Eimreiðin - 01.01.1915, Síða 67
67
Ritsjá.
B0NAÐARRITIÐ. XXVII. ÁR. Rvík 1913.
í*að byrjar með leiðbeiningum og tillögum um hlý og rakalaus
steinhús, eftir prófessor Guðm. Hannesson. Hann telur okkur nú
komna á steinsteypu-öld, að vaxa frá timburhúsunum. Hér gefst þjóð-
inni kostur á að kynna sér nokkuð af reynslu hans og þekkingu á þessu
sviði. Bent er á nokkra galla hinna nýju steypuhúsa, t. d. veggina ein-
falda, óvatnshelda og kalda. Lýsir hann þeirri gerð veggja, er hann tel-
ur hagkvæmasta í landi voru. Margar ágætar leiðbeiningar gefur hann,
er að gagni munu koma við steypuhúsagerð. — í’á er erindi eftir
Pál Jónsson, kennara á Hvanneyri: »Eldur«. Er það aðallega um
sparnað á eldsneyti, er hann telur gjörlegan með haganlegum eldavél-
um og moðsuðu; og um rétt val á eldsneyti. Sú hlið málsins öllu víð-
tækari og vandleystari. Sjálfsagt virðist, að hrinda sem fljótast af sér
þeim skrælingjahætti, að brenna áburðinum, og rétt er atlaga Páls
gegn honum. Sýna verður það, helzt bæði í orði og verki, að beinn
óhagur sé það búendum, að brenna taðinu; en vart má enn sýna með
laukréttum tölum óhag þann, er af því leiðir; rannsóknir og reynslu
brestur. Vonandi, að Páll haldi áfram baráttu sinni 'gegn áburðar-
brenslu. — TorfiBjarnason ritar all-langa grein: »Enn um hey-
ásetning«. Og þar höfum við 1000 ára reynslu að baki. Fellisárin hafa
komið þetta við og við yfir okkur, og enn er ekki fyrirsjáanlegt, að
þau hverfi algjörlega úr þjóðlífi voru. í grein þessari fer saman per-
sónuleg reynsla og útdráttur úr búnaðarskýrslum, er sýnir Ijóslega hið
gífurlega tjón, sem bændastéttin hefir biðið af heyskorti og horfelli. En
gamlar landsvenjur eru seiglífar, og það veit Torfi. Honum er ljóst, að
mikið má að gera, ef duga skal, til þess að þjóð vor standi hervædd
gegn »víkingnum grænlenzka*. Skýtur hann máli sínu til þings og
stjórnar, sem hér á nauðsynjaverk fyrir höndum. Heyskoðun og forða-
búr telur hann vörnina beztu. Rétt mun það vera og nauðsynlegt í
bráð. En sjálfsagt teljum vér þó, að framtíðarmarkið sé, að skoðun
og búnaðarhættir almennings breytist svo, að hver einstaklingur gæti
betur sinna eigin hagsmuna, hjálpi sér sjálfur að mestu. — Þá ritar
Halldór Vilhjálmsson skólastjóri: »Um heyverkun«. Byggir þar
mikið á eigin reynslu frá stórbúinu á Hvanneyri. Svo á það að vera.
Innlend reynsla í þeim efnum það eina, sem dugar. Hingað til of lít-
ið um það skeytt, að ábyggilegar athuganir og reynsla yrði almenn-
ingseign; hver fer sínu fram. Heyverkun alment talin um of vandalaust
verk. Á H. V. þökk skilið fyrir. — Björn Bjarnason ritar um:
«Markalög«. Ákveðnar tillögur um, að óregla sú verði afnumin með
lögum, sem nú er á búfjármörkum um land alt, og fast fyrirkomulag
komist á þau undir umsjón landsstjórnar. f’örf grein. Og önnur
»Um akstur og akbrautirc, mest reynsla hans sem góðs og gilds
bónda, — Eru þá aðalgreinarnar taldar. Fleiri eru þar smágreinar,
5'