir 108,000 kr. í laun meðan hann
er forseti og 72,000 kr. í eftirlaun, og er gerður að lávarði um leið.
Eftirlauninn eru veitt »for two lives« þ. e. a. s. elzti sonur hans fær
líka 72,000 kr. í laun. Þegar búið er að setja þing, tekur for-
seti fram »einkaréttindi« (sjá síðar) þingsins í ræðu, er hann
beinir til konungs. — Forseti á að halda uppi reglu í þing-
inu — og ef honum þykir einhver þingmaður eigi gæta velsæmis,
segir gömul regla, að hann eigi að »nefna nafn þingmannsins«, »en
guð má vita, hvað það á að þýða«, varð einum forseta að orði.
Forseti hefir ekkert vald til þess, að slíta umræðum. Pess
eru dæmi, að forseti hefir orðið að sitja í forsætinu í samfellu
í 42 stundir. Eað voru Irar, er í það sinn stríddu þinginu með
langlokuræðum, hver í kapp við annan. Forseti hefir eigi
neina umsjón með starfi þingsins, eins og tíðkast hjá öðrum þjóð-
um. Eá umsjón hefir einn ráðgjafanna — í neðri málstofunni ven-
julega yfirráðgjafinn.
Fundir þingsins voru leynilegir fram eftir öldum. Loks árið
1771 tókst að svæfa þá reglu, og þá fyrst var farið að leyfa að
segja frá fundum í blöðum. Áður var þungum refsingum beitt við
þá, er dirfst höfðu að skýra frá umræðum. T. d. var einum þing-
manni, sem gaf út ræður sínar, varpað í dýflissu og bók hans
brend. Enn þann dag í dag koma engin opinber þingtíðindi út.
Menn verða að láta sér nægja frásagnir blaðanna. Enn er við
lýði í orði kveðnu hið gamla bann við því, að »óviðkomandi«
hlusti á umræður. Ef það dettur í einhvern þingmann, að gera
þessa gömlu reglu gildandi, er nóg, að hann standi upp og bendi