Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1917, Blaðsíða 111

í'jóðjarðasalan
11 I
þjóðunum færi á sjer, ef þær vilja halda sjálfstæði sínu.
Sumar þeirra hafa því á hinum siðustu árum tekið að
tryggja með lögum, að utanríkismenn fengju ekki of mikil
eignar- og yfirráð í löndum þeirra, með því að kaupa þar
jarðeignir og aðrar fasteignir. Norðmenn t. a. m. höfðu á
hinum síðari árum mist allmikið af sjálfstæði sínu sökum
þess, að Englendingar og fleiri stórþjóðir áttu þar mörg
býli, fossa og stórfyrirtæki. Nú hafa þeir varið miljónum
króna svo hundruðum skiftir til þess að kaupa jarðeignir,
verksmiðjur og fleira af útlendingum aftur, og til þess að
komast úr skuldum. Til tryggingar fyrir sjálfstæði sitt
liafa Danir sett það ákvæði í grundvallarlög sín, er þeir
cndurskoðuðu þau um það leyti er stríðið hófst, að skipa
skyldi með lögum reglur um aðgang útlendinga til þess
að eignast þar fasteignir, sbr. 50. gr. nýju grundvallarlag-
anna. Pað er hætt við, að úr sjálfstæði íslands verði
ekki mikið, ef stórþjóðirnar eignast hið nýtilegasta af því.
»Þá ætla eg mörgum kotbóndunum muni þykja verða
þröngt fyrir dyrum«, svo eg noti orð Snorra, er hann
segir af Einari á Pverá. —
Að éndingu vil eg biðja alþingismenn og landsmála-
menn, ef einhverjum þeirra kann að mislíka það, að eg
hef varað við þeirri hættu, sem er samfara því, að selja
utanríkismönnum landið undan sjer, að láta þá hefndina
koma niður á mjer e i n u m, en eigi saklausum löndum
vorum og samþegnum. Enginn er sekur um ritgjörð
þessa, nema eg undirritaður. — Með stjórnarskipunarlög-
unum 19. júní 1915 voru allir ísleudingar, sem búsettir
eru í Danmörku og í Færeyjum, sviftir kjörgengi á ís-
landi. Jafnframt var skertur rjettur innborinna manna í
Danmörku og í Færeyjum og þeir settir á bekk með ut-
anríkismönnum að því er kosningarrjettinn snertir, ef ein-
liver þeirra kynni að setjast að á íslandi. íslendingar
njóta þó rjettar innborinna manna í Danmörku og í Fær-